Бизни йўқдан бор қилиб Ўзигагина ибодат қилишимизга тавфиқ берган, охирзамон Пайғамбарига уммат қилиб қўйган Аллоҳ таолога битмас туганмас ҳамд-санолар ва жаноби Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафога салавоту саломлар бўлсин.

Масжид қуриш, уни обод этиш, намоз ўқувчилар учун қулай шарт-шароитлар қилиш улкан савобли, фазилатли амаллардан, инсон вафотидан кейин ҳам тўхтамай савоби ёзилиб турадиган садақаи жориялардандир.

Аллоҳ таоло Қуръони каримнинг “Тавба” сурасида бундай марҳамат қилади: "Аллоҳнинг масжидларини фақат Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган, намозни тўкис адо этган, закотни (ҳақдорларга) ато қилган ва ёлғиз Аллоҳдангина қўрқадиган зотларгина обод қилурлар. Ана ўшалар ҳидоят топувчи зотлар бўлсалар, ажабмас" (18-оят).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Ким Аллоҳ ризосини истаб бир масжид қурса, Аллоҳ жаннатда унга бир уй қуриб беради” (Имом Бухорий, Муслим, Термизий ва Насоий ривояти).

Бошқа ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Ким Аллоҳ учун каклик уйидек бўлса-да, масжид қурса, Аллоҳ унинг учун жаннатда бир кўшк барпо қилади", деганлар.

Каклик уяси каби дейилишлигидан мақсад ҳатто бир намозхон учун шароит қилиб берган одам назарда тутилади. Демак, бир намозхонга намоз ўқиши учун қулайлик қилиб берсак бунинг савоби Аллоҳнинг наздида ниҳоятда улуғ, Жаннатда ўша инсон учун ҳатто олтиндан қаср барпо қилинар экан.

Аммо шу қурилган масжидга ҳомийлик қилган инсон уни миннат қилсачи, унга берилган савоб ва жаннатда қуриладиган қаср нима бўлади шу хақда ўйлаб кўргансизми?

Қайсидир инсон садақаи жория қилса, масжид, мадраса, мактаб ё йўл, кўприк қуриб ёки кимгадир яхшилик қилса унинг ортидан шу қилган иши ва амалини миннат қилсачи? Унинг тавбаси қабул бўладими?

Гуноҳларни кечирувчи Аллоҳ таоло бундай бандаларнинг ҳам тавбаларини албатта қабул қилади, лекин қилган ишларининг савоби кетади, сарфлаган маблағлари ва меҳнатлари беҳуда, ҳаммаси куйиб кул бўлади. Энг ёмони қилган иши риё бўлгани учун гуноҳкор бўлиб қолади.

Шундай экан, кимки хайр-саховат ёки садақаи жория қиладиган бўлса фақат ва фақат чин ихлос билан Аллоҳнинг розилиги учун бажарсин. Аллоҳ таоло кимдандир юз ўгирса ўша бандани мол-мулкка, қилган ишларига мубтало қилиб қўяди. Мана шундай ёмон оқибатлардан Аллоҳ таоло барчамизни Ўзи асрасин!

Давронбек МАМБЕТОВ,

Элликқалъа тумани "Сафо" жоме масжиди имом-хатиби

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф жоме масжиди имом ноиби Ҳасанхон Яҳё Абдулмажид

Имом Нававийнинг «Арбаъин» асари асосида ташкил қилинган ҳадис суҳбатларидан

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ислом ҳамкорлик ташкилотининг XI сессияси доирасида илк бор Ўзбекистон шаҳарларидан бири – Хива 2024 йил “Ислом дунёсининг туризм пойтахти” дея эълон қилишга доир қарор қабул қилинди. Бу ҳақда Туризм ва маданий мерос вазирлиги ахборот хизмати маълум қилди.

Ислом дунёсининг туризм пойтахти номинациясига 5 давлатдан шаҳарлар номзоди қўйилган бўлиб, булар:

Абу-Даби (БАА);
Шанлиурфа (Туркия);
Лаос (Нигерия);
Душанбе (Тожикистон);
Хива (Ўзбекистон).

Хива шаҳрининг тарихий қиёфаси тикланиши, реставрация ва консервацияга оид амалга оширилган ишлар, қолаверса, электр устунларнинг демонтаж қилингани, сайёҳларнинг катта оқимини қабул қилиш учун яратилган шароитлар, инфратузилманинг яхшилангани, 5 юлдузли меҳмонхона қурилиши ҳамда бутик-отель ва ҳостеллар қурилиши фаол давом этаётгани алоҳида қайд этилди. Бундан ташқари, туризм ва унга ёндош соҳалар тадбиркорлари учун яратилган қулай шароитлар юқори баҳоланди.

@muslimuzportal | muslim.uz

Шайх Неъматуллоҳ Аъзамий ҳафизаҳуллоҳ айтади: "Аллоҳнинг муташобеҳ сифатлари хақидаги оят ва ҳадислар ҳақида аҳли сунна ва жамоанинг тутган йўли ушбу сифатларни Аллоҳнинг Ўзига тафвиз қилиш (ҳавола қилиш, топшириш)дир. 

Яъни, ушбу оят ва ҳадислардаги асл мақсад, маънони фақатгина Аллоҳнинг Ўзи билади. Ушбу оят ва ҳадислардан инсон зеҳнга келадиган, яъни Аллоҳнинг қўли дейилганда худди бизнинг қўлимиз каби қўлни тушуниш маъноси ирода қилинмайди. Балки, бу сифатлардан ирода қилинган асл маънони Аллоҳнинг Ўзигина билади. 

(Яъни, Аллоҳнинг мутошобеҳ сифатлари ҳақида салафи солиҳлар шарҳ этишмаган, мазкур сифатларни аслини Аллоҳга ҳавола қилишган, ким бунга маъно бермоқчи бўлса, уни қаттиқ танқид қилиб қайтаришган).

Аммо, ҳозирги замондаги ўзларини салафийлар дегувчиларнинг бу хусусдаги тутган йўли ўзларининг зеҳнларига келган маънони лозим тутишларидир. 

(Яъни, улар Аллоҳнинг бу сифатлари зотий, яд бу қўл дегани, қўл дедими демак Аллоҳнинг зотида бизнинг қўлимиз каби қўли бор дейишади).

Ушбу сабабли уларнинг мушаббиҳа ва мужассима бўлишлари лозим бўлади. 

(Аллоҳга жисм нисбат берувчилар мужассималар, Аллоҳни бандаларига ўхшатувчи мушаббиҳалар дейилади). 

Ушбу қавлни айтувчилар кофир бўлишига имом Шофеъий ва бошқа салаф имомлари ҳам фатво беришган".

(Яъни, Аллоҳнинг зотида бандалар каби қўл, оёқ, юз каби аъзолар бор дегувчилар мужассима ва мушаббиҳалардан бўлади).

Янада тушунарли бўлиши учун мисоллар келтирамиз: мотуридий ва ашъарий уламолари салафи солиҳларга эргашиб мутошобеҳ оят ва ҳадисларни Аллоҳга тафвиз қилишган. Аммо баъзи тоифалар чиқиб бу сифатларни зотий яъни бандаларнинг аъзолари каби бўлади дейишни бошлагач, таъвил қилишга мажбур бўлишган. Бу таъвилларда шариатга хилоф бўлмаслик ва аввалги уламолар илмига эргашишни лозим тутишган. 

Масалан:

Фатҳ сурасининг 10-оятида "Аллоҳнинг қўли уларнинг қўллари устидадир" дея марҳамат қилинган. Оятдаги "яд" - "қўл" мутошобеҳ бўлиб, имом Табарий ўзларининг тафсирида "Аллоҳнинг Ўз Расулига мадади, уларнинг Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга ёрдамларидан қувватлироқдир. Зотан, улар Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга у зотнинг душманларига қарши мадад беришга байъат қилишган эди" дея таъвил қилган.