muslim.uz

muslim.uz

Имом Дайнурий, Ториқ ибни Шаҳобдан ривоят қиладилар:

Шом фатҳ қилинди. (Шом ўлкаси ҳозирги Сурия, Фаластин ва Иордания ерларининг ҳаммасини жамлаган катта бир ҳудуд бўлган.) Бу ерлар азалдан бой ерлар дейилган. Бойлигининг биринчи сабаби кўҳна маданиятларнинг кўплигидир. Фаластин ерларига борган киши беш минг йиллик қадриятларнинг уфуриб турганини ҳис қилади. Тош кўчалардан юриб, Масжид ул-Ақсонинг атрофини кезган киши ажойиб ҳисни сезади. Бу ерда мусулмон, насроний ҳамда яҳудийлар бирга яшаётганини кўрасиз.

Ҳозирда авж олиб турган Фаластин можароси Масжид ул-Ақсодан етмиш километр наридаги Ғазо секторида бўлади. Жанжалнинг сабаби эса бойлик ва бошқа кўзланган мақсадлардир. Аслида бу ерларнинг асосий таланишининг сабаби кўҳна маданият, кўплаб пайғамбарларнинг макони бўлганлигидир.

Мана шундай ерларни ўзида жамлаган кўҳна Шом Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу даврларида фатҳ қилинди. Умар ибн Хаттобни Шомга таклиф қилишганларида, Ҳазрати Умарнинг туяга ўтирган, оёқларида ковуш, изорларини белларидан пастга боғланган, бошларида эса салла бор эди. Шомга кираётганларида эса туялари билан чуқур сувга кечган пайт оёқларидаги ковушига сув кирмаслиги учун ечиб олиб қўлтиқларига қистирилган бир ҳолат эди. Халифани кутиб олишга чиққан асҳоблари буни кўриб:

- Эй мўминлар амири! Бу нима қилганингиз? Ҳозир сизни Шомни фатҳ қилган шонли лашкарингиз қарши олади. Қолаверса бу ернинг руҳонийлари сизни кутиб олишга чиқади. Сиз эса бу аҳволдасиз – деди.

Шунда Ҳазрати Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу:

- Аллоҳ таоло бизни Ислом билан иззат қилган қавммиз. Ислом билан азиз бўлганмиз. Иззатни ва азизликни Аллоҳ таолонинг ўзидангина талаб қиламиз, бошқасидан эса ҳеч қачон – дедилар.

Бу уммат Ислом билан азиз бўлди ва фақат Ислом билан бўлсагина азиз бўлишда давом этади. Ислом билан яшасак, унинг руҳиятини топсак анашу ҳақиқий азизликдир.

Исломнинг риояси фақат масжидларда, маросимларда ёки қабристонларда эмас балки, бозорларимизда, масжидларимизда, маърузаларимизда, уй ва оилада, олди-бердимизда ҳам мусулмонга хос тарзда бўладиган бўлса, биздан азиз қавмнинг ўзи бўлмайди. Мусулмонлар бир-бирларига нафрат ва адоват билан эмас, меҳр-муҳаббат ила боқсалар, фитна чиққан маҳалда ақл билан иш кўриб, аҳли илм устозларни маҳкам тутсак, биздан иззатлироқ қавм бўлмайди.

Аммо биз бугунги кунга келиб аҳли илм устозларни муҳокама қиладиган бўлдик. Илмсиз авомлигини тан олган ва ўзлигини унутган айрим кимсалар уламоларни очиқчасига муҳокама қиладиган бўлдилар. Бу умматнинг мағлубияти ўз уламоларига эргашмасдан, балки уларни муҳокама қилишдан бошланади. Одамлар орасига фитна солаётган, тўғри йўлдан барчани чалғитаётганлар айнан шуни хоҳлашади. Яъни уларнинг мақсади дин пешволарининг шаънини, қадрини обрўсизлантиришдир. Улар бу йўлда ҳеч нарсадан қайтмаяпти. Ҳар томонлама кучга тўлган ёш қатламни ўзларига қурол қилиб олишяпти. Уларни имомларига, уламоларига қарши қилиб қўйишяпти. Ёд ғояларни уларнинг онгига сингдиришяпти.

Бугун биз айтамизки, бировларнинг қўлида жаҳолат қуроли бўлиб қолишдан огоҳ бўлинг. Илмингиз етмаган нарса ҳақида турли фикрлар чиқаришдан олдин унинг асл моҳияти ҳақида аҳли илм устозлардан сўранг. Тушунишга улгурмай аҳли илм устозлар айтган сўзларни ўзбошимча муҳокама қилишдан сақланинг. Фитнанинг авж олишига сабабчи бўлиб қолманг. Уламолар бир гапни гапириш учун бу мавзуни икир-чикирига қадар ўрганиб кейин бир хулосани баён қилишади.

Яқиндагина кўтарилган соқол ва ҳижоб масаласи ҳам аслида бундай авж олиши, бу умматнинг фақатгина шу муаммонинг атрофида айланиб қолишига сабаб бўладиган нарса эмас эди. Аслида аҳли илм устозлар «Соқолни олиб ташла» демаяпти, аксинча чиройли ва тартибли қўйиш тарафдори бўлишяпти. Қолаверса, «Ҳижобни еч» демаяпти, бурқа (ниқоб)дан эҳтиёт бўл деган масалани илгари суришди. Чунки бугунги кунда аёлларнинг бурқаси билан ёшларнинг узун ва тартибсиз соқоли фитна кийимига айланиб бўлди. Аёл кишидаги кўз, фитнанинг маконидир. Шунингдек, бурқа кийганда асосий назар ҳам аёл кишининг кўзига тушади. Барча фитналарнинг бошланиши эса назар орқали бўлади. Буларнинг ҳаммасини долзарб масалага олиб чиқиб, умматни чалғитиб ўз мақсадларини қисман уддалаётганларга кўмакчи бўлиб қолишдан тийилинг! Муаммо Исломда эмас, ўзимизда. Аввало ўзимизни ислоҳ қилсак, қолган ҳамма нарса ўз ўрнида бўлади. Барчангизни бирдамлик ва ҳамжиҳатликка чақириб қоламан.

 

Шайх Саййид Раҳматуллоҳ Термизий
Тошкент шаҳар бош имом-хатиби

Ўзбекистон халқаро ислом академиясида “27-июн – Матбуот ва оммавий ахборот воситалари ходимлари куни” муносабати билан байрам тадбири ташкил этилди.

Унда Ўзбекистон халқаро ислом академияси ректори Музаффар Комилов ҳамда Ўзбекистон Журналистлари ижодий уюшмаси раиси Олимжон Ўсаров сўзга чиқиб, сўнгги йилларда юртимизда сўз эркинлигига бўлган эътибор янги даражага кўтарилганини қайд этишди. ОAВ демократик қадриятларни қарор топтириш, дунёда ва мамлакатимизда содир бўлаётган ижтимоий-сиёсий жараёнлар, воқеа-ҳодисалар ҳақида тезкор ва ҳаққоний маълумотлар етказиш, янги Ўзбекистоннинг демократик қиёфасини шакллантиришда муҳим рол ўйнаётганини таъкидлашди.

Шундан сўнг Ўзбекистон халқаро ислом академияси ҳамда Ўзбекистон Журналистлари ижодий уюшмаси ўртасида Меморандум имзоланди. Мазкур ҳамкорлик ҳар икки муассаса учун манфаатли ва фойдали бўлишини қайд етишди.

Ўзбекистон халқаро ислом академияси
Матбуот хизмати

Абдуллоҳ ибн Амр ибн Ос ибн Воил Саҳмий Қураший. Маккада, ҳижратдан етти йил олдин туғилди. Отаси Амр ибн Осдан аввал Исломни қабул қилди. Мадинага ҳижрат қилди. Набий алайҳиссаломдан таълим олди. Ибодат ва илмга ружу қўйди. Олдинига араб, кейин сурёний ёзувини ўрганди. Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг ваҳий котибларидан. Миср фатҳида иштирок этди. Кейинчалик Мисрда яшаб, ўша ерда оламдан ўтди.

Абдуллоҳ ибн Амр ибн Ос ибодатларга берилар, уларни адо этишда жидду жаҳд қилар, ҳатто нафсини қийнарди. Кундуз­лари рўза тутар, кечалари намоз ўқирди. Ҳар тунда Қуръони каримни хатм қиларди. Барча вақтини Аллоҳ таолонинг зикри, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламга салавот айтиш, Қуръон тиловати ва таълимига сарфларди. Бу ишлари билан у одамлар орасида зарбулмасал бўлди.

Абдуллоҳ розийаллоҳу анҳу фақат ибодат билан чекланиб қолмади. У Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг хатти-ҳаракатларини кузатди, сўзларини эшитди ва феълларини ўрганди. Суннатларини қалбига жо қилди. Кейин у зот алайҳиссаломдан рухсат олиб, ҳадисларини саҳифаларга битди. Ёзганларини жамлаб ”Ишончли саҳифалар” деб атади. Абдуллоҳ розийаллоҳу анҳу бу ташаббуси туфайли ҳадисларни саҳи­фаларда жамлаган биринчи шахсга айланди. Ушбу саҳифалар ҳижрий биринчи ва иккинчи асрларда яшаган уламо, ҳофиз ва муҳаддисларга набавий суннатларга элтувчи ишончли эшикни очиб берди.

Саҳобаи киромнинг саъй-ҳаракати ва уринишлари ҳижрий учинчи асрда ўз натижасини кўрсатди. Имом Бухорий ва Имом Муслим раҳимаҳумаллоҳ сингари буюк муҳаддислар етишиб чиқди.

Абдуллоҳ ибн Амр ибн Ос розийаллоҳу анҳу мўминларнинг истиқболига Аллоҳ­нинг каломини тақдим этди. Бунинг учун у Қуръонни ёд олди. Сир-асрорлари ва баё­нотларини ўрганди. Унда зикр этилган денгизларни тадқиқ этди. Мўъжизаларни кашф этди. Мусҳафни кечаю кундуз тиловат қилди.

ДОВУД АЛАЙҲИССАЛОМ РЎЗАСИ

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам Абдуллоҳ розийаллоҳу анҳунинг узлуксиз рўза тутишидан хабар топдилар. Кейин унга: “Ҳар ойда уч кун рўза тутишинг етарли бўлади”, дедилар. Абдуллоҳ эса: “Бундан кўпига ҳам тоқатим етади”, деди. Пайғамбаримиз алайҳиссалом: “Ҳаф­тада икки кун рўзадор бўлишинг етар­лидир”, дедилар. Абдуллоҳ яна: “Мен бундан кўпига қодирман”, деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Ундай бўл­са, сен учун энг яхши рўза Довуд алай­ҳис­саломнинг рўзасидир. У зот алайҳис­салом бир кун рўза тутиб, бир кун тутмасдилар”, дедилар. Сўнг: “Ҳар кечада Қуръони каримни хатм қилишингдан хабар топдим. Мен умринг узун бўлиб, Қуръон қироатидан малолланиб қоли­шингдан хавотирдаман. Қуръонни ой­да бир маротаба ёки ўн кунда бир бор, ёхуд уч кунда бир бор хатм қилгин”, дедилар. Яна насиҳатларида давом этиб: “Мен рўза тутаман, оғзим очиқ ҳам бўлади. Намоз ўқийман, ухлайман ҳам, аёлларга никоҳланаман. Ким суннатимдан бош тортса, мендан эмас”, дедилар.

Амр ибн Ос Набий алайҳиссалом ҳузур­ларига ибодатларида муболаға қилаётгани учун ўғли Абдуллоҳдан яна шикоят қилиб келди. Пайғамбаримиз алайҳиссалом Аб­дуллоҳга: “Сенга буюрган нарсамни қил ва отангга бўйсун. Албатта, аёлингнинг сенда ҳаққи бор. Кўзингнинг сенда ҳаққи бор. Баданингнинг сенда ҳаққи бор. Ҳар бир ҳақ эгасига ҳаққини бер”, дедилар.

Абдуллоҳ Пайғамбаримиз алайҳисса­ломдан таълим олишни давом эттирди. Мажлисларини қолдирмади. У зот алай­ҳиссаломдан ота-онага итоат – Аллоҳга ­тоат; Холиққа маъсият бўлганида мах­луққа итоат йўқ; дин енгиллик, қийинчи­лик эмас; ибодатларда ўрталикни тутиш Ис­ломнинг асоси; амалларнинг энг яхши­си ўртача ва давомийлиги; илм талаб қилиш ҳар бир мусулмонга фарз экани кабиларни ўрганди.

ИМОМ ҲУСАЙН

Абдуллоҳ ибн Амр ибн Ос розийаллоҳу ан­ҳу Масжиди Набавийда ҳамроҳлари билан бирга ўтираркан, олдиларидан Ҳусайн ибн Али розийаллоҳу анҳумо ўтди. Абдуллоҳ ибн Амр: “Само аҳли учун ер аҳлидан энг суюкли кишининг хабарини беришимни истайсизми? Бу инсон ҳозиргина олдимиздан ўтган Ҳусайн ибн Али розийаллоҳу анҳумодир. Сиффин кунидан бери менга бирор нарса демади. Мендан рози бўлиши, мен учун қизил неъматдан яхшироқ эди”, деди. Абдуллоҳ ибн Амр дўсти Абу Саид Худрий билан Ҳасан ибн Али розийаллоҳу анҳумони зиёрат қилишга келишиб олди. Икки биродар учрашди. Имом Ҳусайн:

– (Сиффин куни) Муовия билан чиқи­шингга нима мажбур қилди?

– Ўшанда отам Амр ибн Ос Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламга шикоят қилиб: “Абдуллоҳ кундузлари рўза тутиб, тун бўйи намоз ўқийди”, деди. Шунда Набий алайҳиссалом: “Эй Абдуллоҳ, намоз ўқи ва ором ол, рўза тут ва оғзинг ҳам очиқ бўлсин. Отангга итоат қил”, дедилар. Сиффин куни отам менга улар билан чиқишимни ёлвориб сўради. Сўзларини қай­таролмадим. Лекин ҳеч кимга қарши қилич кўтармадим, найза отмадим, ўқ узмадим.

* *

Абдуллоҳ розийаллоҳу анҳу умрининг сўнгги кунларида: “Қани энди Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг рухсат­ларини қабул қилганимда эди”, деб кўп бора орзулади.

Мўмин, обид, мард, қасами ва ваъ­дасига содиқ Абдуллоҳ ибн Амр розий­аллоҳу анҳунинг тили доимо Аллоҳнинг зикри билан намланарди. Рўза тутиб намоз ўқирди. Шундай бўлса ҳам доимо: “Қанийди Сиффинда иштирок этмаган бўлсам...” дер эди. Аллоҳ ундан рози бўлсин.

Манбалар асосида

Юлдуз АСҚАР қизи тайёрлади.

Бугун, 25 июнь куни Ўзбекистон халқаро ислом академиясида “Матбуот ва оммавий ахборот воситалари ходимлари куни”га бағишлаб тадбир ўтказилди. Унда Президент маслаҳатчиси, Ўзбекистон халқаро ислом академияси ректори Музаффар Комилов, Ўзбекистон Журналистлари ижодий уюшмаси раиси Олимжон Ўсаров, журналистлар, Академия ўқитувчи ва ходимлари қатнашди.

Тадбирни Президент маслаҳатчиси, Ўзбекистон халқаро ислом академияси ректори Музаффар Комилов кириш сўзи билан очиб, Ўзбекистонда журналистларнинг байрами алоҳида санада байрам тарзида кенг нишонланиши, ушбу соҳа вакилларига Президентимиз ҳар йили байрам табриги йўллаши, Ватанимизнинг янги тараққиёт босқичида барча жабҳалар қатори диний-маърифий соҳада ҳам улкан ўзгариш ва ислоҳотлар бўлаётгани, буни юртимиз ва бутун дунё аҳолисига етказишда журналистларнинг хизмати беқиёс экани, улар билан ҳамкорлик қилиш катта шараф бағишлашини таъкидлаб, ушбу байрам билан барча оммавий ахборот воситалари ходимларини табриклади.

Шундан сўнг Ўзбекистон Журналистлари ижодий уюшмаси раиси Олимжон Ўсаров сўзга чиқиб, ташкилотчиларга ОАВлари номидан таклиф ва табрик учун миннатдорчилик билдирди. Сўнг Президентимиз саноқли соҳа вакиллари қатори оммавий ахборот воситари вакилларини ҳам касб байрами билан табриклаши ушбу соҳанинг жамиятимиздаги нуфузи ва ўрнини кўрсатишини қайд этди.

Тадбир давомида матбуот, телерадио, интернет ва ташкилотлар Мабуот хизматлари журналистлари, хусусан, Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати ходимларига “Ташаккурнома” ва эсдалик совғалари топширилди.

Тақдирлаш маросимидан сўнг ОАВлари вакиллари ҳам сўзга чиқиб, эътибор ва эҳтиром учун миннатдорчилик билдирилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Мақолалар

Top