muslim.uz

muslim.uz

Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасида таниқли ёзувчи Луқмон Бўрихон қаламига мансуб “Имом Мотуридий” романининг тақдимоти ўтказилди. Тадбирни Ёзувчилар уюшмаси раиси, Ўзбекистон халқ шоири Сирожиддин Саййид олиб борди.

Тадбирда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмити раисининг биринчи ўринбосари Даврон Мақсудов, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон қори Ишматбеков, ёзувчилар, шоирлар, таржимонлар, китоб мутолааси муҳиблари ва табиийки, ОАВ вакиллари иштирок этди.

– Аслида, қўлга қалам олиб, бирор нарса қоралаш – осон иш эмас. Айниқса, буюк мутафаккирлар, алломалар ҳаётини бадиий йўсинда қаламга олиш кишидан узоқ вақт тайёргарликни талаб этади, – дейди “Имом Мотуридий” халқаро илмий-тадқиқот маркази директори Жамолиддин Каримов. – Имом Мотуридий ҳазратларининг ҳаётини, у киши ҳақда муаррихларнинг ёзганларини, олимнинг ўзбек тилидаги асарларини ўқиб, ўрганиб, халқимиз учун оммабоп роман ёзиш фикри анча олдин туғилган эди. Шу фикрларимизни тадбирларда, анжуманларда ёзувчиларимизга кўп марта айтдик. Бу масъулиятли ишни Луқмон Бўрихон ўз зиммасига олди. Унинг қаламига мансуб янги роман ўқирманларнинг китоб жавонлари билан бирга, эътиқодларини, маънавиятларини янада безашига ишонамиз.

Тақдимотда сўзга чиққанлар асар ҳақида ўзларининг фикр-мулоҳазаларини баён этишди. Хусусан, асар зўр маҳорат билан ёзилгани, улуғ аллома ҳаёти, ақида илмига оид фаолияти оддий ўқувчига тушунарли тилда бадиий тарзда акс эттирилганини эътироф этишди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Вторник, 19 Июль 2022 00:00

Тинчлик – буюк неъмат

Бисмиллаҳир роҳманир роҳим
 
Муборак Ислом дини  ўз номи билан тинчлик динидир.Муқаддас ва буюк динимизнинг асосий таълимотларидан бири инсонларни тинчликка чақириш, кишиларни меҳр- мурувватли, меҳр оқибатли бўлишга, миллати, динидан қатъий назар, бир-бирларига  иззат-ҳурмат кўрсатишга чорлайди. Биз мусулмонларнинг муқаддас китобимиз Қурьонда: "Эй,имон келтирганлар. Ёппасига итоатга киришигиз ва шайтоннинг изидан эргашмангиз!" (Бақара,208 оят.), деб марҳамат қилинди. Ушбу оятда барча инсонлар бирлашган ҳолда тинчлик йўлини тутишлари лозимлиги уқтирилади. Тинчлик-бу ислом динининг шиоридир. Шунинг учун ҳам барча мусулмонлар ўзаро муомалаларини доимо бир-бирларига тинчлик тилаш, яьни саломлашиш билан бошлайдилар.
 
Пайғамбар (с.а.в.) ҳадисларининг бирида: "Қайси бирингиз тонгда уйқудан уйғонганида оиласи тинч, тану-жони соғ ва уйида бир кунлик егулиги бўлса, билсинки, унда дунёдаги барча неъматлар мужассам экан", - деб марҳамат қилганлар (Термизий ривояти). Демак инсонга икки хил моддий ва маьнавий неъматлар Аллоҳ таоло томонидан берилган. Моддий неъматларни ҳамма билади, маънавий неъматларга: иймон, ислом, ақл ва тинчлик каби кўзга кўринмайдиган, бироқ моддий неъматларга қараганда қадрлироқ бўлган нарсалар мисол бўла олади. Кўпинча инсонлар неъматнинг қадрига у қўлдан кетгандан кейингина етадилар. Соғликнинг қадри беморликда, бойликнинг қадри фақирлик етганда, тинчликнинг қадри эса нотинчлик вақтида билинади. Буюк неьмат бўлмиш тинчлик ва хотиржамлик қарор топган юртда тараққиёт ва ривожланиш бўлади. Дунёда ҳаётнинг бир маромда давом этиши, Аллоҳнинг буюрган ишларини мукаммал адо этиш учун тинчлик ва осойишталик лозим. Бугунги кунда айрим юртлардаги нотинчликлар оқибатида кўпгина бегуноҳ одамлар азият чекмоқдалар. Маълумки, жорий йилда Қозоғистон республикасида бўлиб ӯтган тартибсизликлар ӯша юртда яшаб келаётган инсонларга кӯп нохушликларга сабаб бўлди.
 
Бунинг оқибатида кӯпгина бегуноҳ инсонлар қурбон бўлиб, фарзандлар отасиз, аёллар эрсиз, болалар онасиз қолди. Ислом дини асл моҳияти ила инсон учун тинчлик ва омонлик динидир. Абу Хурайрадан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ (с.а.в): "Қайси бир мусулмон киши иккинчи бир мусулмон биродарига тиғ кўтарса, то ўша тиғни қайтариб ўрнига қўймагунча  Аллоҳнинг фаришталари унга лаънат айтиб турурлар"-дейилган. (Муслим ривояти). Яна бир ҳадисда: "Мўмин кишини ҳақорат қилиш гуноҳ, у билан жанг қилиш эса куфрдир",-деб марҳамат қилинган. Демак ҳақиқий мусулмон ноҳақ бошқаларга тили ва қўли билан озор бермасагина ҳақиқий мўмин бўлар экан. "Жанжал бўлган жойдан қирқ кунлик барака учади"- деб бежизга айтилмаган. Юртимиздаги ҳар бир фуқаро тинчликдек азиз неъматни кўз қорачиғидай асраши лозим. Буюк Роббимиз жонажон юртимизга тинчлик, халқимизга фаровонликни ато айласин! 
 
Бухоро шаҳар Сайфиддин Бохарзий
масжид имом-хатиби Камолов Равшан.
Вторник, 19 Июль 2022 00:00

Ҳамдардлик билдирамиз

Ўзбекистон мусулмонлари идораси жамоаси қирғизистонлик таниқли олим Абдулазиз домла Йўлдошевнинг фарзандлари вафоти муносабати билан чуқур таъзия изҳор этади.

Аллоҳ таоло Абдулазиз домла ва у кишининг яқинларига бу мусибатларига чиройли сабр ва беҳисоб ажру мукофотлар ато этсин.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимидаги уламолар, имом-домлалар ва ўқитувчи-мударрислар номидан Абдулазиз домла ва у кишининг оила аъзолари ва яқинларига ҳамдардлик билдирамиз.

Иннаа лиллааҳи ва иннаа илайҳи рожиъуун.

«Мусибат етганда «Албатта, биз Аллоҳникимиз ва албатта, биз Унга қайтувчимиз», деган сабрлиларга хушхабар беринг».

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Франциянинг "Musulmans en France" ("Франциядаги мусулмонлар") онлайн газетасида жорий йил май ойида Бухорода ўтказилган "Декларациялар мулоқоти" халқаро форуми ва унинг натижасида қабул қилинган ҳужжатга бағишланган мақола эълон қилинди, деб хабар бермоқда "Дунё" ахборот агентлиги.

Форумнинг мақсади виждон ва эътиқод эркинлигини ҳимоя қилиш ва тарғиб қилиш, маърифат ва бағрикенглик маданияти ғояларини илгари суриш, турли дин вакилларининг миллий анъаналарини ҳурмат қилиш ва уларнинг ҳуқуқларини таъминлаш, конструктив мулоқотни мустаҳкамлашдан иборат эди.

Ушбу форум натижалари бўйича иштирокчилар ҳар бир инсоннинг эътиқодини тушуниш ва ҳурмат қилиш низолардан ҳимоя қилишнинг ягона имконияти эканлигини тасдиқловчи бутун инсониятни эътиқодларидан қатъи назар, бағрикенглик, ҳурмат, тинчлик ва бирдамликка чақирувчи декларацияни маъқулладилар ва имзоладилар.

Газетада маълумотларнинг тўлиқ матни тақдим этилди, шунингдек, Бухоро шаҳрининг қадимий ва бой тарихи ҳақида ҳикоя қилинди.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Вторник, 19 Июль 2022 00:00

Устозни ғанимат билиш

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

 Устозни ғанимат билиш

 Толиби илмларга қилинадиган насиҳатлардан энг муҳими – бу устозни, унинг билимини ва илм мажлисларини ғанимат билиш, пайтида улардан фойдаланиб қолишдир. Қанчадан-қанча шахслар замондошлари бўлмиш уламоларга етиша олмаганлари, бунинг учун ҳасрат-надоматда қолганлари тарихдан маълум.

Хатиб Бағдодий раҳматуллоҳи алайҳ ўзининг “Риҳлат” номли китобининг сўнггида бир боб қилиб, уни “Бирор шайх томон унинг олий санадини талаб қилиб йўлга чиққанлар ва ўша шайхлар ўлиб қолиб, муродига ета олмаган талабгорлар зикри” деб атаган.

Абдуллоҳ ибн Довуд Харибий айтади: “Басрага Ибн Авн билан учрашиш учун кирган эдим. Бани Доро кўпригига келганимда Ибн Авннинг вафот этгани хабари келди. Менга нима етганини Аллоҳ билади”.

Қаранг, мазкур кишилар бирор-бир дунё матоҳи, бойлик, қаср ё бошқаси учун надомат қилаётганлари йўқ. Чунки булар топиладиган нарсалар. Аммо уламоларнинг ўринларини ҳеч ким боса олмайди.

Ўтмишдан биламизки, биргина ҳадис ривояти, биргина фиқҳий масала ечими учун кишилар узоқ масофали жойларга йўлга тушганлар. Ваҳоланки, ўша пайтларда шароитлар оғир эди. Олимларнинг, илмнинг қадрини билганларидан оғир машаққатларга ҳам рози бўлганлар.

Аммо ҳозирги кунда қулайлик ва кенг имкониятлар бўла туриб биз устозларимиздан фойдаланишни билмаяпмиз. Уламолар ғанимат экани ҳадиси шарифда очиқдан-очиқ баён қилинган.

Абдуллоҳ ибн Амр ибн Ос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Албатта, Аллоҳ илмни бандаларидан бирданига суғуриб олмайди, балки илмни уламоларнинг жонини олиш билан суғуриб олади. Ниҳоят, бирорта олимни қолдирмагач, одамлар жоҳилларни бошлиқ қилиб олишади. Кейин улар сўраладилар ва илмсиз равишда фатво беришади. Натижада адашадилар ва адаштирадилар», деганларини эшитдим» (Имом Бухорий ривоят қилган).

Қаранг, илм уламоларнинг вафоти сабаб кўтарилар экан. Яъни, илмни ушлаб, сақлаб турадиганлар уламолардир. Уларнинг заволлари илм заволи экан.

Имом Заҳабий уламолардан уч киши бир вақтда вафот топганларида: “Шаҳар бир йил ичида ана ўша уч киши кабилардан холи қолса, унда нуқсон зоҳир бўлибди”, деган экан.

Емак ва ичимлик бадан озуқаси бўлса, қалб озуқаси илмдир. Қалбларни тирилтирадиганлар олимлардир. Нафақат қалбларни, балки оламни тирик тутадиганлар олимлардир. Мана шунинг учун ҳам: “Олимнинг ўлими – оламнинг ўлими”, дейилган. Олим оламнинг руҳи, нури ва ҳаётидир.

Узоққа бормай, яқин даврдан мисол келтирадиган бўлсак, раҳматли шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратлари вафот этганларидан кейин у кишининг илмларидан, ақалли у зотни бир кўришдан, дуоларини олишдан баҳраманд бўлмай, ҳасратда қолганларнинг саноғи йўқ. У кишига етиша олмаганлар у ёқда турсин, гарчи шогирдлик бахтига муяссар бўлган бўлсалар-да, маърифат булоғидан айрилиб қолганлари учун қанчалар ўксинишди.

Қалбимиздан у зотдан кейинги катта бир кемтикни, ўрни тўлмас бир бўшлиқни ҳис қилганимизда “Биргина инсон дунёни шунчалар мунаввар қилиб турганмиди?!” деймиз бехосдан. Ҳа, биргина инсон дунёни хайрга тўлдириб турган эдилар. Мана шу хайр илм нури, илм барокоти эди.

Аммо олим кетди, деб буткул ноумидликка тушиш нотўғри. Олимлар аслида барҳаётлар. Улар нариги дунёга ўтишган бўлса-да, халафларини, яъни ўринбосарларини қолдиришган. Биз энди улар қолдирган мерослари ва меросхўрларини ғанимат билайлик.

Одинахон Муҳаммад Юсуф

Top