ЎМИ Матбуот хизмати

Жорий йилнинг 30 апрель – 2 май кунлари Ўзбекистон Республикаси ташқи ишлар вазирининг биринчи ўринбосари Илҳом Неъматов бошчилигидаги делегация Доҳа шаҳрида (Қатар Давлати) бўлиб ўтган Осиёда ҳамкорлик мулоқоти Ташқи ишлар вазирлари кенгашининг (ОҲМ ТИВК) 16-мажлисида иштирок этди. Бу ҳақда Ташқи ишлар вазирлиги Матбуот хизмати хабар берди.

Осиё ва Яқин Шарқ давлатлари ташқи сиёсат идоралари раҳбарлари турли жабҳаларда самарали шерикликни йўлга қўйиш бўйича янгича ечимларни ҳамда «ОҲМ нигоҳи – 2030»га биноан Осиё халқларининг умумий интилишларини рўёбга чиқариш мақсадида барқарор ривожланишнинг ижтимоий ва иқтисодий стратегияси масалаларини кўриб чиқдилар.

Ўзбекистон делегацияси раҳбари нутқида мамлакатнинг Осиёда ҳамкорлик мулоқоти ролини оширишни изчил қўллаб-қувватлаши, ОҲМнинг мақсадлари Ўзбекистонда Президент Шавкат Мирзиёев бошчилигида олиб борилаётган замонавий сиёсат йўналишига мос келиши қайд этилди.

ТИВК доирасида «Кичик ва ўрта бизнес – барқарор иқтисодий фаровонликнинг янги ҳаракатлантирувчи кучи» мавзусидаги бизнес-форум ўтказилди.

ОҲМ ТИВК 16-мажлиси якунида Осиёда ҳамкорликни янада ривожлантиришнинг истиқболлари борасидаги умумий қарашларни ўзида акс эттирган Доҳа декларацияси қабул қилинди.

Қатар давлати раҳбари номидан ташкил этилган расмий тадбир чоғида Ўзбекистон ташқи ишлар вазирининг биринчи ўринбосари Илҳом Неъматовнинг амир Тамим бин Ҳамад Ол Таний билан қисқа суҳбати бўлиб ўтди. Амир Президент Ш.Мирзиёевга самимий саломларини ва эзгу тилакларини етказиб қўйишни сўради. У Ўзбекистон Қатар учун Марказий Осиёдаги асосий давлат ва истиқболли шерик ҳисобланишини таъкидлади.

Ташриф доирасида Доҳа шаҳрида Ўзбекистон делегацияси Қатар ташқи ишлар вазири Муҳаммад бин Абдулраҳмон Ол Таний билан икки томонлама учрашув ўтказди.

Суҳбат чоғида Ўзбекистон – Қатар кун тартибининг комплекс масалалари муҳокама қилинди. Сиёсий, савдо-иқтисодий, инвестиция, маданий-гуманитар ва бошқа жабҳалардаги ҳамкорликни кенгайтириш истиқболларига асосий эътибор қаратилди.

Учрашувда Ўзбекистон ва Қатар ўртасидаги икки томонлама сиёсий маслаҳатлашувларни, Савдо-иқтисодий ва илмий-техникавий ҳамкорлик бўйича ҳукуматлараро комиссия йиғилишларини мунтазам ўтказиб бориш, Ишбилармонлар кенгашини ва ҳамкорликнинг бошқа институтларини ташкил этиш тўғрисидаги таклифлар қўллаб-қувватланди.

Қатар тараққиёт фонди раҳбарияти билан ҳам музокаралар ўтказилди. Учрашувда Оролбўйи учун кўп томонлама шериклик асосидаги Траст фондига ҳамда Ўзбекистонда таълим ва соғлиқни сақлаш соҳаларида ижтимоий аҳамиятга эга лойиҳаларни амалга ошириш учун Фонд молиявий маблағларини жалб қилиш масалалари муҳокама қилинди.

GWC Қатар логистика компанияси раҳбари билан бўлган учрашувда Ўзбекистонда қишлоқ хўжалиги, фармацевтика, нефть ва газ соҳаларида ва бошқа тармоқларда замонавий логистика марказларини ташкил этиш бўйича узоқ муддатли ҳамкорликни ўрнатиш имкониятлари кўриб чиқилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Айни вақтда Тошкент шаҳрида биринчи марта ўтказилаётган Ислом банкчилиги ва молияси бўйича форум давом этмоқда.

Жаҳон банки гуруҳининг Шарқий Европа ва Марказий Осиё минтақаси етакчиси Насим Кайсер қуйидаги фикрларни билдирган:

– Биз Ўзбекистонда 1992 йилда маҳаллий ҳамкорлар ва хорижий банклар билан энг биринчи молия институтига асос солган эдик. Ҳозирда “Ўзбеклизинг” бўлиб танилган мазкур ташкилот бизнинг биринчи лойиҳамиз эди. Кейинчалик юртингизда “Амирбанк”, Қозоғистонда эса “Амробанк” ташкил этилди.

Кейинги икки йилда эса муносабатлар яна ўзгарди. Давлат хусусий ташкилотларга эътибор қарата бошлади. Энди микро ва кичик тадбиркорликка эътиборни ривожлантириш керак. Бу эса янги иш ўринлари яратиш ва иқтисодни юксалишига хизмат қилади. Бу омиллар ислом молияси учун жуда муҳим.

Марказий Осиё давлатлари раҳбарлари ўз аҳолисини банк хизматларидан кенг фойдаланишини истайди. Лекин, бу ҳудудлардаги аҳоли кўп ҳам банкларга ишонавермайди. Шунингдек, аҳолининг асосий қисми ислом молияси ҳақида билмаслигини ҳисобга олсак, уларга буни тарғиб қилишга тўғри келади. Айни вақтда ислом молия муассасалари ялпи активлари миқдори 2,5 триллион долларни ташкил этади ва йилига 15-20 фоизга ўсиб бормоқда. Аҳолисининг асосий қисми мусулмонлардан иборат бўлган давлатлар учун ушбу тармоқларни ривожлантириш, айниқса долзарб.

Ислом молияси тизимини Ўзбекистонда ривожланишини чамалаб кўрсак, энг аввало илмий изланишлар олиб бориш ва қонуний базани мустаҳкамлаш керак. Тўғри, бу жараён осон кечмайди, узоқ вақт талаб этади. Лекин, энг муҳими давлатнинг эътибори бўлса, муаммоларни тез ҳал этиш мумкин. Хабарим бор, Ўзбекистон Марказий банки ўтган йили тизим борасида қонун ва меъёрий ҳужжатлар ишлаб чиқишни бошлади.

Исломий молиялашда маблағдан фоиз олинмайди, бу шаъриятга тўғри келмайди. Бу йўналишда устама қўйилади. Яъни, маҳсулот сотиб олмоқчи бўлган мижоз айтган ускуна ёки хом ашёни банк олиб беради ва устига қанчадир миқдорда устама қўяди. Бунда банк мижоз билан келишув тузади. Кейин у ҳоҳлаган асбоб-ускунани юборади. Бу худди олди-сотди шартномасига ўхшайди. Кейин белгиланган муддатларда маблағини қайтариб бериш керак. Бу муддатлар сумманинг катта кичиклиги ва лойиҳага боғлиқ бўлиб, ўн икки ойдан беш йилга қадар берилади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати