www.muslimuz

www.muslimuz

#haj2023

Шу кунларда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Жалолиддин домла Ҳамроқулов Макка шаҳрида бўлиб турган Тошкент шаҳри, Тошкент ва Сирдарё вилоятлари зиёратчилар билан суҳбат ўтказиб, ҳаж аҳкомлари ва ҳожилик одоблари ҳақида мавъиза қилиб берди.

 Мулоқотлар аввалида Қуръони карим оятлари тиловат қилиниб, ҳаж сафари муваффақиятли ўтишини тилаб, дуолар қилинди.

Жалолиддин домла сўзларида Макка ва Мадина шаҳарларини зиёрат қилиш улкан саодат экани, бу улуғ шаҳарларда Расул алайҳиссалом юрганлари, Ислом тарихидаги муҳим воқеалар содир бўлгани, ҳаж улуғ ибодатлиги, бундай шарафга етказаётгани учун Аллоҳ таолога шукрона келтириш, ҳар бир зиёратчи ҳожилик мақомига етишиш йўлида юксак ихлос, гўзал одоб билан ҳаракат қилиши зарурлигини алоҳида қайд этдилар.

Суҳбатлар якунида зиёратчиларнинг қизиқтирган саволларига жавоб берилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Muslim.uz
@muslimuzportal | @Muftiy_Nuriddin_domla  | @diniysavollar

     Жорий йилнинг 13 июнь куни Ислом ҳамкорлик ташкилоти Бош котиби Ҳусайн Иброҳим Тоҳа Бош котибият қароргоҳида Саудия Aрабистони Подшоҳлиги Ҳаж ва Умра ишлари вазири Доктор Тавфиқ ибн Фавзан ар-Рабиаъни қабул қилди.

  Шунингдек, Бош котиб Ҳаж ва Умра вазири иштирокида Ислом ҳамкорлик ташкилотига аъзо давлатлар ва унинг ёрдамчи органлари делегациялари вакиллари ва консуллари билан учрашув ўтказди. Унда Саудия Aрабистони Подшоҳлигининг ҳижрий 1444 йилги Ҳаж учун саъй-ҳаракатлари ва тадбирлари билан боғлиқ жиҳатларга ойдинлик киритилди ва зиёратчиларга энг яхши шароитларни таъминлаш бўйича кўрилаётган ташаббус ва чора-тадбирларга тўхталиб ўтилди.

   Учрашувда Ҳаж ва умра вазири доктор ар-Рабиаъ бундай деди: “Ислом Ҳамкорлик Ташкилоти араб ва ислом уммати сўзини жамловчи ташкилот саналиб, мусулмонлар вакили бўлиши билан бирга бутун дунё бўйлаб бир ярим миллиарддан ортиқ мусулмонларни ташвишга солаётган муаммоларни бартараф этиш каби шарафга эга.”. 

   Доктор ар-Рабиаънинг таъкидлашича, Ҳаж ва Умра тизими барча соғлиқни сақлаш, ташкилий, хизмат кўрсатиш, логистика ва хавфсизлик каби бир қатор йўналишларда катта муваффақиятларга эришмоқда.  Хусусан, Саудиянинг 2030-йилга мўлжалланган “Нигоҳ–2030” дастурлари бу борада ўз самарасини бермоқда.

    Саудия Aрабистони Подшоҳлигининг Ҳаж ва Умра ишлари вазири Др. Тавфиқ ибн Фавзан ар-Рабиаънинг таъкидлашича, Раҳмон меҳмонларига хизмат кўрсатадиган йирик лойиҳалар қаторида Макка шаҳридаги Масжидул Ҳаромни 200 миллиард Саудия реёлидан ортиқ маблағ сарфлаб кенгайтириш ҳам режага киритилганини айтди.  Шунингдек, ҳаж ва умра зиёратчиларининг саёҳат ва транспорт шароитини яхшилаш,  Макка ва Мадина орасидаги масофани икки соатга қисқартириш ва унга 60 миллиард Саудия Aрабистони реёли сарфлаш ҳамда Жидда шаҳридаги Қирол Aбдулазиз халқаро аэропортини ривожлантириш учун, 64 миллиарддан ортиқ Саудия реёли сарфланиши ва Аллоҳнинг меҳмонлари учун тарихий масжидлар ва исломий археологик жойларни ривожлантириш кўзда тутилганини таъкидлади.

   Ташаббуслар ҳақида гапирар экан, доктор ар-Рабиаъ Қироллик Ҳаж хизматларини кўрсатувчи компаниялар ўртасида рақобатни йўлга қўйгани, бу эса зиёратчилар учун харажатларни камайтиришга, Умра зиёратига борувчилар учун суғурта миқдорини 63 фоизга, зиёратчилар учун эса 73 фоизга қисқартириш ва улар учун алоҳида тиббий хизматларнинг барқарорлигини таъминлаш, уларга кўрсатилаётган хизматлар самарадорлигини оширишга ҳисса қўшганини айтиб ўтди.   Қироллик зиёратчиларнинг аэропортда кутиш вақтини 15 дақиқагача қисқартиришни мақсад қилган “Макка йўли” ташаббусини йўлга қўйганини алоҳида таъкидлади. Бундан Покистон, Малайзия, Индонезия, Марокаш, Бангладеш, Туркия, ва Кот-Диуар давлатлари оқилона  фойдаланаётганини ҳам қайд этди.

 

ЎМИ  ходими Илёсхон Аҳмедов тайёрлади. 

Ал Ҳаким ат-Термизий юртимизда тасаввуф ва тафсир илмининг ривожланишини бошлаб берган қомусий олим бўлиб, унинг Мовароуннаҳрда Қуръон шарҳига бағишланган илк асар сифатида баҳоланган китоби бугунгача “йўқолган” деб келинарди.

Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот маркази катта илмий ходими, тарих фанлари бўйича фалсафа доктори Жўрабек Чўтматов изланиш олиб бориб, ушбу асар қўлёзмасини Туркиянинг Бурдур шаҳридан топди ва уни нашрга тайёрлади.

Дунё тадқиқотчилари эътиборига ҳавола этиш мақсадида асар араб тилида Истанбул шаҳридаги “Дор ал-кутуб-арабийя” нашриётида “Баҳр ат-тафсир” (“Тафсир уммони”) номи билан чоп этилди.

Китоб таҳририда Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот маркази ходимлари Маҳмуд Нормуродов, Фахриддин Худойназаров, Аббосхон Абдуллаев ва Умарали Ўлжаевлар ҳам иштирок этишди. Асар келгусида ўзбек тилида ҳам нашр этилади.

Маълумот учун, Ал Ҳаким ат-Термизий (820-932) 400 дан ортиқ китоб ёзган бўлиб, улардан 60 га яқини бизгача етиб келган. Алломанинг асарлари Париж, Қоҳира, Дамашқ, Искандария, Истанбул ва Лондон каби шаҳарлардаги қўлёзмалар жамғармаларида сақланади.

Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот маркази
Матбуот хизмати

الأربعاء, 14 حزيران/يونيو 2023 00:00

Мадина ҳар бир зиёратчи учун мадраса бўлсин!

Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилади: “…Йўлга қодир бўлган одамлар зиммасида Аллоҳ учун Байтни ҳаж қилиш (фарзи) бордир…” (Оли Имрон сураси, 97-оят).

Аллоҳга ҳамдлар бўлсинки, йилдан-йилга ҳаж ва умра ибодатини адо этувчилар сони ортиб бормоқда. Ҳаж ёки умрага кетаётган зиёратчи аҳлоқини шу даражада сайқаллаши керакки, токи амаллари бошқалар учун ибрат бўлсин.

Ҳаж ва умра машаққатдир. Бу йўлга отланган инсон ўта сабрли бўлиши ва бу ибодатнинг маъно-мазмуни ҳамда моҳиятини яхши англаб етиши муҳимдир.

Зиёратчилар бундай улуғ сафарга аввало қалблари билан тайёр бўлиши, ҳар қандай ҳолатда ҳам ўта сабр-бардошли бўлишлари талаб этилади. Мадина шаҳридаги меҳмонхонага етиб борганда хона талашиш мумкин эмас! Чунки бу ерда 3-4 кун бўлишингизни ва аввало бу сафарга нима мақсадда чиққанингизни ёдда сақлашингиз зарур.

Мадинага илк қадам қўйгандан бошлаб, зиёратчи гўзал одобда бўлиши шарт. Чунки бу ерда биз севган зот – Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ва саҳобаи киромлар бордир. Ҳулқлари Қуръон бўлган у зотнинг ҳузурларида беодоблик қилиш, овоз кўтариш, бошқа зиёратчиларнинг дилини оғритиш асло мумкин эмас.

Пайғамбаримиз алайҳиссалом масжидларига ўта тавозе билан салом бериб, охиста кириб борилади. Равзаи муборакка салавотлар айтиб кирилади. Асло бесабр бўлманг, овозингизни кўтарманг, ҳузурингизда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам турибдилар. Сиз бундай ҳолатни ҳис қилмасангиз, Расулуллоҳ алайҳиссалом ҳузурларида беодоблик қилсангиз, амалларингиз ҳабата бўлиши мумкин.

Пайғамбаримиз алайҳиссаломга муҳаббатларини изҳор қилиш мақсадида зиёратчи аёлларимиз Равзага қараб югурадилар, ҳиссиётга бериладилар, овозларини кўтарадилар, оқибатда бошқа зиёратчиларга озор берадилар.

Аллоҳ таоло Қуръони каримда келтиради: “Эй иймон келтирганлар! Овозингизни Пайғамбар овозидан юқори кўтарманг ва унга бир-бирингиз ила сўзлашгандек дағал сўз айтманг, ўзингиз сезмаган ҳолда амалларингиз ҳабата бўлиб қолмасин” (Ҳужурот сураси 2-оят). Аллоҳ таолонинг ояти каримасидаги бу таъкид ўзини мусулмонман деган ҳар бир инсонга тегишлидир.

Мадина шаҳри ҳар биримиз учун мадраса бўлсин, токи ҳулқимиз Пайғамбаримиз алайҳиссалом ҳулқларидек бўлишига ҳаракат қилайлик.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Аллоҳ учун ҳаж қилиб, фаҳш сўз айтмаса ва фисқу фасод қилмаса, худди онасидан янги туғилгандек бўлиб қайтади” (Имом Бухорий ривояти).

Маккаи мукаррамада, Минода, Арофатда, Муздалифада, Жамаротда ҳам одобимиз, амалларимиз билан бошқаларга ўрнак бўлайлик, токи Яратган Эгам жаннати билан сийласин.

Барча зиёратчиларнинг ҳажлари мабрур, саъйлари машкур, амаллари ҳусни мақбул, гуноҳлари мағфур бўлишини Аллоҳ таолодан сўраб қоламиз.

 

 

Мунира АБУБАКИРОВА,

ЎМИ Хотин-қизлар масалалари бўйича

бўлимнинг етакчи мутахассиси.

الأربعاء, 14 حزيران/يونيو 2023 00:00

O‘zbekistonlik ziyoratchilar uchun barcha sharoit muhayyo etilgan

HAJ-2023

Allohga shukrki, soʻnggi yillarda mamlakatimizda diniy-maʼrifiy sohada ulkan islohotlar kechmoqda. Xususan, davlatimizning bevosita koʻmagi bilan yurtdoshlarimizning haj ibodatlarini har qachongidan ham yuksak saviyada tashkil etish, ular uchun munosib qulayliklarni yaratib berish borasida tizimli ishlar qilinmoqda.

Bundan atigi olti-yetti yil avval haj kvotasi 5200 tani tashkil etgan boʻlsa, 2019-yilda bu raqam 7200 ta, 2022-yilda esa 12 000 taga yetdi. Joriy yilda mamlakatimiz fuqarolari uchun umumiy haj kvotasi 15 000 etib belgilandi. Albatta, haj kvotasining yildan-yilga oshib borishi ham yurtimizda diniy-maʼrifiy yoʻnalishda amalga oshirilayotgan ishlar koʻlami naqadar kengligidan darak beradi. Eng muhimi, xalqimiz bu kabi oʻzgarishlarni katta xursandlik va quvonch bilan qabul qilmoqda.

Har bir moʻmin-musulmon borki, Allohning baytini umrida bir bor boʻlsa-da, tavof qilishni, Hazrati Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallamning muborak Ravzai shariflarini ziyorat etishni orzu qiladi. Chunki bu muqaddas zaminlarda Qurʼoni karim oyatlari nozil boʻlgan, islom tarixiga oid koʻplab voqea-hodisalar yuz bergan va savobli amallarning ajr-u mukofoti bir necha baravar koʻpaytirib beriladi.

Shu bilan birga, Kaʼbatullohda ibodat qilishning, Nabiy alayhissalomning masjidlarida namoz oʻqishning savobi juda ulugʻ. Masjidul Haramda bir rakat namozga yuz ming rakat, Masjidi Nabaviyda esa ming rakat namozning savobi beriladi. Bunday ulkan imkoniyatga erishishga barchaning talpinishi tabiiy hol.

Yurtimiz ziyoratchilari shu yilning 4-iyunidan 19-iyun kuniga qadar  mamlakatimizdagi 10 ta xalqaro aeroport (Toshkent, Namangan, Farg‘ona, Qarshi, Termiz, Samarqand, Buxoro, Navoiy, Urganch, Nukus shaharlari) orqali Madina shahriga parvoz qiladilar.

Bir umr Ka’bai muazzama, Ravzai sharifni sog‘inib yashab o‘tib ketgan ajdodlarimizning orzulari bu yil 15 ming hoji timsolida ro‘yobga chiqmoqda. Bunday buyuk sharafga va baxtga noil bo‘lib turgan hamyurtlarimiz odamning havasini keltiradigan sharoitlarda haj safarini ado etish uchun ayni kunlarda Madinai munavvara va Makkai mukarrama shaharlarida bo‘lib turishibdi. 

Munavvar shahar og‘ushida

Hojilarimiz azaliy an’anaga muvofiq dastlab Madina shahriga kelib, Ravzai sharifni ziyorat qilyapti. Ziyoratchilarimiz ayni paytda Madina shahridagi Masjidi Nabaviydan 100 metr uzoqlikda joylashgan 5 yulduzli “Zam-zam Pullman” mehmonxonasida istiqomat qilmoqda. 

Avvalgi nomi Yasrib bo‘lgan bu shahar Rasul alayhissalomning tashriflari bilan nurli va munavvar shaharga aylangan. Masjidi Nabaviyga kirgan odam bu muazzam maskandan chiqqisi kelmaydi: to‘yib-to‘yib ibodat qilishni xohlaydi. Nabiy alayhissalomning bu masjidlarida namoz o‘qiyotgan, duolar, zikrlar qilayotgan hojilarimiz chinakam baxt-u saodatga erishmoqdalar.

Masjidi Nabaviy hovlisida turib bu go‘zal manzarani kuzatishning zavqi bo‘lakcha: egnilariga O‘zbekiston bayrog‘i ramzi tushirilgan nimchalarni kiyib olgancha ibodatlarga shoshayotgan bo‘lg‘usi hoji ota, hoji onalarimiz yuz-ko‘zlaridagi quvonch ularning naqadar baxtiyor ekanidan nishona. Ayniqsa, Ravzai sharifga kirgan kishi o‘zini o‘zgacha his etadi. Chunonchi, Nabiy alayhissalom muborak hadislarida: “Uyim va minbarim o‘rtasida jannat bog‘laridan bir bog‘ bor”, deganlar.

Yurtdoshlarimiz munavvar shahardagi uch kunlik safarlari davomida Payg‘ambar alayhissalom ravzalarini ziyorat qilib, Uhud tog‘i, islom olamida birinchi qurilgan masjid – Quboda bo‘lyaptilar. Asosiy vaqtlarini Masjidi Nabaviyda toat-ibodat bilan o‘tkazmoqdalar.

Bo‘lg‘usi hojilarimiz ibodatlardan so‘ng jannatmonand yurtimiz tinch-osuda, xalqimiz turmushi bundan-da farovon bo‘lishini, bu kabi xayrli ishlarning boshida turganlarning tan-joni sog‘ bo‘lishini Yaratgandan chin dildan so‘rab iltijo qilmoqdalar.

Har bir ziyoratchiga xizmat qilish – katta sharaf

Haj qiluvchi kishi Alloh taoloning mehmonidir. Haj amalini bajarayotgan kishiga ko‘mak bergan, uning og‘irini yengil qilgan inson ulug‘ savoblarga noil bo‘lishi haqida ko‘plab dalillar bor. Shu ma’noda, “Haj-2023” tashkilotchilari va ishchi guruh a’zolari ana shunday ulug‘ darajalarni maqsad qilib, Rahmonning mehmonlariga sidqidildan xizmat ko‘rsatmoqdalar. 

Xususan, “Haj-2023” delegatsiyasi, ishchi guruhlar, ellikboshilar doimo hojilarning yonida, shifokorlar sog‘liqlaridan xabardor bo‘lib turibdi. Oshpazlar esa ibodatga quvvat bo‘ladigan milliy taomlardan tayyorlab beryaptilar.

Ulamolarimiz, ahli ilmlar va ellikboshilar ziyoratchilar bilan doimiy suhbatlar o‘tkazib, ibodatlarini chiroyli ado etishlariga yaqindan ko‘makchi bo‘ldilar. Hojilarga sifatli transport xizmati ko‘rsatish, ularni belgilangan manzilga kechiktirmasdan yetkazib qo‘yish maqsadida avtobuslar ham jalb etildi.

Xulosa qilib aytganda, ushbu muborak zaminda ziyoratchilarimiz yuksak e’tibor va davlatimiz ko‘magini har qadamda his etmoqdalar. Ulardan har birining yuz-ko‘zi-yu so‘zlarida bu imkoniyat-sharoitlardan mamnunlik, shukronalikni yaqqol ko‘rish mumkin. Bo‘lg‘usi hojilarimiz muqaddas zamindagi ibodatlar chog‘ida jonajon yurtimizga tinchlik-xotirjamlik, xalqimizga farovonlik va dasturxonimizga to‘kinlik tilab duolar qilmoqda.

Muqaddas zaminga kelish har kimga ham nasib etavermaydi. Alloh chaqirgan bandagina Rahmonning mehmoni bo‘ladi. Shunday ekan, har bir ziyoratchi haj mavsumini g‘animat bilib, har soniyadan unumli foydalanish harakatida bo‘lishi kerak. 

Alloh taolo ibodatlarimizni qabul, hajlarimizni mabrur aylasin.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

Qahramon MIRXOLIQOV,

Toshkent shahri:

– Islomning beshinchi ruknini ado etishni nasib qilgan Alloh taologa cheksiz hamd-u sanolar bo‘lsin. Bu yilgi haj mavsumini yuqori saviyada tashkillashtirganlarga minnatdorlik bildiramiz. Chunki safar chog‘ida yurtdoshlarimizga xizmat ko‘rsatish uchun katta tayyorgarlik ko‘rilgani shundoq sezildi. Hatto boshqa mamlakat fuqarolari bizga havas bilan qaradi. 

Barcha qulayliklarga ega mehmonxonada yashab, masjidda jamoa bo‘lib namoz o‘qishimiz, Masjidi Nabaviy juda yaqin ekani respublika rahbariyati g‘amxo‘rligi ekanidan ruhlanib, bu xayrli ishlarga hissasi qo‘shilgan barcha rahbarlar haqlariga duolar qilyapmiz. Albatta, bunday qulayliklar ibodatlarni mukammal ado etishga katta omil bo‘ldi.

Qayd etish joizki, haj va umra amallarini bajarishdan tortib, muborak joylarda kishi o‘zini qanday tutishigacha bo‘lgan barcha amallar guruh rahbarlari tomonidan doimiy tarzda o‘rgatildi. 

Bunday sidqidildan qilingan mehnat ziyoratlar, ibodatlarni risoladagidek bajarib xotirjam bo‘lishga zamin yaratdi. Mehribon Alloh taolo ibodatlarimizni qabul aylab, hojilarimizning hajini mabrur qilgan bo‘lsin!

Abdulloh JALILOV,

Namangan viloyati:

– Shinam, har tomonlama qulay mehmonxonaga joylashdik. Bu yerda ziyoratchilarimiz uchun hamma imkoniyatlar muhayyo qilingan. Mehmonxonada uch mahal tansiq taomlar tayyorlanib, yurtdoshlarimizga tortiq etiladi. Shu bilan birga, tibbiy punktlar 24 soat davomida ishlab, ziyoratchilarimiz salomatligini asrashga ko‘mak ko‘rsatmoqda.

Ushbu xayrli ishlar zamirida mamlakatimizda ilgari surilayotgan insonlarni rozi qilishdek ulug‘vor maqsad mujassam. Biz esa buni ziyoratchilarga ko‘rsatilayotgan g‘amxo‘rlik va yuksak e’tiborda ko‘rmoqdamiz.

Mavluda ABDUJALILOVA,

Toshkent viloyati:

– Ko‘p yillardan beri hajga kelishni orzu qilib yurar edim. Allohga shukr, bu yil maqsadimga yetdim: inshaalloh haj ibodatlarini bajarishga kirishaman. Madinai munavvarani ko‘rganimdan, Ravzai sharifga kirganimdan, Uhud tog‘iga, Qubo masjidiga ziyoratga borganimdan boshim ko‘kka yetdi. Ushbu tabarruk maskanlar kishining ruhiyatini tetik qilarkan. 

Albatta, bunday sharafga, baxtga erishish – chinakam saodat. Har bir yurtdoshimiz shu yerlarga kelib, to‘yib-to‘yib ibodat qilsin. Ming karra shukr! Tabarruk maskanlar, ulug‘ ziyoratgohlarda O‘zbekistonimizga tinchlik va ofiyat, xayrli va savobli ishlarga yuksak marralar, xalqimizga esa omonlik tilab, duo qildik.

Manba: “Yangi O‘zbekiston” gazetasi 2023-yil 14-iyun, 116-son

Ушу бўлимдаги асосий материаллар Жалолиддин Нуриддиновнинг "Ҳаж ва умра қўлланмаси"дан олинди

Top