Абу Толибга ўлим соати яқинлашгач Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унинг олдига келдилар. Абу Толибнинг ҳузурида Абу Жаҳл ва Абдуллоҳ ибн Абу Умайя бор эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам амакиларига дедилар:

- Эй амаки! «Ла илаҳа иллаллоҳ» денг. Аллоҳнинг ҳузурида мен ўзим сизга гувоҳ бўламан.

Шунда Абу Жаҳл ва Абдуллоҳ ибн Абу Умайя дейишди:

- Эй Абу Толиб! Абдулмуттолибнинг динидан қайтасанми?!

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам юқоридаги гапларини такрор қилавердилар. Абу Жаҳл ва унинг шериги ҳам ўзларининг гапларини такрорлайверишди. Ниҳоят Абу Толиб: «Мен Абдулмуттолибнинг динидаман», деди. У «Ла илаҳа иллаллоҳ» дейишдан бош тортди ва шу ҳолида вафот этиб кетди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Модомики қайтарилмас эканман, сизга истиғфор айтавераман», дедилар. Шунда Аллоҳ таоло: «Пайғамбар ва мўъминлар учун дўзах эгалари эканлиги аён бўлган мушрикларга, гарчи улар яқин қариндошлари бўлсада, истиғфор айтишлари дуруст эмасдир», деган оятни нозил қилди.

Ҳар йили башариятга мислсиз хизматлар қилган қандайдир олим вафот этади. Аммо у Ислом динида бўлмайди. Баъзи мусулмонлар шунда ҳатто инсоний меҳр-шафқат билан мукаммал ақида ўртасини аралаштириб ташлаб, жаннатнинг калити гўё уларнинг қўлида тургандек юқоридаги каби кишиларни жаннатга киритиб қўйишади. Ҳатто баъзилар: «Аллоҳ қандай қилиб фалон дорини ихтиро қилган олимни азоблаши мумкин?! Ахир у қанча-қанча инсонлар ҳаётини сақлаб, инсонларнинг дардига малҳам бўлган-ку! Аллоҳ қандай қилиб Томас Эдисонга азоб бериши мумкин?! Ахир у уйларимизни нурафшон бўлишига ҳисса қўшган-ку!», дейишади. Гўё жаннатнинг калити дори ихтиро қилиш ва лампочка ихтиро қилишда уларнинг наздида.

Бошқа томондан назар соладиган бўлсак, баъзи мусулмонлар ҳам мусулмон бўлмасдан вафот этган фалон олимни дарров дўзахга киритиб қўя қолишади. Гўё дўзахнинг калити уларнинг қўлида тургандек. Иккинчи гуруҳнинг хатоси биринчи гуруҳнинг хатосидан енгил бўлсада, иккиси ҳам хатодир.

Биз илм ва уламоларни эҳтиром қиламиз. Уларнинг инсониятга қилган хизматларини қадрлаймиз. Аммо бу бошқа масала, жаннат ва дўзах масаласи бошқа нарса.

Абу Толибнинг Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни ҳимоя қилиши дори ёки лампочка ихтиро қилишдан афзал ва аҳамиятли иш эди. Аммо унинг бу ҳимояси унга ёрдам бера олмади. Чунки у ширкда вафот этди.

Худди шунингдек, ишга ҳиссиёт билан эмас, ақида билан қараш керак. Шунга собит иймон келтиришимиз лозимки, Аллоҳдан ўзга одил ва раҳмли зот йўқ!

Бир шахсни ушлаб олиб уни қатъий дўзахий дейишимиз Аллоҳга нисбатан беадабликдир. Биз умумий қилиб: «Кимга Ислом етиб борса, у исломни эшитса ва рад қилса дўзахга киради», дейишимиз керак. Шунга мустаҳкам ишонишимиз лозимки, иш аввалда ҳам, охирда ҳам Аллоҳникидир. Истаса азоб беради, истаса мағфират қилади.

Инсонлар қабрда дори ихтиро қилганлари, лампочка ихтиро қилганлари, қурган кўприклари ҳақида сўралишмайди. Аввалда ҳам, охирда ҳам сўраладиган нарса бу ақидадир.

Ҳатто Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Икрима розияллоҳу анҳу мусулмон бўлиб келаётганини эшитиб саҳобаларга: «Ҳузурингизга Икрима мусулмон бўлиб келаяпти. Уни отаси(Абу Жаҳл)ни сўкманглар. Чунки ўликни сўкиш тирикни хафа қилади», деганлар ва ҳатто сўкишдан қайтарганлар. Шаръий насс бўлса албатта мустаснодир.

Динимизда таслим бўлиш лозим бўлган нарсалар ораси билан инсонийлигимизни, кишиларга бўлган шафқатимизни, уларнинг меҳнатини қадрлашимизни аралаштириб ташламаслигимиз лозим.

Аллоҳга бўлган одобимиз юзасидан бир кишининг исмини айтиб, қатъий қилиб фалончи дўзахийдир дейишимиз керак эмас. Буни динимизда собит бўлган умумийлик билан айтмоғимиз лозим. Аллоҳ таоло бизга таълим ўлароқ дейди:

«Ким исломдан бошқа динни хоҳласа, бас, ундан бу ҳаргиз қабул қилинмас ва у охиратда зиён кўрувчилардан бўлиб қолади».

Абдулқодир Полвонов
тайёрлади

Миср давлатининг Ал-Аксар вилоятида истиқомат қилувчи Абдуллоҳ Муҳаммад Ҳалил болалигида чиройли овозга эга бўлган ва 8 ёшида Қуръони Каримни тўлиқ ёд олган. Бу ҳақда Sedayi Beled веб-сайти хабар берди.

У 13 ёшида ўнлик таснифи бўйича Қуръон ўқишни ўрганган.

Абдуллоҳ Муҳаммад Ал-Аксар вилоятининг шимолидаги Ал-Зиния шаҳрида туғилган. Отаси Ал-Азҳарда Қуръон таълим марказларидан бирида ўқитувчи бўлган. Абдуллоҳ Муҳаммад болалигидан Қуръонга қизиқиб келган ва тўрт ёшида у ал-Азҳар жамоасининг имомларидан Қуръон ўқишни бошлаган ҳамда шу ерни ўзида мусҳафни ҳаммасини ёдлашга муваффақ бўлган.

«Мен Қуръонни тўлиқ ёд олганимдан сўнг ўнлик таснифи бўйича ҳам Қуръонни ёдлашга ҳаракат қилдим. Шу тарзда тенгдошларимдан фарқ қилардим. Бошланғич мактабнинг учинчи синфига келиб, мен болаларга YouTube'дa Қуръон ёдлашни ўргатишга қарор қилдим ва ўнта тасниф бўйича ўқиш ҳақида батафсил тушунтиришлар бердим» дея таъкидлади Абдуллоҳ.

Мисрлик болакайнинг отаси қуйидаги сўзларни айтди: «Абдуллоҳ - бу Аллоҳнинг менга берган инъоми ва у болалигиданоқ жуда хотиржам ва қатъиятли эди. У 4 ёшида менинг ёнимда ўтирар ва Қуръон тиловатига қулоқ солар эди. Шундан сўнг мен унга Қуръон ёдлашни ўргатишни бошладим.Уни тажвид, фиқф ва Қуръон ёд олиш учун Саид ад-дин Фахрига шогирдликка бердим. 8 ёшида у бутун Қуръоннинг ёддан хатм қилишга муваффақ бўлди».

islom.uz

Марокашнинг энг машҳур масканидан бири бу — Ҳасан II масжиди ҳисобланади. Iqna манбасининг ҳисоботига кўра, масжид мамлакатнинг ўзига хос рамзи сифатида қуриб битказилган. Ушбу масжид Масжидул-Ҳарам ва Масжидун-Набавиядан кейин Африкадаги энг катта ва дунёда учинчи ўринда турувчи масжиддир.

Масжидни қуриш ғояси 1961 йилда мамлакатни бошқарган қирол II чига тақдим этилган. Ҳасан II масжидининг қурилиш ишлари 1980 йилда бошланган. Масжид француз меъмори Мишел Пинcе томонидан ишлаб чиқилган бўлиб, қурилиш қиймати 800 миллион долларга баҳоланган ва иқтисодий ҳолатнинг муҳим қисмини халқ кўмаги остида тўланган.

Ҳозирда Ҳасан II масжидида ибодатлар тўла тўкис адо этилмоқда. Зиёратчилар ва меҳмонлар, муҳташам масжиднинг ноёб меъморчилигини яқиндан кузатишлари учун кунига бир неча маротаба ташриф буюришлари мумкин.

Масжид қурилишига барча материаллар Марокаш ва Венециядан олиб келинган. Хусусан, оқ гранит устунлар ва шиша қандиллар шулар жумласидандир.

Ҳасан II масжидининг деворлари бетон ва мармардан ишланган, ички ҳовли мармар устунлар билан безатилган, гумбаз ёғочдан ўйилган, ички деворлари эса ажойиб шива билан безатилган. Марокаш меъморчилиги ва санъатига қизиққан кишилар ушбу масжидга ташриф буюрган зиёратчи кўриб гувоҳи бўлиши мумкин.

Масжидининг яна ўзига хос хусусиятларидан бири унинг жойлашган манзили бўлиб, у Атлантика океанига қараган майдончада қурилган ва бу платформанинг бир қисми ойналар ёрдамида беркитилган. Чунки сайёҳларга сув остида юрган жонзотларни кўришлари учун қулай шароит яратиб берилган. Аммо ушбу ажойиб бўлим фақат ҳурматли меҳмонлар фойдаланишлари учун мўлжалланган.

Шунингдек, масжиднинг шифтини буклаш ва кенгайтириш мумкин. Ушбу том масжид ичида осмон ва океанни бирлаштиради.

Энг ажойиби, масжиднинг 210 метрлик минораси нафақат Марокашда балки дунёдаги энг баланд минорага эга бўлиб, тунда лазер нурлари минора тепасидан Макка томон порлайди, бу қибланинг йўналишини билдиради. Бино зилзилага чидамли, иссиқ пол, электрон эшикларни ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқилган. Масжид орқасида ибодат жойи қизил гиламча билан белгиланган. Масжиднинг пастки қаватида турк ҳаммомлари ва таҳорат фавворалари, совуқ сув ҳавзалари ҳамда сауна мавжуд. Масжидда бир вақтнинг ўзида жами 105000 киши ибодат қилиши мумкин.

Хуршид Маъруф тайёрлади

ЎМИ матбуот хизмати