Куни кеча Қувайтнинг Вақфлар ва ислом ишлари вазирлиги томонидан Қуръони каримни ёд олиш ва тажвид қоидаси асосида чиройли тиловат қилиш бўйича халқаро мусобақа вақтини эълон қилиш учун матбуот анжумани ўтказилди. Унга кўра, Қувайт амири Шайх Наваф Aҳмад Жобир ас-Сабоҳ бошчилигида XII Кувайт Халқаро Қуръони карим мусобақаси шу йилнинг 8-15 ноябрь кунлари бўлиб ўтиши ва унда 80 та давлат вакили иштироки маълум қилинди. Бу ҳақда IQNA сайти “Aл-Жарида” нашрига таяниб хабар берди.

Қувайтдаги Халқаро Қуръони карим мусобақаси Ижроия қўмитаси раҳбари Муҳаммад ал-Aлим бундай деди: “Ушбу танлов учун бу халқаро мусобақани шакллантириш ва ўтказишга тайёргарлик йиғилишлари бўйича мутахассислардан иборат ихтисослашган қўмиталар бор бўлиб, улар иштирокчи мамлакатларни хабардор қилади, иштирокчилар учун дастлабки тест синовларини ўтказиш, жумладан, вазирлик ва давлат идоралари билан мувофиқлаштириш ишларини олиб боради”.

Қувайт Халқаро Қуръони карим мусобақаси ижроия қўмитаси раҳбари сўзида давом этиб, бундай деди: “Ушбу халқаро мусобақанинг турли йўналишларида қатнашиш учун 80 та давлат таклиф этилган. Унинг доирасида Қуръони карим кўргазмаси ҳам ўтказилиб, унда Қуръон билан боғлиқ мавзуларда маърузалар тингланади”.

Мусобақа қуйидаги 4 йўналишда бўлади:

1. Қуръони каримни тажвид қоидаси билан тўлиқ ёддан ўқиш;
2. Қуръони каримни ўн хил қироат билан тўлиқ ёддан ўқиш;
3. Қуръони каримни тажвид қоидалари билан хушовозда тиловат қилиш;
4.Қуръони каримга хизмат қиладиган муассаса ва жамиятлар томонидан Қуръони каримни ёдлатиш бўйича энг яхши лойиҳалар тақдим этиш.

Танлов якунида мазкур 4 та йўналишда ғолиб бўлганлар қимматбаҳо соврин ва совғалар билан тақдирланади. Шунингдек, иштирокчилар учун Кувайт давлатининг диққатга сазовор жойларига ташриф ташкил этилади.

Муҳаммад ал-Aлим бундай деди: “XII Кувайт Халқаро Қуръони карим мусобақаси ҳайъати ҳар йили Қуръони каримга жаҳон миқёсида қатъий мезонлар асосида хизмат қилган етук шахсларни тақдирлайди ва жорий йилги Қуръон шахсиятлари орасида таниқли қори, шайх Aҳмад, мисрлик қори Халил Шаҳин Қобис ва Кувайтдан Ойша Aбдурраҳмон ас-Сафийни ҳам алоҳида қайд этиш мумкин”.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси ходими
Илёсхон домла АҲМЕДОВ тайёрлади.

Маҳмуд Ғозий Абул Ҳасан Харақоний ҳузурларига кириб: “Абу Язид Бистомий ҳақида нима дейсиз?” деб сўрайди.

Шайх: “Ким унга эргашса, ҳидоят топади ва абадий саодатга эришади”, деб жавоб беради.

Маҳмуд: “Қанақасига, ахир, Абу Жаҳл Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламни кўриб бадбахтликдан қутулмади-ку”, дейди.

Шайх: “Абу Жаҳл Аллоҳнинг пайғамбари бўлган Муҳаммад алайҳиссаломни кўрмаган, балки ўзи билган Абу Толибнинг жиянини кўрган. Агар у ҳам Муҳаммад алайҳиссаломни кўрганида эди, абадий саодат топар эди”, дейди.

Аллоҳ таоло айтади: “Сиз уларнинг қараб турганларини кўрасиз, бироқ улар кўрмайдилар” (Аъроф сураси, 198-оят).

Бир киши Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг олдиларига келиб: “Эй Аллоҳнинг Расули, сиз менга аҳлим ва молимдан кўра суюклисиз. Мен сизни кўп эслайман, то олдингизга келиб, сизни кўрмагунимча соғинч босилмайди. Мен сизнинг ва ўзимнинг вафотимни ўйладим ва билдимки, сиз жаннатга кирсангиз, набийлар билан юксак мақомларга кўтариласиз. Агар мен жаннатга кирсам, сизни кўролмай қолар эканман”, деди. Шунда Аллоҳ таоло оят нозил қилди: “Ким Аллоҳга ва Расулига итоат қилса, бас, ана ўшалар Аллоҳ неъмат берган набийлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳлар билан биргадирлар. Ва уларнинг рафиқлари қандай ҳам яхши!” (Нисо сураси, 69-оят).

Бошқа бир ҳадисда: «Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларида бир киши бўлар эди, у зотга қараб турар, кўзини юммас эди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ундан: “Сенга нима бўлди?” деб сўрадилар. У: “Отам, онам сизга фидо бўлсин, сизга термулиб, ҳаловат топяпман. Агар қиёмат бўлса, Аллоҳ Ўз фазли билан сизнинг даражангизни юқори қилади”, деди. Аллоҳ таоло мазкур оятни нозил қилди», дейилган.

Гарчи бизлар Расулимиз соллаллоҳу алайҳи ва салламни кўзларимиз билан кўрмаган бўлсак-да, Аллоҳ таоло қалб кўзларимиз ила у зотга муҳаббатли бўлишни насиб этди.

Анас розияллоҳу анҳу ривоят қилган ҳадисда у зот: “Ким мени яхши кўрса, мен билан жаннатда бўлади”, дедилар.

Кўришдан ва муҳаббатли бўлишдан мақсад ҳам аслида шу эмасми? Аллоҳ таоло бу муҳаббатимизни жаннатда у зот билан бирга бўлиш ила мукофотласин.

Нуриддин домла ҲАМРОҚУЛОВ,
Учқўрғон тумани “Шархончек” жоме
масжиди имом ноиби

Вақт нима? Ундан қандай фойдаланиш керак? 

Вақт – гўё инсоннинг ҳаёт кийими тўқиладиган ип. Пишиқ ва нафислигига қараб, унинг қиймати ошади. Aгар иплари тўзғиган бўлса, ҳаётнинг ҳам маъниси қолмайди.

Вақт ўтиб кетса, қайтиб келмайди. У инсон сарф этадиган асосий сармоядир. У қанчалик кўп бўлса ҳам, оздир. Оз бўлсаю баракали бўлса, кўпдир. Инсон ҳар бир дақиқадан унумли фойдаланиб, уни яхши амалларга сарфласа, умри баракали бўлади.

Умрнинг ғанимат эканини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан гўзалроқ таърифлаган киши бўлмаган.

“Беш нарсани беш нарсадан олдин ғанимат билинг:

1) кексалик келишидан аввал ёшлигингизни; .

2) касал бўлишдан аввал саломатлигингизни; .

3) фақирлигингиздан аввал бойлигингизни; .

4) бир ишга машғул бўлишингиздан аввал бўш вақтингизни;

5) ўлимдан аввал тириклигингизни!” (Имоми Ҳоким ривояти).

Ислом уммати мана шу олтин қоидаларга риоя қилган пайтларда башариятнинг гултожи бўлиб, мусулмон ренессансига асос солдилар.

Афсуски, бугун бундай дея олмаймиз. Чунки умримиз “телеграм”, “инстаграм”, “фэйсбук”, “тик-ток” каби ижтимоий тармоқларда соврилмоқда. Ҳатто кечаси билан бедор, турли ўйинлар ўйнаб ёки кўнгилхушлик билан вақт ўтказаётганлар кўпайиб кетди. Бундай иллатларнинг яна бири чойхона, гап-гаштагу турли зиёфатларнинг ҳаддан ташқари кўплигидир. Вақти-вақти билан дўст-ёр ва биродарлар билан кўришмоқ яхши. Бироқ унинг ҳам меъёри бўлиши керак.

Aгар инсон чойхонага сарфлаган вақтини фарзандларининг таълим-тарбиясига бағишласа, ўзи учун ҳам, фарзандлари учун ҳам фойдадан холи бўлмайди. Шу билан бирга, гап-гаштак, чойхоналарда фойдали мавзулар кўтарилиб, яхшиликка тарғиб, ёмонликдан қайтариш бўлса, нур устига нур. Лекин аксар ҳолларда чойхона бекорчи ва ғийбат гаплардан иборат бўлади. Бундай ҳолатлар қалбни қорайтиришдан, умрнинг, пулнинг исрофидан бошқа нарса эмас.

Халқимизда “Сўнгги пушаймон – ўзингга душман” деган мақол бор. Умрнинг исрофи қаттиқ пушаймонликдир.

Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилади: “(Эй Муҳаммад! Одамларга) дунё ҳаёти мисолини келтиринг, у худди бир сув кабидурки, биз уни осмондан ёғдиргач, баҳорда у сабабли ер ўсимликлари бир-бирига аралашиб (қўшилишиб) кетур, сўнгра кузда шамоллар учириб кетадиган хашакка айланиб қолур” (Каҳф сураси, ٤٥-оят).

Ушбу оятнинг мазмун-моҳиятини яхши англаган инсон умрини исроф қилмайди.

Бир мулоҳаза қилинг. Aйни шу соатларда дунёнинг турли бурчакларида бинолар қад кўтармоқда, янги-янги кашфиётлар қилинмоқда, илм мажлислари ўтказилмоқда, инсонларга яхшилик улашилмоқда, ёш йигит-қизлар турмуш қурмоқда, чақалоқлар дунёга келмоқда, кимлардир бу фоний дунё билан хайрлашмоқда.

Aммо биз-чи? Ҳеч бир эзгу амалсиз ҳеч нарса бўлмагандек, ҳеч нарса йўқотмагандек хотиржаммиз. Қимматли вақтимизни бой бераётганимиз бизни асло ташвишга солаётгани йўқ. Ҳар бир сония заволни топади, ҳар бир лаҳза йўқлик қаърига кетади.

Бу ҳаётда “Эсизгина умрим-а, ёшлик йилларимни беҳуда ўтказиб юборибман. Қанийди, умр бошқатдан берилганда бу хатоларни такрорламаган бўлар эдим”, дея афсус-надомат чеккан жуда кўп инсонларни кўряпмиз.

Сиз-чи, азизлар. Чуқурроқ бир ўйлаб кўринг... Умрингизни нималарга сарфлаяпсиз? .

Отабек ЙЎЛДОШЕВ,
Арнасой тумани бош имом-хатиби

Қиёмат қачон бўлишини билмаймиз, аммо Қуръон оятлари ва  ҳадисларга кўра, у яқиндир.

Бу ҳақда Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Одамларга ҳисобот (кун)лари (қиёмат) яқинлашиб қолди. Улар ҳануз ғафлатда, (имон ва амалдан) юз ўгирувчидирлар” (Анбиё сураси, 1-оят).

Қуръони каримда айтилади: “Одамлар Сиздан қиёмат (қачон бўлиши) ҳақида сўрайдилар. «У ҳақдаги маълумот фақат Аллоҳнинг ҳузуридадир», – деб айтинг! Қаердан билурсиз, эҳтимол, қиёмат яқинда бўлар” (Аҳзоб сураси, 63-оят).

Бошқа ояти карималарда бундай дейилади: “Чунки улар у (кун)ни узоқ деб билурлар, Биз эса уни яқин билурмиз” (Маъориж сураси, 6-7-оятлар).

Қиёматнинг яқинлигини унинг белги ва аломатларининг намоён бўлишидан ҳам билиш мумкин.

Кўплаб ояти карималарда Ҳақ таоло ҳисоб ва жазо куни яқинлигини ваъда қилади.  Аслида бу дунё ҳаёти абадий ҳаётнинг олдида бир лаҳзадир, холос.

Саҳл розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи вассаллам: “Мен қиёмат ила мана бундоқ ҳолда юборилдим”, дедилар ва икки бармоқларини чўзиб ишора қилдилар. Бошқа ривоятда: “Мен қиёмат ила мана бу иккиси каби юборилдим”, дедилар ва кўрсаткич ва ўрта бармоқларини қўшдилар, дейилган (Икки шайх ва Термизий ривояти).

Яна бошқа бир ҳадиси шарифда эса: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи вассаллам: “Дунёда туришингиз сизлардан олдин ўтган умматларга нисбатан гўё асрдан қуёш ботгуничадир”, деганлар (Имом Бухорий ривояти).

 Ибн Касир раҳимаҳуллоҳ айтади: “Аллоҳ таолодан бошқа ҳеч ким Қиёмат қачон бўлишини ва унга қанча вақт қолганини билмайди. Ҳатто Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан у вақтнинг қачонлиги ҳақида бирорта ҳадис ривоят қилинмаган. Лекин, унинг аломатлари зоҳир бўлишидан Қиёмат кунига оз қолганини билиш мумкин. Қолаверса, ўтаётган вақт ҳам Қиёматга тобора яқин қолаётганидан дарак беради”.

Қиёмат куни яқин ва унинг муқаррарлиги аниқ. Ўз тушунчамизга кўра ундан қанчалик узоқ ёки умримизни қисқа деб билмайлик у, албатта, келади. Келганда уни ҳеч қайтариб бўлмайди.

Манбалар асосида

Баҳриддин ХУШБОҚОВ
таржимаси

Шайх Рамазон Бутий