Нўъмонхон Яҳёхон,

Тошкент ислом институти талабаси.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати  

Ўтган асрнинг саксонинчи йилларидан видеоўйинлар оммалаша бошлади. Айниқса, бу ўйинлар ёшларни ўзига жалб этиб, уларда дангасалик, ялқовликни кучайтирди. Aмерика Педиатрия академияси профессорлари бундай ўйин билан машғул бўлишнинг давомийлиги икки соатдан ош­са, салбий оқибатлар келиб чиқишидан огоҳлантирган эди. Аммо…

Баъзи ўйинлар вақтни унумли ўтка­зишга хизмат қилса, аксари террористик зоналар, қотилликлар, жамият тартиб-қоидаларини беҳурмат қилиш, жинсий эксплуатация ҳамда аёлларга нисбатан зўравонлик, миллатлараро низони тарғиб қилади. 

Тадқиқотлар видеоўйинларга ружу қў­йиш болаларнинг ақлий ва руҳий ҳола­тига салбий таъсир кўрсатишини исботлади. Хусусан, носоғлом ўйинлар уларда зўравонликни дўстлари билан синаб кў­риш хоҳишини пайдо қилади. 

Aгар фарзанд видеоўйинларга кўп вақт сарфлаётган бўлса, ота-она унга нисбатан баъзи чекловларни ўрнатиши керак. Бунинг учун смартфонда мавжуд бўлган “Play market” ёки “App Store” иловаларида болалар режимини ёқиб қўйиш тавсия этилади. Яна бир фойдали усул боланинг вақтини тўғри тақсимлаш, яъни кундалик юмушларини белгилаб беришдир. Чунки ўсмирлик даврида уларда ҳиссиётлар жиловини йўқотиш, шу билан бирга, вақтни бошқаролмаслик, тўғри йўлдан адашиш ҳолатлари жуда кўп кузатилади. 

Кўпчилигимиз видеоўйинлар ҳақида фақат салбий тасаввурга эгамиз. Aслида, фойдалилари ҳам мавжуд. Мисол учун, Untitled Goose Game – паррандачиликка ўргатса, Nintendo Labo пианино чалиш, балиқ овлаш, роботлар ясашни акс эттиради. 

Splatoon 2 – аниме қаҳрамонлари: ёвузлик билан эзгулик ўртасидаги кураш ва алалоқибат эзгуликнинг ғалабаси ифода эттирилган видеоўйин ҳисобланади.

Super Mario 3D World – тангачаларни ақл билан тутиб олиш вазифаси ўйинчига юклатилади.

Overcooked – ошхонада овқат пишириш: бургер, ширинликлар ва ҳоказоларни ўз ичига олади.

Minecraft – болада фикрлаш ва креа­тивликни оширади. Ўйин мавзуси уйлар қуриш, уларни безаш ва бошқалар.

TowerFall – ўз ҳудудини ҳимоя қилиш, қўшни қиролликларга ёрдам бериш тарзида ташкил этилган, шу билан бирга, ўйинчиларга чет тилини ўрганиш имконини беради.

Captain Toad: Treasure Tracker – болаларда изланувчанликни оширишга қаратилган бўлиб, маълум бир ҳудудлар­да топилиши керак бўлган буюмларни қидиришга асосланади.

Word Game – сўз ўйини, ўзбек, инглиз, рус, араб ва бошқа тилларда сўз бойлигини оширишга ёрдам беради.

Ушбу видеоўйинлар график жиҳатдан ҳақиқий ҳаётдан фарқ қилмайди ва ўйнаш вақтида болага нафақат кўтаринки кайфият бағишлайди, балки унда муаммони тезлик билан ҳал қилиш, мақсадга эришиш, янги билим ва кўникмаларни шакллантиришга ҳам хизмат қилади. Бироқ бу ўйинлар ҳам меъёрида ўйналгани маъқул. 

Муҳаммад Умар БАХТИЁРОВ

Қизим қаттиқ бетоб бўлиб шифохонага тушиб қолди. Унинг аҳволидан жуда хавотирландим. Шифокорлар томонидан барча муолажалар қилинди. Қизимнинг соғайишини сўраб тинмай дуо қилдим. Шифо берувчи бу дуо қуйидагича эди:

“Асьалуллоҳал ъазийма, Роббал ъаршил ъазийми ан яшфияка”.

“Аллоҳумма, Роббан нааси, азҳибил баъса. Ишфи, анташ-шаафий лаа шифааъа илла шифааъук. Шифааъан лаа юғодиру сақоман.

Аллоҳим! Одамларнинг Робби! Шиддатни кетказ! Шифо бер. Шифо берувчи Сенсан. Шифоингдан бошқа шифо йўқ. Ҳеч дардни қўймайдиган шифо бер!”.

Вақт ўтиб қизимнинг аҳволи кундан-кунга яхшиланиб борди ва буткул соғайиб кетди. Қизим аввалгидан ҳам менга меҳрибон бўлиб қолди. “Ойижон, сизнинг меҳрингиз дуоларингиз сабаб мен соғайиб кетдим. Ҳолсиз ҳолда ётсам-да, сизнинг дуою илтижоларингизни эшитиб, ҳис қилиб турдим. Мен сизни жуда яхши кўраман. Сиз дунёдаги энг меҳрибон онасиз”, деди. Ҳаяжондан кўз ёшларимни яшира олмадим ва уни қаттиқ қучоқлаб бағримга босдим. Касаллик ҳам бир неъмат экан. У қалбларни бир-бирига меҳр-шафқатли қилишини тушуниб етдим. Қизимнинг соғайишини сўраб Аллоҳга яқинлигим ортган бўлса, қизим дуоларим сабаб шифо топганидан менга бўлган муҳаббати янада зиёда бўлди.

Абдуллоҳ Муҳаммад Абдулмуътийнинг "Меҳр ойи" китобидан

Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Ҳикматуллоҳ Рўзалиев таржимаси.

أقيمت في 29 مايو من هذا العام الندوة التعليمية بمشاركة أكثر من 100 مواطن من ذوي الإعاقة (ضعاف السمع والنطق) في محافظة نمنكان

  تحت إشراف الإمام والخطيب لمسجد و جامع "إسلام آتا" الموقع بمدينة طشقند يولدوش علي داملا كريموف وقادروف مقيم جان الخبير بلجنة الشؤون الدينية أقيمت الندوة التعليمية لأكثر من 100 شخص من ذوي الإعاقة (ضعاف السمع والنطق) في مسجد "مخدوم إيشان" الموقع في مدينة نمنكان

وفي الندوة التنويرة ألقيت المحاضرة حول المواضيع كتربية الشباب والأخلاق والتسامح والعرفان وهي من المواضيع المعاصرة اليوم

خدمة الصحافة للمكتب التمثيلي لإدارة مسلمي اوزبكستان في محافظة نمنكان

ويجري هذه الأيام إمام رئيس الأئمة و الخطباء بمحافظة سيردريا حبيب الله داملا ذاكروف المحاضرات العلمية والتربوية مع حجاج بيت الله الحرام المتواجدين في مكة المكرمة

وأكد في بداية الحوارات أن عليهم من عبادة الحج أن يتطلعوا إلى رضى الله ورفاهية الآخرة وأن لا يفكروا في الدنيا وزينتها وأن لا يفكروا في أشياء مثل الفخر والشهرة وإلا فإن الجهود التي يبذلها ستذهب سدى ولا فائدة منها

وقيل أثناء الحوار عن صحة النية والانشغال بذكر الله على الدوام والإكثار من الصلوات وقراءة القران الكريم واتباع آداب الحج كالكف عن استعمال اللسان في غير حاجة والإحسان إلى الناس قدر الإمكان والتواضع

خدمة الصحافة لإدارة مسلمي أوزبكستان