Ислом уммати Аллоҳнинг буюк неъматини кутиб олиш тараддудида турибди. Бу шундай неъматки, ҳар йили хайру баракот, раҳмату мағфират ила тўла бу уммат устида соябон бўлади. Бу шундай неъматки, у билан фақат Ислом умматигина хосланган. Бу муборак Рамазон ойидир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Рамазон ойи келганда саҳобаларига ушбу муборак ойни шундай тасвирлаб берар эдилар.
أتاكُم رَمضانُ شَهرٌ مبارَك، فرَضَ اللَّهُ عزَّ وجَلَّ عليكُم صيامَه، تُفَتَّحُ فيهِ أبوابُ السَّماءِ، وتغَلَّقُ فيهِ أبوابُ الجحيمِ، وتُغَلُّ فيهِ مَرَدَةُ الشَّياطينِ، للَّهِ فيهِ ليلةٌ خيرٌ من ألفِ شَهرٍ، مَن حُرِمَ خيرَها فقد حُرِمَ
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу дедилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Сизларга Рамазон ойи муборак ой келди. Аллоҳ унинг рўзасини сизларга фарз қилди. Бу ойда жаннат дарвозалари очилиб, жаҳаннам дарвозалари ёпилиб, шайтонлар занжирбанд қилинади. Бу ойда бир кеча борки, у минг ойдан кўра яхшироқдир. Ким у кечанинг хайрларидан маҳрум қолса, (кўп нарсадан) маҳрум бўлибди» (Имом Аҳмад ва Имом Насоий ривоятлари).
Рамазон ойи Ислом уммати таъбирига кўра учта асосий вазифани бажаради:
1) Бу муборак ой сабаб қалблар гуноҳлардан покланади.
2) Масжидларда мусулмонларнинг бирлиги намоён бўлади.
3) Ҳаддидан ошган нафслар жиловланади ва тарбияланади.
Мусулмон киши Рамазон ойини қандай кутиб олади?
1) Холис ният қилиш. Аллоҳнинг ҳузуридаги ажр савобга эришиш ва гуноҳларини мағфират қилиниши учун имон ва ишонч ила руза тутишни ният қилмоқлик.
2) Аллоҳ таолодан муборак Рамазон ойига соғ-саломатлик, тинчлик-офиятликда етишни ва бу ойда ибодатларни адо этишга қувват ва ҳиммат сўрамоқлик.
3) Рамазон рўзаси ва бу фазилатли ойга тааллуқли бўлган барча шаръий хукмларни пухта ўрганмоқлик.
4) Бу фазилатли ой бошланишидан олдин инсонларни авф этиш ва барчага бирдек марҳаматли бўлмоқлик.
5) Ҳар қандай талашиб-тортишишларни тарк этиш. Уруш-жанжаллардан ўзини олиб қочмоқлик.
6) Аллоҳ таолога тавбаи-насуҳ, истиғфор ила, шунингдек, умрини ҳақ йўлдан йироқ бўлиб, гуноҳ-маъсиятда ўтказган вақтларига надомат билан юзланмоқлик.
7) Рамазон ойи инсон ўзини яхши тарафга ўзгартириши учун айни фарсат эканлигини англаб етиши. Ўзини ислоҳ қилиш, хатоларини тузатишга азму қарор қилмоқлик. Рамазон ойидан кейин ҳам шу йўсинда бардавом бўлмоқлик.
8) Бу муборак ойда солиҳ амалларни кўпайтириш. Қуръон тиловати, кундалик зикрлар, садақа ва эътикоф каби эзгу амаллар билан зийнатланмоқлик.
9) Ота-онага яхшилик қилиш. Уларнинг ҳузурида йўл қўйган камчиликлари учун афв этишларини сўраш. Шунингдек, қариндош-уруғлар билан силаи раҳм қилмоқлик.
10) Қарз ва омонат каби ҳақлар бўлса, эгаларига қайтариш.
11) Эзгу амалларга чорлайдиган ва намуна бўладиган солиҳ инсонлар билан ҳамроҳ бўлиш.
12) Рамазон ойи ҳилолини (янги чиққан ой) кузатиш.
13) Ҳилолни кўрса, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дуо қилганлари каби дуо қилиш.
كانَ رسولُ اللهِ إذا رأى الهلالَ قالَ: اللهُ أكبرُ، اللَّهمَّ أَهِلَّهُ علينا بالأمنِ والإيمانِ ، والسَّلامةِ والإسلامِ ، والتَّوفيقِ لما تحبُّ، وَترضَى ، ربُّنا وربُّكَ اللهُ
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам янги чиққан ойни кўрсалар: «Аллоҳ улуғдир, эй Раббим, бизга бу ойни омонлик, иймон, саломатлик, ислом, тавфиқ, Ўзинг яхши кўрадиган ва рози бўладиган ой қил. (Эй ҳилол!) Менинг раббим ҳам, сени раббинг ҳам Аллоҳдир» (Имом Доримий ривояти).
14) Рамазон ойининг аҳамиятини ҳис қилиш. Шунингдек, Аллоҳ таолонинг бу фазилатли ойда кундузлари рўзадор, кечалари тунги намозларни адо этувчи мўминга беражак улуғ ажр-савоблари, раҳмат ва мағфиратларини мулоҳаза қилиш.
15) Рамазон ойида вақтдан унумли фойдаланиш учун ўзига кун тартибини тузиб олиш. Муҳим амалларни белгилаб олиш. Дўстлар билан узундан-узоқ суҳбатлар, телевизор кўриш каби руҳсат берилган ишларда ҳам исрофга йўл қўймаслик.
16) Саҳобалар каби бу дуолар мустажоб бўладиган муборак ойнинг кириб келаётганига хурсандчилигини изҳор қилиши. Унда ҳасрат, шикоят ва норозилигини изҳор қилмаслик. Айниқса, Рамазон ойи ёз фаслига тўғри келиб қолса…
Аллоҳ барча мўминларни ўзи суйган ва ўзи рози бўладиган амалларга муваффақ айласин!
Авазхўжа БАХРОМОВ
Тошкент тумани “Холмуҳаммад ота” жоме масжиди
имом-хатиби