muslim.uz
Кўфанинг илм марказига айланиши. "Имоми Аъзам" туркум суҳбатлар (2-қисм)
Салоҳиддин Абдуғаффор ўғли. Тошкент шаҳар Учтепа тумани Ҳазрати Али жоме масжиди имом-хатиби
Аудиомаъруза (tas-ix)
26.05.2017 й. Рамазон ойи – муборак ой!
بسم الله الرحمن الرحيم
Муҳтарам жамоат! Жонажон диёримизга муборак Рамазон ойи кириб келди. Бу ой – саодат асридан буён мусулмонлар томонидан алоҳида аҳамият билан кутиб олинадиган ойдир.
Бизни мусулмонлардан қилиб яратган ҳамда доруломон юртда тинчлик хотиржамликда рўза тутиш бахтига мушарраф қилган Аллоҳ таолога ҳамдлар бўлсин!
Рамазон рўзаси қибла Маккага ўзгарган йили, яъни, ҳижратнинг иккинчи йили, Шаъбон ойининг 18-куни фарз бўлган. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам 9 йил фарз рўзасини тутганлар.
Рамазон ойида Қуръон нозил бўлган, бу эса Рамазон ойининг фазилатларини янада зиёда қилади. Рўза инсоннинг соғлигига шифо бўлса, Қуръон унинг руҳиятига шифодир. Бу ой мусулмон киши учун тарбия, меҳр-шафқат ойидир.
Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам Рамазон ойида имон билан, савоб умидида рўза тутганларнинг гуноҳлари мағфират қилиниши ҳақида марҳамат қилганлар:
Яъни, Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Рамазонда имон ила савоб умидида рўза тутса, унинг олдинги гуноҳлари мағфират қилинади. Ким Рамазонда имон ила савоб умидида қоим бўлса, унинг олдинги гуноҳлари мағфират қилинади. Ким “Лайлатул қадр”да имон ила савоб умидида қоим бўлса (бедор ўтказса), унинг олдинги гуноҳлари мағфират қилинади”, дедилар”. Муттафақун алайҳ.
Мусулмон кишининг йил давомида адо этиб юрган намоз, садақа ва шу каби яхши амаллари бандалик билан содир этилган гуноҳларини кетказиб туради. Аммо булардан ҳам ортиб қолган гуноҳлари бўлса, у гуноҳлар Рамазон билан кетказилади.
Рамазон ойи келганида Пайғамбаримизнинг (с.а.в) саховатлари янада ошиб кетар экан. Биз ҳам жанобнинг умматлари эканмиз, у зотдан ўрнак олиб, рамазон кунлари оиламизга, қариндош-уруғларга, маҳалламиздаги бева-бечораларга, кам таъминланган қарияларга қўлимиздан келганича моддий ёрдам беришимиз, беморларни бориб кўришимиз керак. Чунки бу амаллар, айниқса, ушбу муборак ойда кўп савоб бўладиган ишлардир.
Муҳтарам жамоат! Инсон гуноҳлардан холи эмас. Гуноҳлар мусулмон киши учун худди баданга етган заҳар кабидир. Заҳарланган танага заҳарни кетказувчи восита қанчалик муҳим бўлса, мусулмон кишига ҳам гуноҳларини ювиш учун Рамазон рўзаси шунчалик муҳимдир.
Агар гуноҳнинг зарарларига назар ташлайдиган бўлсак, инсоният оламидаги энг катта ҳалокату хорликларнинг барчаси гуноҳ-маъсиятлар сабабидан юзага келганига гувоҳ бўламиз:
Нуҳ алайҳиссаломнинг қавми гуноҳ-маъсият сабабли ғарқ бўлган.
Ҳуд алайҳиссаломнинг қавми гуноҳ-маъсият сабабли шамол довул билан ҳалок бўлган.
Солиҳ алайҳиссаломнинг қавми гуноҳ-маъсият сабабли чақмоқ билан ҳалок бўлган.
Ҳа, ўтган қавмларнинг барчасини ҳалокатга учратган нарса уларнинг қилган гуноҳ-маъсиятларидир.
Ушбу ой ана шундай ҳалокатга олиб борадиган гуноҳ-маъсиятлардан қутилишга сабаб бўладиган ойдир. Гуноҳнинг мўмин қалбига қандай таъсир қилиши ҳақида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай хабар берганлар:
Яъни, Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мўмин киши қачон гуноҳ қиладиган бўлса, қалбида бир қора доғ пайдо бўлади, агар тавба қилиб, ундан четланиб, истиғфор айтса, қалби ундан сайқаллашади. Агар гуноҳ ишини кўпайтираверса, ҳалиги қора доғ ҳам катталашаверади, ҳатто, қалби у билан қопланиб қолади. Бу Аллоҳ азза ва жалла китобида зикр қилган “Рон”дир: “Йўқ (ундай эмас)! Балки, уларнинг дилларини ўзларининг қилмишлари (гуноҳлари) қоплаб олгандир”[1], дедилар”. Байҳақий "Шуъабул имон"да ривоят қилган.
Демак, бу ой тавба қилишга, истиғфор айтишга, савобларни кўпайтиришга ва қалбларимизни сайқаллашга энг яхши фурсатдир. Бошқача қилиб айтганда, бу ой ибодат мавсумидир.
Яъни, Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қачон Рамазон ойининг аввалги кечаси бўлса, шайтонлар ва исёнкор жинлар занжирбанд қилинади, дўзах эшиклари ёпиб қўйилади ва улардан бирортаси ҳам очилмайди, жаннат эшиклари очиб юборилади ва улардан бирортаси ҳам ёпилмайди. Бир нидо қилувчи: “Эй яхшилик талаб қилувчи, ҳаракат қилиб қол! эй ёмонликка интилувчи, тийилгин!”, дея нидо қилади. Аллоҳнинг дўзахдан озод қиладиган кўплаб бандалари бўлади. Ўша (нидо) ҳар кечада бўлади”, дедилар. Термизий ва Ибн Можа ривоятлари.
Муҳтарам жамоат! Кундузлари рўзадорлик ва кечалари тоат-ибодатлар билан ўтадиган бу муборак ойнинг фазли, меҳр мурувват ва яхшилик қилиш ойи экани ҳамда унда қилинадиган ҳар қандай яхшиликлар, меҳру оқибатлар, эҳсону садақотлар, зикр ва дуолар ҳақида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай хабар берганлар:
Салмон Форсий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Шаъбон ойи охирида бизларга хутба қилдилар: “Эй инсонлар! Буюк, муборак ой сизларга соя солиб турибди. Бу ойда минг ойдан кўра яхшироқ бир кеча бор. Аллоҳ таоло бу ойнинг рўзасини фарз қилди, кечаси бедор бўлишни нафл қилди. Ким унда бирор бир яхшилик ила Аллоҳга яқинлик ҳосил қилса, худди бошқа ойларда фарзни адо қилганга ўхшайди. Бу ой сабр ойидир. Сабрнинг савоби жаннатдир. Бу ой ўзгалардан кўнгил сўраш, меҳр-мурувват кўрсатиш ойидир. Бу ойда мўмин кишининг ризқи зиёдалашади. Ким у кунда бирор рўзадорга ифторлик қилиб берса, бу унинг гуноҳларига мағфират ва жаҳаннамдан озод бўлишига сабаб бўлади. Ҳамда унга ҳам рўзадорнинг ажридан бирор нарса камайтирилмаган ҳолда ўшанча ажр бўлади”, дедилар. Шунда: “Ё Расулуллоҳ, бизларнинг ҳар биримиз рўзадорни таомлантирадиган нарса топа олмаймиз-ку”, дедик. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таоло бу савобни рўзадорга бир ютим сут ё бир дона хурмо ё бир қултум сув билан ифторлик қилиб берган кишига ҳам беради, ким рўзадорни тўйдирса, Аллоҳ таоло уни менинг ҳавзимдан суғорадики, ундан кейин то жаннатга киргунига қадар чанқамайди. Бу ойнинг аввали раҳмат, ўртаси мағфират, охири жаҳаннамдан озод бўлишдир.
Ҳишом ибн Ҳассон Ҳасандан ривоят қилади: “Юсуф алайҳиссаломга: “Ер хазиналари қўлингизда бўла туриб оч юрасиз-а” дейишди. У зот: Қорнимни тўқ тутсам, очларни унутиб қўяман, деб қўрқаман” дедилар.
Муҳтарам жамаот! Бу ой рўза ва тақво ойидир. Аллоҳ таоло Рамазон рўзасининг ислом умматига фарз этгани ва бу муборак ой шарофати билан рўзадор киши тақвога эришиши хабарини қуйидаги оятида баён этади:
Яъни, “Эй, имон келтирганлар! Сизлардан олдинги (уммат)ларга фарз қилингани каби* сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди, шояд (у сабабли) тақволи бўлсангиз”. (Бақара сураси, 183-оят)
Аллоҳ таоло ушбу ояти каримада “Эй инсонлар” деб эмас, балки “Эй имон келтирганлар” деб хитоб қилди. Бу шаклдаги хитобдан: “Эй, менга имон келтириб, мени рози қилишни истаган бандаларим, сизларга рўза тутишни фарз қилдим” деган маъно тушунилади.
Қуръони каримда мўмин бандаларга буйруқ тариқасида бўлсин, ёки бошқа кўринишда бўлсин, хитоб бўлар экан, албатта бу нарсада мўмин бандаларга фойда бордир. Бу нарса кўп тажрибаларда кузатилган.
Ўз навбатида мўмин бандалар ҳам ушбу буйруқларни севиниб, чин кўнгилдан қабул қилишади, агарчи унда машаққат бўлса ҳам, амал қиладилар. Чунки бу Парвардигорнинг буйруғидир. Шу билан бирга рўза тутишнинг ўтган бошқа умматларга ҳам фарз бўлгани мусулмонлар учун тасалли ва машаққатни кўтаришга далдадир.
Рўза инсон тарбияси учун муҳим дастур ҳисобланади. Яъни, рўза сабабидан ҳаёт тарзимизни тўғрилаб, нафсимизни жиловлаб оламиз. Бунинг натижасида эса маъсиятлардан узоқлашамиз. Аслида маъсиятлар нафснинг бирор нарсага кучли хоҳишидан келиб чиқади. Рўза айнан ана шу нафснинг кучли хоҳишини ҳамда унинг жасадга бўладиган ҳукмронлигини сусайтиради.
Бу ойда қилган хайру саҳоватимиз, оила, қавму қариндош, қўни қўшниларга кўрсатган меҳрибончилигимиз ва холис қилган дуоларимизнинг ажру мукофотлари, иншоаллоҳ катта бўлади. Бу билан инсон шаръий истиқомат неъматининг ҳаловатини топади. Натижада, Рамазондан кейин ҳам бу ҳаловатни қўлдан бермасликка уринадиган бўлиб қолади. Ана шу ўринда рамазоннинг ҳикмати намоён бўлади. Аслида, мусулмон кишидан нафақат Рамазонда истиқоматда бўлиш, балки бутун ҳаёти давомида истиқоматда бўлиш талаб қилинган. Ушбу Рамазон ойи эса бандага ҳаётининг барча лаҳзаларида истиқоматда бўлишни ўрганиши учун малака ҳосил қиладиган вақт ҳисобланади.
Рамазон ойининг улуғлиги ва фазлидан, ҳар бир эзгу ишга бериладиган савобнинг баракотидан умид қилиб яқин қўшниларимиз, қариндош-уруғларимиз орасида моддий-маънавий кўмакка муҳтож инсонлар бўлса, ана шулардан бошламоғимиз муборак динимиз тарғиботига мувофиқдир.
Ҳадиси шарифда: “Кимики бир рўзадорга ифторлик қилиб берса, унга ҳам рўза савоби берилур”, - дейилган (Термизий ривояти). Лекин бу ҳадиси шарифда рўзани тутиб олиб, ифторликка озуқа топа олмайдиган рўзадорлар кўзда тутилган. Бизда эса, одатда ифторликларга ўзига тўқ, бой одамлар таклиф қилинади. Бунинг устига ўз уйида ихчам қилиб ўтказиш ўрнига кафе ва тўйхоналарда худди шодиёна тўй маросимлари шаклида ўтказилиши диний таълимот чегарасидан чиқиб кетишга олиб келмоқда. Бинобарин, Аллоҳ таолонинг: “Еб-ичинглар, лекин исроф қилманглар!”, - деган буйруғига хилоф равишда одатга айланиб бораётган мазкур тадбирларга ўз вақтида чек қўйиш учун Рамазон ойида ифторлик маросимларини исрофгарчиликка йўл қўймасдан, хонадонларда ўтказиш мақсадга мувофиқ бўлур эди.
Муҳтарам жамоат! Бу ойнинг ҳар дақиқасини ғанимат билайлик. Айниқса саҳарлик, ифторлик, тунги вақтлардан унумли фойдаланишга ҳаракат қилайлик. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳарлик қилишни тавсия қилиб шундай деганлар:
Яъни, Анас ибн Моликдан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Саҳарлик қилинглар, албатта, саҳарликларда барака бордир” дедилар. (Имом Муслим ривояти).
У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам ифторлик қилиш ҳақида шундай деганлар:
Яъни, Саҳл ибн Саъд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Инсонлар мадомики, ифторликни ўз вақтидан кечиктирмай қилар эканлар, доимий яхшиликда бўлишади” дедилар”. (Имом Бухорий ривояти).
Аллоҳ таоло кириб келаётган Рамазон ойини барча юртдошларимизга муборак қилсин! Ватанимизни тинч-омон қилсин! Бу ойдан гуноҳлари мағфират қилинган бандалардан бўлиб чиқмоқликни барчамизга насиб айласин! Омин!
[1] Мутоффифийн сураси 14-оят.
Олий мадраса қурилишига киришилди
2017 йил 20 май куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита раиси Ортиқбек Юсупов муҳтарам Президентимизнинг шу йил 10-11 март кунлари Бухоро вилоятига қилган сафарлари чоғида Мир Араб мадрасаси мақомини янада кўтариш бўйича берган топшириқлари юзасидан амалга оширилаётган ишлар билан яқиндан танишиш мақсадида Бухоро вилоятида бўлишди.
Бухоро шаҳрида Олий мадрасанинг маъмурий, ўқув бинолари ва бошқа зарур иншоотлар лойиҳаси мутасадди ташкилотлар мутахассислари иштирокида муҳокама қилинди. Олий мадраса биноси бугунги кун талабларига жавоб берадиган, кенг ва ёруғ, замонавий ва миллий андозаларга мос ҳамда ахборот ресурс маркази ва махсус фанлар бўйича ўқув хоналарига эга бўлишига алоҳида аҳамият қаратилди.
Муфтий ҳазратлари юртимиздаги бундай буюк бунёдкорлик ишлар тинчлик-хотиржамлик туфайли амалга оширилаётганини алоҳида таъкидладилар. Ёшларимизни, халқимизни ана шундай катта неъматнинг шукронасини қилиб яшаш, астойдил ҳаракат қилиб, илм-маърифат, касб-ҳунар эгаллашга ундадилар.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Ахборот хизмати
“Баркамол авлод-2017” якунланди
17-18 май кунлари Қорақалпоғистон Республикасидаги “Муҳаммад ал-Беруний” ўрта махсус ислом билим юртида бўлиб ўтган “Баркамол авлод-2017” спорт мусобақалари қуйидаги натижалар билан якунланди:
Шахмат (аёл-қизлар)
№ |
Билим юрти номи |
Талабанинг исми шарифи |
курс |
1 |
Тошкент ислом институти |
Акбарова Ҳавасхон |
2-курс |
2 |
Хадичаи Кубро |
Маннопова Робия |
3-курс |
3 |
Жўйбори Калон |
Қодирқулова Рисолат |
2-курс |
Стол тенниси (аёл-қизлар)
№ |
Билим юрти номи |
Талабнинг исми шарифи |
курс |
1 |
Хадичаи Кубро |
Мирзаева Муаттар |
2-курс |
2 |
Жўйбори Калон |
Наимова Зиннура |
2-курс |
3 |
Тошкент ислом институти |
Муҳаммедова Гулрух |
2-курс |
Шахмат (ўғил болалар)
№ |
Билим юрти номи |
Талабнинг исми шарифи |
курс |
1 |
Мир Араб |
Охунов Бобур |
2-курс |
2 |
Ҳидоя |
Олтинбоев Раҳматулло |
3-курс |
3 |
Муҳаммад ал-Беруний |
Низомиддинов Тўлаган |
3-курс |
Стол тенниси (ўғил болалар)
№ |
Билим юрти номи |
Талабнинг исми шарифи |
курс |
1 |
Муҳаммад ал-Беруний |
Аҳмадниёзов Илёс |
1-курс |
2 |
Ҳидоя |
Умаров Абдулҳамид |
4-курс |
3 |
Тошкент ислом институти |
Холбоев Ғуломжон |
4-курс |
Тош кўтариш
№ |
Билим юрти номи |
Талабнинг исми шарифи |
курс |
1 |
Тошкент ислом институти |
Низомуддинов Эсонкелди |
3-курс |
2 |
Муҳаммад ал-Беруний |
Тўлабоев Раҳимжан |
4-курс |
3 |
Мир араб |
Холиқулов Бахтиёр |
4-курс |
Кураш
№ |
Билим юрти номи |
Талабнинг исми шарифи |
курс |
1 |
Хожа Бухорий |
Ҳамидов Уролхон |
3-курс |
2 |
Муҳаммад ал-Беруний |
Мирзабоев Байрам |
1-курс |
3 |
Ҳидоя |
Мирзараҳматов Акмалхон |
1-курс |
Умумий ҳисобда жамоалар қуйидаги натижаларга эга бўлди:
1-ўрин “Муҳаммад ал-Беруний” ўрта махсус ислом билим юрти;
2-ўрин “Ҳидоя” ўрта махсус ислом билим юрти;
3-ўрин “Тошкент ислом институти”;
3-ўрин “Мир Араб” ўрта махсус ислом билим юрти.
Ғолибларга Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳисобидан ташкил этилган қуйидаги мукофотлар топширилди:
– шахсий натижа бўйича:
1-ўрин спорт мусобақаларининг тўрт тури бўйича тўртта “олтин” медаль, тўртта кичик печ;
2-ўрин спорт мусобақаларининг тўрт тури бўйича тўртта “кумуш” медаль, тўртта блендер;
3-ўрин спорт мусобақаларининг тўрт тури бўйича тўртта “бронза” медаль, тўртта шарбат айиргич;
– жамоалар бўйича совринлар:
1-ўрин 1-даражали кубок;
2-ўрин 2-даражали кубок;
3-ўрин 3-даражали кубок.
Ҳар бир билим юрти жамоаси мураббийларига ҳамда совринли ўрин эгалламаган иштирокчиларга ЎМИ ҳисобидан фахрий ёрлиқ ҳамда папкалар жамланмаси топширилди.
Таълим ва кадрлар тайёрлаш бўлими
Рамазон: ибодатимиз замиридаги фойдалар
Ҳазрати Ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадиси шарифда бундай дейилади:
“Ислом бешта устун тепасига бино бўлган: Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқлигига, Муҳаммад Аллоҳнинг элчиси эканлигига гувоҳлик бериш; намозни барпо қилиш; закотни бериш; Рамазон рўзасини тутиш, Байтуллоҳни тавоф қилишдир;” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти).
Аллоҳ таоло инсон зотини нима амалга буюрган бўлса, ҳаммасида инсон учун фойдалар бор. Уларнинг ҳар биридан кўзланган мақсад Аллоҳнинг ризолигини топиб унинг раҳматига етишиш экани барчамизга маълум. Аммо Аллоҳ таоло ўз марҳамати билан ана ўша амалларни бажарган инсоннинг жисмига ҳам фойдалар етказиб қўйган. Яққол кўзга ташланиб турадиган, оддий одамлар ҳам кузатиб билиш мумкин бўлган хусусиятларга тўхталамиз. Масалан, иймонли одамнинг яшашдан мақсади аниқ бўлади. Шунинг учун ҳар ерда довдираб юриб, бесамар ҳаёт кечирмайди. Таҳорат олган киши покиза бўлгани боис касаллик юқтирувчи бактериялардан омон бўлади. Танасини сув ювиб тургани боис қон айланиши фаоллашади. Намоз ўқиш бўғинларда туз йиғилишига қаршилик қилади, қон айланишини яхшилайди. Закот бериш кишига ўзининг қилган ишидан мамнунлик бағишлаб кайфиятини кўтаради, юрак касалликларидан, хафақонликдан асрайди. Ҳажга борган одам саёҳат ҳам қилади.Саёҳатнинг фойдали жиҳати шундаки, бир жойда ўтираверган кишининг ичига йиллар давомида шумлик, сершубҳалик, бадгумонлик ва шуларга ўхшаш иллатлар йиғилиб қолади. Йўл юрган инсон эса, ўзи сезиб-сезмай ана шу иллатлардан халос бўлиб, енгил тортиб қолади. Пайғамбар саллаллоҳу алайҳи ва салламнинг сафарга чиқиш борасида айтган ҳадиси шарифларининг ҳикмати ҳам ана шунда намоён бўлади.
Ана энди рўзанинг фойдалари ҳақида тиббиёт мутахассислари ўтказган тадқиқотларнинг хулосалари билан танишинг:
- ўпка;
- склероз;
- тутқаноқ;
- саратон;
- қанд;
- экзема;
- аллергия;
- бронхиал астма;
- бронхит;
- бавосил;
- жигар;
- ичак;
- бўғинлар шиши қайтишига фойда беради;
- юракнинг атрофини ёғ қоплаб қолишига йўл қўймайди;
- қон босими ортишига қаршилик қилади;
- қон айланишини фаоллаштиради;
- Қон томирлари торайишининг олдини олади;
- Шаҳвоний майлни камайтиради;
- Тўқималарда тўпланиб қоладиган заҳарли моддалардан тозалашга ёрдам беради;
- Буйракда тош пайдо бщлишидан сақлайди;
- Семизликка монелик қилади;
- Иммунитетни кўтаради;
- камқонлик касалликларига қарши курашишда фойда беради.
Бу фойданинг бир жиҳати иглотерапияга ҳам ўхшайди. Иглотерапиянинг моҳияти шундай эканки, фаол ишлаб турган ҳужайраларни игна билан ҳаракатдан тўхтатиб қўйиб, ялқовланиб, ўлиш арафасига келиб қолган ҳужайраларни ишлашга мажбур қилиш экан. Рўзада ҳам одам оч юргани боис танасига ўн бир ой давомида йиғилиб қолган ортиқча ёғлар эриб ишлатилиб кетар экан-да, одамнинг жисми ортиқча юклардан қутулиб енгиллашиб қолар, ўша ёғларнинг остида ўлимини кутиб ётган бечора ҳужайралар яна фаол ишлаб кетар экан.
Ана бизга Раббимизнинг буюк марҳамати!
Робия ЖЎРАҚУЛОВА тайёрлади.