Мамлакатимиз мустақиллигининг 28 йиллигини нишонлаш доирасида Индонезиянинг Жакарта шаҳрида Ўзбекистон маданият кунлари ўтказилди.

Хусусан, таниқли ўзбек бош ошпази Баҳриддин Чустий иштирокида пазандалик бўйича маҳорат дарслари ташкил этилди. Дипломатик корпус, бизнес ҳамжамият, Индонезия етакчи ОАВ вакиллари меҳмон бўлган ушбу тадбирга ўзбек миллий либослари кўргазмаси ташкил этилди.

Ўзбекистон маданият кунлари доирасида мамлакатимиз ижодий гуруҳ вакиллари Индонезиянинг йирик медиа гуруҳларидан бири “Transmedia” ток-шоуларида иштирок этди. Хусусан, “Trans TV”, “Trans7” телеканалларида тўғридан-тўғри эфирга узатилган “Brownis”, “Opera Van Java” дастурларида ижодий гуруҳ миллий куй-қўшиқлар, опера ва рақс санъатимизни телетомошабинлар эътиборига ҳавола этган.

Мамлакатимизнинг Индонезиядаги элчихонаси тақдим этган маълумотларга кўра, мазкур телевизион дастурларни 60 миллиондан зиёд индонезиялик томоша қилган.

Шунингдек, Жакартанинг “Hotel Indonesia Kempinski” меҳмонхонасида Ватанимиз мустақиллиги санасига бағишланган тантанали қабул маросими ташкил этилган. Ушбу тадбирда Индонезия ҳукумати, ОАВ ва кенг жамоатчилик вакиллари иштирок этган. Маросимда Индонезия хор жамоаси ижросида Ўзбекистон мадҳияси янграган.

Ўзбекистон маданият кунлари доирасида мамлакатимиз туризм соҳаси вакиллари “Islamic Tourism Expo 2019” кўргазмасида ҳам қатнашиб, иштирокчиларни юртимиз сайёҳлик салоҳияти билан таништирган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Яқинда ижтимоий тармоқларда Ислом Каримов номидаги Тошкент халқаро аэропортининг қўниш залида ибодат қилиш учун шароит йўқлигига доир маълумотлар тарқалган эди.

Аэропорт маъмурияти кўп сонли мурожаатлар ҳамда сайёҳларнинг эҳтиёжларидан келиб чиққан ҳолда, оператив равишда қўниш зали ҳудудида ибодат қилиш учун намозхона ташкил қилди. Бу ҳақида Ўзбекистон Республикаси Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси хабар бермоқда.

Хабарда келтирилишича, ўтган йилнинг ноябрь ойида Тошкент халқаро аэропорти ҳудудида намозхона очилган эди. Ибодат хонаси аэропортнинг халқаро йўналишларни кутиб олиш залининг Б8 йўлаги олдида жойлашган бўлиб, ундан мусулмон йўловчилар ҳозирга қадар фойдаланмоқда.

Таъкидлаш жоизки, бу каби шароитларнинг яратилиши юртимизга зиёрат туризми мақсадида ташриф буюрувчи мусулмон сайёҳлар ҳамда Ўзбекистон фуқароларига қўшимча қулайлик туғдиради. Шунингдек, аэропорт маъмуриятининг бу каби мурожаатларга оператив муносабат билдириши халқнинг давлат идораларига бўлган ишончини янада мустаҳкамлайди ҳамда мамлакатимизда жамоатчилик назоратининг кучайиб бораётганидан далолат беради – дейилади қўмита тарқатган хабарда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Топганини қариндош-уруғ, қўни-қўшнилари билан баҳам кўрадиган халқимиз тўйлари билан машҳур. Бу тўйларда халқимизнинг бой маънавий мероси, маданияти акс этади.

Минг афсуски, бугун айрим ҳолларда никоҳ маросими ортиқча ҳашамга айланиб кетмоқда. Никоҳ тўйи маросимлари ҳаддан зиёд дабдабали ўтмоқда.

Ёшларимиз миллий урф-одатларимиз қолиб, четдан кириб келган ўзгача одатлар асосида никоҳ тўйини ўтказмоқда. Ким ўзарга тўй қилиш, исрофгарчиликка йўл қўйиш каби ортиқча иллатлар авж олаётгани киши дилини хира қилади.

Қиммат ресторанда тўй қиламиз, фалон санъаткорларни чақирамиз, деб ота-онасига шарт қўяётганлар ҳам топилади. Тўй соҳиби катта харажат учун қарз кўтаради ёки кредит олади. Шунинг ортидан оилавий можаролар, низо-жанжаллар, ажралишлар, қудалар ўртасида совуқчилик кўпайиб бораяпти. Ваҳоланки, тўкин-сочин дастурхон, тўйга сарфланган харажатларни камайтириб, ёш оиланинг рўзғорини бут қилиш мумкин.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси тўй маросимларини ихчамлаштириш, ортиқча дабдабага берилмаслик борасида турли тадбирлар ўтказиб келмоқда.

– Тўй ва маросимлар дабдабаси, сохта мақтовлар, маҳаллалардаги урчиган гаплар ҳар қанча чиройли кўринмасин бу, аввало, катта исроф, динимизга ёт тушунчалардир, – деди “Ал Ҳудайбия” жоме масжиди имом-хатиби Муродуллоҳ Хуназаров. – Маърака-маросимларда беш хил, баъзан етти хил таом тортилиши керак, деган тушунчалар биз инсонларнинг қорин ғамига муккасидан кетганимиздан дарак. Тўйлардан кейин ортиб қолган таомлар, масаллиқлар, айниқса, энг азиз неъмат бўлган нон негадир ҳеч кимни ажаблантирмай қўйди. Исрофгарчилик гуноҳ эканлигини эсламай ҳам қўйдик. Исроф динимизда қаттиқ қораланган. Бу тўғрисида Қуръони каримда ва Пайғамбаримиз ҳадисларида мусулмонларни огоҳ бўлишга чақирган кўрсатмалар бор.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси вакиллари ташаббуси билан бир ёш келин-куёвнинг никоҳ тўйи маросимига фақат имконияти чекланган инсонларни таклиф этиш орқали уларнинг кўнгилларига шодлик улашиш мақсад қилинган эди. Мазкур хайрия тадбири Тошкент шаҳридаги “Версал” кошонасида бўлиб ўтди.

– Ҳар бир ишда меъёр ва мўътадиллик бўлиши зарур. Ана шунда исрофгарчиликка йўл қўйилмайди. Бу икки нарса кишининг ҳавойи-нафсига қўйилган қопқондир. Тўй қилиш деганда, албатта дастурхон ёзиб, тўп-тўп одам айтишни тушунмаслик керак. Камбағал, муҳтож кишиларга таом ёки керакли маблағни бериш энг катта савобдир. Орамизда буни англаб етган ёшлар ҳам талайгина. Яшнобод туманида тадбиркорлик фаолиятини олиб борадиган бир йигит олдимга келиб, уйланаётганини, никоҳ тўйини дабдабали қилиб ўтказмаслигини айтди. Савоб олиш ниятида бугун юз нафардан ортиқ кам таъминланган, имконияти чекланганлар учун дастурхон ёзди. Уларнинг ўксик кўнглига далда бўлиш, дуосини олиш дабдабали тўй қилиб, мақтанишдан минг марта яхши, – деди М.Хуназаров.

Йиғилганлар юртимиз тинчлигига шукрона айтиб, келин-куёв ҳақига дуо қилди.

Хуршид ҚОДИРОВ, ЎзА

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Тожикистон Республикаси Президенти Эмомали Раҳмонни Мустақиллик куни билан табриклади. Бу ҳақда Президент матбуот хизмати хабар берди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Қўқон шаҳрида бўлиб ўтадиган халқаро ҳунармандчилик фестивалида Риштон кулолчилик мактабининг вакиллари ҳам ўз маҳсулотларини намойиш этади. Бу ҳақда ЎзА хабар берди.

Фарғонага келган хорижлик сайёҳ ёки меҳмон албатта Риштон туманига ташриф буюради. Чунки бу ернинг уста ҳунармандлари томонидан тайёрланаётган кулолчилик маҳсулотлари ҳар қандай кишини мафтун этади.

Риштон – Буюк Ипак йўлида ташкил топган, Фарғона водийсининг энг қадимий шаҳарларидан бири. Қадим замонлардан Марказий Осиёдаги энг йирик ажойиб сирланган сопол буюмлар маркази ҳисобланади. Шаҳар номи жойлашув жойига кўра, кулол тупроғи қизил гил – қизил рангга эга бўлиб, қадимий сўғд “Раш” (“Руш”, “Руши”) – “қизил ер” сўзидан пайдо бўлган.

XIV асрда кўплаб кулоллар Амир Темур ва авлодларининг буюк қурилиш лойиҳаларида иштирок этиш учун Самарқанд шаҳрига кўчиб келишларига тўғри келган. Бироқ, Темурийлар сулоласининг таназзулга учраши билан, Риштон ҳам инқирозга учради.

XVIII асрдан бошлаб Риштон (Рушдон, Рошидон) шаҳри аста-секин қайта тикланган ва XIX аср ўрталарида ҳудуддаги сирланган идишларни ишлаб чиқариш бўйича йирик марказ номини қайтадан қайтариб олган.
Риштонда ўрта асрларда йўқолиб кетган ганч – чинни ишлаб чиқариш техникасини XVIII асрда қайта тиклаган ака-ука Абду Жалол (“Уста Абдужалол”, “Уста Жалил”) ва Абдужамил (“Уста Абдужамил”, “Уста Кури”) ўз ишларининг буюк усталари ҳисобланган. Кулоллар чинни ишлаб чиқариш усулини Кашғар ва Эрон давлатларидан олиб келган. Уларнинг шогирди Калли Абдулло (“Кал Абдулло”) лақаби остидаги – чинни мутахассиси Абдулла Кулол (1797-1872) оқибатда Риштоннинг барча кулоллари учун Уста-оқсоқол бўлиб етишган.

XIX аср бошларида Риштоннинг кулол маҳсулотлари нафақат Фарғона водийсида балки бутун Марказий Осиё бўйича юқори талабга эга бўлган. Шаҳар 300 тадан ортиқ киши ишлайдиган 100 га яқин кулол устахоналарини ўз ичига олган. Ушбу даврда Қўқон хонлиги ва Шарқий Туркистон ҳунармандлари билан узвий алоқалар ўрнатилган.

XIX асрнинг 70-йилларида уста Абдулла-Калли бошчилигида Риштон ҳунармандлари билан биргаликда Қўқонда Саид Муҳаммад Худоёрхоннинг саройи – Ўрдани безаги билан шуғулланган. Уларнинг санъати Қўқон хонлиги ҳукмдори томонидан юқори баҳоланган. Худоёрхон фармойиши билан саройнинг жанубий қаноти томонида “куфи” ёзуви туширилган.

Риштон буюмлари, миниатюралари жаҳондаги санъат шайдолари орасида ҳам катта шуҳрат қозонган. Ҳеч бир ҳудуднинг кулолчилик намуналарига ўхшамайдиган бу санъат асарлари АҚШ, Буюк Британия, Франция, Польша, Швеция, Ироқ, Эрон, Миср каби мамлакатларда бўлиб ўтган халқаро кўргазма ва ярмаркаларда намойиш қилиниши ва жаҳон оммаси эътирофига сазовор бўлиши Риштон кулолларининг истеъдодидан далолат беради.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати