Жамшид НОРҚОБИЛОВ, Сирож АСЛОНОВ (сурат), ЎзА.

Маьлумки, "Аҳли Сунна вал-Жамоа "эьтиқодига кўра, арконлари бешта :Имон, Номоз, Рўза, Закот, Хаж. Сохта салафийлик эса, "Жиҳод-олтинчи аркон ва жиҳод қилиш ҳар бир мусулмон учун фарз айндир", деган ғояни илгари суради. Жиҳоднинг аввало ва асосан қуролли кураш сифатида талқин қилиниши экстремизм ва терроризмнинг янгича шакл ва мазмун касб этишга олиб келди.

Бу ўз навбатида" ал-Иҳвон ал-муслимун "," ал-Жиҳад ал-Исламий ", Шабаб Муҳаммад", ат-Такфир вал-хижра", каби ўта радикал экстремистик диний - сиёсий ташкилот ва оқимларнинг вужудга келишига йул очиб берди. Замонавий воқийлик терор ёки давлат тунтариши йули билан хокимиятни қўлга олиш сохта салафийлар тамонидан асосий йўл сифатида танланганини кўрсатади. 1979 йилининг ноябрида Арабистон ярим-оролида Жухайман Утайбий ва унинг тарофдорлари Маккадаги "Масжид ал - Харом" га ҳужум уюштирди. Улар тамонидан масжидни эгаллаш, умум халқ қўзғолонини кўтариш ҳамда дастлаб Арабистон ярим-оролида, сўнг бошқа минтақаларда "Ислом давлатини қуриш" режалаштирилган эди. Ушбу воқеалардан сўнг сохта салафийлик ғоялари ва унга асосланган харакатлар мазкур худудда тазийқ остига олинди ва ўз навбатида, араб дунёси чегарасидан чиқиб, бошқа минтақаларга тарқалди. Жумладан, ўтган асирнинг 70 йиллари охирида бошланган афғон мажорасида диний омилдан фойдаланилиши натижасида ушбу ғоялар айрим экстремистик оқимлар тамонидан "Жиҳод" ғоясининг ўта радикал мазмунда талқин этилишига олиб келди. Бу эса, ўз навбатида Афғгонистонда сохта салафийликда жиҳодчилик карашларнинг кучайишига асосий замин яратди. Улар ҳар қандай янгиликнинг "бидьат" хисобланмишида, аньанавий мазҳабларнинг инкор килинишида, тасаввуфнинг умуман тан олмаслигида ҳамда қабиристонларни зиёрат килиш мумкин эмас, деб эьтироф этилишида қам сохта салафийликнинг бузғунчи табиати ёркин намоён булади.

Бу каби сохта даволар инсоният тараққиёти, мусулмон цивилизацияси эришган ютуқларни инкор этиш билан баробар, мазхабсизлик деганда динсизликка олиб борувчи йўл тушунилади. Мазхаббошиларимиз хаётдаги барча муаммоларни Қуръони карим, ҳадис, ижмога таяниб йўл тутишган ва бирор бир масалада савол қолдирмаганлар. Зеро салафийликни даъво қилаётган мутаассиблар Қуръони карим илоҳий мўжиза бўлиб унинг ҳукми фақат бир замон эмас, балки ҳамма замон учун ҳам Ҳақ китоб эканлигини унутмасинлар.

Самарқанд вилояти вакиллиги

Аброров Жаҳонгирхон манбалар асосида

Мазкур рўйхат мусулмон дунёсида сиёсий, иқтисодий, диний ҳамда маданий каби умумий 13 та йўналиш бўйича ўз таъсирига эга бўлган мусулмон шахсларни аниқлаб боради.

Ўз навбатида, ушбу рўйхатдан бир қатор давлат раҳбарлари — Саудия Арабистони Подшоҳи Салмон бин Абдулазиз, Туркия Президенти Режеп Таййип Эрдоған, Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев, Саудия Арабистони Валиаҳд шаҳзодаси Муҳаммад бин Салмон Ол Сауд, БАА Президенти Муҳаммад бин Зоид Ол Наҳаён ҳамда Покистон Бош вазири Шаҳбоз Шариф ҳам ўрин олган.

Маълумот ўрнида, «500 нафар энг нуфузли мусулмонлар» журнали 2009 йилдан буён йилда бир марта нашр этиб келинади.

uza.uz 

— Яқинда аёлим вафот этди. У вафотидан олдин қайси қабристонга кўмишни менга васият қилганди. Лекин дафн куни отаси (қайнотам) бошқа қабристонга, яъни ўз уйига яқин бўлганига қўйишни айтиб оёқ тираб олди. Келин вафот қилганда унга ким кўпроқ ҳақли бўлади? Отасими ёки эри?

— Ҳанафийлар: “Ўлган аёл кишини эри ювса ёки ушласа бўлмайди, чунки уларнинг орасидаги никоҳ кесилган бўлади”, дейишади. Уларнинг ҳужжати кучли сўзига қараганда, аёл эрининг ўлигига назар солса бўлар экан. Лекин эр ўлган аёлининг фақат юзига назар солиши мумкин, чунки назар солиш ушлаш ва ювишдан кўра енгилроқдир (“Кифоя” китобидан).

Мазҳабимизда эр ёки аёлдан бири вафот этиши билан уларнинг орасидаги никоҳ бекор бўлади. Шунга кўра, шаръий зарурат бўлмаса, эр аёлини, аёл эса эрини вафотидан кейин ушлаши мумкин эмас.

Аёл вафот этганидан сўнг унинг васияти масаласида айтадиган бўлсак, васиятини бажариш имкони бўлса, бажарилади. Дафн қилишда ҳам ҳолатга қаралади, қайси бири қулай бўлса, ўшаниси қилинади. Аёл қиёматда ҳам эри билан бўлади. Валлоҳу аълам!

Муҳаммад Айюбхон домла Ҳомидов

Ўзбекистон мусулмонлари идораси уламолари ва имом-домлалари вақти-вақти билан АҚШнинг турли штатларида истиқомат қилаётган ватандошлар билан учрашувлар ҳамда диний-маърифий мулоқотлар ўтказиб келмоқдалар.

Мана шундай мулоқотларнинг узвий давоми шу йил 9 ноябрь куни Фарғона вилояти Тошлоқ тумани бош имоми Шукруллоҳ домла Эгамбердиев ва Самарқанд шаҳар “Намозгоҳ” масжиди имом-хатиби Қамариддин қори Баҳриев томонидан АҚШнинг Филадельфия шаҳридаги “Исабет” ислом марказида бўлиб ўтди. Унда имом-домлалар ватандошларга Ислом динининг эзгу таълимотлари, ота-онага ҳурмат, силаи раҳм, Ватанга муҳаббат ҳақида панду насиҳатлар қилиб, уларни қизиқтирган шаръий саволларига жавоб бердилар.

Сафар жараёнларини ижтимоий тармоқларимизда кузатиб боринг.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати