2019 йил 29 июль куни Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказида Миср Араб Республикасидаги Ал-Азҳар Университетининг моҳир қироит илми устози Алижон Қори Файзуллоҳ Махдум ўғли билан учрашув бўлиб ўтди. Учрашувда Марказ илмий ходимлари ва Ўзбекистон халқаро ислом академияси ҳузуридаги малака ошириш маркази Самарқанд вилояти минтақавий филиали тингловчилари иштирок этди. Бу ҳақда ИБХИТМ Матбуот хизмати хабар берди.

Илмий суҳбат самимий ва эркин тарзда кечди шайх Алижон қори томонидан қироат илми аҳамияти, қироат имомлари ҳаётидаги ибратли воқеалар, хусусан, бизга замондош бўлган қироат устозларининг панд-насиҳатлари ҳақида таъсирли маъруза қилинди. Айниқса, устоз қорилар ҳаётидаги мўъжизавий ҳолатлар ҳақидаги ҳикоялар йиғилганларда ўзгача таассурот қолдирди.

Учрашув давомида юртимиздаги қироат илми ҳолати, уни ривожлантиришдаги режалар, бу борадаги имом хатиблар ва диний соҳа ходимлари зиммасидаги вазифа ҳамда масъулиятлар ҳақида фикр-мулоҳазалар билдириб ўтилди. Тажвид қоидалари амалиётига оид умумий тушунча берилиб, айрим қоидалар намуна тариқасида амалий ифодаланди.

Маълумот ўрнида, Алижон Қори Файзуллоҳ Махдум ўғли (Ҳайдаров Алижон Файзуллаевич) ўзбекистонлик, Жиззах вилоятининг Ғаллаорол тумани фарзанди. 1995-йилда Ўзбекистон Мусулмонлари идораси томонидан Миср Араб Республикасидаги Ал-Азҳар Университетига илк бора ўқишга юборилган. 1996-йилда Ўзбекистон Республикасига қайтиб келиб, 1997-йилда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар маҳкамасининг 478-чи фармойишига мувофиқ Ўзбекистон Республикаси Вазирлар маҳкамаси қошидаги Диний қумита томонидан Ал-Азҳар Университетига ўқишини давом эттириш учун қайта юборилган. Қуръони карим илмлари ва қироат бўйича катта устоз бўлиб етишган. Ўн қироат бўйича ижоза соҳиби, мазкур қироатларнинг бир нечта ривоятлари ила моҳири бўлган, Мисрдаги ўнлаб уламолардан таҳсил олган шайх Алижон қори, ўзи ҳам кўплаб шогирдлар чиқариб келмоқда.

Жорий йилда шайх Алижон қори “Қуръон ила сафар” сарлавҳаси остида юртимизнинг кўплаб диққатга сазовор жойларига ташриф буюриб, халқимиз қалбига Қуръон нурларини улашмоқда. Шунинг билан бирга унинг иштирокида “muslim.uz” сайтида “Қуръон қалб шифоси” мавзусидаги туркум маърифий суҳбатлар тайёрланмоқда.

Илмий учрашув якунлангач Марказ директори ўринбосари Ш.Умаров ва шайх Алижон қори ўртасида алоҳида мулоқот ўтказилди. Мулоқот давомида марказ фаолияти ҳақида батафсил маълумот берилди, хусусан буюк алломаларимиз ҳаёти ва меросини ўрганиш, уларнинг нодир асарларини ўзбек тилига ўгириб, халқимизга етказиш йўлида хизмат қилаётган “таржимонлик гуруҳи”нинг амалга оширган ва ошираётган ишлари Шайх Алижон қорида ўзгача таассурот қолдирди.

Шайх Алижон қори Марказни ташкил этилишида ташаббус қилиб, мазкур иншоатни барпо этиб, халқаро майдонларда ҳам Марказ ҳақида фикр билдириб келаётган Президентимиз Ш.Мирзиёевнинг ташаббус ва таклифларини қўллаб-қувватлашини билдириб ўтди. Марказ билан яқиндан алоқада бўлиши, доимий ҳамкорлик ва истиқболли режаларни биргаликда амалга оширишда ёрдамга тайёр эканини билдириб, самимий учрашув учун ташаккур изҳор этди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

"Мўмин киши дунёда ғариб кабидир. Дунёнинг лаззатларига у илтифот этмайди. Дунёда ўзини хор тутади. Инсонлар мақбул кўрадиган ҳолат, тавозуълиги сабаби билан, унда кўринмайди. Унииг шундай бир ҳоли бордирки, бу хол бошқа инсонларни роҳатлантиради. Аммо шу сабабдан унинг ўз вужуди машаққатдадир"[1].

Комил ва етук мўминлар дунёда ғариб кабидирлар. Ватандан йироқдаги кишини ғариб дейдилар. Ғариб инсон гарчанд кўзлари бўлса-да, худди кўр кишига ўхшатилган. Мўмин ғариб каби бўлгач, кўзи кўр кабидир. Дунёга назар ташлаб, унга алданадиган ҳолда эмас. У доим ботин оламидадир. Шу боис зеҳни кучли. Эшитганларини унутмайди. Ҳатто бир марта гаплашган кишиларини анча вақт ўтгандан кейин ҳам овозларидан танийди. Шу каби мўминнинг ички дунёси, басирати жуда кучли, зеҳни ўткир, фаросати қувватли бўлади. Фикр-мулоҳазалари кўпинча тўғри чиқади. Ватанини тарк этиб, борган жойида ҳам муқим бўла олмаган ғариб инсон у жойни ҳам ватан қила олмайди. Шунга ўхшаб мўмин ҳам қаерда бўлишидан қатьий назар, бу дунё неъматларига эътибор бермайди.

Мўмин ҳам кўниккан одатларини тарк этиб, зуҳдга берилиб, дунёда ўзини Мавлосидан узоқлаштирувчи ҳамма нарсадан воз кечиб, асл ватани бўлган охиратга юз бурганидан, бу дунёнинг завқу сафоларига илтифот этмайди. Зеро, охират салтанатининг дунёвий лаззатларга асло ўхшамаслигини яхши билади. Фонийдан кўра боқийни танлаганидан у ғариб кабидир. Масалан, ҳажга ёки бошқа бир зиёрат мақсадида йўлга чиққан инсон, вақтини йўлларда беҳуда ўтказишни истайдими? Йўқ, асло! У фақат манзилига тезроқ етиб боришни ўйлайди. Шунинг учун мўмин дунёнинг бирор иззати билан ошнолик қилмайди ва қила олмайди. Чунки иззатпарастликнинг охири войдир. Бу эса ҳар доим кўзимиз ўнгида намоён бўлиб турибди. Ҳақиқий мўмин дунёда бошига келган зиллатлар туфайли фарёду фиғон чекмайди. Дод-фарёд солишга зарурат сезмайди. Инсонларнинг шундай ҳоллари борки, уни иқбол дейдилар. У эса дунёда азиз бўлмоқ ва нафсини иззатга лойиқ деб даъво қилмоқдир. Мўмин кишининг ўз ҳоли борки, унинг кўзи ўнгида дунёнинг сариқ чақалик киймати йўқ. Шу боис мўмин ҳеч кимни хафа қилмайди. Инсонлар ундан фароғат кўрадилар. Унга нисбатан ҳеч қандай андишалари бўлмайди. Ҳар қандай ҳолда ундан хотиржам бўладилар.

Ҳолбуки, инсонлар дунёда мўминларга хос бу соддаликни ихтиёр этмаганлари боис, ҳар қанча иззат-икромда кўринсалар-да, хорликдан асло қутула олмайдилар. Шунинг учун комил мўминлар фақатгина дунёнинг зиллатини ва охиратнинг иззатини ихтиёр этганлари учун вужудлари зоҳиран машаққат чекаётгандек кўринади, аслида эса ботин оламида роҳат, завқ ва сурур ичида бўладилар. Файёзи Мутлақ барчамизни аҳли камолга ошно ва ўзимизни ҳам комил мўминлардан бўлишимизни насиб айласин.

Шайх Муҳаммад Зоҳид Қўтқунинг

“Мўминнинг сифатлари” китобидан

[1] “Рамуз ал-аҳодис” 231/15 ровий Баҳр бобосидан, у киши ҳам отасидан (р.а).

Шу кунларда ижтимоий тармоқларда айрим ҳудудларда табаррук қадамжоларга нисбатан ҳурматсизлик қилинаётгани кенг муҳокама қилинмоқда. Бундай жойлардаги хунук манзаралар миллий ва диний қадриятларга мутлақо зид экани таъкидланаётир.
Дарҳақиқат, муборак қадамжода кўнгилни хижил қиладиган нарсаларнинг бўлиши маҳаллий аҳолида ҳам, хорижлик сайёҳларда ҳам ажабланиш ҳиссини уйғотмоқда. Юртимиздаги қадамжоларни зиёрат қилиш учун келган сайёҳлар бу каби манзараларни кўриб, қандай фикрга бориши мумкин?
Тарихий обидалардаги мана шундай салбий ҳолатларнинг олди олинмас экан, ўлкамизга қадимий қадамжолар ихлосмандлари эмас, балки ғалати базмларнинг тарафдорлари келиши кўпайиши мумкин.
Азиз ва табаррук жойни бундай пайҳон қилиш миллий ва диний қадриятларимизга бўлган ҳурматсизликдир. Ўзига хос услубда қурилган, кўз қорачиғидек сақлаш лозим бўлган жойларнинг қаҳвахона ёки тамаддихонага айлантирилиши ҳеч бир мезонга тўғри келмайди.
Ислом дини қадриятларидан дарак берадиган осори-атиқаларни қадрини сақлайлик! Чунки булар аждодларимиз қолдирган бебаҳо мерос ва авлодларимизнинг биздаги омонатларидир. Зотан, зиёратгоҳлар – ўйин-кулгу жойи эмас, балки илму ирфон масканидир. Биз, аввало, Аллоҳ таолонинг, сўнг аждодларимиз ва авлодларимиз ҳузурида, қолаверса, дунё афкор оммаси олдида юзимиз ёруғ бўлишини истасак, бундай табаррук масканларнинг асл мақомини сақлайлик.
Қадимдан илму ирфон маркази бўлган азиз гўшаларнинг қадрини сақлаш, аввало, ўз шаънимизни муҳофаза қилиш демакдир. Бу ишни ҳар қандай фойда келтирувчи нарсанинг баҳридан ўтиб бўлса-да, амалга ошириш жуда ҳам зарур.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси юртимизнинг турли ҳудудларидаги тарихий бинолар, қадимий масжидлардаги мана шундай ёқимсиз ҳолатларни тартибга солиш ва муборак қадамжолар олдидаги миллий-диний қадриятларимизга зид бўлган манзараларни мутасадди ташкилотлар томонидан бартараф этилишини сўраб қолади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 1 декабрдаги «Ногиронлиги бўлган шахсларни давлат томонидан қўллаб-қувватлаш тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Фармонида белгиланган вазифалар ижросини таъминлашга алоҳида эътибор қаратилмоқда.
Шу мақсадда диний соҳа вакилларининг имконияти чекланган юртдошларимизга алоҳида эътибор кўрсатаётгани уларнинг илмини, салоҳиятини янада оширишга хизмат қилмоқда.

Жорий йилнинг 21 июль куни “Шайх Зайниддин” жоме масжидида эшитиш ва нутқида имконияти чекланганлар учун “Жаноза ва таъзия одоблари ҳақида” мавзусида маъруза қилинди. Маърузани Тошкент шаҳар Шайхонтоҳур тумани “Фирдавс” масжиди имом-хатиби Бахтиёр Сатторов атрофлича тушунтириб берди.

Қазоси яқинлашган инсонларга яқинлари қандай амалларни бажаришлари зарурлиги тўғрисида маълумотлар берилди.

Абу Саъид розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Жон таслим қилаётганларингизга “Ла илаҳа иллаллоҳу”ни талқин қилинглар”, дедилар” (Муслим, Абу Довуд, Термизий ва Насий ривоят қилганлар).
Маййитнинг яқинлари бажариши зарур бўлган тўртта хаққини айтиб ўтилди.

1. Маййитни ювиб, кафанлаш ва жанозасини ўқиб, тупроққа топшириш;
2. Қарзи бўлса, қарзини узиш;
3. Қилган васиятини бажо келтириш;
4. Ундан қолган пул ва молларни ворисларига тақсимлаб бериш.

Ногиронлиги бўлган инсонлар томонидан берилган бир қатор саволларга жавоблар берилди.

Тадбирда Ўзбекистон мусулмонлар идораси мутахассиси Мунира Абубакирова, Тошкент шаҳар ҳокимияти ходимаси Дилбар Аҳмедова, сурдо таржимонлар Ойдин Худойберганова, Рустам Бердиев, шунингдек “Кўзи ожизлар жамияти” аъзолари ҳам иштирок этишди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Жорий йилнинг 29 июль куни Тошкент вилояти Паркент тумани Сўқоқ қишлоғида жойлашган "Кунгай" жоме масжиди қурилиш ишлари бошланди. Ушбу масжид ҳудудида янги бинонинг тамал тоши қўйилди.

Дастлабки ғишт қўйиш маросимида Тошкент шаҳар бош имом-хатиби Раҳимберди Раҳмонов иштирок этди. Тадбир Қуръони карим тиловати билан бошланиб, қурилиш ишларида, ҳомийлик ишларида ўз ёрдами билан қатнашаётганлар ҳаққига дуои хайрлар қилинди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати