Рабиъул аввал муборак ойлардан биридир.. Бу ойда пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.) таваллуд топганлар. Шунинг учун У зотга умматлик даъвосини қилган ҳар бир мўъмин-мусулмон Расулуллоҳ с.а.внинг сийратларини яна бир бор яхшилаб ўрганмоғи, оила аъзоларига ўргатмоғи ва муҳаббати чексиз эканлигини сўзда, амалда кўрсатмоғи лозим.

Росулуллоҳ с.а.в.да барча яхши сифат ва гўзал ахлоқлар жамланган эди. Шунинг учун у Зот с.а.в. инсонлар учун намуна бўлишга энг ҳақли эдилар. Аллоҳ таоло пайғамбаримиз с.а.в.ни барча мусулмонларга намуна қилиб юборган. Бу ҳақида Аллоҳ таоло ўзининг каломи Қуръони каримнинг “Аҳзоб” сураси 21-оятида бундай эълон қилган: “(Эй, иймон келтирганлар) сизлар учун Аллоҳ ва охират кунидан умидвор бўлган ҳамда Аллоҳни кўп ёд қилган кишилар учун Аллоҳнинг пайғамбарида гўзал намуна бордир”.

Ҳар бир мусулмон бажараётган ишида пайғамбари с.а.в.дан ибрат олиши лозим. Ибрат олиш эса у зотнинг хулқларига, сўзларига итоат қилишдир. Бу ҳақида Пайғамбар с.а.в: “Кимда ким пайғамбарга итоат этса, демак у Аллоҳга итоат этибди”. Итоат қилишда у зотни кўриш ёки ҳамсуҳбат бўлиш шарт эмас.

Мўмин банданинг Аллоҳга бўлган муҳаббатининг исботи унинг Пайғамбар с.а.в.га эргашиши билан ўлчанади. Пайғамбар с.а.в.га эргашиш мўмин бандага битмас туганмас бахту саодат олиб келади. Оятда: “…шунда Аллоҳ сизга муҳаббат қилади ва сизнинг гуноҳларингизни мағфират қилади”, мўмин банда учун Аллоҳнинг муҳаббатидан ҳам яхшироқ бахт-саодат борми? Бунинг устига унинг гуноҳларини ҳам мағфират қилиб турса!

Ҳазрати Анас р.а.дан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбар с.а.в. шундай марҳамат қилдилар: “Сизлардан бирортангиз, ҳаттоки мен у киши учун ўз отасидан, боласидан ва барча инсонлардан кўра севимлироқ бўлмагунимча, ҳақиқий мўмин бўла олмайди”, дедилар.

Ҳадисда ота ва фарзанд хоссатан зикр этилиши нафсга азизроқ ва нафс истакларидан кўра Пайғамбар с.а.в.ни кўпроқ севишлик талабини таъкидловчи нарса бўлиб келди. Бунда кишида солиҳ амалларга, солиҳ зотларга нисбатан муҳаббат пайдо бўлса, билсинки, бу Аллоҳнинг у бандага берган неъмати. Чунки бу инсон ўзи касб қилиб етишиши қийин иш эдида.

Умуман олганда киши ўзга бир кимсага муҳаббат қўйиши учун маҳбубига нисбатан унга 4 нарса сабаб бўлади.

1. Насабининг олийлиги.

2. Ҳасаб яъни хулқи атвори.

3. Жамолининг гўзаллиги.

4. Камолотга етганлиги.

Биз эътибор берадиган нарса шуки, Аллоҳ таоло мазкур 4 сифатни барчасини Пайғамбар с.а.в.да жамлаб қўйган.

1. Насабларини олий қилиб, ўша замондаги Макканинг энг мансабдорларидан бўлган Бани Ҳошим қабиласидан чиқарган.

2. Хулқларини олий қилиб, ҳатто Ўзи Қуръони каримда: “(Эй, Муҳаммад с.а.в.) Сиз буюк хулқ узрадирсиз”, деб таъриф берган.

3. Жамолларини ҳам ҳуснларини ҳам чиройли қилган. Аслида ҳусн билан жамолнинг ўртасида фарқ бор. Ҳусн шундай нарсаки, инсон бир қарашда ақлини олиб ўзига ром қилишликдир. Кейинчалик кўп қарайвериш билан кўникиб охири билинмай қолади. Масалан Юсуф а.с.нинг ҳуснлари. Жамол эса, киши аввал кўришда ҳайратланади, кейин унга яқин юрган сари муҳаббати ошиб, охири қараб тўймайдиган холатга етиб бораверади. Пайғамбар с.а.в.да ҳусн ҳам жамол ҳам мужассам эди. Кунларинг бирида Пайғамбар с.а.в.нинг аёллари Юсуф а.с. ҳақларида гаплашиб: “Юсуф а.с. жуда ҳам чиройли бўлганларидан ҳатто маҳлиё бўлиб аёллар тўғраётган сабзилари қолиб қўлларини ҳам кесиб юборганларини сезмай қолган эканлара” деб айтиб ҳавасманд бўлишибди. Шунда Пайғамбар с.а.в. у мажлисдан ташқарига чиқиб Аллоҳга “Эй Роббим, юзимдаги пардани мендан кўтаргин!” деб сўраганларида Аллоҳ таоло Пайғамбар с.а.в. юзларидаги 40 пардадан бирини кўтарди. У зот с.а.в. қайтиб ичкарига киришлари билан Ҳадича р.а.нинг кўзлари тушибоқ ҳушларидан кетиб йиқилдилар, чунки Пайғамбар с.а.в.нинг чиройлари ақлини олиб қўйган эди. Кейин Аллоҳ яна пардани қайтариб юзларидаги чиройни тўсиб қўйди. Жамол ҳам берилган эди. Ҳар қандай одам аввал у зотга йўлиққанда ҳайбатларидан қўрқардилар, кейин бўлса Пайғамбар с.а.в.нинг юзларига қараб тўймайдиган бўлишган.

4. Камолотлари ҳар жиҳатдан берилган эди. Илм-маърифатда, тақвода, ибодатда етук эдилар. Пайғамбар с.а.в. пурмаъно ва гўзал ҳикматлар билан хосланган эдилар. Араб лаҳжаларини яхши билар ва ҳар бир қабила аҳолисига улар лаҳжасида хитоб қилар, уларнинг тилларида сўзлар эдилар.

Пайғамбар с.а.в. бу дунёга келишлари биз умматлари учун бир намуна, андоза сифатидадирлар. Ҳазрати Оиша р.а. айтадилар: “Росулуллоҳ с.а.в.нинг хулқлари Қуръон эди”. (Имом Муслим ривояти).

Гўёки Аллоҳ таоло: “Эй Муҳаммад с.а.в. уммати, сиз ҳам мана пайғамбарингиз каби бўлсангиз нажотга эришасизлар, Қуръонга мана бундай амал қилишингиз керак. Қуръондаги хулқларни яхшисига амал қилмоқчи бўлсангиз, мана Қуръондаги одобларни амалга оширган зотни сийрати сиз учун катта дастур, амалий бажарувчиси”, деган маънода Пайғамбар с.а.в.ни Қуръоний хулқ билан юборди.

Демак, Пайғамбаримиз Муҳаммад с.а.в га уммат бўлган кишиларнинг хулқлари, одоб-ахлоқлари, юриш-туришлари, сўзлари, қўйинки барча жиҳатда У зотга эргашган бўлиш керак. Тилда Расулуллоҳга иймон келтириб, амалда тескари бўлиб туриш комил мўъминлик сифатларидан эмас.

Ўткирхон МАҲМУДОВ,

“Хожа Бухорий” ўрта махсус ислом билим юртининг

ўқув ишлари бўйича мудир ўринбосари.

ЎМИ Матбуот хизмати

Ўзбекистон халқаро ислом академияси талабаси Некруз Патуллаев “Зиёрат туризми” бўйича ўзбек, рус ва инглиз тилли фойдаланувчиларга мўлжаллаб, андроид платформасида ишловчи геолакацион тизим ишлаб чиқди, дея хабар қилади академия матбуот хизмати. “Ислом иқтисодиёти ва халқаро муносабатлар” факультетининг “Замонавий ахборот коммуникация технологиялари” кафедрасининг 4 курс талабаси томонидан тайёрланган мазкур иловадан фойдаланувчилар Бухоро вилоятининг диний, тарихий, маъданий зиёратгоҳлари суратларини томоша қилиши, Бухорода жойлашган қадамжолар ҳақида батафсил маълумот олиши, зиёратгоҳларнинг онлайн харитасидан фойдаланишлари мумкин.

Бунинг учун фойдаланувчи Ўзбекистон халқаро ислом академиясининг www.iiau.uz интернет сайтидан мобил иловани юклаб олиши ва андроид платформасида ишловчи алоқа қурилмасига ўрнатиши лозим.

Илова Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 3 февралдаги “Ўзбекистон Республикаси туризм салоҳиятини ривожлантириш учун қулай шарт-шароитлар яратиш бўйича қўшимча ташкилий чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПФ-5326-сон Фармони ижросини таъминлаш мақсадида ишлаб чиқилган.

Дастурни тузувчилар Ўзбекистоннинг ЮНЕСКО томонидан Бутунжаҳон маданий мерос объекти сифатида тан олинган обидалари ва жойлари ҳақида хорижий сайёҳларга маълумот бериш, Ўзбекистон маданияти, санъати ва адабиёти, ўзбек халқининг тарихий-маданий меросини акс эттирувчи ноёб экспонатлар жамланган музейларни реклама қилиш йўлида интернет тармоғи имкониятларидан фойдаланган ҳолда иш олиб боришни ният қилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

...Яман ҳожилари орасида бўлган, ҳамроҳларининг туяларини қўриқлаётган  зиёратчи олдига ҳазрат Умар ва ҳазрат Али (розияллоҳу анҳум) келишди. Ундан исмини сўрашди. “Абдуллоҳман”, жавоб берди у. Ҳазрат Умар айтди: “Ҳаммамиз Абдуллоҳмиз (Аллоҳнинг қулимиз), онангиз қўйган исмни айтинг”. “Увайсман”. Икки улуғ саҳобий у билан бир оз суҳбатлашгач, унга аталган ҳадя – Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)­нинг муборак ҳирқаларини тутқазишди. Сўнгра дуо сўрашди. Зеро, бу Пайғамбар (алайҳиссалом)нинг тавсиялари эди: “Сизга Ямандан Увайс деган бир одам келади. Яманда онасидан бошқа ҳеч кими йўқ. Унинг танасида оқлик бўлади. Дуо қилгач, Аллоҳ ундан оқликни кетказади. Фақат бир динор ёки бир дирҳамчалик жойи қолади. Сизлардан ким унга йўлиқса, сизлар учун истиғфор айтишини сўрасин” (Имом Муслим ривояти).

Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Мадина кўчаларида бир дўст ҳидини туйдилар. У зотни (алайҳиссалом) соғиниб келган, аммо кўролмай қайтган ҳазрат Увайс ҳидини... Яман тарафга қараб: “Шу томондан менга Аллоҳ ошиғининг иси келади”, дедилар.
Сирларга тўла Увайс ўзидаги асрорни ҳам, ҳидидан Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг маст бўлганларини ҳам билмайди. Жаннатий экани хабари берилган икки буюк саҳоба ҳақларига истиғфор айтишини сўрашди. Хушхабарни етказишди: “Пайғамбар (алайҳиссалом) сиздан дуо сўрашни тавсия қилганлар”.
Увайс ҳайратда! Шу билан бирга, устига оғир юк ортилгандай гўё. Энди уни ким кўрса, дуо истайди. Ҳамма ҳам ҳазрат Али ва ҳазрат Умар (розияллоҳу анҳу)дек охирати учун дуо сўраса экан. Одамлар Аллоҳдан дунёлик истайдилар:
– Дуо қил, ҳосилимиз мўл бўлсин!
– Дуо қил, яхши жойлардан келин, куёвлар насиб қилсин!
– Дуо қил, чорвамиз сути кўпайсин!
Бундай сўровлардан қийналган Увайс бир кеча Қаранни тарк этди, Куфага йўл олди. Зеро, дуонинг қабул бўлиши катта юк. Танбалнинг, очкўзнинг, ҳасадгўйнинг сўровларига омин дейиш оғир мусибат...
* * *
Камбағал Увайс чўпонлик қилиб, кўзлари ожиз онасини боққан. Волидасини рози қилсам дейди. Қўлидан келганча парваришлайди. У сергап эмас, ҳол-аҳвол сўрайди, холос. Лекин онасини жон қулоғи билан эшитади. Сукут сақлашни, тинглашни билган, фақат яхши гап айтадиган Увайсга бирин-кетин ҳикмат эшиклари очилади...
Болалар билан гаплашади, лекин қишлоқдошлари билан кўп суҳбатдош бўлавермайди. Ишини чиройли бажаради. У боққан ҳайвонлар соғлом, сути мўл. Увайс жониворларга марҳаматли, уларни тушунади. Инсонларни ҳам яхши англайди, бироқ одамлар анча мураккаб, тўғрироғи, кўпи ношукр. Истаклари амалга ошиб, ҳамма ишлари жойида кетса, хўп-хўп. Аммо салгина машаққатга дуч келишса, дарҳол нолишади, шикоят қилишади. Бундай ҳолатлар Увайсни оғринтиради. Шу сабабли унга тоғлардаги гиёҳлар, гул-чечаклар, ҳайвонлару қушлар ёнида бўлиш маъқул...
Бир бурда нон учун Раббига беҳисоб шукр айтади. Қаноати – бойлиги. Эртага нима ейман деб ташвишланмайди. Рабби уни оч қўймайди, буни билади, бунга ишонади...
Увайс кўрмай туриб, Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг пайғамбарликларига имон келтирди. Аллоҳ таоло бу покиза қалб ва имон эгасини Пайғамбар (алайҳиссалом)га севимли қилди. Унинг ҳам дилида Набий (алайҳиссалом)­нинг ишқлари, соғинчлари. Бу қандай имтиҳонки, кундан-кун муҳаббати ортади, аммо Мадинага йўллар берк. Зоҳиран онаси тўсиқдек кўринса-да, аслида тақиқ Улуғ даргоҳдан. Ҳижрон чидаб бўлмас ҳолга келганда Увайсга йиғи ёрдамга келади – тошларни эритар даражада тафтли кўзёшлар. Ниҳоят, бир кун маҳбубдан салом келди. Ҳирқа келди тасалли каби – Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг ҳирқалари...
* * *
Увайс бу юксак даражага дунё муҳаббатини тарк этиш билан эришди. Қаноатсиз, ношукр, келажак ғами билан тўла кўнгилга Пайғамбар (алайҳиссалом) севгиси қандай сиғсин?
Бизни, маънавиятимизни маҳв этаётган ҳам дунё андишаси, мол-мулк севгиси. Уйимизда энг кам икки кунлик озуқамиз, етарли кийимимиз, зарур жиҳозларимиз бўлатуриб, “фалон нарсам бору, пистон нарсам йўқ”, дея қайғудамиз. Шундай бўлгач, кўнглимизда маънавият ­нашъаси қаердан бўлсин? Аллоҳ ишқи, Набий (алайҳиссалом) севгиси юрагимизга қандай жойлашсин? Қийинчиликларни тоғдай катта кўрсак, бахтимизни ҳис этолмасак, фойдасиз амаллар билан овора бўлсак, томирларимизда келажак қўрқуви оқиб турса, қалбимизда Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) муҳаббатларига ўрин қолармиди?..
Хуллас, ҳазрат Увайсдек самимиятли бўлолсак, бизга ҳам “ҳирқа” топилади...

Зумрад ФОЗИЛЖОН қизи
тайёрлади.

Хўжайлида аҳоли билан мулоқот қилаётган яна бир гуруҳ фаолият олиб бормоқда

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг жорий йил 15-16 ноябрь кунлари Қорақалпоғистон Республикасига амалга оширилган ташрифи юзасидан берилган топшириқларнинг ижросини амалга ошириш мақсадида махсус гуруҳ тузилган эди.

Қорақалпоғистон Республикаси Хўжайли туманида ЎМИ кадрлар бўлими ходими Мухаммадназар Қаюмов, Диний қўмита масжидлар бўлими ходими Султонов Зулҳайдар ва Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти вакили И.Аллановлар Махсус гуруҳ таркибида аҳоли билан билан мулоқот олиб бормоқда.

Хўжайли туманидаги ижтимоий ва диний муҳитни ўрганиш ҳамда таҳлил қилишда аҳолининг барча қатлам иштирокида Хўжайли тумани 29-сонли мактабнинг мажлислар залида йиғилиш ўтказилди. Ушбу йиғилишдан фотолавҳаларни қуйида кўришингиз мумкин.

ЎМИ Матбуот хизмати

2018 йилнинг 17 ноябрь куни Андижон “Саййид Муҳйиддин махдум” ўрта махсус ислом билим юртида таҳсил олаётган талабалар ҳамда билим юртимизда педагогик амалиёт ўтказаётган Тошкент ислом институтининг амалиётчи талабалари ўртасида учрашув ташкил қилинди. Учрашув билим юртининг маънавий-маърифий тадбирлар ўтказиш зали мудир ўринбосари А.Мелибоев ва “Инглиз тили” фани ўқитувчиси Б.Бозорбоевлар бошчилигида ўтказилди.

Учрашув аввалида билим юрти маънавий-маърифий ишлар бўйича мудир ўринбосари А.Мелибоев сўз олиб Тошкент ислом институти талабалари Турғунобев Нуриддинжон, Абдураҳмонов Муҳаммадюсуф, Халилов Шавкатжон, Нажмиддинов Бахтиёржон, Расулов Боборавшан, мухамматдинов Ағзаматдин ҳамда Нуриддинов Юлдашбойларни таништириб ўтар экан, улар ҳақидаги маълумотларни қисқача тариф асосида йиғилганларга етказди. А.Мелибоев ўз сўзида давом этиб ушбу олийгоҳ талабалари 2018 йилнинг 27 декабрига қадар билим юртимизда амалиёт ўтказишлари ҳақида гапириб, Тошкент институти талабаларини ўрта махсус ислом билим юртларида амалиёт ўтказишдан мақсадлари ва уларга қўйиладиган талабалар ҳақида қисқача тушунтириб бериб ўтар экан, билим юрти талабаларига ушбу амалиётчилардан унумли фойдаланиб қолишликлари ҳақида тавсия берди. Шундан сўнг икки билим юртлари талабалари ўртасида очиқ мулоқот тарзидаги суҳбат давом этди.

Суҳбат давомида амалиётчи талабалар томонидан Тошкент ислом институти, ушбу жойда яратилган шароитлар, дарслик сифатида ўқитиладиган адабиётлар, институт талабаларига қўйиладиган талаблар ҳақида тушунчалар бериб ўтилди. Суҳбат давомида билим юртимиз талабалари ўзларини қизиқтирган саволлларга батафсил жавоб олдилар.

Билим юрти маънавий-маърифий ишлар бўйича мудир ўринбосари
А.Мелибоев

ЎМИ Матбуот хизмати