Ислом инсон қадрини ниҳоятда юқори даражага кўтаради. Динимизда инсоннинг қадр-қиммати унинг қалби поклиги, мақсади эзгулиги, ундаги иймон-ихлос ва қилган яхши амаллари билан ўлчанади. Инсон қадрини ўлчашнинг ана шу илоҳий мезонлари ишга солинганда, одамлар ҳақиқий қадрини топади. Зотан, Ислом дини нозил қилинишининг бош сабаби ҳам, бу муқаддас диннинг асл моҳияти ҳам инсон қадрини улуғлашдир.

Шу йилнинг 17 февраль куни муҳтарам Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг Бухоро вилоятига ташрифи асносида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла Холиқназаровнинг кам таъминланган, боқувчисини йўқотган, эҳтиёжманд оилалар аъзоларини умра зиёратига жўнатиш тўғрисидаги илтимосига розилик берганлари жуда катта тарихий воқеа бўлди. Чунки бу дунё тажрибассида тизимли равишда ташкил этилмаган ноёб ҳодисадир.

Тошкент вилоятининг ҳар бир туман ва шаҳридан 4–6 нафардан, жами 100 нафар ана шундай инсонлар кечагина умра сафаридан қайтишди. Муқаддас шаҳарларда уларга яратилган шарт-шароитлар бутун дунё мусулмонлари ҳавасини келтиргани рост.

Аслида, камбағаллик айб эмас. Чунки Аллоҳ таоло кимнидир бой, кимнидир эса қўлини калтароқ қилади. Жамиятда ижтимоий мувозанат бузилмаслигининг олдини олиш мақсадида Ислом эҳтиёжманд оилалар ҳолидан хабар олишни фарз қилди. Бу жуда савоби улуғ амалдир.

Исро сурасининг 70-оятида “Батаҳқиқ, Биз Бани Одамни азизу мукаррам қилиб қўйдик ва уларни қуруқлигу денгизда (уловла) кўтардик ҳамда уларни пок нарсалар ила ризқлантирдик ва уни Ўзимиз яратган кўп нарсалардан мутлақо афзал қилиб қўйдик”, деб марҳамат қилинган.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам муборак ҳадиси шарифда “Мўмин киши Аллоҳ таоло наздида фаришталардан ҳам мукаррам ва афзалдир”, деганлар.

Дарҳақиқат, юртимизда инсонга ғамхўрликнинг, эътиборнинг, эҳтимомнинг энг олий намунаси сифатида муҳтож кишиларнинг умрага жўнатилганини алоҳида эътироф этиш зарур.

Ҳазрати Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳунинг муҳим, айниқса, бугунги кун учун қайта-қайта эслаб турадиган бир сўзи бор: “Аллоҳ таоло Қуръон билан ҳал бўлмаган ишларни султон билан ҳал қилади”. Подшоҳ, одил раҳбар эътиборидан ҳеч нарса четда қолмайди, шу жумладан, кам таъминланган, боқувчисини йўқотган оилалар ҳолидан хабар олиш, уларни умра сафарига жўнатиш ҳам.

Бундай бахтга мушарраф бўлган юртдошларимиз кўнгли тоғдек кўтарилиб, инсон қадри улуғланган юртда туғилгани учун шукроналар келтиришмоқда. Ушбу хайрли ишлар бошида турганларнинг ҳақларига хайрли дуолар қилишяпти.

Рост-да, сизга яхшилик қилган инсонни, айниқса, бир умрлик орзуингиз бўлган муқаддас заминга бориб, умра ибодатларини бажариб келишга кўмаклашган, барча шароитларни яратиб берган, боз, текинга жўнатган муҳтарам Юртбошимиз бошчилигидаги барча азизларимизни дуо қилмай бўладими?!

Ишончимиз комил, умра ибодатларини адо этиб келган, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг муборак равзаларини кўрган, Каъбада тўйиб-тўйиб ибодат қилган эҳтиёжманд оилалар вакиллари бир умр шу ишга ҳисса қўшганларни алқаб ўтишади.

Умрага бориб келган юртдошларимиз билан суҳбатлашиб, ҳазрат Алишер Навоийнинг гўзал бир байти эсимга тушди:

Мурувват – барча бермакдир, емак йўқ,

Футувват – барча қилмакдир, демак йўқ.

Аллоҳ таоло футувват ишларининг бошида турган барча азизларимиздан Ўзи рози бўлсин!

Жасурбек домла РАУПОВ,

Тошкент вилояти бош имом-хатиби

Президентимизнинг Бухоро вилоятига ташрифи чоғида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин Холиқназаров юртимиздаги кам таъминланган оилалар вакилларини давлатимизнинг бевосита кўмагида Умра зиёратига юборишда амалий ёрдам беришларини сўраган эди. Президент бу илтимосни қўллаб-қувватлаши самарасида кўплаб юртдошимиз Умра зиёратида бўлиб қайтди.

– Кутилмаганда менга туманимиз ҳокимлигидан хабар келди, – дейди Сирдарё вилояти Сирдарё тумани «Илғор» маҳалласида истиқомат қилувчи Жумагул Аширбекова. – Улар менга опа тайёр бўлиб туринг, сизни Умра зиёратига юбормоқчимиз дейишди. Кутилмаган таклифдан ҳайрон бўлдим. Менинг ҳеч қанақа имкониятим йўқ, дея уларга ўзимнинг шароитимни тушунтирдим.  

Қалбимда Умрани зиёрат қилиш каби эзгу ниятлар ҳамиша туғён урарди. Аммо афсуски, бу зиёратни адо этиш учун ортиқча маблағим ҳам, мени зиёратларга юборадиган ўғил-қизларим ҳам йўқ эди. Ҳар гал зиёратчиларни кўриб ҳавас қилардим. Мен ҳам шундай муқаддас зиёратгоҳларга борармикинман, деб ўйлардим.  

Улар менга Умрага боришга имконияти етмайдиган кам таъминланганлар учун давлат томонидан ёрдам берилишини тушунтиришди. Қулоқларимга ишонмадим. Айтилган хабардан йиғлаб юбордим. Шу заҳоти бутун қариндош-уруғимга қўнғироқ қилиб, хушхабарни етказдим.  

Биз тайёргарлик кўра бошладик. Жўнаб кетаётганимизда ҳам мутасаддилар бизни алоҳида ҳурмат, эътибор билан кузатиб, ҳатто бошимизга ўрайдиган рўмолимизу, қўлимиздаги сумкаларгача таъминлаб беришди.  

Бизга бу бахт ғойибдан келгандек гўё. Муқаддас шаҳарга эсон-омон етиб бордик. Макка ва Мадинани, бошқа муқаддас қадамжоларни, пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо (с. а. в.) ҳазратлари қабрини зиёрат қилдик.  

Президентимиз бизни шунчалик эъзозлаб, ҳурмат қилиб шарт-шароитлар яратиб берганига шукрона келтирдим. Каъбани қучоқлаб, йиғлаб дуолар қилдим. Юртимиз тинчлиги абадий бўлишини сўрадим.  

Муҳайё Тошқораева, ЎзА

Вақф фонди Самарқанд вилояти филиали томонидан, муборак ой муносабати билан 11 нафар закотга ҳақдор ҳамюртларимизга озиқ-овқат маҳсулотлари хайрия тариқасида тақдим этилди.

Вақф фонди сизларни ушбу улуғ ойда, яхшилик йўлида ҳамкорликка чорлаб қолади!

Ўзбекистон Республикасининг Жидда шаҳридаги Бош консули Нодиржон Турғунов 27 март куни Жидда шаҳридаги Ислом ҳамкорлик ташкилоти ахборот агентликлари иттифоқининг (ЮНА) бош директори вазифасини бажарувчиси Муҳаммад Aбдурабби Aл-Ями билан учрашди.

Ташриф чоғида Ўзбекистон Бош консулига Ислом ҳамкорлик ташкилотининг унга аъзо давлатлар учун асосий медиа-платформа сифатидаги роли, шунингдек, оммавий ахборот воситалари соҳасини ривожлантириш бўйича ЮНAнинг шаффофлик, ишончлилик ва бағрикенгликка ундайдиган келгуси йилларга мўлжалланган ҳаракатлар режаси ҳақида маълумот берилди.

Бош консул Иттифоқнинг аъзо давлатлар ўртасида халқаро оммавий ахборот воситалари ходимлари ўртасидаги касбий алоқаларни мустаҳкамлашдаги ролини юқори баҳолади. Шу билан бирга оммавий ахборот воситалари соҳасида қўшма лойиҳаларни илгари суриш бўйича ўз таклифларини билдирди.

ЎМИ Матбуот хизмати

Уламолар мазҳабларга эргашиш Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қуйидаги ҳадисига амал қилишдир, деб таъкидлайдилар: “Агар ихтилофни кўрсангиз, ўзингизга кўпчилик томонини лозим тутинг” (Имом Можа, 3950-ҳадис).

Мазҳаблардаги битта масалага нисбатан турлича ёндошишлик ислом шариатида мусулмонлар учун кенг имкониятлар мавжудлигидан далолат беради. Мазҳабларда у ёки бу масала ислом аҳкомлари, муайян жамият, халқ ёки миллатнинг урф-одатлари, қадриятлари ҳамда ижтимоий муносабатларнинг мазмунини ҳам ҳисобга олган ҳолда, энг маъқул шаклда ҳал қилинган.
Ислом уламолари шаръий ҳукмни ва унинг далилини билмайдиган мусулмон одам (муқаллид)мужтаҳид олимга тақлид қилиши зарурлигини таъкидлайдилар. Бунга Қуръондаги ушбу оятни далил сифатида келтириш мумкин: “Агар билмасангиз зикр аҳлларидан сўранг” (Наҳл сураси, 43-оят).

Мазҳабларда Қуръон, суннат, ижмо ва қиёсдан далил сифатида фойдаланишнинг ўзига хос қоидалари, усул ва тамойилларига асосланган муайян тизим мавжуд. Масалалар тизимли равишда ҳал бўлган. Мазҳабсизларда эса ҳеч қандай ижтиҳод усул ва қоидалари йўқ бўлиб, “Қуръон ва Суннатга мурожаат қиламиз” қабилидаги далилсиз даъво билан ҳукмлар берилмоқда. Мақсадига, раъйига ва нафсига тўғри келган далилларни олиб, қолганларини ташлаш эса ёмон оқибатларни келтириб чиқармоқда.
Бемазҳаблар омма мусулмонлар ичида кўплаб нотўғри талқин қилинган ақидавий ва фиқҳий масалаларни тарқатмоқдалар. Ваҳоланки, бу масалалар Аҳли сунна олимлари томонидан аллақачон ҳал қилинган.
Мазҳабсизлар тарафдорларининг айрим иддаоларидан уларнинг даъволари асоссиз эканига ишонч ҳосил қилиш мумкин:

- бемазҳаблар “Қуръон битта ва Пайгамбар битта бўлса, тўрт мазҳаб орасида фиқҳий ихтилофлар бор, ҳақ битта эмасми?” дейдилар.
Мазҳаблар бир манба - Қуръон ва суннатга асосланади. Мазҳабларнинг бирига эргашган киши Қуръон ва суннатга эргашган бўлади.
- Мазҳабсизлик тарафдорлари “Имом Бухорий бемазҳаб бўлган”, деб далил қилади. Ваҳоланки, Имом Бухорий яшаган даврда у кишига ўхшаш илми ижтиҳод даражасига етган, ўзи ижтиҳод қилганлар кўп бўлган. Ҳамма уламолар илми мужтаҳидликка етган одам, ўзи ижтиҳод қилади, деганлар. Ҳозир эса ўша даврдаги каби мужтаҳидлар йўқ эканини ҳисобга олмайдилар.
Аксинча, Қуръон ва суннатдан ҳар ким ўзбошича янги ҳукм чиқариш мусулмонларни куфрда айблаш, уларнинг қонини тўкишни ҳалол ҳисоблаш, боғийлик (ҳукуматга қарши чиқиш), тинч жамиятда ваҳима уйғотиш ва фитна қўзғаш, обод жойларни вайрон қилиш каби исломда қатъиян ман қилинган хатти-ҳаракатларга сабаб бўлмоқда. Шу нуқтаи назардан, марҳум Шайх Мухаммад Саид Рамазон Бутий қайд этганидек: “Мазҳабсизлик ислом шариатига таҳдид соладиган хатарли бидъатдир”.

Минг афсуслар бўлсинки, мана шундай етук олимлар бир мазҳабни маҳкам ушлаб, тўғрилигини эътироф қилиб турган бир пайтда баъзи юртдошларимиз ҳали дастлабки илмий кўникмаларни ҳосил килмаган бўлсаларда: “Мен Қуръон ва ҳадисдан ўзим ҳукм оламан” деб, даъво қилиб, турли ихтилофларни келтириб чиқармокдалар. Баъзида ўзлари адашгани етмагандек, ўзгаларни ҳам йўлдан урмоқдалар.
Аллоҳ таоло ҳаммамизни Ўз ҳидоятида собит қилсин.

Мансурхон Тўхтахўжаев,
Косонсой тумани "Мулла Отавой Охун" жоме масжиди имом-хатиби.