Ақдас Шоҳ Ҳаким Муҳаммад Ахтар раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар:

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:

مَا مِنْ عَبْدٍ مُؤْمِنٍ يَخْرُجُ مِنْ عَيْنَيْهِ دُمُوعٌ، وَإِنْ كَانَ مِثْلَ رَأْسِ الذُّبَابِ، مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ، ثُمَّ تُصِيبُ شَيْئًا مِنْ حُرِّ وَجْهِهِ، إِلَّا حَرَّممَهُ اللَّهُ عَلَى النَّارِ

Яъни: “Бирор мўъмин банданинг кўзларидан Аллоҳдан қўрқиб ёшлар чиқса, хоҳ у пашшанинг боши миқдорича бўлсин, сўнг унинг юзига бироз бўлса ҳам тегса, Аллоҳ таъоло уни дўзах оловига ҳаром қилади” дедилар. (Ибн Можа ривояти).

Шунга кўра, агар пашшанинг боши миқдорича бўлса ҳам кўз ёш чиқса, уни бутун юзингизга суриб олинг. Мен қайта-қайта шайхим Шоҳ Абдулғаний Соҳиб Пҳулпури раҳматуллоҳи алайҳни кўрдимки, доимо кўз ёшларини кафтларига теккизиб олиб, кейин бутун юзлари ва соқолларига суриб олганлар ва шундай деганлар: Мен ўзимнинг шайхим Ҳакимул уммат Таҳановий раҳматуллоҳи алайҳни доимо шундай қилаётганларини кўрдим. Қачонки, Аллоҳдан қўрқув ёки муҳаббат сабабли кўз ёшлари чиқса, кафтларига теккизиб, уларни бутун юзларига суриб олганлар. Чунки, ривоятда келдики, Аллоҳдан қўрқув ёки муҳаббат сабабли чиққан кўз ёшлар қаерга тегса, дўзах олови ўша жойга ҳаром бўлади. Хоҳ у кўз ёши пашшанинг боши миқдорича бўлса ҳам гуноҳлар мағфиратига сабаб бўлади.

Тошкент шаҳар “Ҳазрати Али” жоме масжиди имом ноиби

Абдулқайюм Ғофуров таржимаси

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Мусулмон киши, эркак бўлсин, аёл бўлсин, кийим Аллоҳ таолонинг неъматларидан бири эканини доимо эсга олиб, бу неъматга шукр қилиб туриши лозим.

Кийим кийишда «бисмиллаҳ» айтилади ва кийинишинг дуолари ўқилади.

Саҳл ибн Муъоз ибн Анасдан, у отаси розияллоҳу анҳумдан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Ким кийим кийганидан кейин: «Менга ушбу кийимни кийдирган ва менинг куч-қувватимсиз уни менга ризқ қилиб берган Аллоҳга ҳамд бўлсин», деса, унинг аввалги-ю, кейинги гуноҳлари мағфират қилинур», дедилар».

Абу Довуд ва Термизий ривоят қилганлар.

Мусулмон инсон янги кийим кийганда, алоҳида шукр қилади ва дуо ўқийди.

Абу Саъид розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам янги кийим киядиган бўлсалар, «кўйлак» ёки «салла», деб унинг номини айтиб туриб: «Аллоҳим! Сенга ҳамд бўлсин! Сен буни менга кийдирдинг. Сендан унинг яхшилигини ва унинг учун қилинган нарсанинг яхшилигини сўрайман. Сендан унинг ёмонлигидан ва унинг учун қилинган нарсанинг ёмонлигидан паноҳ сўрайман», дер эдилар».

«Сунан» эгалари ривоят қилганлар.

Мусулмон инсон ўзининг биродари янги кийим кийганини кўрса, уни бу неъмат ила табриклайди.

Абу Саъид розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Агар Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобаларидан бири янги кийим кийса, унга: «Эскиртиргин. Аллоҳ таоло ўрнига бошқасини берсин», дейишарди».

«Сунан» эгалари ривоят қилганлар.

Мусулмон инсон қай бир кийимни кийса ҳам ўнг томонидан бошлаши суннатдир. Ечишда эса чап томонидан ечади.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Қачон кийим кийсангиз ва қачон таҳорат қилсангиз, ўнг томонингиздан бошланг», дедилар».

«Сунан» эгалари ривоят қилганлар.

Исломий кийиниш маданиятининг энг машҳур кўринишларидан бири шудир. Қайси кийим кийилса ҳам, ўнг томонидан бошлаш керак. Кўйлак бўлса, олдин ўнг енги, оёқ кийими бўлса, олдин ўнг оёқдан кийилади.

Мусулмон инсон кийим кияётганида, Аллоҳ таолонинг авратни беркитиш ҳақидаги амрини бажараётганини ният қилади.

Бундан одамлар орасида кийимини кўз-кўз қилишни ва чиройли, қимматбаҳо кийими билан фахрланишни кўзламайди.

Мусулмон эркак ва аёллар кийимнинг мўътадилини танлашади.

Жуда ошириб ҳам юборишмайди ва жуда хароб ҳолга ҳам тушишмайди.

Мусулмон инсон кийимнинг озода ва пок бўлишига алоҳида эътибор беради.

Зотан, поклик иймондандир. Поклик ибодатнинг асосий шартларидан биридир. Аллоҳ таоло Муддассир сурасида:

«Ва кийимингни покла!» деган.

Мусулмон инсон кийими ила гердаймайди, кибр учун кийимини ерга судраб юрмайди.

Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Ким манманлик ила кийимини судраб юрса, қиёмат куни Аллоҳ унга назар солмас», дедилар».

Термизий ва унинг икки соҳиби ривоят қилганлар.

Мусулмон инсон кийимларининг доимо яхши ва гўзал ҳолда бўлиши учун ҳаракат қилади.

Кир бўлса, ювади, йиртилса, тикади, бужмайса, дазмоллайди, тугмаси узилса, қадайди ва ҳоказо.

Саҳл ибн Ҳанзалиядан ривоят қилинади:

«Бизга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Албатта, сизлар биродарларингиз ҳузурига борурсизлар. Бас, либосингизни тузатинг, эгар-юкларингизни тузатинг, одамлар ичида худди холдек бўлинг», дедилар».

Аҳмад, Абу Довуд, Тобароний ва Ҳоким ривоя қилганлар.

Ҳар бир кийимни, ҳатто пайпоққача олдин бир силкитиб, текшириб олиб, кейин кийилади.

Ичига чақадиган ҳашаротлар ёки санчиладиган ва озор бе-радиган нарсалар кириб қолган бўлиши мумкин.

Кийимларни ечганда, тартиб билан саранжом қилинади, илинади ёки тахлаб, жавонга қўйилади.

Пала-партиш ҳолда дуч келган жойга ташлаб қўйилмайди.

islom.uz
“Ижтимоий одоблар” китобидан

Аллоҳ субҳоналлоҳу ва таоло “Шўро” сурасида бандаларга қай йўсинда фарзанд ато қилишини баён қилади:

لِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ يَهَبُ لِمَنْ يَشَاءُ إِنَاثاً وَيَهَبُ لِمَن يَشَاءُ الذُّكُورَ * أَوْ يُزَوِّجُهُمْ ذُكْرَاناً وَإِنَاثاً وَيَجْعَلُ مَن يَشَاءُ عَقِيماً إِنَّهُ عَلِيمٌ قَدِيرٌ

“Осмонлару ернинг мулки Аллоҳникидир. У зот хоҳлаган нарсасини яратур. У зот хоҳлаган кишисига қизлар ҳадя этур ва хоҳлаган кишисига ўғиллар ҳадя этур. Ёки уларни жуфтлаб ўғил-қиз қилиб берур ва хоҳлаган кишисини туғмас қилур. Албатта, У зот ўта билгувчи ва ўта қодирдир”.
Ҳа, фарзанд банданинг касби бўлса-да, яратган Холиқ таолонинг ҳадяси эрур. Улар кўзларнинг қувончидир. Улар Аллоҳ таоло томонидан берилган омонат ҳамдир. Шунинг учун уларнинг тарбияларига қаттиқ эҳтимом қилмоқ зарур. Уларни асло қарғамасли, балки доимо дуо ила тарбия қилмоқлик лозим. Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва саллам айтадилар:

كل مولود يولد على الفطرة فأبواه يهودانه أو ينصرانه أو يمجسانه

“Ҳар бир фарзанд мусулмончиликни қабул қилаверадиган табиат билан туғилади, лекин уни яҳудийга айлантириб юборадиган ҳам, насроний ёки мажусийга айлантириб юборадиган ҳам унинг ота-онасидир”. (Бухорий ривояти)

Айтибдиларки, “отанинг насиҳат, таълиму тарбияси фарзандга таъсир қилмоқ учун, аввало, ўзи ҳам солиҳ бўлмоғи лозим. Киши бировнинг фарзандига зиён етказмаслиги, ёмонлик қилмаслиги керак, чунки унинг зарари замонлар ўтиб, ўз фарзандларига қайтиши мумкин. Масалан, ҳазрати Юсуф алайҳиссаломга акалари ёмонликни раво кўрди, қудуққа ташлаб кетди. Оқибатда неча замонлар ўтиб, ўзларининг фарзандлари Фиръавн қўлига асир тушди.
Ота фарзанд бошида сиҳат-саломат ҳаёт кечириб тургани учун Аллоҳга шукрона қилиб, етим ва мазлумларнинг кўз ёши тўкилишидан сақласин ва уларга раҳму шафқат қилиб, бошларини силасин, бу иш бағритошликни узоқлаштиради. Шунингдек, муҳтожларга нафақа ва xайру эҳсон қилсинки, мукофоти жаннатдир, иншааллоҳ”. (Оила ва никоҳ рисоласи. Фазлуддин Иқроруддин. зиёуз.сом кутубxонаси)
Ибн Сино фарзанд тарбияси ҳақида васият қилиб бундай деган эди: “Ёш бола таълим-тарбия оладиган жойда одоб-ахлоқли, туриш-турмуши намунали болалар бўлиши лозим. Зеро, ёш бола ҳар бир нарсани уларга тақлид қилиб ўрганади ва улар билан дўст бўлади”.

Асака туман бош имом-хатиби Шаҳобиддин домла Парпиев