www.muslimuz
УЛФАТ БЎЛСА ФОЛБИНУ КОҲИН БИРЛА
Олим асло жоҳил билан ўзини тенг билмасин. Жоҳил билан тенг бўламан, деб хор бўлмасин. Жоҳилнинг суҳбатини хўб билмак ҳайбатни, обрўни йўқотиб, шарманда айлар. Жоҳил ўз ишидан мағрур юрар. Агар олим ўзини нодон билан тенгласа, дунё кўзлаб коҳину фолбин билан дўст бўлиб, пинҳона алоқа боғлар. У бунга, бу унга одам юбориб, уларни алдаб, чўнтагини қоқар. Нодонлик қилиб, фолбиннинг сўзини тинглаганлар надоматлар гирдобида бўзлагай.
Баъзи фолбин ва башоратчилар ўзларини домламан дейдиган чаласавод, мадраса кўрмаган, чаламулланинг чалашогирдлари билан келишиб олади. Фолбин ўзича башорат қилиб: “Фалончи домлага борсангиз, қасида ўқиб, фалондек дам солиб қўяди”, деб мақтайди. Ваҳоланки, фолбин унинг билан шартнома тузганини ҳеч ким билмайди. Фолбин юборган домла, аслида уларни “домла”, “олим”, десак, олиму уламога ҳурматсизлик қилган бўламиз. Бундай одамларни дуохон дейилади. Дуохоннинг олдига борган инсонга келишилганидек, фолбиннинг гапини қайтаради. Қарабсизки, икки томон ҳам авлиё, алданган омилар улардан хурсанд.
Башоратчининг уйининг олдида қатор турган беморлар ичида, башоратчига қарашли бир нечта одамлар номига навбатда туриб, башоратчини мўъжизачи, кароматчи деб мақтайдилар. Ундан шифо топганини, йўқотганини топиб берганини ўзаро кўпиртириб гапиришади. Махсус аёллар эса, бошқа аёлга кетиб қолган эрини қайтарганини, бири Америкага бир неча йилдан буён боролмаётганини, шу башоратчи сабаб орзулари амалга ошганини бемор ёки ҳожатманд қиёфасида келган шерикларига гапираверади. Атрофда ўтирганлар уларнинг гапига қулоқ тутиб ўтиради ва буларнинг гапига лаққа тушади.
Бугунги кунга келиб башоратчи, фолбин, дуохонлар кўпайгандан кўпайди. Одамлар олимнинг сўзини қўйиб ўшаларга ишонмоқда. Баъзи дуохонларни танийман, қизи қирққа кирган, бахти очилмайди. Ўғлига ҳеч ким қизини бермайди. Ўз фарзандларининг бахтини очолмаганлар сизнинг бахтингизни қандай очади? Шунинг учун Ҳақдан сўранг, раҳматидан ноумид бўлманг!
Олим ўзин тенгласа жоҳил бирла,
Улфат бўлса фолбину коҳин бирла.
Олим имонидан асар қолмагай,
Афсус-надоматсиз, шаксиз, ўлмагай.
Шермурод Тоғайнинг “Қасамини бузган қиз” китобидан
Ўйнаб гапирсанг ҳам, ўйлаб гапир
Тонг саҳар уйғонган Дилнавоз болалари уйғонгунича уй юмушларини бажариб олиш мақсадида, кўчага, кейин уйнинг олдига сув сепиб супуришни бошлади. Ишларни кетма-кетлигини режалаштирар экан ширин хаёллар оғушига берилди. Кўчани супуриб ҳамки уйга кирган пайти кичкинтойи Аббосбек уйғониб йиғлаб қолди. Дарров болалар ётоқхонасига кирди, аммо бу вақтда катта ўғли Омонбек ҳам уйғониб улгурди. Бир оз олдин қилган хаёлидаги режалар пучга чиқадиган бўлди. Омонбек ва Аббосни етаклаб ташқарига чиқиб, тўрт ёшли Омонбек ва икки ёшли Аббосбекларни сўрига ўтиргизиб, дастурхон ёзди. “Омонбек, уканг билан ўтириб тур, мен нонушта тайёрлайман”, дея пиёла ва шакар идишни дастурхонга қўйди. Чой қайнагунча ҳовлида пишган анжир мевасидан узиб келай деб, қўлига лаганни олиб анжир теришга киришди.
Шу вақт Омонбек бақириб қолди: “Ая, укам пастга тушиб пиёлани олиб олди.” Шўрлик она пиёланинг сингани овозини эшитди, фарзандлари идиш-товоқларни синдиравериб, уйда буюмларнинг камайиб кетгани учун эридан дакки егани яшин тезлигида миясига урилди-да, гўёки эри уни яна койиётгандек, “Қўлинг синиб, қўлсиз қолгур, ўлмадинг қутулмадим”, дея болаларини сўкиб, қўрқитиб тинч ўтиргизмоқчи бўлди. Аммо кичкинтой Аббосбек онасининг гапига пинагини ҳам бузмади. Обдастадаги сувдан шакар идишига тўлдириб сув қўйди, чойнакка сув қуймоқчи бўлиб, грант томон йўл олганди қоқилиб йиқилиб тушди, қўлидаги чойнак ҳам синди. Бу ҳолатга Дилнавоз югуриб келди-да, Омонбекни қарамадинг, деб ура кетди, сўнг Аббосбекни “қўлинг синмади, оғзинг қонга тўлгур, ўлмадинг қутулмадим” дея ура солди. Калтакдан чинқираб анчагача йиғлаб болалар безиллашди.
Чой учун қўйилган сув ҳам қайнади. Уйдан навбатдаги янги чойнакни олиб чиқиб, чой дамлаган Дилнавоз Омонбекка ўшқириб; “Сўрига кел, заҳри балоинга чой ичиб ол”, деди. Яхши гапни, ёмон гапни фарқига бориб қолган Омонбек аразлаб нонушта қилгани сўрига келмади. Аббосбек эса ҳали ёш аччиқ гапларнинг фарқига борадиган ёшда эмас эди. Шу маҳал зилзила рўй берди. Жонини сақлаш мақсадида сўридан Дилнавоз ерга ирғиб тушди, ортидан Аббосбек ҳам сўридан тушмоқчи эди, ер яна ҳам қаттиқроқ силкинди. Аббосбек эса ўзини бошқаролмай юз тубан ерга тушиб чинқириб қолди. Дилнавоз югириб келиб, болам-болам дея Аббосбекни қўлига олган эди, ер қон билан қизил рангга бўялганини кўрди, Аббосбекни бурни ва оғзидан тўхтовсиз қон оқаётган эди. Қўрқиб кетган Дилнавоз нима қилишини билмай боши қотди. Обдастадаги сув билан Аббосбекнинг юзини ювди. Ҳа деганда қон тўхтамади Аббосбек ҳушидан кетиб қолди. Югуришлаб кўчага чиқди. Такси тўхтатиб, шошилинч болалар шифохонасига етиб борди. Аббосбек буткул ўзини йўқотган, ранги кўкариб кетган мурда қиёфасига кириб қолган эди. Шифокорлар беморни жонлантиришхонасига олиб кириб кетишди.
Дилнавоз эшик тагида тўпалончи Аббосбегимни ўзинг асра, Аллоҳим, дея муножат қиларди. Майли, идиш-товоғимни синдирса ҳам, майли, мени асаб қилса ҳам, фақат боламни олма, Аллоҳим, дея нола қилиб йиғлаётган Дилнавознинг елкасидан кимдир тутди “Ўзингизни қўлга олинг, биз қўлимиздан келган ҳамма ишни қилдик, аммо...”
Дод солиб йиғлаган Дилнавоз маъшум хабарни айтган шифокорнинг юзига шапатилатиб ура кетди. Шифохонани баланд овоздаги йиғи тутди. “Иккига тўлмаган Аббосим, сен ўлгунча мен ўлсам бўлмасмиди, жоним болам, қаро кўзим, болам, онажонингни ташлаб кетдингми, болаам, вой болам”. Шифохонадаги шифокорлар ва беморлар Дилнавозга тасалли бергани чиқишди, аммо уларнинг қўлидан ҳеч нарса келмади. Дилнавоз кўзининг қароси, жигаргўшаси Аббосбекнинг ёнига кирди-да бағрига босиб тўйиб-тўйиб, тириклигида айтган сўкишларига афсусланиб йиғлаб олди. Шифокор тасалли берган бўлди. Дилнавоз Аббосбекни жойига қўйганида, Аббосбекни қўли пастга осилиб қолди. Шифокор Аббосбекнинг қўлини ушлаб, фарзандингизга нима бўлганди, дея сўради. Дилнавоз бўлиб ўтган воқеани айтиб бергач, шифокор: “Бола сўридан эмас, баланд жойдан йиқилиб тушган, сўридан йиқилганда қўли синмаган бўларди”, деди.
Билсангиз фарзанд учун она фариштадир.
Онанинг оғзидан чиққан каломи, “қўлинг сингур, қўлинг синмади, ўлмадинг қутулмадим”, дея сўкканидек бўлди. Сўридан йиқилган боланинг оғзи қонга тўлди, бурни қонади, қўли синди, вафот этди. Балки бу ишлар ўз-ўзидан бўлмагандир. Меҳрибон онанинг аччиқ устида айтган гапларига фаришталар ижобатини тилаб омин деганки, ана шу гапларини ижобати намоён бўлди.
Ҳа, албатта, нафақат она ўз боласига гапираётиб, ота ҳам, балки ҳар бир инсон бир-бирига яхши гаплар билан мурожаат қилиши лозим. Зеро, яхши гапга ҳам ёмон гапга ҳам елкамиздаги фаришталар омин деб туради.
Аҳмадали Худойбердиев,
Олтинкўл тумани “Кўтармачек” жоме масжиди имом-хатиби
ЎМИ Матбуот хизмати
Макка шаҳрида ҳам Мустақиллик байрами нишонланди
Бугун, 31 август куни ўзбекистонлик ҳожилар жойлашган Макка шаҳридаги муҳташам «Аброж ал-Ҳидоя» меҳмонхонасида Ўзбекистон Республикаси Мустақиллигининг 27 йиллигига бағишланган байрам тадбири бўлиб ўтди.
Тантанали маросим Ўзбекистон Республикасининг давлат мадҳияси билан бошланди.
Шундан сўнг Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита раиси ўринбосари Нуриймон Абулҳасан муҳтарам Президентимизнинг байрам табригини ўқиб эшиттирди. Табрикда келтирилган давлатимиз Раҳбарининг «Сиз, азизларни, сизлар орқали бутун халқимизни энг улуғ, энг азиз байрамимиз – Мустақиллик куни билан чин қалбимдан самимий муборакбод этаман. Биз учун янги давр, эркин ва озод ҳаётни бошлаб берган бу қутлуғ санада халқимиз қандай машаққатли ва айни вақтда шарафли йўлни босиб ўтганини яна бир бор чуқур ҳис этамиз», деган сўзлари табаррук заминда улуғ ибодатларни адо этиб бўлган фуқароларимизни беҳад қувонтириб юборди.
Табаррук ёшдаги ҳожи отахону онахонларимиз муҳтарам Президентимиз ташаббуслари билан барча соҳалар қаторида муборак ҳаж сафарини намунали ўтказиш борасида бир қатор хайрли ислоҳотлар амалга оширилаётганини сўзлаб, ҳаж қилувчилар учун ташкил этилган шарт-шароитлар йилда-йилга яхшиланиб бораётганини мамнуният билан тилга олдилар. Улар муҳтарам Юртбошимиз, она-Ватанимиз ва фидокор халқимиз ҳаққига кўпдан-кўп хайрли дуолар қилдилар.
Саудия Арабистонидаги ҳамкор “ал-Ҳидоя” ширкати раҳбари Усома Тошқандий жаноблари зиёратчиларимизни истиқлол байрами билан муборакбод этиб, Ўзбекистон диёрини бундан-да равнақ топишини тилади.
Байрам тадбирида эҳсон дастурхони ёзилиб, зиёратчиларга ширинликлар ва тансиқ таомлар тортилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Истиқлол муборак!
Ватанимиз мустақиллиги шодиёналарига қизғин ҳозирлик кўрилаётган шу кунларда халқимиз босиб ўтган йўлга назар ташлар эканмиз, бугунги фаровон кунлар, улкан ютуқ ва марралар замирида халқимиз манфаатлари йўлида узоқни кўзлаб амалга оширилаётган изчил ислоҳотлар ва халқимизнинг фидокорона меҳнати мужассам экани намоён бўлади.
Мустақиллик Ўзбекистон халқининг ҳаётида кўп ижобий ўзгаришларга сабаб бўлди. Руҳий ва маънавий эркинликлар инсон учун қадрли ва азиз неъматлар ҳисобланади. Айнан мана шу маънавий эркинлик ўтмишдаги аждодларимиздан қолган бой маънавий меросни билиш, бутун оламга устоз бўла олган боболаримиз шахсини ўрганиш, улар билан фахрлана олиш мустақиллик шарофати билан юзага келди.
Мустақиллик! Ушбу биргина сўз замирида қанчадан-қанча аждодларимизнинг асрлар давомидаги орзу ва армонлари, курашлари, эртанги кунга умидлари мужассам. Дарҳақиқат, Мустақиллик эл-юртимиз учун ўз такдирининг эгаси бўлиб, кадр-қимматини англаб, муносиб ҳаёткечириш, юртимизда ҳуқуқий демократик давлат ва фуқаролик жамиятини барпо этиш имкониятини яратди. Айни пайтда у ҳар бир одамнинг иқтисодий-ижтимоий соҳаларда истеъдод ва қобилиятини тўла намоён этиши, ҳуқуқ ва эркинликларини рўёбга чиқаришининг мустаҳкам заминидир. Мустақиллик биз учун миллий давлатчилигимизни, ўзлигимиз, инсоний ҳақ-ҳуқуқ ва қадр-қимматимизни тиклаш, урф-одат ва анъаналаримизни, муқаддас ислом динимизни, буюк аждодларимизнинг табаррук номларини улуғлаш, соғлом ва баркамол авлодни шакллантириш бўйича илгари тасаввур ҳам қилиб бўлмайдиган беқиёс имкониятлар эшигини очиб берди.
Истиқлол йиллaридa жаҳон илм-фани, маданияти ривожига, инсоният маънавияти такомилига улкан ҳисса қўшган буюк aждoдлaримизнинг бeбaҳo меросини ўрганиш, шу билан бирга, уларнинг ибратли ҳаёти ва ижоди, беназир кашфиётларининг жаҳоншумул аҳамияти ҳақидаги билимларни оммалаштиришга қаратилган ҳаракат бугун ўз самарасини бермоқда.
Ҳозирги кунда ислом дини ва унинг тарихини ўрганишда жуда ноёб бўлган муҳим тарихий манбалар ва асарлар, жумладан, Қуръони карим, Имом Бухорий, Имом Термизийнинг ҳадис тўпламлари, Баҳоуддин Нақшбанд, Аҳмад Яссавий ва Нажмиддин Кубро ҳикматлари, Марғиноний, Насафий каби алломаларнинг инсонни етукликка чорловчи диний, маърифий, маданий, фалсафий, ахлоқий ва ҳуқуқий асарлари ўзбек тилида чоп этилмоқда.
Ҳар бир миллат, xалқ учун озод, эркин, мустақил бўлиб яшаш, энг катта баxт. Мустақиллик куни биз учун энг улуғ, энг азиз байрамдир. Ҳар бир жамиятнинг келажаги унинг ажралмас қисми ва ҳаётий зарурати бўлган таълим тизимининг қай даражада ривожлангани билан белгиланади. Бугунги кунда мустақил тараққиёт йўлидан бораётган мамлакатимизнинг узлуксиз таълим тизимини ислоҳ қилиш ва такомиллаштириш, янги сифат босқичига кўтариш ҳамда таълим самарадорлигини ошириш давлат сиёсати даражасига кўтарилгани барчамизга сир эмас. Биргина таълимни ривожлантириш учун давлат бюджети харажатларининг 35 фоиздан ортиғи шу соҳага йўналтирилаётгани келажагимиз бўлган ёшларга бўлган эътиборнинг юксак намунасидир.
Келажак тараққиёти бугунги ёш авлоднинг ақлий тафаккури, билим тажрибаси ва касбий тайёргарлигига боғлиқ. Ёшларни ҳаётда ўз ўринларини топиши, ўз салоҳиятларини эркин намоён эта олишлари ва уларни иш билан таъминлаш давлатимизнинг диққат эътиборида бўлиб келмоқда.
Бугун ким билан гаплашманг, суҳбат мавзуси ўз-ўзидан бунёдкорлик ишларига бориб тақалади. Бу табиий, албатта. Чунки сўнгги йилларда юртимизда қад ростлаётган бири-биридан гўзал ва муҳташам бинолар, кенг ҳамда равон йўллар, мустаҳкам кўприкларни кўриб, кўзимиз қувнайди. Миллий ва замонавий меъморчиликнинг энг юксак талаблари асосида қурилаётган бундай иншоотлардан биз қанчалик фахрланаётган бўлсак, хорижлик мехмонларнинг уларга ҳайрату ҳавас билан боқаётгани, ўзбек меъморлари маҳоратига тан бераётгани, таъбир жоиз бўлса, биздан ибрат олишга ҳаракат қилаётгани ҳам рост.
Ҳар биримиз ён-атрофда бўлаётган воқеа-ҳодисалар, иқтисодий бўҳронлар, қирғинбарот жанглар, оломон маданиятининг салбий таъсирларига теран нигоҳ билан назар ташлаб, уларни юртимиздаги тинч-осойишта муҳит, улкан бунёдкорлик ишлари билан муқояса қилишимиз ҳамда шу замин, шу тупроқ, шу эркин ва обод Ватанда яшаётганимиздан бахтиёрлик туйғуларини ҳис этамиз. Орзу ва интилишлари қадр топган, келажагини яратиш учун барча шарт-шароитлар ҳозирланган жамиятда умргузаронлик қилаётганимизга шукрона айтамиз.
Аллоҳ таоло Бақара сурасининг 152-оятида: “Шукр қилсангиз, албатта, сизга зиёда қилурман”, деб марҳамат қилган. Шунга кўра бизлар ўзимизда мавжуд бўлиб турган неъматларга шукрона келтиришни ёддан чиқмаслигимиз лозим бўлади. Зеро, ҳикматли сўзда: “Шукр қилиш борини боғлайди, йўғини чорлайди”, дейилган.
Раҳматилло УСМОНОВ,
ЎМИнинг Қашқадарё вилоятидаги вакили, вилоят бош имом-хатиби
Мустақиллик – бебаҳо неъмат
Истиқлол йилларида мамлакатимиз асрларга татигулик муваффақиятларни қўлга киритганига гувоҳ бўлдик. Юртимизни мустақиллик неъмати туфайли бутун дунё таниди. Миллий ва диний қадрият ривожига улкан ҳисса қўшган Имом Бухорий, Имом Термизий, Имом Мотурурдий, Баҳоуддин Нақшбанд, Хожа Аҳрор Валий, Абу Мўъин ан-Насафий каби буюк аллома ва азиз-авлиёларнинг табаррук номлари билан боғлиқ мамалакатимиз ҳудудаги зиёратгоҳлар қайтадан обод қилинди. Бу табаррук зотлар қолдирган миллий ва диний қадрият намуналарини ўрганиш учун барча шароитлар яратилди.
Жонажон Ватанимизда рўй берган ўзгаришлар мамлакатимиздаги ҳар бир кишининг ҳаётига бевосита дахли бордир. Бу йилларда мамлакатимиздаги фуқаролар эмин-эркин ибодатларини бажармоқдалар, юртимиз ёшлари эса олий ва ўрта махсус билим юртида таълим олишяпти, минглаб кишилар ҳар йили ҳаж ибодатига бориб, “ҳожи” деган улуғ номга эга бўлмоқдалар. Айни вақтда вилоятимиздан 413 нафар фуқароларимиз муборак Ҳаж ибодатини адо этиш мақсадида Саудия Арабистонига жўнаб кетган.
Мустақиллик туфайли мамлакатимизнинг ҳар бир гўшаси йилдан-йилга ўзгариб, янгича чирой очмоқда. Юртимизда бунёд этилаётган замонавий иншоотларни кўриб, кўзингиз қувнайди, чин дилдан севинасиз. Осмони мусаффо мамлакатимиз кундан-кунга обод бўлиб бормоқда.
Мустақиллик неъмати туфайли миллий ва диний қадриятларимиз ҳар томонлама тикланиб, ҳаётимиздан мустаҳкам ва муносиб ўрин олаяпти.
Муқаддас динимиз ҳар қандай неъматга шукр қилишга, тинчлик ва яхшилик йўлида ҳамкорлик қилишга чақиради. Ҳадисда шундай дейилади: “...Аллоҳнинг неъматлари ҳақида гапириш шукрдир. Шукрни тарк қилиш нонкўрликдир. Кўпчилик билан бўлиш (Аллоҳнинг) раҳматидир, (кўпчиликдан) ажралиш эса азобдир”. (Бухорий ривояти).
Шу сабабли мустақиллик неъмати ҳақида қанча гапирсак ва берилган неъматга қанча шукр қилсак, шунча оз. Зеро, берилган неъматга шукр қилиш уни яна зиёда қилади. Бу ҳақда Аллоҳ таоло Иброҳим сурасининг 7-оятида шундай дейди: “Қасамки, агар (берган неъматларимга) шукр қилсангиз, албатта. (уларни янада) зиёда қилурман...).
Аллоҳ таоло барчамизни мустақиллик неъматига шукр қиладиган кишилардан қилиб, яқинлашиб келаётган Истиқлол байрамини муносиб кутиб олишга мушарраф айласин! Барчамизга мустақиллик байрами муборак, азизлар!
Бекмурод САХРИЕВ,
ЎМИ Қашқадарё вилояти вакиллиги масъул ходими