muslim.uz
Болага истиғфор айтишни ўргатинг!
Инсон бу дунё ҳаётида қанчалик эҳтиёткор бўлмасин. Хато ва гуноҳ қилиши мумкин. Аллоҳ таоло барчаларимизни истиғфор айтишимизга амр қилиб, шундай деган: «...Аллоҳдан мағфират сўрангиз! Албатта, Аллоҳ мағфиратли ва раҳмлидир» (Музаммил, 20).
Ғафлат ёки эсдан чиқариш сабабидан такрор-такрор истиғфор айтишга ниҳоятда муҳтожмиз, зеро, Парвардигоримиз билан бўладиган руҳий боғланишни тез-тез янгилаб туришда, қодир бўлганимизча Унинг тўғри йўлидан боришимизда истиғфор айтишимиз лозим бўлади.
Қуръони карим оятлари бандаларга Аллоҳ таоло яхшиликни раво кўрувчи раҳмли зот эканлигини доимо эслатиб туради. Инсоннинг қандай гуноҳи ёки маъсият бўлмасин Ундан кечиришини, авф этишини илтижо қилиши лозимлигини эсига солиб туради. Маълумки, инсон ўз табиати ва хилқатига мувофиқ хато қилувчи, баъзан камчилик ва айб ишларни қилиб қўйиши мумкин. Агар унинг қаршисида надомат, тавба эшиклари беркитиб қўйилса, у ҳаётда ҳаловатини йўқотиб тубанлик сари йўл тутиши мумкин бўлади. Демак, Ислом дини хатокор, гуноҳкор учун узр айтиш, тавба қилиш йўлини кўрсатди.
Бу йўл инсонни залолат зулматидан имон нури сари етаклайди, замирини поклаб, қайтадан обод қилади, зеро Ҳазрати Расулуллоҳ (с.а.в) барча асҳобларини, ҳамма умматларини истиғфор айтишга қизиқтириб, уларга ўзлари ҳар куни етмиш марта истиғфор айтишлари хабарини бердилар. Бундан ўзларига бирон-бир фойда ёки гуноҳдан халос бўлишни кўзламаганлар, ваҳоланки, У зот барча гуноҳ ва хатолардан маъсумлар. Бундан мурод, умматларига гуноҳ ёки хатолардан қандай қилиб халос бўлиш, адашишдан қайси йўл билан қутулиш йўлларини ўргатишлари эди.
Ақоидга доир китобларимизда ёзилганига қараганда, Аллоҳ таоло бандалари зиммаларидаги ҳақларини кечиши мумкин экан, яъни Ўзи фарз қилган ибодатларни тарк қилган ёки чала, нуқсонли бажарган бўлса, қайтарган ва таъқиқлаган нарсаларидан қайтмасдан гуноҳкор бўлган бандалари гуноҳини кечириши жоиз экан. Аммо бандалар бир-бирларига нисбатан ҳақ-ҳуқуқларини адо этмаган бўлса, ўзгаларга зулм ёки хиёнат қилган бўлса, ноҳақ озор берган бўлса, то ўша жабрланувчилар кечириб, рози бўлмаганларича Аллоҳ кечирмас экан.
Истиғфор айтиш, дуо қилиш ва ёлбориш инсонга руҳий таскин ва қалб хотиржамлигини, ҳаёт ташвишларидан халос бўлишда ёрдам беришини асло унутмаслигимиз зарур. Аллоҳ таоло билан руҳан боғланишимиз яхши ва савобли амалларни қилишимиз, ҳаётда тўғри йўл топишимизда истиғфорнинг ёрдами каттадир. Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг қуйидаги ҳадиси шарифларининг мазмуни ҳам шу маънога далолат қилади: «Ким кўп истиғфор айтса, Аллоҳ таоло барча ғамни хурсандчиликка айлантиради, қийинчиликлардан халос этади ва ўйламаган ердан ризқ-рўзини етказади» (Имом Аҳмад ривояти).
Муслим АТАЕВ,
Фатво бўлими ходими
ЎМИ Матбуот хизмати
Марҳум қарзини кафилликка олишга оид муҳим масалалар
Имом Бухорий айтади: “Бизга Абу Осим (Набил) Язид ибн Абу Убайдаддан, Язид Салама ибн Аква (р.а.)дан ҳадис айтди:
“Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам жанозага (жанозани) ўқиш учун келдилар ва: “У (жанозаси ўқиладиган киши)нинг зиммасида қарзи борми?”–деб сўрадилар.
Саҳобалар: “Йўқ”,–деб жавоб беришди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам унинг жанозасини ўқидилар. Кейин бошқа бир жанозани келтиришди. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Унинг зиммасида қарзи борми?”–деб сўрадилар. Саҳобалар: “Ҳа”,–деб жавоб беришди. Расулуллоҳ: “Биродарингизга ўзларингиз жанозани ўқинглар,”–дедилар. Абу Қатода: “Унинг қарзини ўз зиммамга оламан, эй, Расулуллоҳ!”–деди. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам унга жаноза ўқидилар.”
Абу Осим Набил Имом Бухорийнинг устозларидан ҳисобланиб, тўлиқ исми Заҳҳок ибн Муслим Шайбоний Басрийдир. Набил унинг лақаби бўлиб. “паҳлавон” деган маънони англатади. У 212 ҳ. санада вафот этган, баъзи манбаларда бу сана 240 ҳ. йил эканлиги айтилади.
Ҳадиснинг умумий маъноси:
Ҳадисда марҳумнинг қарздор эмаслиги сўралмоқда. Рисолат соҳибининг “Умматимдан вафот этган кишининг мулки, мероси унинг ворисларига, қарзи эса менинг зиммамгадир” мазмунидаги ҳадислари ҳам мавжудлигини эътиборга олсак, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг мазкур ҳадисдаги “Биродарингизга ўзларингиз жанозани ўқинглар,” деган сўзлари марҳумга жаноза ўқимаслик учун эмас, балки дунёдан ўтган киши ортида қарз қолдиришини дуруст эмаслигини умматга уқтириш учун айтилганлиги маълум бўлади. Шундай бўлса-да, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам уммат учун вафот этган кишини дафн этиш тартиблари борасида буюк бир намунани суннат қилиб қолдирдилар. Расулуллоҳдан қолган бу анъана то ҳозиргача ўз кўринишини йўқотмасдан давом этиб келмоқда. Марҳум жаноза ўқиш учун келтирилганда имом: “Дунёдан ўтган марҳум ҳоли ҳаётда бирортамизни билиб-билмай кўнглимизни оғритган бўлса, ҳамма розими?”–деб сўрайди. Зеро, қарз маънавий ва моддий бўлади. Маънавий қарз бировнинг кўнглига озор бериб ёки ғийбат қилиб, ундан кечирим сўрашни ортга суриш кабилардан иборат. Моддий қарз эса бировдан бирор нарсани қарзга олиб, беролмасликни ўзида қамрайди.
Таъзияга келган жамоатнинг розилигидан сўнг: “Марҳумнинг моддий қарзи бўлса, даъвогар сўраб келганда кафилликка олувчи кимса борми?”–деб сўралади. Марҳумнинг яқинларидан бири буни ўз зиммасига олганидан сўнг, унга жаноза ўқилади. Эътибор қилинса, инсон зотига нисбатан у дунёдан ўтиб кетаётган паллада ҳам нақадар улкан ҳурмат бажо қилинмоқда. Бу юксак эҳтиром ўз шаклини 14 асрдан бери ўзгартирмасдан, асл ҳолида сақланиб келмоқда.
Шу ўринда бир масалага ҳам эътибор қаратмоқчимиз. Мазкур ҳадис фақат “Кафолат китоби” замирида келиш билан чекланиб қолмасдан, ундаги “Ким бирор маййитнинг қарзини ўз бўйнига олган бўлса, ундан қайта олмас!”бобига киритилдики, бу марҳумнинг қарзини ўз зиммасига олувчи киши бу масъулиятни гарданига олишдан олдин ўзининг моддий ҳолатларини ҳам эътиборга олиб қўймоғи лозим эканлиги келиб чиқади. Чунки, моддий қарзнинг турли кўриниши мавжуд бўлиб, бировни қарзини ўз зиммасига олувчи киши бунинг масъулиятларини яхши англаб етмоғи лозим бўлади.
Моддий қарз мулкий ёки маблағ кўринишида бўлиб, у қарз шахсдан ёки жамиятдан, ёки давлатдан ҳам бўлиши мумкин;
1). Кишилар ўртасидаги ўзаро қарз олди-бердилари бир шахснинг иккинчи бир ёки ундан кўпроқ шахсдан қарздорлигига киради.
2). Жамоат мулкини ўзлаштириш, ёки истифода қилиш учун вақтинча олиб туриш бир шахснинг жамиятдан қарздорлигига киради.
3). Давлатга тегишли нарсани ёки маълум маблағни қарзга олиш, солиқ ва коммунал тўловларни ўз вақтида бермаслик шахсни давлатдан қарздорлини вужудга келтиради.
Марҳум қарзларини ўз зиммасига олувчи киши мана шу уч хил турдаги қарзларни, агар даъвогар далил исбот билан келса тўлаб беришни ўз зиммасига олади. Бу ўринда моддий қарзнинг кимдан ёки қанақа эканлигини аҳамияти йўқ. Марҳум қарзи зиммага олиндими марҳумдан соқит бўлиб кафилликка олувчи зиммасига ўтади ва у бу сўзидан қайта олмайди. Ҳақ эгаси қарзни сўраб, талаб қилиб келадими ёки келмайдими қатъий назар, кафилликка олувчи марҳум қарзни мавжудлигини билдими, унга қарзни тўлаши лозим бўлади.
Ҳадисдан олинадиган фойдалар:
А). Мусулмон киши зиммасидаги қарзни тириклигида адо этишини лозимлиги.
Б). Марҳум қарздор бўлса, унинг қарзи тўлангунча ёки яқинларидан бири зиммасига олгунга қадар жанозасини кечиктириб туришнинг суннат амал эканлиги.
В). Марҳумнинг яқинлари марҳумнинг қарзини ўз зиммасига олишларини мумкинлиги.
Г). Марҳум қарзини ўз зиммасига олган киши бу сўзидан қайта олмаслиги.
Нодир ҚОБИЛОВ
Имом Бухорий халқаро илмий тадқиқотлар маркази илмий ходими,
“Соғиш ота” жомеъ масжиди имом-хатиби
Савол-жавоб: Инсонлар нега ҳар хил тилларда гаплашади?
Cавол: Отамиз Одам алайҳиссалом, онамиз Ҳавво бўлса, бугунги кунда ер юзида яшаётган етти миллиарддан ошиқ инсон нега ҳар хил тилларда гаплашади?
Жавоб: Саволингизнинг жавобини ушбу ояти карималардан топасиз: “Эй инсонлар, дарҳақиқат, Биз сизларни бир эркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво)дан яратдик ҳамда бир-бирларингиз билан танишишларингиз учун сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила (элат)лар қилиб қўйдик...” (Ҳужурот, 13);
“Унинг борлиги ва ягоналиги, далилларидан (яна бири) – осмонлар ва Ерни яратиши ва сизларнинг тилларингиз ва рангларингизни хилма-хиллигидир. Албатта, бунда барча оламлар учун аломатлар бордир” (Рум, 22).
Ҳар буюк шахс ортида – китоб туради!
Ўзбек халқининг машҳур алломаси Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратлари ёшликларида спортга, илмга, китоб мутолаасига жуда қизиққанлар. Табиийки бадиий адабиётларни ҳам кўп ўқиганлар. Уй хоналаридаги китоблар билан лиммо-лим жавонлардан ташқари уйнинг чордоқлари ҳам ёш Муҳаммад Содиқ ўқиб чиққан бадиий китоблар ила тўла эди. Мавсумий газеталарда чоп этилган муҳим мақолаларни ҳам ўқиб боришни канда қилмас, уларни ҳам қирқиб олиб алоҳида йиғиб қўяр эдилар. Ул зотнинг кенг дунё қарашлари, сўз бойлиги,ўқиган китобларидан маъно илмини доно заргардай танлаб ола билишлари, асосий, зарурий ва фойдали илмий ғояларни ажрата олиб гўзал ва содда тилда одамларга етказа олишларида китоб мутолаасининг аҳамияти беқиёс бўлган.
Илм нури деймиз, илм фойдаси деймиз ва албатта, тан оламизки жамиятга моддий ва маънавий фойда келтирган, буюк кашфиётлар яратган инсонлар илм талаб қилиш йўлидан бориб, севимли машғулотлари китоб мутолааси бўлгани учун юксак мартабаларга эришганлар.
Муҳтарам Юртбошимиз Шавкат Мирзиёев “Танқидий таҳлил, қатъий тартиб- интизом ва шахсий жавобгарлик- ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак” номли китобларида “Ҳозирги пайтда ҳаммамизнинг олдимизда жуда муҳим аҳамиятга эга бўлган масала, яъни китобхонликни кенг ёйиш ва ёшларимизнинг китобга бўлган муҳаббатини, уларнинг маънавий иммунитетини янада оширишга қаратилган ишларимизни янги босқичга олиб чиқиш вазифаси турибди” , деб ёзганлар.
Юрт подшосининг бу сўзлари мамлакатнинг ёшлари ҳақида, яъни сизу-бизнинг фарзандларимиз, демак ватаннинг порлоқ келажаги учун ғам чекаётган, зарурий ечимни топиб, вазифа ва масъулият даражасида қайғураётган доно ва меҳрибон отанинг ғамхўрлигидан бошқа нарса эмас.
Муқаддас Ислом динининг душманлари шайтоний макр ва фитналарни одамлар орасида ёйишга ҳаракат қилмоқдалар. Ислом номини булғаш учун ислом кийимини кийиб, Ислом дини номидан гапириб қотиллик, вахшийлик, вайронагарчиликлар уюштирмоқдалар. Хозирги мураккаб ғоявий курашлар авж олган пайтда оқни қорадан, яхшини ёмондан ажрата олиш, кимнингдир маълум манфаатларга йўналтирилган, дабдабали, сирти ялтироқ, ёлғон ғояларига учмаслик учун кучли маънавий иммунитет-ҳимоя топа олиш керак. Маънавий ҳимоя эса бутун оламга устоз бўла олган ота-боболаримиз ёзиб кетган китобларда десак хато қилмаймиз. Зеро, улар бу каби ғоявий курашларни енгиб ўтганлар ва Ислом динини соф ҳолда сақлаб қола олганлар.
Ватанни сева олишни китоб ўргатади, ота-онани ҳурмат қилишни, устоз эъзозини китобга меҳр қўйганлар биладилар. “Болаларимиз китобга меҳр қўймаган бўлсалар бу бизнинг айбимиз, энди мажбурлаб бўлса ҳам китоб ўқитамиз”(Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев).
Ҳар соҳада илм ва маърифат аҳллари доимо эътиборда бўлганлар ва жамиятга моддий ва маънавий фойдалар келтирганлар, кашфиётлар қилганлар. Илмсизлик доимо ғам кулфат келтирган. Тинчликнинг ҳам асоси илмда, покликнинг, меҳр-муҳаббатнинг булоғи ҳам илм истамакликдадир. Илм инсон қалбининг баҳори, нури, кенглиги, битмас туганмас қувватидир.
Жаҳолат илм ўрнашмаган қалбни эгаллайди. Шайтон ўз фитналарини илм нуридан бебаҳра қолган инсонга ўтказа олади. Қайси жойда зулм, вайронакорлик, беҳаёлик, қотиллик бош кўтарар экан, билингки ўша ерда одамлар илмга хиёнат қилдилар, унинг қадрига етмадилар.
Ислом дини илм дини, тинчлик дини деб аталади. Илм моҳиятига етиб бориш, илм олишдан кўзланган фойдани қўлга киритмоқ учун улуғ устозларнинг кўрсатмаларига таяниб, изларидан юришга ҳаракат қилмасак, шайтон фитналарига алданиб қолиш хеч гапмас.
Хожа Самандар Термизий ёзадилар: “Мушкул воқеаларда ва оғир ҳодисаларда маслаҳатлашишдан кўз юмиб бўлмайди. Маслаҳатни ҳикмат аҳли ва тажриба билан қилки, уларнинг ақллари ўткир ва фикрлари теран бўлади”. Муаммоларга дуч келганда инсоний табиат одамлардан ёрдам сўрашга, одамларга суянишга чорлайди ва албатта, бу маслаҳат сўраб мурожаат қилиш мулоқотидир.
“Дин, эътиқод ҳар ким кўнглига келганини айтиб, ўзича маъно чиқариб кетаверадиган нарса эмас. Айниқса, имон масаласи ўта нозик ва ҳассос бўлгани учун бу борада исломга катта хизмати синган, барчанинг эътирофига эришган мўътабар уламоларнинг тавсияларига қулоқ тутиш, ўтган аллома аждодларимизнинг ибратли ҳаётига назар солиб, мўътабар асарларига мурожаат қилиш ўта муҳимдир. Билиб-билмай, шошма-шошарлик билан ҳукм чиқаришга асло йўл қўйиб бўлмайди.”(Дунё уламолари мурожааати,5-бет. *Мovaronnahr*2016)
Инсонлар ўзаро фикр алмашиб, фойдали баҳсларга киришиб, яхшиликка асосланган хулосаларга келишиб туришмас эканлар, ўзаро тушунмовчиликлар, фитналарга йўл очилади. Айниқса, ёш авлодлар билан кексалар ўртасида ҳурмат–иззатга асосланган мулоқотлар, ота-она ва фарзандлар орасида меҳр-оқибат, одоб-ахлоқнинг гўзал намуналаридан андоза олинган муомала бўлмас экан маънавий таназзул юз бериши ҳеч гапмас.
Абдумутал АТАБАЕВ
тайёрлади
Мени эшитяпсизми?..
Алламаҳал уйғондим.
Аллақандай нур кўринди, аммо хона эшиги ёпиқ эди.
Қарасам, соат 3.30, саҳар вақти.
Менга кўринаётган нур қайдан тушаётир?
---
Бирдан қўрқиб кетдим, чунки қўлимнинг ярми девор ичига ботиб кетган эди.
Шошиб қўлимни тортиб олдим, ваҳима ичра ўтириб қўлимга қарадим.
Қўлимни яна деворга тирадим, қўлим яна девор ичига кириб кетди!!!
---
Бир кулги овозини эшитгандек бўлдим.
Укамнинг ётган жойига ўгирилиб қарадим, ухлаб ётибди.
Қўрққанимдан ўрнимдан туриб укамни уйғотгани бордим.
Аммо жавоб бермади.
Тўғри онамнинг хонасига бордим.
Отамни уйғотмоқчи бўлдим.
Бирортасининг менга жавоб беришини истар эдим, лекин кимса жавоб бермас эди.
Онамни уйғотмоқчи бўлган эдим, қарасам, онам уйқудан уйғонди.
Уйғонди-ю, аммо мен билан гаплашмади.
---
“Бисмиллаҳир роҳманир роҳим” дерди ва яна шу иборани такрорлар эди.
Отамни уйғотди. “Туринг, бир болалардан хабар олиб келайлик”, деди.
“Ҳозир-а, айни уйқунинг вақти-ку, бир оз ёт, тонг ёришади”, деди отам.
Аммо онам ғишава қилаверганидан кейин отам ҳам ўрнидан турди ва улар олдин-кейин бўлиб хонамизга кириб келишди.
---
“Отажон, онажон”, дея бақира бошладим, аммо ҳеч бири жавоб бермади.
Онам эгнидаги кийимини ғижимлади, унинг мени тинглашини истаётган эдим, бироқ у мени ҳис этмаётганди.
Онамнинг орқасидан эргашиб юра бошладим, у бизнинг хонамизга келиб эшикни очди.
Бироқ менга фарқи йўқ эди, менга ҳар тараф эшик эди.
Айни ўша вақтда жуда қизиқарли бир ҳодисага юзлашдим.
---
Ўзимнинг вужудимни кўрдим!
Ҳа, ўз вужудимни.
Ўтириб ўзимни ўзим томоша қилардим. икки киши эдим.
Ўзимдан ўзим, ким бўлди бу ажабо? деб сўрар эдим.
Бу ваҳимали тушдан қутулай, дея ўзимни ўзим уйғота бошладим.
Аммо уйғона олмадим.
---
Отам: “Ана ётишибди-ку, юр кетдик, хонамизга”, деди.
Лекин онам хотиржам бўла олмади ва мен ётган ўринга яқин келиб,
Мени уйғота бошлади. “Тур, Муҳаммад, турақол, менга жавоб бер”.
Аммо жавоб йўқ эди!!!
Бир неча марта уриниб кўрди, бўлмади.
Дафъатан, отамнинг кўзларидан ёш оқаётганини кўриб қолдим.
Шу вақтга қадар ҳеч қачон отамнинг йиғлаганини кўрмаган эдим.
Бақир-чақир, йиғи-сиғи бошланиб кетди, укам уйғонди ва: “Нима бўлди?” деб сўради. отам аччиқ йиғи орасида: “Аканг Муҳаммад ўлди”, деди.
---
Йиғи-сиғи бошланди.
Онамнинг олдида туриб, “ойижон, йиғламанг, қаранг, мана қаршингизда турибман”, дейман.
Бироқ негадир ҳеч ким гапимга қулоқ солмайди.
Ўтириб олиб “мен бу ердаман”, дея бақира бошладим.
Қанча баланд овозда бақирсам ҳам ҳеч ким эътибор қилмади.
Ё Раббий, мени бу қўрқинчли тушдан ва бу азобдан халос эт, дея илтижо қила бошладим.
---
Узоқдан бир сас эшитдим, яқинлашгани сайин баландлашарди.
У – Аллоҳ таолонинг бир ояти каримаси эди:
(Албатта, сен бундан ғафлатда эдинг. Бас, Биз сенинг пардангни очдик ва бугун кўзинг ўткирдир).
Қўққисдан икки киши келиб, мени тутди, улар инсон эмасди.
Жуда қўрқиб кетдим!
“Қўйиб юборинг мени, кимсиз ўзи, мендан нима истайсиз?” дея бақира бошладим.
“Қабрга қадар сенинг қўриқчиларингизмиз”, дедилар.
----
“Мен ўлмадим, ҳали яшаяпман”, дедим.
“Нега мени қабрга олиб кетяпсиз, қўйиб юборинг! Мен ҳис этяпман, гаплашяпман ва кўряпман, мен ўлганим йўқ”.
Менга кулимсираб жавоб бердилар.
Дедиларки, “Эй инсонлар, сизлар жуда ҳам ажойиб яратиқсиз, ўлимни ҳаётнинг сўнгги деб ҳисоблайсиз, аммо билмайсизки, аслида сиз яшаган ҳаёт рўёдан иборат бўлиб ўлганингиз заҳоти уйғонасиз”.
Мени ҳали ҳам қабрга қаратиб олиб бораётган эди.
Йўлда бораётиб кўрдимки, мен каби инсонлар ва уларнинг ёнларида ҳам айни мени олиб кетаётганга ўхшаган иккитадан яратиқ бор, қайси бири куляпти ва қайси бири бақириб йиғлаяпти.
Улардан: “Нега бундай қиляпти, ановилар?” деб сўрадим.
Дедиларки, “Бу инсонлар ҳайрат ичидадирлар, қаёққа кетаётганини биладилар, қайси бирлари залолатдалар...” қўрқув ичида сўзларини бўлиб сўрадим:
“Оташга кетяптиларми?”
“Ҳа”, дедилар.
Сўзларида давом этиб анови кулаётганлар жаннатга кетаётганларини айтдилар. Дарҳол: “Хўп, мен қаёққа кетаман?” деб сўрадим.
“Сен баъзан, яхши эдинг, баъзан ёмон эдинг, – дедилар. – Баъзида тавба қилиб, эртасига гуноҳ ишлар қилар эдинг ва бораётган манзилингни ўзинг аниқ билмас эдинг, бу ердаги аҳволинг шу одатингга монанд бўлади”.
Даҳшатга тушиб яна гапини бўлиб сўрадим:
“Яъни, мен оташга кетяпманми?”
Улар: “Аллоҳнинг раҳмати кенг ва йўлчилик узундир”, дедилар.
---
Юзимни ўгириб қўрқув ичида ортимга боқтим, оилам: отам, амаким, қариндошларим ҳаммаси
тобутга солиб менинг жасадимни кўтариб келаётган эди.
Уларнинг олдига югуриб бордим ва “Мен учун дуо қилинг, илтимос”, дея ёлвордим.
Аммо кимса менга жавоб бермади,
қайси бири йиғлаётган эди, бошқаси маҳзун эди.
Укамнинг олдига бориб: “Диққатли бўл, дунёнинг фитнаси сени чалғитмасин”, дедим.
Мени эшитишини жон-жонимдан истадим.
У икки фаришта мени қабрдаги жасадимга боғладилар.
Қарасам, отам устимга тупроқ ташлаяпти.
Қариндошларим ҳам тупроқ ташлаяпти.
У ердаги инсонларнинг ҳаммаси устимга тупроқ ташлаяпти.
----
Дедимки, “Оҳ, кошкийди уларнинг ўрнида бўлсам-да, Аллоҳга тавба этсам эди”. Кечалари ва кундузлари намозларимни ўқисам эди.
Кошкийди ҳар куни Раббимга дуо этсам эди.
Кошкийди ҳар куни тавбамни янгиласам эди.
Кошкийди ёмонликлардан узоқ бўлсам эди.
Қабримнинг тепаси ёпилаёзган чоқда:
“Эй инсонлар! ҳушёр бўлинг, дунё ҳаёти сизни алдаб қўймасин”, дея бақира бошладим.
Бақириғимни озгина бўлса-да эшитишларини жуда ҳам истадим.
Сиз мени эшитяпсизми?..
Дамин ЖУМАҚУЛ
таржимаси