Халқаро Пресс-клуб Туркиянинг энг нуфузли ахборот агентлиги – «Анадолу» билан ҳамкорликни муҳокама қилди. Шу кунларда Халқаро Пресс-клуб раиси Шерзодхон Қудратхўжаев Анқара шаҳрида ушбу агентлик билан учрашувлар ўтказмоқда. Музокаралардан асосий мақсад – Ўзбекистонда амалга оширилаётган янги босқичдаги тарихий ислоҳотларни янада кенгроқ ёритиш, халқаро миқёсдаги оммавий ахборот воситалари ва Халқаро Пресс-клуб ўртасидаги ҳамкорликни кенгайтиришдан иборат, деб хабар беради ЎзА.

«Анадолу» – Туркиядаги биринчи ва энг йирик ва кенг аудиторияга эга ахборот агентлигидир. 1920 йилда Президент Камол Отатурк ташаббуси билан очилган агентлик Анқара шаҳрида жойлашган бўлиб, унинг бутун дунёда 36 та мухбирлик пунктлари фаолият юритмоқда. Агентликнинг янгиликлари 11 тилда – турк, инглиз, француз, араб, рус, албан, босния, курд, македон ҳамда форс тилларида чоп этилади. Анадолу агентлиги Франциянинг энг йирик ахборот агентлиги – Agence France-Presse, дунёдаги энг катта фотобанк – Getty Images каби ташкилотлар билан ҳамкорлик қилади. Агентлик шиори – «Ишончли, холис ва тезкор журналистика».
Учрашув давомида Анадолу агентлиги вакиллари Ўзбекистонда кўплаб ўзгаришлар бўлаётганидан хабардор эканликлари, Президент Шавкат Мирзиёевнинг фаолияти, ташаббуслари Ўзбекистонда жуда кўп янгиликлар оқимини юзага келтираётганини таъкидладилар. Ўзбекистондаги ислоҳотлар дунё ҳамжамиятнинг қизиқишини орттираётган бир пайтда турк оммавий ахборот воситалари нафақат давлат, балки нодавлат медиа-манбалар орқали ҳам Ўзбекистондаги янгиликлар ҳақида янада кўпроқ маълумот олиш истаги борлиги қайд этилди. Чунки шаффоф ва очиқ ахборотга эга мамлакатга инвестиция оқими кўпаяди. Демак, ахборот оламида янада кенгроқ ҳамкорлик қилиш туркиялик инвесторларни Ўзбекистонга бўлган қизиқишини орттиради.

Шунингдек, Ўзбекистон Президентининг Парламентга Мурожаатида қайд этилган Журналистика ва оммавий коммуникация воситалари университетининг ташкил этилиши ҳақидаги хабар жуда ижобий қабул қилингани ва керак бўлса, бу борада Туркиядаги журналистика университети билан ҳамкорлик ўрнатиш ва тажриба алмашиш, малака оширишга ўзбекистонлик талабаларни таклиф қилиш фикрини билдирдилар.
“Ўзбекистонда медиа-турларда иштирок этиш, Президент Шавкат Мирзиёев олиб бораётган Ҳаракатлар стратегияси ва амалга оширилаётган ислоҳотларни ёритиш ва албатта Бухоро, Самарқанд, Тошкент каби кўҳна шаҳарларни кўриш биз учун катта шараф,” деди агентликнинг Тиллар бўйича бош муҳаррири Меҳмет Ўзтурк.

«Биз Анадолу агентлигининг катта тажрибасидан фойдаланмоқчимиз. Анадолу агентлиги билан турли соҳаларда ҳамкорликни йўлга қўймоқчимиз», дейди Шерзодхон Қудратхўжаев агентликка берган интервьюсида.

Ҳамкорлик доирасида энг янги ва энг самарали ахборот форматлар – телекўприклар, ижтимоий тармоқлар, аудио ва видеоматериаллардан фойдаланиш кўзда тутилган.

 Халқаро пресс-клуб ва «Анадолу» агентлиги ўртасидаги мулоқотлар «халқ дипломатиясининг» узвий қисми сифатида Ўзбекистон ва Туркия ўртасидаги барча соҳалардаги алоқалар ривожига ўз хиссасини қўшади.

ЎМИ Матбуот хизмати

           Хотиржамлик таслимиятда                                                

– Қаттиқ хасталаниб, ётиб қолдим, – деб ҳикоя қилади бир танишим. – Тузалишдан умид қилсам ҳам, юриб кетишимга кўзим етмасди. Шу чоққача яхши юрганим учунми, беқтоқат бўлар, “Нега энди ҳамма соп­па соғ-у, мен касал бўлишим керак?” деган савол хаёлимдан кетмасди. Энг хижолатлиси, соғ пайтимда гап-гаштакларимизга кам қўшилгани учун биз доим мазах қилиб юрадиган бир ўртоғим ҳолимдан тез-тез хабар оларди. Узоқ суҳбатлашиб ўтирар, айтаётган гаплари, ривоятлари кўнглимга ёруғлик соларди. У кетгач, эшитганларимни тафаккур қилиб, хулосалар чиқарардим. Ўша ўртоғим ўргатганидек, ҳар қандай ҳолатда ҳам “Алҳамдулиллаҳ” калимасини такрорлардим. Бора-бора бир жойда ётишга ҳам кўникдим. Аммо бу шунчаки, ҳамма нарсадан умид узиш эмас. Бу  қазойи қадарга розилик эди. Кўнглимда тузалиб кетишга, яна оёқларим билан юришга чинакам умид уйғонди. Шунда тушундим, ҳаловат, хотиржамлик таслимиятда экан...

Саодат асридан...

Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир куни саҳобалар йиғилган мажлисда сўрадилар:

– Сизлар мўминмисиз?

Мажлис аҳли сукутга чўмди. Шунда ҳазрат Умар розияллоҳу анҳу жавоб берди:

– Ё Расулуллоҳ, мўминмиз.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам савол бердилар:

– Имонингизнинг аломати нима?

Ҳазрат Умар дедилар:

– Неъматларга шукр, балога сабр қиламиз, қазойи қадарга рози бўламиз.

Расули акром соллаллоҳу алайҳи васаллам бу жавобдан мамнун бўлиб:

:– Каъбанинг Раббига қасам, сизлар бу сифатларингиз билан ҳақиқий мўминсиз, – дедилар. (Имом Табароний).

Яқин ўтмишдан ибрат

Машҳур теннисчи, Уимблдон чемпиони Артур Эш қон қуйиш жараёнида оғир хасталикни юқтириб олди. Аҳволи кундан-кун ёмонлашарди. Умрининг сўнгги кунларини яшаётган Артур мухлисларидан кўплаб мактублар оларди. Улардан бирида бундай сўзлар бор эди: “Парвардигор бундай дард учун нега бошқани эмас, сизни танлади?”

Артур Эш мухлисига бундай жавоб ёзди: “Бутун дунёда ҳар йили эллик миллион бола теннис ўйнашни бошлайди, шундан беш миллиони ўрганади, беш юз минг нафари профессионал даражага чиқади, беш минги катта мусобақаларда қатнашиб, эллик нафари “Уимблдон”гача келади, тўрттаси ярим финалда, иккитаси финалда иштирок этиш ҳуқуқини қўлга киритади. Қўлимда чемпионлик кубогини тутиб, қувониб турарканман, бирор марта: “Нега мен?” демаган эдим. Энди хасталикка чалиниб, азоб чекаётганимда: “Нега мен?” десам, кўрнамаклик бўлмайдими?”

Мўминнинг сифати

Ҳар қандай ҳолатни ҳам розилик билан қабул қилиш мўминлик белгиси. Зеро, бунда Аллоҳ таоло розилиги бор. Илоҳий ризога эришиш эса мўминнинг энг улуғ орзуси.

Кўпчилигимизга, бирор неъмат берилса, ўзимизни лойиқ деб билганимиз учун ҳам “нега менга?” деган савол хаёлимизга келмайди. Аммо қийинчилик етса, тилимизга чиқармасак-да, дилимиздан: “Нега машаққатларга фақат мен дучор бўларкинман?” деган савол ўтиши бор гап. Шундай пайтлар ўзимиздан юқори эмас, пастдагиларга қараш ҳақидаги муборак тавсияни унутиб қўямиз...

Яна бир ҳақиқат бор, банда илоҳий ризога фақат амаллари билан етишолмайди. Балки оз бўлса ҳам, амалнинг ихлос ила бажарилгани, ўша амал эгасининг ҳар қандай ҳолатда қазойи қадарга розилиги саодатга етишиш асосидир.

Зумрад ФОЗИЛЖОН қизи

 тайёрлади

Ойша розияллоҳу анҳо ривоят қиладилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга «Сенинг рози бўлганингни ҳам, жаҳлинг чиққанини ҳам биламан», дедилар. Мен: «Ё Расулуллоҳ, буни қандай биласиз?» дедим. У зот: «Рози бўлганингда, “Ҳа, Муҳаммаднинг (алайҳиссалом) Парвардигорига қасам” дейсан. Аразлаганингда: “Йўқ, Иброҳимнинг (алайҳиссалом) Парвардигорига қасам” дейсан», дедилар. Мен: «Шундай, фақат номингизнигина айтмайман, холос», дедим” (Имом Бухорий ривояти).

Оилавий муносабатларда ёки бошқа ҳолатларда бўлсин, баъзида инсоннинг жаҳли чиқиши, ранжиши табиий. Бироқ бу нарса бировни ичдан ёмон кўришга ё аразлаб юришга сабаб бўлмаслиги лозим.

Ойша онамиз розияллоҳу анҳо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни рашк қилиб баъзида жаҳллари чиқса ҳам билдирмаганлар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳазрат Ойша розияллоҳу анҳонинг ҳис-туйғуларини сўзларидан фаҳмлаганлар. Ҳабибимиз гўзал хулқли, юксак фаросатли эдилар. Пайғамбаримиз алайҳиссалом аёлларининг кўнглида нималар кечаётганини гапларидан илғаб, вазиятни ўз ўрнида юмшатишга уринганлар. Бу ҳолда Ойша онамиз розияллоҳу анҳо Пайғамбаримиз алайҳиссаломга “Тўғри айтдингиз” деганларида, у зотга оғир ботиши мумкин эди. Ойша онамиз ҳамма вақт кўнглим сизда деган маънода “...фақат номингизни айтмайман” деб, Расулуллоҳнинг соллаллоҳу алайҳи васаллам кўнгилларини шод қилдилар. Бу – эр-хотин муносабатининг олий намунасидир.

Бир-бирига самимий муҳаббати бор эр-хотинлар бири иккинчисининг қачон, нимадан ғазабланишини ва қайси ишлар хурсанд қилишини билиши лозим. Шунда оилада юзага келган муаммо сабабли  аёл билан эр ўртасидаги муносабат совумайди.

Эр аёлига меҳрибон бўлиши, насиҳат қилиши, ўринсиз аччиқланса, босиқлик билан тарбия бериши, агар фойда бермаса, норозилик ифодасида ётоғини ажратиш каби чораларни қўллаши керак. Чунки ҳадисларда юмшоқ, ҳалим бандаларини Аллоҳ таоло севиши ва ажр-мукофот бериши марҳамат қилинган.

Замира ҚОСИМОВА

тайёрлаган.

Бир донишманд: “Дунё гўё бир уйнинг икки эшиги, уларнинг биридан кириб, бошқасидан чиқиб кетасан”, деган экан. Чиндан ҳам, умр ғанимат. Уни фойдали ишларга сарфлаб, яхшилик қилиб ўтказсак, икки дунё саодатига эришамиз.

Бу синов дунёси уч кундир: кеча, бугун, эртага.

Улуғлардан бири: “Учкунлик дунёни бир кун деб ҳисобла. Бир куни ўтиб кетди, яна бир куни келадими-йўқми, Худо билади. Сен ҳозирги кунингни ғанимат билиб, ҳаракатдан тўхтама”, деган экан. Биз учун умримиз неча кундан иборатлиги эмас, балки бугунги кунимизда, айни лаҳзаларда қандай яшай олишимиз муҳим. Бугунимизни – ҳозиримизни қандай ўтказишимиз аҳамиятли. Зеро, улуғлар айтганидек, одамзот ҳаёти тежалган вақтга қараб узаяди.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “(У) сизларнинг қайсиларингиз чиройлироқ (савоблироқ) амал қилувчи эканингизни синаш учун ўлим ва ҳаётни яратган зотдир. У қудратли ва кечиримлидир (Мулк, 2).

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Беш нарсани беш нарса келишидан олдин ғанимат бил: қариликдан олдин ёшликни, касал бўлишдан бурун саломатликни, фақирликдан бурун бойликни, машғулликдан олдин бўш вақтни ва ўлимдан бурун ҳаётни”, деганлар.

Баҳоуддин Нақшбанд бундай насиҳат қиладилар: «Ким вақтини зое кетказса, вақт унинг душманига айланади, нафаснинг зое кетишига йўл қўйманг ва ундан эҳтиёт бўлинг».

Лаҳзанинг умри асрга тенг бўлиши мумкин. Умр яшалган фурсат билан эмас, балки ана шу вақт ичида қилинган яхши амаллардан мазмун топади. Шунинг учун ҳам кимнинг қанча яшагани эмас, қандай яшагани эътиборли. Ақлу заковат билан вақтни ҳисоб-китоб қилишга ва уни жиловлашга ҳаракат қиламиз. Аммо ўтаётган вақтнинг зиммамизда ҳақи борлигини ўйлаб кўрмаймиз.

Фан ва техника ривожланган замонимизда узоқни яқин қилувчи уловлар, қулай алоқа воситалари қанчадан-қанча вақтимизни тежайди. Ажабланарлиси, бу имкониятлар қанча кўпайса, вақтимиз камлигидан, улгуролмаётганимиздан шунча кўп шикоят қиламиз.

Ҳасан Басрий айтган экан: “Эй одам боласи, аслида сен кунлар йиғиндисидан иборатсан. Агар бир кунинг ўтса, бир бўлагинг кетибди”. Чиндан ҳам, вақт моҳиятини англаш ажойиб фазилат. Улуғ ниятлар йўлида бугундан, айни лаҳзалардан бошлаб ишга киришиш олий ҳиммат белгиси.

Шарифа МИРЗАҲАМДАМОВА,

Тошкент ислом университети

тадқиқотчиси