www.muslimuz

www.muslimuz

Шу кунларда ҳудудларда фаолият юритаётган имом-хатиблар томонидан аҳоли билан юзма-юз мулоқот қилиш, уларнинг муаммоларини жойида ҳал этиш, бемор ва кам таъминлаганлар ҳолидан хабар олиш ҳамда турли нотинч оилалар ва ёшларни тўғри йўлга бошлаш борасида сезиларли ишлар қилинмоқда.
Айни кунда Самарқанд вилояти Булунғур туманида бўлиб ўтган сайёр йиғилиш ва унинг доирасида ўтказилган маҳаллабай учрашув ва маънавий-маърифий тадбирлар ҳам шулар сирасидандир.
Шу йилнинг 11 май куни сайёр йиғилиш Булунғур туманининг бир қанча масжидларида ташкил этилди. Вилоятдаги 16 та шаҳар ва туман бош имом-хатиблари тумандаги ўндан ортиқ маҳаллаларда бўлиб, жойларда аҳолининг кам таъминланган ва нотинч оилалар хонадонига ташриф буюрди. Шунингдек, маҳалла марказларида уюшмаган ёшлар билан суҳбатлар уюштирилиб, оилаларнинг ижтимоий ҳолати ва муаммолари таҳлил қилинди. Шу билан бир қаторда вилоят ишчи гуруҳи Булунғур тумандаги ўн бешдан ортиқ масжидда пешин намозини ўқиб, йиғилган намозхонларга “Тинчлик қадри”, “Ёшлар келажагимиз”, “Оилангизни асранг”, “Ёт ғояларга алданманг” мавзуларида маърузалар қилдилар ҳамда уларнинг муаммо ва таклифларини тингладилар.
Шунингдек, 16 та МФЙда уюшмаган ёшлар билан йиғилиш ўтказилиб, уларга илмий-маърифий суҳбатлар қилиб берилди.
Ушбу тадбирлар давомида умумий ўрганилган хонадонлар ва ўтказилган учрашувлар давомида ўнта оилада муаммолар борлиги аниқланиб, уларни ҳал этиш чоралари кўрилмоқда. Шунингдек, кам таъминланган 56 оилага моддий ёрдам кўрсатилди. Бундан ташқари вилоят бош имом-хатиби ўринбосари Х.Саттаров бошчилигида тумандаги 40 нафар кам таъминланган оилаларга 14 000 000 сўмлик озиқ-овқат маҳсулотлари эҳсон қилинди. Қолаверса, ногиронлиги бор ва касалманд 5 нафар фуқаролар ҳолидан хабар олиниб, 25 млн. сўмлик молиявий кўмак берилди.
Мазкур маҳаллабай ишлаш тизимининг муҳим жиҳати, нотинч оилалар билан мулоқот қилиб, уларни аҳил-иноқ оилага айлантиришга қаратилганлигидир. Шу мақсадда маҳаллаларда аниқланган беш нотинч оила билан суҳбатлар ўтказилиб, уларнинг келишмовчиликлари ҳал этилиб, ислоҳ қилинди. Қолаверса, оилалардаги нохўшликларда сабаб бўлаётган, ичкиликка ружу қўйган 3 нафар фуқаро билан тушунтириш ишлари олиб борилди ва ичкиликнинг ёмон оқибатлари ҳақида суҳбат ташкил этилди. Бундан мазкур фуқаролар тўғри хулоса қилганликларини билдирдилар.
Шуни таъкидлаш жоизки, гоҳида маҳаллаларда ён қўшни бўла туриб, йиллар мобайнида низолашиб юрганлар ёки ер-жой талашган оилалар ҳам учраб туради. Мазкур сайёр учрашувларда шу каби қўшниси билан низолашган 2 та оиланинг ўртаси ислоҳ қилинди. Ер ва уй-жой талашган бир оила билан суҳбат ўтказилди.Уларнинг келишмовчилигига сабаб бўлаётган масала ўрганилиб, тушунтириш ишлари натижасида оила яраштирилди.
Бу каби тадбирлар йил охирига қадар давом этади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Самарқанд вилояти вакиллиги матбуот хизмати

vendredi, 13 mai 2022 00:00

Мотуридийча ёндашиш

وقال المحققون من أصحابنا رحمهم الله : «إن الإيمان هو التصديق بالقلب، لكن الإقرار شرط لإجراء الأحكام في الدنيا؛ حتى إن من صدق بقلبه ولم يقر بلسانه فهو مؤمن عند الله لوجود التصديق، غير مؤمن في أحكام الدنيا لعدم الإقرار باللسان.
كما أن المنافق لما وجد منه الإقرار دون التصديق فهو مؤمن في أحكام الدنيا لوجود شرطه وهو الإقرار باللسان، وكافر عند الله لعدم التصديق».

وهذا القول مروي عن أبي حنيفة رحمة الله عليه، نص عليه في كتاب العالم والتعلم، وهو اختيار الإمام أبي منصور، والحسين بن الفضل البجلي، وأصح الروايتين عن الأشعري.. أهـ.

? «الكفاية في الهداية» للإمام نور الدين الصابوني رضي الله عنه.

Мутаҳаққиқ асҳобларимиз роҳимаҳумуллоҳ айтадилар: «Иймон - қалб билан тасдиқлашдир. Бироқ, иқрор дунёвий ҳукмларни жорий бўлиши учун шартдир. Ҳатто, ким қалби билан тасдиқ қилиб, тили билан иқрор бўлмаса, тасдиқ қилгани боис Аллоҳнинг наздида мўмин ва тил билан иқрор бўлмагани учун дунёвий ҳукмларда мўмин эмас ҳисобланади. Шунингдек, мунофиқда иқрор топилади-ю, тасдиқ топилмайди. У шарт ҳисобланмиш иқрор топилгани учун дунёвий ҳукмларда мўмин ва тасдиқ топилмагани учун Аллоҳнинг наздида кофир ҳисобланади».

Ушбу калом Имом Абу Ҳанифа роҳимаҳуллоҳдан ривоят қилинган. «Олим ва матаъаллим» асарида бу борада хужжат келган. Шунингдек бу Имом Абу Мансур роҳимаҳуллоҳ ва Ҳусайн ибн Фазл ал-Бижлий роҳимаҳуллоҳнинг ихтиёри ва Имом Ашъарий роҳимаҳуллоҳдан ривоят қилинган икки ривоятдан саҳиҳроғидир».

«Ал-Кифоя фил Ҳидоя» китобидан, Имом Нуриддин Собуний роҳимаҳуллоҳ 

Кейинги йилларда юртимизда аҳолининг диний саводхонлигини ошириш масаласига алоҳида эътибор қаратилмоқда. Хусусан, ҳар йили соҳага оид юзлаб янги китоблар нашр этилиб, ўқувчилар эътиборига ҳавола этилмоқда. Айниқса, телевидения ва радиода диний кўрсатувлар, эшиттиришлар сони ҳам сезиларли даражада ортиб, бир-биридан мазмунли кўрсатувлар эфирга узатилмоқда. Сайт ва ижтимоий тармоқларда эса имом-домлаларнинг тўхтовсиз чиқишлари кўп сонли халқимизнинг маърифий билими юксалишига хизмат қилмоқда.
Бу борадаги ишларнинг яна бир самарали кечаётгани Ўзбекистон мусулмонлари идораси ташаббуси билан таниқли ва воиз уламоларнинг республикамиз бўйлаб илмий суҳбатлар ташкил этаётганидир. Бу хайрли ташаббус тобора анъанага айланиб бораётгани халқимиз учун ҳам имом-хатиблар учун ҳам манфаатли бўлмоқда.
Жорий йилнинг 10 май санасидан бошлаб Ўзбекистон мусулмонлари идораси ходимлари ҳамда Тошкент шаҳри ва вилояти вакилларидан иборат нотиқ, воиз имом-хатиблар Тошкент вилояти Янгийўл тумани масжидларига ташриф бошланди. Ушбу ташрифларда уламолар пешин ва хуфтон намозларда йиғилган жамоатга “Ақидада адашмайлик”, “Турли ёт оқимлардан эҳтиёт бўлинг”, “Ислом динининг асл моҳияти”, “Ота-она эҳтироми”, “Оила мустаҳкам қўрғон”, “Ёшларни зарарли иллатлардан сақлайлик”, “Вақтни қадрланг” каби мавзуларда илмий суҳбатлар қилиб, аҳолининг турли мавзудаги саволларига жавоб бермоқдалар. Бу эса халқимизнинг диний саводхонлигини янада ўсишига замин бўлмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

 

 

jeudi, 12 mai 2022 00:00

Мазҳаб ҳақида

1517 йили Усмоний турклар томонидан Мисрга ҳанафий мазҳаби киритилади. Ҳозирги кунда суд маҳкамаларида шахсий мақом борасида ҳанафий мазҳаби татбиқ этилсада, кўп мисрликлар, айниқса, қишлоқ жойларда ўз диний урф-одатларида шофеъий анъаналарига содиқ қолганлар. Фаластин ва Иорданиянинг аксарият мусулмонлари, Сурия, Ироқ, Ҳижоз, Покистон, Ҳиндистон, Индонезия ҳамда Эрон ва Ямандаги сунний мусулмонлар ҳам шундай қиладилар.
Шофеъий мазҳаби мураккаб мантиқий таҳлилни талаб қилувчи Ҳанафий мазҳабидан ва Мадина фиқҳий мактабининг ҳуқуқий мажмуасини тўлиқ билишни талаб қилган Моликий мазҳабидан фарқ қилади. Айнан мана шу бу мазҳабнинг Сурия, Ироқ ва Мисрда чуқур илдиз тарқалишига ва мусулмон давлатларига ёйилишига имкон берди.
Ҳанбалийлик тарқалган ҳудудлар ХХ аср Саудлар оиласининг ҳукумат тепасига қайтиши Саудия Арабистонида ҳанбалий мазҳабини расмий мазҳаб сифатида таъсис этилишига олиб келди. Шунингдек, ҳанбалийлик Қатарда расмий мазҳаб ва Фаластин, Сурия, Ироқ ва яна бошқа жойларда ўз издошларига эга.

Хулоса қилиб айтганда тўрт фиқҳий мазҳаблар юқорида таъкидлаганимиздек, баъзи жузъий масалалардагина фарқланадилар холос. Шунингдек бир фиқҳий мазҳаб ичида ҳам турли фикрлаш кенг миқёсда йўлга қўйилган. Мисол учун Ҳанафий мазҳабида баъзи масалаларда Имом Абу Ҳанифанинг шогирдлари у кишининг фатволаридан бошқача фатво чиқарганлар ва шогирднинг фатвосига амал қилинган.

Лекин, фуқаҳоларнинг бу фикр эркинликлари зулм ва жавр ила баъзи кишилар томонидан ихтилоф, деб номланган. Аслида бу иш ихтилоф эмас, кўпфикрликдир. Масалани ҳал қилишда афзал ва осон йўлни танлашга уринишдир. Айни пайтда бу кўпфикрлилик юксак одоб доирасида бир бирини ҳурмат қилган ҳолда йўлга қўйилган. Мунозара одоблари ишлаб чиқилган ва бу бобда китоблар ҳам битилган. Буларнинг ҳаммаси фикр ва сўз эркинлигининг самарасидир.
Мазҳабсизлар Қуръони карим ва суннатдан шаръий ҳукмларни чиқаришда ўзларининг қадимги маслакдошлари бўлмиш “Зоҳирийлик” мазҳабининг йўлини тутганлар. Ҳеч ким мазҳабларни фақат шу тўрт мазҳабга чеклаб қўймаган, балки тарихий шароит шуни тақозо қилган. Мазҳаблар орасидаги ихтилоф ақидавий ихтилофлар каби шариат ман этган ихтилоф эмас, аксинча улар мусулмонлар учун раҳмат. Бу ихтилофлар саҳобий ва тобеъийлар орасидаги ихтилофларнинг узвий давомидир.
Мазҳаб имомларининг саҳиҳ ҳадис ҳақидаги гаплари Имом Бухорий ва Муслим каби саҳиҳ ҳадислар тўпламида мазҳабга тўғри келмайдиган масалаларда мазҳабни ташлаб, ҳадисга эргашиш керак дегани эмас, бу гаплар фақат жуда ҳам кам кишилар бажара оладиган шартларга жавоб бера оладиган мазҳаб ичидаги мужтаҳидларга ва мутлоқ мужтаҳидларга қаратилган.
Мазҳабсизлик жамият ҳаётида ихтилоф ва жанжалларни келтириб чиқаради ва бунинг натижасида турли радикал оқимларга мойил “кадрлар” етишиб чиқади. Бирдамлик ва барқарорликка салбий таъсир этади. Бугунги кунда мазҳабсизликнинг олдини олишнинг маънавий, диний ва маърифий асосларига алоҳида аҳамият бериш лозим.

Абдуллоҳ Саматов

Page 83 sur 637

Видеолавҳалар

Top