Барча орзу-ҳавасларимиз, интилишларимиз, ният ва мақсадларимизнинг рўёбга чиқиши тинчлик-хотиржамликка боғлиқ. Тинчлик-хотиржамлик ҳукм сурган юртда тараққиёт, ривожланиш бўлади. Болалар бемалол ўқишга, катталар бамайлихотир ишга бориб келадилар.

Лекин, афсуски, бугун дунёнинг ҳамма жойида тинчлик ҳукмрон дея олмаймиз. Ҳатто баъзан чет эл хабарларини ўқишга юрак дош бермайди. “У ерда қўпорувчилик содир бўлибди”, “Фалон-фалон давлатлар хавф остида” каби нохуш хабарлар кишини ташвишга солади.

Яқинда Москва шаҳридаги “Крокус сити ҳолл”да содир бўлган мудҳиш воқеа бутун дунёни ларзага келтирди. Оммавий ахборот воситалари 150 га бегуноҳ одамнинг террорчилик қурбонига айланганини ёзди. 

Ислом таьлимоти бузғунчиликни, одамлар қалбига ваҳима, душманлик ва фитна уруғларини сочишни қаттиқ ва қатъий қоралайди. Аллоҳ таоло ояти каримада: «Бирор жонни ўлдирмаган ёки Ерда (бузғунчилик ва қароқчилик каби) фасод ишларини қилмаган инсонни ўлдирган одам худди ҳамма одамларни ўлдирган кабидир. Унга ҳаёт бахш этган (ўлимдан қутқариб қолган) одам эса барча одамларни тирилтирган кабидир», деб марҳамат қилади (Моида сураси, 32-оят).

Ҳадиси шарифда: “Икки неъмат борки, кўпчилик инсонлар унинг қадрига етмайдилар. У – хотиржамлик ва сиҳат-саломатлик”, дейилган (Имом Бухорий ривояти).

Тинчлик ва хотиржамлик Аллоҳ таолонинг буюк неъматларидан биридир. Қолаверса, барча эзгу ишлар рўёбга чиқишининг боиси ҳам осойишталикдир. Шундай экан, инсонлар нафақат мавжуд тинчликни қадрига етиб, шукрини адо этишлари балки, унга ношукрлик қилиб путур етказишдан ҳам сақланишлари лозим.

Ислом кишиларни тинчлик ва барқарорликка, ўзаро бирлик ва ҳамжиҳатликка даъват этади. Бироқ ундан ғаразли мақсадларни амалга ошириш йўлида фойдаланиш ҳоллари ҳам авж олиб бораётганини афсус билан қайд этиш лозим.

Бу жараённинг энг хатарли жиҳати баъзи тоифаларнинг дин ниқоби остида динга сиёсий сиёсий тус бериб, ҳокимиятга интилиш, диндан одамлар орасига нифоқ солиш, қўпорувчилик ишларини амалга ошириш ва ғаразли манфаатларни рўёбга чиқаришда фойдаланишга уринишларда намоён бўлмоқда.

Бугунги кунда терроризм, диний экстремизм бутун дунёга хавф солаётган, инсониятнинг тинч ва осуда яшаши учун тўсқинлик қилаётган жиддий муаммолардан биридир. Айни пайтда сайёрамиздаги ҳеч бир мамлакат, ҳеч бир халқ унинг офатларидан ҳимояланмаган, десак асло муболаға бўлмайди.

Ҳозирда Афғонистон, Сурия, Яман, Покистон, Фаластин, Ироқ ва Африканинг бир қанча мамлакатларида содир этилаётган хунрезликлар, ўша юртларда истиқомат қилаётган инсонлар, айниқса, мурғак болаларнинг бошига тушаётган ғам-андуҳлар барча-барчамизни жиддий ташвишга солмоқда.

Экстремизм ҳар қандай бошқача фикрлашни инкор этади, ўзининг мафкуравий ва диний қарашларини қўпол равишда мажбурлаб қабул эттиришга ҳаракат қилади. Экстремистлар ўз тарафдорларидан уларнинг ҳар бир буйруқларини сўзсиз бажаришни, уларга кўр-кўрона ишонишни талаб қиладилар.

Очиқдан очиқ экстремистик руҳдаги қарашларнинг ғоявий ва мафкуравий жиҳатдан ўта зарарли ва хавфли эканлиги шундаки, у диний бағрикенгликка зид ҳолда турли динга эътиқод қилувчи халқлар ўртасида муросасизлик ва адоват уруғни сепишга хизмат қилади. Бир сўз билан айтганда, бу каби ғаразли кимсалар ўз манфаати йўлида эндигина ҳаётни таниётган ёшларни тўғри йўлдан адаштириб, уларнинг маънавиятига зарба беришга ҳаракат қиладилар.

Шундай экан шиддат билан ривожланиб бораётган бугунги глобаллашув жараёнида эртанги кунимизнинг эгалари бўлган ёшларимизнинг маънавий иммунитети ҳар қачонгиданда юксакроқ бўлишини замоннинг ўзи тақозо этмоқда. Дунёнинг айрим ҳудудларида содир бўлаётган хунрезликлар масаланинг нечоғлик жиддийлигидан далолатдир.

Шукрки, бугун юртимиз тинч, осмонимиз мусаффо. Униб-ўсиб келаётган ёшларимизни мана шундай фаровон кунларимизнинг қадрига етишга, тинчликни кўз қорачиғидай асраб-авайлашга ўргатишимиз зарур.

Мансур ЎРОЛОВ,

Тошкент шаҳридаги “Нўғайқўрғон” жоме масжиди имом-хатиби

Бугун ерга қадалаётган ниҳоллар, кўчатлар кун келиб азим дарахтларга айланади. Ўшанда серсоя дарахтлар остида ўтириб, ширин-ширин меваларни еб роҳатлаган киши, албатта, дарахт эккан кишиларнинг ҳақларига хайрли дуолар қилади.
Бугун Тошкент шаҳар бош имом-хатиби Абдуқаҳҳор домла Юнусов ҳамда Тошкент шаҳар ҳокимининг жамоат ва диний ташкилотлар билан алоқалар бўйича ўринбосари Абдулвосид Хомитжонов Олмазор туманидаги "Искандархўжа" жоме масжидига ташриф буюриб, туманда фаолият юритаётган имом-хатиблар билан бирга "Яшил макон" умуммиллий лойиҳаси доирасида кўчатлар экдилар, гулу райҳонларни ерга қададилар.
Тадқиқотларга кўра, бир кунда бир кишининг кислородга бўлган эҳтиёжини қондириш учун 22 туп дарахт керак бўлади. Демак, шундан келиб чиқиб кўпроқ кўчат экишимиз керак.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам умматларини кўчат ўтқазиш ва экин экишга тарғиб қилганлар. Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Агар қиёмат бўлиб қолса ва биронтангизнинг қўлида хурмо дарахти бўлса, уни экиб қўйсин”, дедилар (Имом Аҳмад ривояти).
Яна бир муҳим масала. Биз кўчат экишга қанчалик ҳарис бўлсак, экилган ниҳолларни парвариш қилишни унутмаслигимиз керак.
Бу хайрли ишга барчамиз ҳисса қўшсак, пойтахтимиз боғу бўстонга айланади, иншоаллоҳ.

ЎМИ Тошкент шаҳар вакиллиги Матбуот хизмати

alhidoya.uz 

Абон ибн Абу Айёш розияллоҳу анҳудан ривоят қилинишича, Анас розияллоҳу анҳу қуйидагиларни айтган: «Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламга: “Эй Аллоҳнинг Расули, мени дуоси қабул бўладиганлардан қилиб қўйинг”, дедим. У зот: “Эй Анас, касбингни пок қилгин, дуоинг қабул бўлур. Чунки бир одам бир луқма ҳаромни оғзига солса, қирқ кунгача дуоси ижобат бўлмайди”, дедилар» (Имом Дайламий ривояти). Биз-чи? Касбимизни пок қиляпмизми? Афсуски, қандай қилиб бўлсаям тўрт-беш сўм топиш илинжида бўламиз. Унинг иймонимизга, саломатлигимизга зарари ҳақида ўйлаб ҳам кўрмаймиз. Шунинг учун ишларимиз юришмайди, топган-тутганимизда барака йўқ.

Бундан беш-олти йил олдин бир одам масжидга келиб: “Домла, негадир ишларим ҳеч юришмайди, ҳаловатим йўқ, бир дуо қилинг”, деди. Жамоат билан дуо қилдик. Сўнг зикр, истиғфор айтиб юришни маслаҳат бердик. Кўп ўтмай ҳалиги киши яна келди. “Шерикларимнинг-ку, омади чопиб кетди, меники эса ўша-ўша: қора қозон аранг қайнаяпти”, деб нолиди. “Ўзи нима иш қиласиз”, деб сўрадик. “Бозорда даллолчилик қиламан”, деди. Гап орасида тирикчилик важидан ёлғон ишлатишини, бу эса касбининг талаби эканини тушунтирди. Ҳаммаси ойдинлашди. “Қўйинг, бундай қилманг, ака, ҳалол иш билан шуғулланинг”, деб маслаҳат бердик.

Энди билдингизми, нима учун бу одамнинг иши юришмаган, омади чопмаган? Боиси луқмани ҳаром йўл билан топган. Уни бола-чақасига едирган. Зеро, ҳаром нарса оиладан ҳам баракани кетказади, дуоларнинг қабул бўлишига тўсқинлик қилади. Баъзан бундай кимсаларнинг иши юришиб тургани билан гуноҳи, зиён-заҳмати бир кун келиб юзага чиқади.

Аллоҳ таоло Бақара сураси, 172-оятида бундай марҳамат қилади: «Эй иймон келтирганлар! Аллоҳгагина ибодат қилувчи бўлсангиз, сизларга Биз ризқ қилиб берган покиза нарсалардан еб, Унга шукр қилингиз!» Мўмин киши ҳамиша ҳалол меҳнат билан ризқ топиши, уни тановул қилганида Аллоҳга шукр қилиши лозим. Бундай инсон бу дунёда ҳам, охиратда бахт-саодат топади.

Дарвоқе, бир одамни биламан. Масжидимизга келиб, бир чеккада хокисоргина ўтиради ва намоздан сўнг узоқ дуо қилади. Бир куни шу одам: “Бугун ўғлимнинг имтиҳони бор, бир дуо қилинг”, деди ийманибгина. Маҳалланинг оқсоқоллари билан биргалашиб дуо қилдик. Ҳалиги киши хурсанд бўлиб кетди. Бироз вақт ўтиб яна шу киши: “Сизларга минг раҳмат, домла, дуоларингиз ижобат бўлиб ўғлим ўқишга кирди”, деб қувонди. “Машааллоҳ, ажойиб бўпти, илми янаям зиёда бўлсин, бирор касбнинг бошини тутиб, юртимизга хизмат қилсин”, дедик. Сўнг бироз гурунглашиб қолдик...

У олис қишлоқдан келиб, мардикорлик қиларкан. Эрталабдан кечгача ҳалол меҳнат қилиб, оиласини моддий жиҳатдан таъминлар, ўсиб-улғайиб келаётган болаларини қўшимча фанларга ўқитаркан. Ўзганинг ҳақига ҳеч хиёнат қилмабди. Ҳар замон оиласи даврасида фарзандларига ҳалол меҳнатнинг нони ширинлиги, бировнинг молига кўз олайтириш яхши эмаслиги, ҳар доим қаерда бўлсангиз ҳам Аллоҳ таолонинг розилигини ўйлаб иш тутиш кераклиги хусусида насиҳатлар беради.

Яқинда тўнғич ўғли Низомий номидаги Тошкент Давлат педагогика университетига бюджет асосида ўқишга кирди. Худо хоҳласа, қолган учовиниям ўқитаман, дейди. Хуллас, маза қилиб гурунглашдик. Биласизми, шу одам фарзандларининг кетма-кет ўқишга кирганини, катталари эса, таълимнинг кейинги босқичига ўтганини айтиб, болаларча қувониб келади. Биз эса, у кишининг эзгуликка лиммо-лим суҳбатларидан тўймаймиз, қўшилиб хурсанд бўламиз ва дуолар қиламиз. Хуллас, биз унинг гурунгини маза қилиб эшитишга одатландик. Нега? Ҳалоллик, поклик кишининг бахтига сабаб бўлишини шу киши мисолида кўрдик. Бундай одамлар орамизда кўп.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳадисларининг яна бирида: “Ҳеч ким қўл меҳнати билан топган таомидан кўра яхшироқ нарса еган эмас. Албатта, Аллоҳнинг пайғамбари Довуд (алайҳиссалом) ҳам қўл меҳнати орқали кун кўрганлар”, деб марҳамат қилганлар (Имом Бухорий ривояти).

Ҳа, ҳалол меҳнат кишини улуғлайди. Нонини ширин, баракали қилади. Пайғамбарлар зарур касб-кор билан шуғулланиб, бизга ибрат бўлганлар. Шунинг учун фарзандларимизга ҳалол касб-ҳунар ўргатишимиз, меҳнат – бахт калити эканлигини англатишимиз лозим. Шундагина улар тинчлик, омонлик ва фаровонликда яшайди, дунё ва охират саодатига мушарраф бўлади.

Абдураҳмон АСҚАРОВ,

Чилонзор туманидаги “Катта Қозиработ” жоме масжиди имом-хатиби.

2024 йилнинг 15 апрель куни Тошкент шаҳрида “Марказий Осиё – Форс кўрфази араб давлатлари ҳамкорлик кенгаши” стратегик мулоқоти Ташқи ишлар вазирларининг иккинчи йиғилиши бўлиб ўтади.

Унда Марказий Осиё мамлакатлари – Ўзбекистон, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон, Туркманистон, Кенгашга аъзо давлатлар – Баҳрайн, Қатар, Қувайт, БAA, Уммон, Саудия Aрабистони давлатлари делегациялари иштирок этиши кутилмоқда.

Учрашувда 2023 йил 19 июль куни Жидда шаҳрида бўлиб ўтган Марказий Осиё давлатлари раҳбарлари ва Форс кўрфази араб давлатлари ҳамкорлик кенгашининг биринчи саммити доирасида эришилган келишувларни амалга оширишнинг бориши, шунингдек, сиёсий, савдо-иқтисодий, сармоявий, транспорт-коммуникация, маданий-гуманитар соҳаларда, шунингдек, хавфсизлик ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш соҳасидаги ҳамкорликни ривожлантириш масалаларини муҳокама қилиш кўриб чиқилади..

Шунингдек, 2025  йилда Самарқанд шаҳрида “Марказий Осиё – Форс кўрфази ҳамкорлик кенгаши” форматидаги навбатдаги Саммитга тайёргарлик кўриш юзасидан фикр алмашилади.

Тадбир якунлари бўйича Қўшма баёнот қабул қилиниши режалаштирилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати