Аввало, мўмин-мусулмонлар ҳажни Аллоҳ таоло буюрган улуғ ибодат деб билмоқлари лозим. Бу ибодатнинг фарз бўлиши учун шариатда белгиланган шартлари мавжуд. Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан Ҳаж ҳақида фатвони чиқаришдан кўзланган мақсад айнан мана шуларни мўмин-мусулмонларга яна бир карра етказиб қўйишдир.

Кейинги вақтларда ҳажга бораётганлар орасида уни ибодат деб билишдан кўра, орзу-ҳавасга айлантириб олаётганлар ҳам кўзга ташланмоқда. Баъзи кишилар ота-оналари ёки бирор яқин кишиларини ҳажга кузатиш ва кутиб олиш асносида дабдабабозликка ўтиб кетаётганлари ташвишли ҳолат. Масалан, ҳашамдор автомашиналар, бир нечта видео камералар ҳатто даста-даста гуллар билан кутиб олишлари гўё улар ҳаждан эмас балки, бирорта мусобақадан муваффақият қозониб келаётгандек олқишлар ва қийқириқлар остида қарши олинмоқда.

Ваҳоланки, бирорта ибодатни адо этган киши Аллоҳ таоло унинг ибодатини ҳузурида мақбул айлаганидан умидвор бўлиш билан бирга, қабул бўлмай қолмадимикан, деган ҳадик қалбининг бир чеккасида туриши лозим. Шунинг учун ҳам ҳажга боришга талабгорларнинг руҳий, маънавий ва ахлоқий томондан муносиб бўлишлари жуда ҳам муҳимдир.

Дарҳақиқат, ҳаж ибодати ҳам жисмоний ва ҳам молиявий ибодат. Шунинг учун ҳажга бориш учун талабгорлар жисмонан соғлом бўлишлари шарт. Молиявий томондан нафақат ҳаж сафари учун зарур бўлган маблағга эга бўлиш, балки оиланинг бошлиғи сифатида қарамоғидаги кишиларнинг нафақасини ҳам тўла-тўкис таъминлаб кетишлари лозим. Баъзилар йиллар давомида рўзғор, бола-чақа нафақасидан қисиб-қимтиб ҳажга бориш ниятида маблағ йиғадилар. Ваҳоланки, уларнинг зиммасида ҳажга боришдан кўра фарзандлари, оиласи таъминоти вожиб эканига парво қилмайдилар. Бундан ташқари нисоб миқдоридаги маблағга эга бўлган киши йилда бир марта унинг закотини бериши фарз эканини ўйлаб ҳам кўрмайдиган, маблағни эса ҳаж учун жамғараётганини рўкач қиладиганлар ҳам учраб туради.

Мазкур фатвода ҳаж ибодатига бориш ҳақида фақат тушунтириш ва тавсиялар берилган бўлиб, бу ҳажга борувчи фуқароларимиз учун энг муҳим жиҳатлар ҳисобланади. Буни нотўғри талқин қилаётган айрим оммавий ахборот воситалари эса соҳага оид бир қатор қонун ҳужжатларини қўпол равишда бузган ҳисобланадилар. 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси юқоридаги ҳолатларни инобатга олиб, ҳажга боришга талабгорлар учун ушбу ҳақиқатларни баён этиш мақсадида мазкур фатвони эълон қилди. Ушбу фатвонинг мазмун-моҳиятини тўла англаб, кейин аҳолига тўғри тушунтиришга барчани даъват қиламиз.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Фатво ҳайъати

Конституциямиз қабул қилинганининг 25 йиллиги муносабати билан мамлакатимиз мустақиллигини мустаҳкамлаш, жамиятимизда ҳукм сураётган тинчлик ва барқарорликни, миллатлараро дўстлик ва тотувликни асраш, Асосий Қонунимизнинг ҳаётимиздаги ўрни ва аҳамиятини кенг тарғиб этиш, ёш авлодни қонунга ҳурмат, Ватанга меҳр ва садоқат руҳида тарбиялаш ишларига муносиб ҳисса қўшган бир қатор юртдошларимизга эсдалик нишонларини топшириш маросимлари бўлиб ўтмоқда.

Мана шундай тақдирлаш маросимларидан бири шу йил 4 декабрь куни Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси мажлислар залида ўтказилди.
Ушбу тақдирлаш маросимида Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси раиси Муса Ерниязов томонидан бир гуруҳ тақдирланганлар қаторида Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти қозиси Бауатдинов Шамсуддинга ҳам "Ўзбекистон Республикаси Конституциясига 25 йил" кўкрак нишони тантанали равишда топширилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раҳбарияти қози Бауатдинов Шамсуддинни ушбу эсдалик нишони билан муборакбод этади.

Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти ахборот хизмати

Мен дунёда яшаб турган миллионлаб инсонларнинг қалбларини тўлқинлантирган одам ҳаётини янада чуқурроқ билишни хоҳладим ва ўша даврдаги одамларнинг ҳаёт тарзига Ислом қилич билан кириб бормаганига қайта-қайта ишонч ҳосил қилдим. Пайғамбар Муҳаммад (соллалоҳу алайҳи васаллам)нинг содда ҳаёт кечиришлари, ўзларини чексиз ҳокисор тутишлари, зиммаларидаги мажбуриятларини сўзсиз бажаришлари, саҳобаларга бутун борлиқларини бахшида қилишлари, жасурликлари, Яратганга ва ўз ишларига мутлақ ишонишлари каби сифатлари, У зотни ҳар қандай тўсиқдан муваффақиятли ўтишга ёрдам берди, унутманг, қилич эмас.  Муҳаммад (соллалоҳу алайҳи васаллам) таржимаи ҳолининг иккинчи бобини тугатганимда, афсуски, ушбу буюк инсон ҳаётининг давомини ўқиш шахсан мен учун эмас экан, деб ҳисобладим.

Алишер САТТАРОВ

ЎМИ Халқаро бўлими ходими

Қуръони каримнинг 29 та сураси ҳуруфи муқаттаот (араб. кесилган, боғланмаган ҳарфлар) ҳарфлари билан бошланади. Бу ҳарфларга турлича номлар берилган. Баъзи муфассирлар «Ҳуруфи муқаттаот» – «кесик ҳарфлар» десалар, бошқалар «Ҳуруфи ҳижо» – «алифбо ҳарфлари» дейдилар, учинчилари эса «Фавотиҳус сувар» – «Сураларни очувчилар» деб атайдилар.

Муфассир олимлар уларнинг маъносини Аллоҳ таолонинг Ўзи билади, деганлар. Баъзилар эса, уларни шарҳлашга уринганлар. Жумладан, уламолар: “Бу Аллоҳ билан Набий (алайҳиссалом) ўрталаридаги сир”, “Улар сураларнинг номларидир (Тоҳо, Ёсин, Сод, Қоф, Нун)” ёки “Улар исми аъзамдир” – дейдилар.

Машҳур муфассир тобеинлардан Мужоҳид (раҳматуллоҳи алайҳ): “Алиф лом мим”, “Ҳо, мим”, “Алиф, лом, мим, сод”, “Сод” ҳарфлари сураларни очувчилар бўлиб, Аллоҳ Қуръонни улар билан очган”, деганлар.

Муфассирларнинг кейинги авлоди бу борада “Баъзи сураларнинг мазкур ҳарфлар ила бошланишидан мақсад, арабларга “Қуръон сизлар ишлатиб юрган «алиф», «лом», «мим»га ўхшаш ҳарфлардан тузилган. Қўлларингиздан келса, сизлар ҳам шунга ўхшаш нарса тузинглар-чи”, дейиш бўлган”, деганлар.

Манбалар асосида

Салоҳиддин СИДДИҚОВ

тайёрлади.