muslim.uz
Мусулмон футболчи исломофобларга жавоб берди
Машҳур турк футболчиси Месут Ўзил исломофобларни "қуролсизлантириш" йўлини маълум қилди. У эътиқод қилувчиларни ксенофобияга қарши яхшилик билан жавоб беришга чақирди. Лондоннинг "Arsenal" клуби ярим ҳимоячиси Месут Ўзил Европада исломофобия қарашларининг ўсиб бораётганидан ташвиш билдирди.
"Афсуски, исломофобия ва антисемитизм Европа ва дунёнинг бошқа қисмларида тарқалмоқда. Бу ҳодисада катта роль оммавий ахборот воситаларига тегишли", - деб ёзади у ўзининг ижтимоий тармоқларидаги аккаунтида.
Islamisemya.com хабар беришича, Месут Ўзил бу муаммони ҳал қилишнинг ўз вариантини таклиф қилди. Машҳур спортчи ўз вариантига "Муборак Жума билан" хэштегини илова қилиб, мусулмонларни ўз ташаббусини қўллаб-қувватлашга чақирди.
"Менинг жавобим шундай, биз бу муносабатга уни кучайтирмай, аксинча ўз яхшилигимиз билан қуролсизлантириб, уни тинчиб кетадиган тарзда жавоб беришимиз керак", - таъкидлади у.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Исроф нима?
Исроф – вақт, пул, мол каби Аллоҳ таоло берган неъматларни ножўя сарфлашдир. Исроф қилувчилар “мусриф” деб аталади. Аллоҳ мусрифларни ёқтирмайди. Исрофнинг зидди тежамкорликдир.
Исроф ҳам, бахиллик ҳам Ислом динида ҳаромдир. Чунки булардан бири пул ва молни сочиш, кераксиз жойларга сарфлаш бўлса, иккинчиси, мол ва пулни тўплаб, қўлда ушлаш, ундан ўзини ҳам, бошқаларни ҳам фойдалантирмасликдир.
Аллоҳ таоло бизга етказган ҳалол неъматлардан ўзимиз истаганча фойдаланишимиз мумкин. Аммо исроф қилиш ва манманликка берилишга йўл қўймаслигимиз лозим.
Абу Ҳомид Ғаззолий айтади: “Қалб сиҳҳатини тиклаш дардга даво бўладиган сабабларга эътибор қаратиш билан бошланади. Масалан, Аллоҳ таолодан узоқлаштирувчи, ҳалокатга олиб борувчи бахиллик дардининг давоси молни сарфу инфоқ қилишдир. Лекин баъзида бу сарф исроф даражасига ўтиб кетади. Натижада бахилликдан халос бўламан деб, исрофни орттиради.
Исроф ва бахиллик орасида мўътадилликни сақлаш керак. Агар мўътадиллик нелигини билмоқчи бўлсанг, сақланишинг лозим бўлган хулққа назар сол. Бу хулқ ўзининг зидди бўлмиш бошқа бир хулқдан сенга ёқимли ва енгил бўлса, демак, сен сақланишинг лозим бўлган хулқ билан хулқлангансан. Масалан, мол-дунёни сарфлашдан кўра, уларни тўплаш сенга лаззатли ва осон бўлса, демак, сенда бахиллик кўпроқ. Бас, мол-дунёнгни сарфлашга тириш!
Агар мол-дунёни керагича сақлашдан кўра ноўрин сарфлаш сенга лаззатли ва енгил бўлса, демак, сен исрофга мойилсан. Бас, молингни ушлаб туришни ўрган! Нафсингни кузат. Қайси феълларни қилишинг осону қайси феълларни қилишинг қийин эканини аниқ билиб ол. Қалбингни мол-дунёга боғланиб қолишдан асра. Шунда мол-дунёни ноўрин сарфлашдан ҳам, бахилликдан ҳам омонда бўласан.
Мол-дунё сен учун бамисоли сув. Бирор ташнанинг чанқоғини қондириш учун сен уни ушлаб турасан. Бирор муҳтожнинг ҳожатини раво қилиш учун сен уни сарфлайсан. Бераётганингда заррача қийналмайсан, аксинча, лаззатланасан. Қайси қалб шу даражага етса, билгинки, Аллоҳ уни саломат қилибди”. .
Исроф ва бахиллик чегараси иқтисоддир. Ҳар бир киши ўз ҳаётидаги молиявий жараёнларда иқтисодга таянса, у бахилликдан ҳам, исрофгарчиликдан ҳам йироқ бўлади.
Бу борада маърифатпарвар адиб Абдулла Авлоний таъкидлайди: “Иқтисод деб пул ва мол каби неъматларнинг қадрини билмакни айтилур. Мол қадрини билувчи кишилар ўринсиз ерга бир тийин сарф қилмас, ўрни келганда сўмни аямас.
Саховатнинг зидди бахиллик бўлгани каби иқтисоднинг зидди исрофдур. Аллоҳ таоло исроф қилгувчиларни суймас. Иқтисодни риоя қилган кишилар ҳамма вақт тинч ва роҳатда яшарлар. Сўзнинг қисқаси, илм ва маърифат ила баробар иқтисод, инсоф, туганмас саъй, битмас ғайрат лозимдур”.
Айримлар пул ва молдан ташқари вақтини ҳам исроф қилади. Вақт ҳам Аллоҳнинг неъмати эканини унутадилар. Пайғамбар алайҳиссалом бир кунни уч қисмга бўлардилар. Бир қисмини ибодат билан, бир қисмини рўзғор ишлари билан, яна бир қисмини халқ ишлари билан ўтказар эдилар. Халқ ишлари учун ажратилган вақт кифоя қилмаса, оилаларига ажратган вақтдан олар, ибодат вақтига тегмас эдилар.
Қуръони каримдаги Аср сурасини Аллоҳ таоло: “Аср (вақти)га қасамки...” деб бошлайди. Бу оятда вақтнинг одамлар учун қанчалик юксак аҳамиятга эга экани таъкидланган.
Баҳодир УСМОНОВ,
Янгийўл туманидаги
“Пусур оқсоқол” жоме
масжиди имом-хатиби
“Ҳидоят” журналининг 5-сонидан олинди
Фариза Шом: Имом ал-Бухорий, Имом ат-Термизий малайзияликлар орасида кенг танилган ва чуқур эъзозланади
Ислом цивилизацияси институти директори Фариза Шом мамлакат Конституцияси қабул қилинганининг 28 йиллиги муносабати билан Ўзбекистон халқига ўз табрикларини йўллади, хабар бермоқда «Дунё» АА.
"Ҳар қандай давлат ҳаётида Конституция давлат ва жамиятнинг асосий ҳуқуқий регулятори сифатида олдиндан белгиловчи роль ўйнайди, - дейди у. - Ўзбекистон Республикаси Конституцияси ҳам демократия, ижтимоий адолат ва инсонпарварлик тамойилларини таъминлашга асос бўлмоқда.
Ўзбекистонда таълим тизимини тубдан ислоҳ қилиш, фан, маданият, санъат, адабиёт ва спорт соҳаларини ривожлантириш, маънавий-маърифий тадбирлар самарадорлигини ошириш борасида амалга оширилаётган чора-тадбирларга алоҳида эътибор қаратиш лозим.
Бугунги Ўзбекистон ҳудудида яшаб ижод этган Имом ал-Бухорий, Имом ат-Термизий, Абу Али Ибн Сино, ал-Хоразмий, ал-Беруний ва бошқалар каби буюк олим ва илоҳиётчилар замонавий илм-фан ва инсоният цивилизацияси ривожига улкан ҳисса қўшганини ҳам биламиз. Улар малайзияликлар орасида кенг танилган ва чуқур эҳтиром этилади.
Шу муносабат билан Президент Шавкат Мирзиёевнинг бу ислоҳотлар орқали Ўзбекистонда янги Уйғониш даври, яъни Учинчи Ренессанс пойдеворини яратиш мумкин, деган фикрига қўшилмасдан иложим йўқ".
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Озодлик – энг тотли неъмат
Эркин ва озод яшаш шукуҳини бу неъматдан маҳрум бўлганлар кўпроқ ҳис қила олади.
Инсоннинг озодликдан маҳрум этилиши билан ҳаёти тубдан ўзгариб кетиши сир эмас. Панжара ортида, тўрт девор ичида, энг ёмони, яқинлари дийдоридан маҳрум кишининг қандай руҳий азоб чекишини тасаввур қилишнинг ўзи қийин.
Айнан шундай вазиятга тушганлар яқинлари бағрига бир йил, бир ой, ҳатто бир кун бўлса-да эртароқ қайтишининг ўзи катта бахт.
Мамлакатимизда байрамлар муносабати билан эълон қилинаётган афв акти кўплаб кишиларга ана шундай туйғуни тақдим этмоқда.
Куни кеча Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг “Озодликдан маҳрум этиш жазосини ўтаётган, қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган бир гуруҳ шахсларни афв этиш тўғрисида”ги фармони эълон қилинди.
Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинганлигининг 28 йиллиги муносабати билан эълон қилинган фармон байрам арафасида юзлаб кишиларга озодлик неъматини туҳфа қилди. Бу ҳужжат, ўз навбатида, юзлаб хонадонда умид чироқларини ёқди.
Албатта, жазони ўтаётган шахслар қилмишларига яраша жазо олган. Бироқ, инсон зоти борки, хатодан ҳоли эмас. Муҳими, хатодан хулоса чиқариш, қилмишдан пушаймон бўлиш, эгри йўлни тарк этиб, тўғри яшашга аҳд қилишдир.
Фармонга мувофиқ афв этилган 104 нафар шахс ҳам қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтганлардир.
Афв этилганларнинг 13 нафарини чет эл фуқаролари, 9 нафарини 60 ёшдан ошган шахслар, 1 нафарини аёл ҳамда 21 нафарини тақиқланган ташкилотлар фаолиятида қатнашган шахслар ташкил этди.
Афв этилганлар орасида ангренлик Сардор Жўраев ҳам бор. Унинг айтишича, Ангрендаги конлардан бирида меҳнат қилаётганида жамоасидагилар билан бирга олтин конидаги тақиқланган ҳудудга киришган. Шунинг учун у 2 йилдан ортиқроқ муддатга озодликдан маҳрум этилган.
- Озод этилишимга ҳали тўрт ой бор эди, - дейди Сардор. - 80 га кирган онам, оилам, айниқса уч фарзандим йўлимга интизор эди. Муддатидан олдин афв этилганимдан жуда мамнунман. Мана шундай имкниятлар борлигидан, берилганидан миннатдорман. Имкон қадар тезроқ ишга тушиш, иложи бўлса эски ишимга тикланиш умидидаман. Ахир хатоимдан тўғри хулоса чиқардим, энди фақат ҳалол меҳнат қилмоқчиман. Президентимиз кечириб турганида, кон бошлиқлари ҳам мени кечирса керак.
Наманганлик Муҳиддин Хуррамовнинг беш йилга озодликдан маҳрум этилгани оиласини қийин аҳолга туширган. Тўрт фарзанд ота қамалгач боқувчисиз қолишди. Бунинг устига яшаш хонадони кредитга олинган эди...
- Акам фермер эди. Менга қизимнинг операциясига катта пул керак бўлиб қолди, - деб хотирлайди Муҳиддин. – Шунга фермерлик қилаётган еримиздан бир қисмини сотмоқчи бўлдим. Аммо пул олаётганимда мени ушлашди. Шу тариқа беш йилга озодликдан маҳрум этилдим. Тўғри, катта хато қилганман. Аммо кейин бундан пушаймон бўлиб, хатоимдан хулоса чиқардим. Ҳали жазо муддатимнинг ярмини ҳам ўтамаган бўлсам ҳам Президентимизга аҳволимни тушунтириб, афв этишларини сўраб ёзган мурожаатим қаноатлантирилди. Буни эшитган пайтим қувончимнинг чеки бўлмади. Бунга энди ҳалол меҳнат қилиб жавоб қайтармоқчиман.
Ўзбекистон Республикаси ички ишлар вазирлиги Жазони ижро этиш бош бошқармаси ахборот хизматидан маълум қилишларича, айни пайтда фармон тўлиқ ижро этилган. Жазони ижро этиш муассасаларида жазо ўтаётган, фармон билан афв этилган шахсларнинг барчаси озодликка чиқарилган. Уларнинг барчаси ўз уйларига етиб борган.
Норгул Абдураимова, ЎзА
МУБАЙЯН ВА НАСРИЙ БАЁНИ: Ишорат анбиёнинг фазилатлариға ва ҳазрати Муҳаммаднинг афзаллиғиға алайҳимуссалом (Йигирма иккинчи мавзу)
ОЗ-ОЗ ЎРГАНИБ ДОНО БЎЛУР...
* * *
Заҳируддин Муҳаммад Бобур хазиналари
* * *
МУБАЙЯН ВА НАСРИЙ БАЁНИ
* * *
ИЙМОН-ЭЪТИҚОД КИТОБИ
* * *
НАЗМ
Анбиё – Тенгри танлағонлардур,
Барча эл – тан, бу хайл – жонлардур.
Бордурур борча элга фазллари,
Хоҳ бўлсин фаришта, хоҳ парий.
Борчанинг афзали Муҳаммаддур,
Борчанинг акмали Муҳаммаддур.
Борчанинг фазлини йиғиштурсанг,
Бир кишида борин сиғиштурсанг,
Фазли Аҳмадча бўлмағай ул ҳам,
Бўлғай Аҳмад фазилатидин кам.
Ҳар набийнингки ҳужжати бордур,
Бир бўлак хайлу уммати бордур.
Лек, билким, Муҳаммади Арабий
Бордурур коффаи улусқа набий.
Жумлаи анбиёға ул хотим,
Борча маҳкуму улдурур ҳоким.
Хатм ўлубдур анга пайғамбарлиқ,
Келмас эмди кишига бу ёрлиқ.
Осмондин Масиҳ чун келгай,
Шаръи – шаръи Муҳаммадий бўлғай.
Даъват эткай улусни бу динға,
Саъй қилғай бори бу ойинға.
Шаръича шаръ бўлмағай тансух,
Қилди, ҳар шаръники бор, мансух.
НАСРИЙ БАЁН
Пайғамбарлар алайҳимус-саломнинг фазилатлари ва ҳазрати Муҳаммаднинг (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) афзалликлари ҳақида
Пайғамбарлар Аллоҳ таъоло танлаган зотлардир, барча халқ тан бўлса, бу жамоа жонлардир. Хоҳ фаришталар, хоҳ жинлар (хоҳ инсонлар) халқи бўлсин, у пайғамбарларнинг барча халқдан афзалликлари – устунликлари бор.
Барчасининг афзали ҳазрати Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламдирлар, барчасининг акмали – энг мукаммали ҳам ҳазрати Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламдирлар.
Барчаларининг фазилатини йиғиштириб, бир инсонда жамласанг, бу ҳам ҳазрати Аҳмад (яъни, ҳазрати Муҳаммад) алайҳиссаломнинг фазилатича бўла олмайди, барча-барчасининг фазилати ҳазрати Аҳмад алайҳиссаломнинг фазилатларидан кам бўлади.
ИЗОҲ: Қуръони каримдан (оят маъноси): “Биз ушбу (номи ўтган) пайғамбарларнинг баъзиларини (Ўзимиз ато этган хислатлар билан) баъзиларидан устун қилдик” (Бақара сураси, 253-оят).
Яна: Исро сураси, 55-оятида ҳам шу маъно бор.
Ҳар бир пайғамбарнинг ҳужжати (Аллоҳ юборган китоби ёки саҳифаси, ёхуд мўъжизаси) бор бўлиб, ҳаммаларининг бир бўлак жамоаси – бир қавмдан уммати бор, яъни ҳар бирлари маълум бир қавмга пайғамбар қилиб юборилганлар.
Лекин билгинки, арабий (зотлари араб бўлмиш) ҳазрати Муҳаммад алайҳиссалом бутун халққа, яъни бутун инсониятга (ва жин қавмига) пайғамбар қилиб юборилгандирлар.
Ул зот барча пайғамбарларнинг тугалловчиси – сўнггисидирлар, барчалари ҳукмга тобедир, у киши ҳокимдирлар.
Пайғамбарлик у зот билан тугаган – охирига етгандир, энди бирор кишига бу ёрлиқ – бу фармон, бу мақом, бу вазифа, бу шараф берилмайди.
Ҳазрати Ийсо Масиҳ алайҳиссалом осмондан тушганларида, у зотнинг (тутган ва ҳукм юритадиган) шариъати ҳазрати Муҳаммад алайҳиссаломнинг шариъатлари бўлади. У зот бутун халқни – инсониятни шу динга (ислом динига) чақирадилар ва шу диннинг қонун-қоидаси билан саъйу ҳаракат қиладилар.
(Чунки) ул зотнинг шариъатларига тенг келадиган тансух – ажойиб, нодир, камёб шариъат бўлмайди, қанча шариъат бор бўлса, бу шариъат барчасини мансух қилди – бекор қилиб, ҳукмини тўхтатди. (Ислом шариати эса то Қиёмат кунигача давом этади.)
Насрий баён ва шарҳ муаллифи:
Мирзо КЕНЖАБЕК