muslim.uz

muslim.uz

Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг Ҳаким Термизий мақбарасига зиёратга бориб, ўша мўътабар масканда туриб Ақтўбеда вафот этган юртдошларимиз учун чуқур қайғуда эканини айтиб, уларнинг яқинларига изҳор этган таъзиясини эшитганда  биз катталарга қўшилиб болаларимиз ҳам йиғлаб юборди.

Ҳақиқатан, бу фожеа бутун Ўзбекистон халқини ларзага солди, йиғламаган кўз, оғримаган қалб қолмади.

Бу мусибатдан кўзларимиз яна бир карра очилгандек бўлди, Аллоҳнинг синови хар қадамда, ҳар дақиқада қаршимиздан чиқишини бизга англатди. Юраги ёнаётган оналарга, бағри куяётган оталарга, жигари қон бўлган опа-сингилларга ҳамдардман, қайғудошман. Раббимиздан марҳумларнинг ортида қолган фарзандларига, ёру вафодорларига, ота-оналарига бундай шиддатли синовга мос сабр бериб, уларни чиройли мукофотлашини сўраб, Қуръон тиловатини қилиб ортидан дуода эканимни бир ожиз банда сифатида изҳор қиламан

Уларнинг не-не орзуларда йўлга отланганини мусофирчиликни бошидан ўтказган инсон сифатида яхши ҳис қиламан. Тўрт-беш сўм пул топиб келсам, уйимни таъмирлайман, қизимни узатаман, ўғлимни уйлайман... эҳҳе, улар яна қанчадан-қанча олижаноб ниятлар билан йўлга чиққан эди. Бунинг ҳисобини бир Худо билар эди, уларнинг ўзлари билар эди, ўзлари билан олиб кетди.

Лекин манзил ўша ергача, умр шу қадар экан, Аллоҳ таолодан уларнинг ҳаққига раҳмат ва мағфират сўрайман. Азали бўлиб қолган яқинларига улкан сабр, куч ва уларнинг руҳи шод бўлиши учун бу мусибатга мардонавор туриб беришларини, ана шунда бу мусибатнинг мукофотини Раббим Ўзи мукофотлашини сўраб дуолар қиламан.

Биз бир жон, бир тан, бир халқмиз – сизнинг дардингиз бизнинг дардимиз, сизнинг мусибатингиз бизнинг мусибатимиз, бу ҳамдардлигимни қабул қиласиз деган умиддаман. Раббимиз марҳумларнинг ётган жойларини нурга тўлдириб, Қиёматда шаҳидлик мақомида тирилтирсин.

Қизманой ҲАЙИТОВА,

уй бекаси

ONLINE.

ЎМИ Матбуот хизмати

mardi, 23 janvier 2018 00:00

Муоз ибн Жабал

Cаҳобалар ҳаёти

Хазраж қабиласига мансуб Муоз ибн Жабал Исломни биринчилардан бўлиб қабул қилган мадиналиклардан эди.

Бу саҳобий Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга ҳаёт синовларидан ўтди. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам билан доим бирга бўлгани боис у зотдан кўп нарсаларни ўрганди. Ҳатто Расулуллоҳ алайҳиссалом): “Умматимнинг ичида ҳалол ва ҳаромни энг яхши билувчиси Муоз ибн Жабалдир”, дердилар. 

Ямандан бир гуруҳ элчилар келиб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ўзларига ҳақ йўлни кўрсатувчи устоз юборишни илтимос қилишди. Барча саҳобийлар бундай олий шарафга сазовор бўлишни истаб у зотдан ишора кутдилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эса уларга Муоз ибн Жабал розийаллоҳу анҳуни жўнатдилар.

Уни кузатишдан олдин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам у кишига саволлар билан мурожаат қилдилар:

– Эй Муоз! Ҳукм чиқаришда нимадан фойдаланасан?

– Аллоҳнинг китобидан.

– Агар Аллоҳнинг китобидан топа олмасанг-чи?

– Расулининг суннатидан қидираман.

– Расулининг суннатида ҳам топа олмасанг-чи?

– Унда ўз раъйим билан ижтиҳод қиламан, – деб жавоб берди Муоз ибн Жабал.

Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг муборак юзларида хурсандчилик аломатлари пайдо бўлди. Қувонганларидан: “Расулуллоҳнинг элчисини Аллоҳ ва Расули рози бўладиган ишларга мувофиқ қилиб қўйган Раббимизга ҳамд бўлсин”, дедилар.

*   *   *

Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳу саҳобалар орасида илми ва фаросати билан ҳам ажралиб турарди. Ушбу воқеани ибн Абдуллоҳ зикр қилади:

– Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳунинг даврида Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам масжидларига бир неча саҳобалар билан кирдик. Ўттиз нафардан ортиқ одам суҳбатлашиб ўтирган мажлисга қўшилдим. Улар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан эшитган ҳадисларини эслашарди. Ораларида қорачадан келган, ширинсухан истарали йигит ўтирарди. Менимча, у қавмнинг орасидаги энг ёши эди. Саҳобалар ҳадис айтишса, ўша йигит шарҳлаб, фатво берар эди. Сўрамасалар жавоб бермасди, яъни ортиқча гапирмас эди. Мажлис тугаганидан кейин унга яқин бордим ва:

– Эй Аллоҳнинг бандаси! Сиз кимсиз? – деб сўрадим

У:

– Мен Муоз ибн Жабалман, – деб жавоб берди.

*   *   *

Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу барча соҳада Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳунинг маслаҳати билан иш кўрар, унинг фатвосига таянар эди. Саҳобийга ҳурмати сабабли “Агар Муоз ибн Жабал бўлмаганида, Умар шак-шубҳасиз ҳалок бўларди”, дерди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этганларида Муоз розияллоҳу анҳу Яманда ул зот буюрган ишларни бажараётган эди. Абу Бакр розияллоҳу анҳу вақтида Мадинага қайтиб келди.

Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳу бой эди. Келганидан сўнг Умар ибн Хаттоб Абу Бакр розияллоҳу анҳум билан кенгашиб, Муоз ибн Жабалга молидан камбағалларга эҳсон қилишни маслаҳат берди. Муоз ибн Жабал эса ҳеч нима демади.

Эртаси куни тонгда Умар ибн Хаттоб Муоз розияллоҳу анҳуни ўз уйи олдида ҳаяжонланган, йиғлаб турган ҳолда кўрди. У киши йиғидан зўрға тийилиб, Умар розияллоҳу анҳуга:

“Эй Умар, кеча тунда туш кўрдим: уммон гирдоби мени ўзига тортиб, ғарқ қилмоқчи бўлаётган эмиш. Шунда сиз келиб мени қутқариб қолдингиз...” Икковлари шу заҳоти Абу Бакр розияллоҳу анҳунинг олдиларига боришди. Муоз ибн Жабал Абу Бакрга розияллоҳу анҳумга ўз молининг ярмини олишини ва муҳтожларга истаганича эҳсон қилишини айтди...

*   *   *

Бир куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Муоз розияллоҳу анҳуни тонгда учратиб қолдилар ва саволга тутдилар:

– Эй Муоз, уйқудан қай ҳолатда уйғондинг?

– Ҳақиқий мўмин бўлиб уйғондим, ё Расулуллоҳ, – деди Муоз.

– Ҳар нарсанинг ҳақиқати бўлади, имонингнинг ҳақиқати нима? – деб савол бердилар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам.

– Уйғонганимда келаётган тунни кўра оламанми-йўқми – билмайман. Уйқуга кетишимдан олдин тонгни кўра оламанми-йўқми – билмайман. Яна қадам босиб юраётганимда кейинги қадамимни боса оламанми-йўқми – билмайман. Хаёлимда, ўтиб кетган қавмларга қиёматда китоблари берилаётганини, жаннат аҳли роҳатланаётганини, гуноҳкорлар эса қийналаётганини кўргандай бўлавераман.

Шунда Расулуллоҳ алайҳиссалом:

– Ҳақиқатни билибсан, унда бардавом бўлгин, эй Муоз, – дедилар.

*   *   *

Муоз ибн Жабал умрини инсонларни тўғри йўлга бошлашга, фойдали илм қолдиришга бағишлади. Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳу у киши ҳақида: “Муоз Аллоҳга бўйсунувчи, ҳақиқий мусулмон эди. Биз уни Иброҳим алайҳиссаломга ўхшатар эдик”, дер эди.

Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳу қариндош-уруғлари билан Шомга кўчиб ўтади ва у ерда илм билан шуғулланади. Бир қанча муддат ўтганидан сўнг Шомнинг амири Абу Убайда ибн Жарроҳ вафот этади. Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу Муоз ибн Жабални Шомга бошлиқ этиб тайинлайди.

Ўлим тўшагида ётган Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳудан кимни ноиб қилиб кетишини сўраганларида, “Агар Муоз ҳаёт бўлганида уни албатта ўзимдан кейинги халифа қилиб қолдирардим. Раббимнинг олдига борганимда у мендан: “Муҳаммаднинг умматига кимни бош қилиб қолдирдинг?” деса, Раббимга: “Уларга Расулуллоҳнинг: “Қиёматда олимларнинг бошлиғи Муоз ибн Жабал бўлади”, деганларини эшитганим учун Муоз ибн Жабални қолдирдим”, дер эдим”, деб жавоб берган экан.

Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳу Шомга бошлиқ этиб тайинланганидан сўнг бир неча ой умр кўрди ва 33 ёшида оламдан ўтди.

 

Абу АЙЮБ тайёрлади.

ЎМИ Матбуот хизмати

 

 

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: «Эй имон келтирганлар! На мол-дунёларингиз ва на фарзандларингиз сизларни Аллоҳнинг зикридан (Унга ибодат қилишдан) чалғитиб қўймасин! Ким шундай қилса, ўшалар зиён кўрувчи кимсалардир. Сизларнинг (ҳар) бирингизга ўлим келганида: “Ё Раббим! Мени озгина (тирик) қолдирсанг-чи, мен садақа қилиб, солиҳ бандалардан бўлсам!” деб қолишидан илгари Биз сизларга ризқ қилиб берган нарсалардан эҳсон қилинглар. Аллоҳ бирор жонни ажали келганида кечга қолдирмас. Аллоҳ қилаётган (барча) амалларингиздан хабардордир» (Мунофиқун, 9-11).

Инсон табиатан ялқов, нафс истаклари, бойликка ҳирс уни ибодатлардан тўсади. Баъзилар ҳой-ҳавас кетидан юриб, ажали келганини ҳам пайқамай қолади. Куч-қувват борида ибодат қилиб, пушаймон бўлмасдан бурун мол-мулкни фақат яхшиликка сарфлаш керак.

Оятдаги “зикр”дан мурод “Исломда буюрилган фарз амаллардир”, дейди Имом Ҳасан.

Имом Заҳҳок: беш вақт намоздир, дейди.

Бошқа баъзи олимлар “зикрдан мурод Қуръон каримни қироат қилиш”, дейишган (“Фатҳул Қадир”).

Имом Заҳҳок айтади: “Қодир бўлиб, ҳаж қилмаган, молидан закот бермаган кимса ўлими олдидан бир муддатга бўлса ҳам (шу амалларни бажариб қолиши учун) дунё ҳаётига қайтишни истайди...”

Банданинг ҳар бир эзгу нияти, қилган яхши амали ажрсиз қолмайди. Ҳатто йўлдаги тош ва тиконларни олиб ташлаш ҳам, яхши сўз, чиройли муомала ҳам, яхшилик қилолмаган кишининг ёмонлик қилмаслиги ҳам садақадир. Суффа аҳлидан бўлган, мол-дунёси йўқ саҳобалар садақа қилишга қурбимиз етмай, савобдан маҳрум қоляпмиз, деб шикоят қилишганида, у зот алайҳиссалом: “Бойлар қилаётган садақаларнинг савобига сизлар тасбеҳ, таҳлил ёки истиғфор айтиш билан етишасизлар”, деганлар.

Фарз, вожиб садақаларнинг ошкора қилинишида бошқаларга ибрат бўлиш ёки унутганларнинг эсига солиб қўйиш каби фойдалар бор. Аммо нафл садақаларни “ўнг қўл берганини чап қўл сезмайдиган” даражада яширин қилиш керак. Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳу айтади: “Ихтиёрий садақаларни пинҳона қилиш (савоби) ошкора қилинганидан етмиш даража, фарз садақаларни (закот, ушр, қурбонлик, фитр каби) эса ошкора қилиш (савоби) пинҳон тутилганидан кўра йигирма беш марта ортиқдир”.

Инсон ҳалол касб қилган нарсаларидан садақа қилиши лозим. Қўлда имконимиз борида молларимизни эзгу ишларга сарфлайлик. Аллоҳ таоло ҳеч биримизни зиён кўрувчилардан қилмасин.

Абдувоҳид ЎРОЗОВ тайёрлади.

ЎМИ Матбуот хизмати

mardi, 23 janvier 2018 00:00

Барча севги бир юракда

Бир куни Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳазрат Али каррамуллоҳу важҳаҳудан:

– Эй Али, Аллоҳни яхши кўрасанми? – деб сўрадилар.

– Албатта, ё Расулуллоҳ! – жавоб бердилар ҳазрати Али.

– Мени ҳам яхши кўрасанми?

– Ҳа, албатта.

– Хўп, аёлингни-чи?

– Уни ҳам яхши кўраман.

– Фарзандларингни-чи?

– Уларни ҳам.

– Бу севгиларнинг ҳаммасини битта юракка қандай сиғдирасан?

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бу кутилмаган саволи қаршисида ҳазрат Али нима дейишни билмай қолдилар. "Буни ўйлаб кўришим керак", дея у ердан кетдилар.

Ўйчан ҳолда уйга кириб келган ҳазрат Алини Фотима онамиз розияллоҳу анҳо кутиб олдилар. Ҳолатлари сабабини сўрадилар: "Нега ўйчансиз? Агар ташвишингиз ўткинчи дунё ғами учун бўлса, қўйинг, бу изтироб чекишингизга арзимайди. Аммо қайғунгиз раҳмоний бўлса, менга ҳам тушунтиринг, биргаликда ечим излайлик".

Ҳазрат Али Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан ўрталарида бўлиб ўтган суҳбатни аёлларига гапириб бердилар. Фотима онамиз розияллоҳу анҳо вазиятни англагач, табассум қилиб:

– Отамга бориб айтинг:

Аллоҳни ақл ва руҳим билан;

Пайғамбарни қалбим билан;

Аёлимни нафсим билан;

Фарзандларимни шафқатим билан севаман, – деб айтинг, дедилар.

Ҳазрат Алидан розияллоҳу анҳу бу жавобни эшитган Пайғамбаримиз хурсанд бўлдилар ва: "Эй Али, сен олиб келган гул нубувват боғидандир", дея жавобнинг асл эгасини билганларини маълум қилдилар.

 

ЎМИ Матбуот хизмати

Top