Шайх Салоҳ Aбулҳож ҳафизаҳуллоҳ

Мустақиллик – олий неъмат

Аллоҳ таоло Одам алайҳиссаломни яратиб, унинг зурриёдларини Ер юзига тарқатди. Одам ато ва Момо Ҳавводан тарқалган инсоният турли миллат ва элатларни ташкил қилиб, маълум ҳудуд ва маконларни ўзлари учун маскан тутдилар. Бу ҳақда Қуръони каримда: “Эй, инсонлар! Дарҳақиқат, биз сизларни бир эркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво)дан яратдик ҳамда бир-бирларингиз билан танишишингиз учун сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила (элат)лар қилиб қўйдик...”, - дейилган (Ҳужурот сураси, 13-оят).

Табиийки, инсон қаерда дунёга келса, шу ер унинг учун Ватан, ҳеч нарсага алишиб бўлмайдиган қадрли макон ҳисобланади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Ҳазрати Абу Бакр Сиддиқ разийаллоҳу анҳу билан Мадинаи мунавварага ҳижрат қилиб кетаётганларида орқаларига ўгирилиб, яъни Маккаи мукаррамага юзланиб: “Агар қавмим мени Маккадан чиқиб кетишга мажбур қилмаганида, ҳечам ўз ихтиёрим билан уни ташлаб кетмаган бўлар эдим”, деганлар. Демак, ватанни севиш, уни соғиниб яшаш инсоният фитратида мавжуд бўлган нозик ҳисдир. Бирор сабаб билан бошқа юртларга кетган киши киндик қони томган диёрини қумсаб маъюс тортиши ва у ҳақда бирор қайғули хабар эшитганда қалбан эзилиши бор гап.

Тарихдан маълум, бирорта халқ бошқа бир халқни ўзига тобе қилмоқчи бўлса, аввало, унинг ватанини босиб олиб, вайрон қилган, ўзларини эса қулга айлантирган. Ватанини душман қўлига ўтганини кўрган миллат учун бундан ортиқ хўрлик ва азоб йўқ. Зеро, Ватан, миллат, дин тушунчалари инсон учун ҳар нарсадан азиз ва муқаддасдир. Шунинг учун ҳам динимиз таълимотида она ватан ҳимояси, миллат фаровонлиги ва дин равнақи йўлида жон берган кишиларга шаҳидлик мақоми берилиши айтилган. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳадисларининг бирида: “Ким моли ҳимояси йўлида ўлдирилса, у шаҳиддир. Ким жони ҳимояси йўлида ўлдирилса у шаҳиддир. Ким дини ҳимояси йўлида ўлдирилса, у шаҳиддир. Ким аҳли ҳимояси йўлида ўлдирилса, у шаҳиддир”, деб марҳамат қилганлар (Имом Абу Довуд ва Термизий ривоятлари). Демак, дин, халқ, ватан ҳимояси йўлида жон берган инсон Аллоҳ ҳузурида улуғ даражага эришади.

Дарҳақиқат, бундай кишига шаҳидлик мартабаси берилиши бежиз эмас. Чунки, у инсон учун жондан ҳам азиз бўлган нарсани ҳимоялашга қасд қилган. Акс ҳолда, унинг шаъни ва ғурури топталган бўлар эди. Ватан лафзи олдига “жонажон” деган сўз қўшиб айтилиши ҳам бежиз эмас. Абу Ҳурайра разийаллоҳу анҳудан ривоят қилинишича, бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларига келиб: “Ё Расулуллоҳ! Бир киши менинг уйимга бостириб келиб, молимни тортиб олмоқчи бўлса нима қилай?” деб сўради. “Молингни унга бермагин”, деб жавоб бердилар. “Агар мени урса-чи?” деганда, “Сен ҳам у билан уришгин”, деб жавоб бердилар. “Агар мени ўлдириб қўйса-чи?” – “Унда сен шаҳидсан”. “Борди-ю, мен уни ўлдириб қўйсам-чи?” – “У дўзахдадир”, - деб жавоб бердилар (Имом Муслим ривояти).

Таассуф билан айтамиз, бугунги кунда ватан, эрк, озодлик тушунчаларидан йироқ инсонлар орамизда йўқ эмас. Аслида юртнинг, халқнинг истибдодига ҳамма замонда ҳам шундай кимсалар сабаб бўлган. Яқинда ижтимоий тармоқларда собиқ иттифоқни мақташ оҳангида эълон қилинган мақола уларнинг юзини яна бир бор кўрсатиб қўйди. Ушбу мақоладаги сохта даъвога кўра, совет давлати ўзбек халқининг халоскори бўлган, ўзбек халқи қолоқ, саводсиз эди, советлар мактаблар очди, ҳаммани саводли қилди, халқни ишли, уйли-жойли қилди ва ҳоказо. Яъни советлар тарғиботи етмиш йил давомида халқимиз қулоғига қуйган мағзава гаплар.

Минг афсус ва надоматлар бўлсин, мана шу сафсата мақола тагига уч юз кишига яқин одам “Ёқтирдим, севдим!” ифодаларини қўйган. Яна юз яқин киши эса, “бўларкан-у, баракалла”, деган мазмунда изоҳлар қолдирган.

Собиқ иттифоқни улуғлаётган бу кимсалар ушбу тузум халқимиз бошига солган чексиз кулфат ва мусибатларни билишармикан?!

Маълумотларга кўра, собиқ тузум даврида 507 нафар ўзбекистонлик сиёсий маҳбус устидан ҳукм чиқарилган. Абдулла Қодирий, Абдулҳамид Чўлпон, Абдурауф Фитрат каби халқимизнинг кўплаб ардоқли адиблари, маърифатпарвар фарзандлари отиб ташланган.

“Катта террор” 1937 йил 30 июлдан бошланиб, 1938 йил ноябрига қадар давом этган бўлиб, шу вақт ичида 1,5 миллион киши қамоққа олинган, шундан 700 минги отиб ташланган. Унинг қаҳрли тиғи жамият аъзоларининг барча тоифаларини ўз домига тортган.  

Яна бир даҳшатли фактга эътибор қаратсак. “Қатағон қурбонлари” китобида ёзилишича, “НКВДнинг 00486-сонли буйруғи бўйича 1938-1946 йилларда Қарағандадаги “АЛЖИР” (Акмолинский лагерь жён изменников родины) лагерида “Ватан хоинларининг оила аъзолари”дан 6500 аёл жазони ўтаган. Халқ душмани тамғаси билан қатағон бўлганларнинг фарзандлари махсус болалар муассасаларида сақланган. 1937 йил 15 августдан 1939 йил январигача Иттифоқ бўйича 25342 бола оиласидан ажратиб олинган, улардан 22427 нафари Халқ маорифи комиссарлиги ҳудудидаги болалар уйларига ва маҳаллий боғчаларга тарқатиб юборилган, шундан 1909 нафари Москвада бўлган, 2915 нафари бошқаларга боқиш учун оилаларга қайтариб берилган. Бу болаларнинг ёши 15 гача бўлган. Ёши 15 дан юқори бўлган болалар “ижтимоий хавфли” ҳисобланиб, қамоққа олинган ва ҳукм қилинган...”

Шунчалар ҳам разолат, қабиҳлик бўладими? Буни англамаган нима деб аташга ҳам ожизсан. Энг муҳими, биз ҳамиша ҳушёр бўлишимиз керак, чунки ёш авлоднинг юрт, озодлик қадрини билиб ўсишига масъулмиз.

Алҳамдулиллоҳ, мустақиллик неъмати бизга насиб этди. Эркин ва обод, инсон қадри азиз бўлган Ватанда бахтиёр умр кечиряпмиз. Бу бахтни асраб қолиш, унинг мустаҳкамлиги учун фидокорлик кўрсатиш шу юртда яшаётган ҳар бир инсоннинг бурчидир.

Муҳаммад Зариф ЭРГАШ ўғли,

Яккасарой туманидаги “Раҳимжон ҳожи ота”

жоме масжиди имом хатиби

    Озодлик, хурлик, бировларга қарам бўлмаслик Аллох таолонинг бизга ато этган энг улуғ неъматидир. Неъмат бўлганда ҳам ҳар куни, ҳар соат фикр юритиладиган, ҳар дам шукр қилинадиган қадри-шарафи, бардавомлиги кўз қорачиғидай авайлаб асраладиган бебаҳо неъматдир.

       Истиқлол туфайли жаннатмакон мамлакатимизда Ислом дини равнақи йўлида кенг имкониятлар очилиб, эътиқод эркинлиги қонуний равишда кафолатлаб қўйилди. Миллий ва диний қадриятлар тикланди, масжид ва мадрасаларнинг бинолари, нодир тарихий манбалар, осори атиқалар мусулмонларга қайтариб берилди. Мўмин мусулмонларнинг эмин – эркин ибодат қилишлари, диний таълим олишлари, диний адабиётларни нашр этишлари ва оммавий ахборот воситаларидан баҳраманд бўлишлари учун ҳамма шароитлар яратилди. Эътиқод эркинлиги қонуний равишда кафолатлаб қўйилди.

   Рамазон ва Қурбон ҳайитларининг биринчи кунлари дам олиш куни деб белгиланиб, байрам сифатида эълон қилинди.

   Ана шу имкониятлардан тўғри фойдаланиш ва бу буюк неъматларнинг шукронасини қилиб, қадрига етиб яшаш ҳамда мустақиллигимизни янада мустаҳкамлашга муносиб ҳисса қўшиш барчамиз учун ҳам қарз, ҳам фарздир.

Мустақиллик ва ибодатларни эмин-эркин адо этиш неъматига доимий шукроналар айтишимиз лозим. Чунки Аллоҳ таолонинг бундай ваъдаси бор:

“…агар (берган неъматларимга) шукр қилсангиз, албатта, (уларни янада)зиёда қилурман…” (Иброхим сураси 7-оят).

    Муборак ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз алайҳиссалом «Ким инсонларга улардан кўрган яхшиликлари эвазига шукр қилмас экан, демак Аллоҳга ҳам шукр қилмабди» (Имом Ахмад ва Термизий ривояти), – деб марҳамат қилганлар.

    Инсон қаерда дунёга келса, ўша ер унинг учун Ватандир. Киндик қони тўкилган жой унга ҳамма нарсадан қимматли. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Мадинаи мунавварага ҳижрат қилганларида Маккаи мукаррамани эслаб: «Агар қавмим мени Маккадан чиқиб кетишга мажбур қилмаганида, ҳечам ўз ихтиёрим билан уни ташлаб кетмаган бўлар эдим», деганлар. Демак, Ватанни севиш, ундаги бор нарсаларни ардоқлаб, соғиниб яшаш инсоният фитратида мавжуд бўлган нозик ҳис-туйғудир.

      Аллома Алихонтўра Соғуний ҳазратларининг қуйидаги сўзлари она-Ватанни севган ҳар бир кишининг қалбида ғайрат ва шижоат уйғотади: «Ҳар бир кимсага маълумдирки, ҳаёт оламида инсоннинг энг севган, қадрли, қимматли тўрт нарсаси бордур. Бу тўрт нарсага эга бўлмаган кишилар инсонлик шарафидан маҳрум бўлурлар. Улар: озодлик ва эркинлик, меҳнат билан топилган молга ўзи эгалик қилмоғи, туғилиб ўсган она-Ватани ҳамда асрлар бўйи асраб-авайлаб келаётган муқаддас дини».

Ҳакимлар айтадилар: «Кишининг вафодорлиги унинг ўз Ватани учун қайғуришидан, дўстларини соғинишидан ва умрининг зое кетказган лаҳзаларига ўкиниб яшашидан билинади». Инсоннинг ўз халқига бўлган садоқати ва фидойилиги Ватанни ҳимоя қилиши, юрт тараққий топиб, ҳар томонлама мустаҳкам ва қудратли бўлиши ҳамда элнинг тинч ва фаровон ҳаёт кечиришига имкон даражада ҳисса қўшиш билан ўлчанади.

Барчамиз учун табаррук бўлган уч сўз бор: Имон, Ватан ва Истиқлол. Бу сўзларнинг мазмун моҳиятини бугун ҳар биримиз юракдан ҳис этиб турибмиз.

  Имон – Буюк Аллоҳ ва Расулига ишониш, Унинг раҳмат ва мағфиратидан умидвор бўлиш ва Унинг амр-фармонларига итоатда бўлиш демакдир.

  Ватан – бу муқаддас замин, буюк аждодларимиз юрти ва келажак авлодларимиз ифтихоридир. Уни авайлаб-асраш, унинг бағрида эртанги кунга умид билан яшаш, имон ва муҳаббат таянчидир.

     Истиқлол – Аллоҳнинг улуғ неъматларидан бўлиб, у ҳаётимиз мазмуни, ғурур ва ифтихоримиз тимсоли ва ифодасига айланган.

Аллоҳ таолога бўлган имонимиз ва ихлосимиз Истиқлол шарофати билан янада мустаҳкамланиб, зиёда бўлиб бормоқда.

   Кундан кунга юксалиб, тараққий этиб бораётган озод ва обод Ватанимизни бугун дунё танимоқда, тан олмоқда. Турли соҳаларда Ватанимиз эришаётган ютуқлар юртдошларимизнинг ҳамжиҳатлиги, халқимизнинг бунёдкорлик борасидаги меҳнатлари ва албатта, муҳтарам Юртбошимизнинг олиб бораётган одилона сиёсати маҳсулидир. Айниқса, юртимимзда ёшларга яратиб берилаётган кенг имкониятлар ҳақида ҳар қанча гапирсак камлик қилади. Ёшларимиз таълим, спорт, санъат, қўйингки, барча соҳаларда эришаётган юксак марралар ана шу эътибор ва ғамхўрликнинг самарасидир.

    Дунёда турли манфаатлар, ғоялар кураши авж олган бугунги мураккаб бир даврда ватанимизни кўз қорачиғидек асраш, унинг тинчлигини сақлаш, равнақи йўлида астойдил меҳнат қилиш ҳар биримизнинг муқаддас бурчимиздир. Зеро, Ватанимиз бизнинг ғуруримиз, фахримиз, ҳаётимиз мазмунидир.

    Дунёнинг турли минтақаларида юз бераётган қарама-қаршилик ва тўқнашувларни, вайрон бўлаётган шаҳар ва қишлоқларни, тинч аҳолининг қони тўкилаётганини кўриб, Ўзбекистоннинг оддий фуқароси сифатида шуни баралла айта оламизки, энг олий саодатимиз – мустақиллигимиздир.

    Бугун бир қўлида бешикни, бир қўлида дунёни тебратаётган аёлларнинг ҳаётдан шод юз-кўзларига қараб, замонавий таълим тарбия масканларида вояга етаётган бахтли авлодга қараб, Ўзбекистон келажаги буюклигига яна бир бор ишонч ҳосил қиласан киши.

    Дарҳақиқат, бугунгача бўлган йўлни осонликча босиб ўтмадик. Минг-минг машаққатлар синовидан, даврнинг оғир заҳматларидан матонат, эзгу мақсад сари олға интилиш, юксак ишонч билан тик ўта олган мардона юртда яшамоқ, унга муносиб бўлмоқ ҳар биримизнинг олий бурчимиз бўлмоғи шарт! Шу заминда яшаёттан ҳар бир инсон ўзига «Ким эдигу ким бўлдик?» деган ҳақли саволни бериб яшаши замирида жавобни тинчликка бўлган ҳурмат, истиқлолга бўлган шукрона туфайли топишига аминмиз. Кечаги кун билан бугуннинг орасида жуда катта тафовут бор. Яқин тарихда кимнингдир измидан чиқолмай, ўз тилини, ўзлигини, ҳақлигини исбот этмоққа-да ожиз кўнгиллар бугун соф миллат тили – ўзбек тилида баралла ва эркин суҳбатлашаётгани, ҳатто жаҳон минбарларида туриб сўзлаётгани юракни чексиз фахрга тўлдиради.

    Ватан равнақи, тинчлиги, осойишталиги ва унинг ҳар томонлама ривожланиб, тараққий топишида ўзаро ҳамжиҳатлик асосида саъй-ҳаракат қилишимиз зарурлигини Аллоҳ таоло Қуръони Каримда таъкидлаб, шундай дейди:

“… Эзгулик ва тақво (йўли)да ҳамкорлик қилингиз, гуноҳ ва адоват (йўли)да ҳамкорлик қилмангиз! Аллоҳдан қўрқингиз! Албатта, Аллоҳ азоби қаттиқ зотдир” (Моида сураси 2-оят).

    Ҳурриятпарвар аждодларимизнинг асрий орзусини, халқимизнинг тенглар ичра тенг бўлиш ҳуқуқини юзага чиқарган, миллий ўзлигимиз, қаддимиз ва қадримизни тиклаган, мамлакатимиз тинчлиги ва тараққиёти, халқимиз фаровонлигини таъминлаётган, биз ёшлар келажагига мустаҳкам замин яратаётган азиз ва мукаррам – Мустақиллигимиз бардавом бўлсин!

Одилжон  Нарзуллаев
Янгийўл тумани “Имом Султон”
жоме масжиди  Имом-хатиби

AKS SADO

Ulug‘ olim Imom Qastaloniy bunday degan: “Imom Buxoriy asarlari quyosh yetgan joygacha yetib bordi. Dunyoning hamma yerini egalladi. Uning fazlini hech kim inkor qilolmaydi. Asarlarining eng ulug‘i – “Jomi-us sahih”dir”.

Darhaqiqat, butun islom olami o‘n ikki asrdan ziyod vaqt davomida “Sahih-ul Buxoriy”ni Qur’oni karimdan keyingi eng moʻtabar manba sifatida e’tirof etib, buyuk muhaddis bobomizni e’zozlab keladi.

Shu ma’noda, Prezidentimizning 15-avgust kuni O‘zbekiston Respublikasining “Imom Buxoriy” ordenini ta’sis etish to‘g‘risida”gi Qonuniga imzo chekkani xalqimiz qalbiga alohida surur va mamnuniyat baxsh etdi. Yurtimizda, garchi maqbarasi atrofi obodonlashtirilib, nomidagi majmuada ulkan rekonstruksiya ishlari olib borilayotgan bo‘lsa-da, ushbu buyuk zot nomi bilan ataluvchi, yosh avlodni ilmga rag‘batlantirishga xizmat qiluvchi davlat mukofoti shu paytgacha ta’sis etilmagandi. 

Bugun mamlakatimizda ko‘plab Qur’on hofizlari, hadis ilmi bilimdonlari, faqihlar yetishib chiqmoqda. Xo‘sh, ularning xalq va davlat oldidagi xizmatlari, ilm-fan rivojiga qo‘shayotgan hissasi nima bilan taqdirlanishi mumkin edi?! Endi biz, islom ilmlarini taraqqiy ettirayotgan, turli oqimlarga qarshi munosib raddiyalar berayotgan, g‘oyaviy buzg‘unchilarni ro‘yirost fosh etayotgan, islom ma’rifati orqali odamlarning ma’naviy dunyosini boyitayotgan, mana shunday xizmatlari bilan ijtimoiy barqarorlikni mustahkamlashga ulush qo‘shayotgan olim-u ulamo, davlat va jamoat arboblarini tom ma’noda munosib mukofot bilan taqdirlay oladigan bo‘ldik.

Yangi Qonunga muvofiq, ilm-fan va madaniyat, jumladan, islom ma’rifati rivojiga ulkan hissa qo‘shgan buyuk alloma va mutafakkirlarimizning hayoti hamda ilmiy merosini o‘rganish, xalqaro maydonda keng targ‘ib qilishda katta yutuqlarga erishgan xorijiy davlatlar va hukumatlar rahbarlari, parlamentlari vakillari, xalqaro tashkilotlar xodimlari, diplomatlar, shuningdek, chet ellik atoqli arbob va olimlar ham “Oliy Darajali Imom Buxoriy” ordeni bilan rag‘batlantiriladi. Natijada o‘zaro hamkorligimiz yanada yuksaladi.

Ushbu davlat mukofoti mamlakatimizda buyuk muhaddis bobomiz xotirasini ulug‘lash, bebaho ilmiy merosini keng o‘rganish va hayotga tatbiq etish, ilm-fanni yanada rivojlantirishga xizmat qiladi. Shu orqali ulug‘ ajdodimiz pok ruhi oldida yuzimiz yanada yorug‘ bo‘ladi.

Shovosil ZIYODOV,

Vazirlar Mahkamasi huzuridagi 

Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori

Manba: “Xalq so‘zi” gazetasi 2022-yil 21-avgust, 181-son

Бузғунчи террорчилар ўзларига эргашмаган, уларнинг алдов ғояларига қарши чиққан мусулмонларни ''такфир''да айблайдилар, ҳамда шу билан уларнинг қонлари, жонлари, молларини ўзларига ''ҳалол'' санаб, тўдабошиларининг ''фатво''лари билан мусулмон жамиятларда тинч аҳолига нисбатан талончилик, қароқчилик, зулму зўравонлик амалиётларини олиб борадилар. Улар ўзларининг бу босқинчилик қилмишларини ''жиҳод'' деб атайдилар.

Ваҳоланки, Аллоҳ таоло Қуръони каримда ғаразли мақсадда дунё матоҳига эгалик қилиш мақсадида мусулмон кишини асоссиз кофирга чиқаришдан қайтаради. Жумладан, Аллоҳ таоло ''Нисо'' сураси 94-оятида: ''Эй имон келтирганлар! Аллоҳ йўлида сафарга чиққанингизда, аниқ иш тутингиз! Сизларга салом берган (ёки таслим бўлган) кишига бу дунё матоҳини (ўлжани) кўзлаб: ''Мўмин эмассан'',-демангиз!...'' деб огоҳлантиради.

Абу Зарр Ғифорий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар: ''Ҳеч бир киши бошқа кишини фосиқ, кофир деб айбламасин. Агар у киши бундай бўлмаса, айтган гапи ўзига қайтиб келади''. Шундай экан, айрим сохта ''жиҳод'' ғояларига алданиб,бугунги кунда дунёнинг нотинч нуқталарига бориб олиб, муқаддас динимиз таълимотига зид равишда зулму зўравонлик қилиб юрганлар вақти борида эсини йиғиб олишлари керак бўлади. Динимиз таълимотида бировга жабр, зулм қилишлик қанчалик оғир гуноҳ эканлиги ояти карима ва ҳадиси шарифлар асосида баён қилиниб, огоҳлантирилади. Айнан террорчи бузғунчилар ўзларининг ер юзида олиб бораётган фисқу фасодларини Аллоҳ таолонинг каломи Қуръони карим оятларини бузиб, нотўғри талқин қилиш орқали хаспўшлашга, шу орқали диний илми етарли бўлмаган кишиларни чалғитиб, тўғри йўлдан оғдиришга ҳаракат қиладилар. ''Ҳуд'' сураси 18-оятида Аллоҳ таоло: ''Аллоҳга нисбатан ёлғон тўқиган кимсадан ҳам золимроқ одам борми? Ана ўшалар Роббиларига рўбарў қилинурлар ва гувоҳлар: ''Анавилар Роббилари шаънига ёлғон гапирганлардир. Огоҳ бўлингким, Аллоҳнинг лаънати золимларгадир'', дерлар'', деб дунё матоҳини кўзлаб Аллоҳ таолога ёлғон тўқиб, ер юзида бузғунчилик, фасод ишларни қилган кимсаларни золимлар деб атаб, улар учун қиёмат кунида аламли азоб борлигидан огоҳлантиради.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам: ''Муфлис кимлигини биласизларми?''-деб сўрадилар. Саҳобийлар: ''Муфлис - бирор дирҳами, динори, матоҳи йўқ кишидир'',-деб жавоб бердилар. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам: ''Менинг умматимдан бўлган муфлис қиёмат куни намози, закоти, рўзаси билан келади, шу билан бирга бировни сўккан, бировни зинода айблаган, бировни молини ноҳақ ўзлаштирган, бировни ноҳақ қонини тўккан, бировни урган бўлади. Унинг ҳасанот-яхшиликларидан мазлумларга олиб берилади. Агар ҳасанот-яхшиликлари қолмаса мазлумларнинг гуноҳлари унга юкланади. Сўнгра дўзахга улоқтирилади'', дея бу дунёда зулму зўравонлик қилиб юрганларнинг қиёмат кунидаги аҳволини баён қилиб бердилар.

Шуни доим ёдда тутмоқ керакким, Ислом дини жангу жадал дини эмас, балки тинчлик динидир. Ислом сўзининг туб мазмун моҳияти тинчлик, саломатлик, хотиржамлик, офият, сулҳ каби маъноларни англатади. Мўмин мусулмон киши  Ватани озодлиги йўлида курашса, оиласи, мол-мулки, дин-диёнати, ор-номуси ҳимояси йўлида курашса ҳақиқий маънода жиҳод саналади. Юрт равнақи, халқ фаровонлиги, тинчликни асраш, ота-она хизмати, оила нафақаси, фарзандлар тарбияси, шунингдек, ёшлар онгини турли хил бузғунчи ёт ғоялардан, мафкуравий хуружлардан асраб авайлашга қаратилган ҳатти-ҳаракатлар ҳам жиҳод саналади.

Аллоҳ таоло жондан азиз Юртимизни тинч, осмонимизни мусаффо айлаб, турли балолардан Ўз паноҳида асрасин!

Н. Имамов Хонақоҳ жоме масжиди имом хатиби