muslim.uz
Анвар қори домла дуоси мустажоб инсон эди
Табиатида динимизга муҳаббати чексиз бўлган Анвар қори Турсунов 1981 йил Тошкент давлат университетининг филология факультетини тамомлаб. меҳнат фаолиятини “Ёшлик” журналида муҳаррир вазифасидан бошлади. Кейин ЎзФА, Абдулла Қаҳҳор уй музейи, Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси каби нуфузли ташкилотларда самарали фаолият юритди. 1989-1992 йилларда Қуръони каримнинг Шайх Алоуддин Мансур таржима қилган матнига муҳаррирлик қилди. Ана шу жараён Анвар қорининг илмий-ижодий фаолиятида диний мавзулар янада устувор бўлишига туртки бўлди.
Бевосита диний соҳадаги фаолиятини эса 1994 йил пойтахтнинг ҳозирги Яшнобод туманидаги «Янгиобод» масжиди имом-хатиби сифатида бошлади. Ўша йилнинг ўзидаёқ юртдошларимиз ажойиб бир воизни кашф этдилар.
1999 йилдан Тошкент шаҳар бош имом-хатиби ва «Хожа Аҳрор Валий» масжиди имом-хатиби бўлиб ишлаш баробарида 2001 йил Тошкент ислом институтини ҳам тугатди. 2015 йилдан бошлаб эса «Минор» масжиди бош имом-хатиби вазифасида фаолият юритди.
Анвар қори ўзбек тилини пухта билган салоҳиятли муҳаррир бўлгани боис Ўзбекистон мусулмонлари идораси фатволарини тайёрлашда фаол қатнашар, диний нашрлар ва маҳаллий матбуотга ўқишли мақолалар ёзар, халқаро анжуманларда маърузалар билан иштирок этар, диний ва илмий мавзулардаги асарларга муҳаррирлик қилар, радио ва телевидениенинг маънавий ва маърифий дастурларида бошловчилик ва чиқишлар қилар эди. Шунча иш билан бирга таржима, таълиф ва таснифга ҳам вақт топар эди. Айниқса, олимнинг «Шарқ юлдузи», «Жаҳон адабиёти» журналлари, «Ўзбек адабиёти ва санъати» газетасида Алишер Навоий ижоди ва фаолияти, навоийшунослик ва тасаввуф илми ҳақидаги кўплаб илмий, маърифий-маънавий мақолалари ўқувчилар эътиборига тушган эди.
Бир сўз билан айтганда, Анвар қори Турсунов оммавий ахборот воситалари орқали доимий чиқишлари, диний мавзудаги маърузалари билан халқимиз қалбидан муносиб жой олган уламо эди.
Унинг Али ибн Аҳмад Найсобурийнинг «Асбобун нузул» («Оятларнинг нозил бўлиш сабаблари») таржимаси, «Фазилатлар китоби», «Инсон мукаррам зот» номли китоблари нашр этилди. Уларнинг ҳаммаси ўзига хос пишиқ-пухта асарлар бўлиши баробарида Анвар қори халқимиз орасида ўткир воиз сифатида машҳур эди. Айниқса, «Хожа Аҳрор Валий» масжидида имом-хатиблик қилган кезларида унинг ҳазрат Навоий, Мирзо Бобур, Сўфи Оллоёр, Бобораҳим Машраб, Муҳаммадризо Огаҳий ва мумтоз адабиётимизнинг бошқа забардаст вакилларининг жўшқин байтларидан мисоллар келтириб, сўзлаган амри маъруфларини эшитиш учун шаҳримизнинг энг чекка ҳудудларидан одамлар гуррос-гуррос бўлиб жума намозини ўқишга шу масжидга келар эдилар. Жумадан кейин эса олган таассуротларини ўзаро гаплашиб кетишар, узоқ вақтлар ана шу амри маъруфлар таъсирида юришар эди.
Анвар қори ака “Минор” масжидига келганидан сўнг ўша мухлислар оқими шу ерга келишни одат қилишди. Бу одамнинг овозида тингловчига таскин бўладиган нимадир бор эди. Кейин у киши толиби илмларга хайрихоҳ бўлган ниҳоятда фазилатли инсон эди. 2005 йилги жума маърузаларидан бирида шундай деган эди:
“Бир куни пешиндан кейин намозхонлар тарқалди. Масжиддан энди чиқмоқчи бўлиб дарвоза ёнига келсам, бир қизгина мунғайиб турибди. Қаршимга чиқиб ийманибгина салом берди. Сўнгра ТошМИга (ҳозирги Тиббиёт академияси) контрактга ўқишга кирганини, аммо ота-онаси контрактга тўлашга пул топа олмаётганини айтиб ёрдам сўради. Фаҳмладимки, бу даргоҳ унинг сўнгги илинжи... Менда унча пул йўқ. Нима қилишни билмай бошим қотди. Кейин “Қизим, сиз шу ерда ўтириб туринг, мен ичкарига кириб икки ракат намоз ўқиб чиқаман, Аллоҳ меҳрибон, бирор жойдан етказиб қолар”, дедим-да масжидга қайтиб кириб икки ракат ҳожат намозини ўқидим. Раббимизга шугинани ноумид қайтармасликни сўраб дуолар қиляпман-у, кўзим эшикда. Аммо ҳеч ким келмади. Ахийри, ўрнимдан туриб қизгинанинг олдига бордим. У менинг аҳволимни кўриб дарров тушунди, ҳеч нарса демади. Олдин-кейин бўлиб. ташқарига йўналдик. Шу вақт орқадан бировнинг “Қори ака!” деб чақиргани қулоғимга чалинди. Ўгирилиб қарасам, орқа дарвоза тарафдан бир одам гўёки учиб келяпти. Бизга етар-етмас: “Қори ака, контракт тўлайдиган талабалар йўқми?” деса бўладими...”
Бу Анвар қори аканинг ўзи сўзлаб берган воқеа. Энди бевосита ўзимиз гувоҳ бўлган ҳодисага эътибор қилинг. Бу йил қишда ёғингарчилик кам бўлиб кунлар исиб кетгани эсингизда. Шундай кунларнинг бирида жума намозини “Минор” масжидида ўқидик. Намоз сўнггида Анвар қори ака совуқ ҳаво ва қор ёғдиришини сўраб дуо қилди. Масжидга киргунча иссиқ ҳаводан бир оз лоҳасланиб турган эдик. Чиққанимизда иккита жаноза бор экан. Жанозани ўқигунимизча ҳаво шу қадар совидики, ҳатто совқотиб қолдик. Бирор соат ўтганидан сўнг қор аралаш ёмғир қўйиб берди.
Анвар қори ака дилкаш суҳбатдош бўлиб, кўнгилга ёқадиган мулойим мутойиба ҳам қилар эди. У кишининг суҳбатига тўймас эди одам. Кейин Анвар қори ака бундай дедилар деб тўлқинланиб гапириб юрар эди.
Ўлим орамиздан шундай буюк инсонни олиб кетди. Чунки Аллоҳ таолонинг амри шундай бўлган. Улуғларимиз айтганидек, бундай зотлар аниқ вазифа билан келади. Ўша вазифани ўрнига қўйганидан сўнг бу дунё ҳаётидан ҳақиқий дунё кўчади.
Бизнингча, Анвар қори Турсуновнинг вазифаси кўнгилларга Ислом нурини ёқиш, Ислом маърифатини тарқатиш бўлган ва у бу вазифани бир уламонинг имконияти даражасида муваффақиятли равишда бажарди. 60 ёш умр кўрган одамга бундан ортиқ шараф бўлиши мумкинми!..
Бу мумтоз олимдан шу вақтга қадар элимиз манфаат кўриб келди, энди унга манфаат етказиш гали бизники, азизлар. Муҳтарам устозни ҳар доим дуоларимизда йўқлаб турайлик. Шоядки, руҳи шод бўлиб ётган жойи жаннат боғчаларидан бирига айланса!
ЎМИ Матбуот хизмати
«Вақф» фондининг асосий вазифалари, амалга оширилган ишлар ва келгусидаги режалар - видеоинтервью
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 16 апрелда ПФ-5416-сонли «Диний-маърифий соҳа фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Фармонида Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳузурида «Вақф» хайрия жамоат фондини ташкил этилиш билан боғлиқ тадбирлар белгиланган эди. Фонд ташкил топганига ҳали кўп вақт бўлмади.
https://youtu.be/jMyDmsB03UU
Амалга оширилаётган ишлар, фонднинг асосий мақсад ва вазифалари тўғрисида фонд бошқарув раҳбари Жалолиддин Ҳамроқулов билан "kun.uz" нашри суҳбатлашди.
- Муҳтарам Президентимиз 2018 йил 16 апрелда «Вақф» хайрия жамоат фондини ташкил этиш тўғрисида тарихий фармонга имзо чекдилар. Тарихий деганимиз, рамзий маънода ҳам, тарихий маънода ҳам. Сабаби юртимизда 1928 йилгача хонликлар ва амирликларда вақф ишлари юритилган. Сўнгги бор 1929 йилда Бухоро амирлиги ва Хива хонлигида тўхтатилган.
Фонднинг асосий мақсади юртимизда етишиб чиққан буюк алломаларимизни дунё маданияти ва илм-фанига қўшган ҳиссасини тараннум этиш. Шу билан бирга, одамларимиздаги мурувват, саховатлилик туйғуларини янада оширишга кўмаклашиш. Хусусан, диний-маърифий соҳага ёрдам бериш, масжидларимизни ободонлаштириш, унда хизмат кўрсатаётган имом-хатиб ва ноиблар, мутаваллиёт ва муаззинларга моддий-маънавий кўмак бериш - мана шу фонднинг асосий вазифаларидан ҳисобланади. Бундан ташқари, уларга янги қурилаётган уйлардан олиб бериш, кўп йиллардан буён хизмат қилиб келаётган имом-домлаларимизни рағбатлантириш, диний таълимни ҳам моддий, ҳам маънавий қўллаб-қувватлаш ҳам вазифалардан бири ҳисобланади. Халқимиз орасида кам таъминланган, моддий кўмакка эҳтиёжи бор оилаларга ёрдам бериш ҳам ҳисобга олинган.
16 апрелда фармонга имзо чекилган бўлса, 1 майдан ўз фаолиятимизни бошладик. 10 май куни Адлия вазирлиги орқали ўз Низомимизга, гувоҳномамизга эга бўлдик. Рамазон ойининг баракасидан шу кунга қадар кенг кўламли ишлар қилиб қўйдик. Хусусан, қон қуйиш институтига бориб 10 нафар болажонга моддий кўмак бердик. Қолаверса, кўзи ожизлар жамиятида 200 кишилик ифторлик уюштирдик.
Шу кунларда баъзи бир ташкилий ишларни амалга оширишни режа қилганмиз. Хусусан, ўз сайтимиз фаолиятини йўлга қўйишни. Телеграмда vaqf.uz саҳифаси ўз ишини бошлаган. Шаффофликни таъминлаш мақсадида фондга тушган маблағлар ҳар куни эълон қилиб борилади. Бу Президентнинг фонд ҳақидаги фармонида ҳам ўз аксини топган. Бу борада Адлия вазирлиги, Молия вазирлиги, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита ва Инновацион ривожланиш вазирлиги бу борада кўмакчи бўлмоқда, - деди Жалолиддин Ҳамроқулов.
Суҳбатдошимизнинг таъкидлашича, баъзилар ўзлари ажратган маблағларни имом-хатиблар топиб берган ҳақли инсонларга ўз қўллари билан беришни исташар экан. Гарчи, вазифаларига кирмаса ҳам имом-домлалар бу борада одамларга ёрдам қилишар экан. Ж. Ҳамроқуловнинг аниқлик киритишича, аслида, бу ишларни фонд орқали ҳам амалга оширса бўлади. Хўш, қандай қилиб?
- Биринчиси, нақд пул орқали. Улар ўз маблағларини банкдаги ҳисоб-рақамимизга ўтказсалар бўлгани. Шуни алоҳида таъкидлаб ўтмоқчи эдикки, мўмин-мусулмонлар томонидан Аллоҳ розилиги йўлида закот, фидя, ушр ва фитрга ажратилаётган маблағлар ҳақдорларга тўлалигича етиб бориши учун давлат раҳбари бошчилигидаги мутасаддилар жуда кенг имконият яратиб беришмоқда. Масалан, банк ўз хизмати учун ҳақ олмайди ва бу билан ажратилган маблағ ҳақдорга юз фоиз ҳолатда тўлиқ етиб бориши таъминланади.
Шу билан бирга пластик карталар орқали, ҳисоб-рақамдан ҳисоб-рақамга ва мобил телефонлар орқали пул ўтказмаларини амалга ошириш имконияти бор. Бундан ташқари, Тошкент шаҳрида 12 та ва Зангиота мажмуасида бир дона инфокиоскалар ҳам ўрнатилди. Мўмин-мусулмонлар улар орқали закотларини, фидяларини, фитр-садақаларини беришлари мумкин бўлади, - деди «Вақф» хайрия жамоат фонди бошқарув раҳбари Жалолиддин Ҳамроқулов.
ЎМИ Матбуот хизмати
Азон мусобақаси натижалари билан танишинг
Азон бу Аллоҳнинг тоатига, ибодатига, ҳидоятига, Унинг Даргоҳи олиясига бир чорловдир. Азон Аллоҳ севгисининг танларга нидоси, қалбларга тажаллисидир. Азон дил ва вужуддан шайтонни қувиш имкониятидир.
Жорий йилнинг 8 июнь куни Тошкент ислом институти асосий биносида “Таҳфизул-Қуръон” кафедраси ташаббуси билан талабалар ўртасида “Нажотга шошилайлик” шиори остида азон мусобақаси бўлиб ўтди. Мусобақанинг асосий мақсади – талабаларда азоннинг тарихи ҳамда унинг талаффузи ва тараннуми, фиқҳий қоидаларини ўзлаштиришларига қизиқтириш, талабалар азонни маҳорат билан айтиш малакасини ҳосил қилишларига кўмаклашишдир.
Мусобақа икки шарт асосида ўтказилди:
Биринчи шартда иштирокчиларнинг азонни маҳорат билан айтиб бериши талаб этилди ва ҳакамлар овоз, тараннум ва тўғри талаффуз меъёрлари;
Иккинчи шартда иштирокчилар билет асосида азонга доир фиқҳий саволларга жавоб бердилар, ҳамда жавобларнинг тўлиқ ва мукаммаллигига алоҳида эътибор қаратилди.
Якуний тўпланган баллар йиғиндисига кўра қуйидаги талабалар ғолиб деб топилдилар:
1-ўринни Мавланов Абдулаҳад,
2-ўринни Марданов Муҳаммад,
3-ўринни Зиёуддинов Муҳаммад Содиқ қўлга киритдилар.
Аввал айтиб ўтганимиздек, мусобақани ўтказишда Вақф хайрия жамоат фонди ғолибларга қимматбаҳо совғалар билан тақдирладилар. Жумладан, 1 ўринга 1 млн сўм, 2-ўринга 500 минг сўм ва 3-ўринга 300 минг сўмлик тўлов-шартнома маблағлари Вақф хайрия жамоат фонди тўлаб бериладиган бўлди. Бу ҳақда islaminstitut.uz сайти хабар берди.
Шунингдек, ҳакамлар ҳайъатига ҳам Тошкент Ислом институти ҳамда Вақф фондининг қимматбаҳо совғалари тақдим қилинди.
ЎМИ Матбуот хизмати
Саратовда йирик ифторлик тадбири ўтказилди
Саратов областидаги мусулмонларнинг тарихидаги энг оммавий ифторлик ўтган якшанба куни Алгай туманида ўтказилди. Бу ерда муқаддас Рамазон ойида 300 дан ортиқ рўзадорларга ифторлик уюштирилган.
Кенг кўламли байрамга нафақат Волгаорти аҳолиси, балки бошқалар ҳам ташриф буюришган. Қозоғистоннинг олий муфтийси Серикбай-ҳожи Ораз ҳам меҳмон бўлиб келгани айтилган.
Ушбу тадбирдан лавҳаларни қуйида кўришингиз мумкин.
ЎМИ Матбуот хизмати
Silk-виза - Осиё "шенгени"ни йўлга қўйиш таклиф қилинди
Қозоғистон Сенати Халқаро муносабатлар, мудофаа ва хавфсизлик қўмитаси раиси Дариға Назарбоева Осиё "шенгени"ни йўлга қўйишни таклиф қилди. Бу ҳақда "Tengrinews" сайтига таяниб "kun.uz" нашри хабар берди.
Қозоғистонлик сенаторлар Сариёғочда Ўзбекистон Олий Мажлис Сенатининг халқаро муносабатлар, ташқи иқтисодий алоқалар, чет эл инвестициялари ва туризм масалалари қўмитаси депутатлари билан учрашишди.
Учрашув доирасида Дариға Назарбоева Ўзбекистон ва Қозоғистонда туризмнинг ривожланиши ҳақида сўз юритди.
"Бир-биримизни яхши билишимиз ва ишонишимиз учун туристик салоҳиятни ривожлантириш жуда муҳим. Биз икки мамлакат туризмини рағбатлантириш, шунингдек бу ерларга яқин ва узоқ хорижий давлатлардан сайёҳлар ташрифини рағбатлантириш зарурлиги ҳақида гапирган эдик. Улар Марказий Осиёга келишганида бирйўла барча мамлакатлар ва бу ерлардаги диққатга сазовор жойларни кўргиси келади. Европалик ва Осиё жануби-шарқидаги сайёҳлар учун Марказий Осиё яқин манзил эмас. Шунинг учун улар узоқ масофаларни босиб ўтганга яраша бир саёҳатда бир ўйла барчасини кўриш истаги пайдо бўлади, бунинг учун эса умумий визани йўлга қўйиш керак", - деди Назарбоева.
"Биз бу Осиё "шенгени" бўлиши, уни Silk-виза деб аташ мумкинлиги ҳақида гаплашган эдик", - дея таъкидлади у. Депутат мамлакатлар туристик йўналишларни бирга тарғиб қилиши мумкин деб ҳисоблайди.
"Самарқанд, Хива ва Бухорони кўпчилигимиз кўрганмиз, дея олмаймиз. Мен Самарқанд ва Тошкентда бўлганман, бироқ бошқа шаҳарларда ҳали бўлмаганман", - дейди Назарбоева.
ЎМИ Матбуот хизмати
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.