muslim.uz
Қурбон ҳайити – қалблар шодлиги байрами
Озод ва обод, фаровон ва тараққиёт сари юз тутган юртга байрамлар ярашади. Илло, ҳар бир байрамнинг ўзгача шукуҳи, файзи бўлади. Қурбон ҳайити ўзининг таровати, фазилатлари билан халқимиз кўнглидан чуқур жой олган. Шу боис бу байрам асрлар синовидан безавол ўтиб, миллий қадриятларимиздан бирига айланиб кетган.
Қурбон ҳайити сўнгги йилларда мамлакатимизда кўтаринки руҳда, юқори савияда ўтказилмоқда. Чунончи, мана шу айём арафасида Муҳтарам Президентимизнинг алоҳида қарорларини қабул қилиниб, байрамни кенг нишонлаш вазифлари белгилаб берилади.
Одатда ҳайит кунида ҳамма бир-бирини улуғ кун билан самимий муборакбод этади. Ҳайит намозини адо этгандан сўнг биринчи ўринда ота-оналаримизни, улардан кейин қариндош-уруғларимиз ва ёру биродарларимизни, беморларни бориб зиёрат қиламиз. Уларнинг кўнглини кўтаришга ҳаракат қиламиз.
Қурбонлик қилиш Яратганнинг берган неъматларининг шукронасини адо этиш ва нафсоний иллатлардан покланиш ҳамда банданинг Яратувчиси амрига итоати ва тақвосини намоён этади.
Набий алайҳиссалом: “Кимки хурсандчилик билан савоб умидида қурбонлик қилса, қурбонлик у учун дўзахдан парда бўлади” (Имом Табароний ривояти), деб марҳамат қилганлар.
Бу улуғ байрам кунлари кўнгилларимиз равшан, кайфиятларимиз чоғ, нигоҳларимиз муқаддас Каъбага қараган. Яратганнинг фазлу карамидан умидвор ҳолда ҳайит намозини адо этганимиздан сўнг қурбонлик амалини бажаришга киришилади.
Қурбонлик қилиш бошқа ибодатлар каби Аллоҳ учун дейилса-да, аслида бандасининг манфаати учундир. Қурбонлик қилинган ҳайвоннинг гўштидан сўйган одамнинг ўзи ва фақир-мискинлар манфаатдор бўлади. Аллоҳ таоло эса инсоннинг қалбидаги ниятига кўра муомала қилади. Қуръони каримда марҳамат қилинади: “Аллоҳга (қурбонлик) гўштлари ҳам, қонлари ҳам етиб бормас. Лекин у Зотга сизлардан тақво етар. Аллоҳ сизларни ҳидоят қилгани сабабли – У зотни улуғлашларингиз учун – уларни сизларга бўйсундириб қўйди. Эзгу иш қилувчиларга хушхабар беринг!” (Ҳаж, 37).
Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳадиси шарифда марҳамат қилиб: “Қурбонлик қилиш чиройли амаллардандир. У бандани дунёда балолардан ва охиратда офатлардан ҳимоя қилади. Ҳайит намозини ўқиб, қурбонлик сўйган мўминлар менинг умматимдандир”, – деганлар.
Қурбонлик сўйишнинг аввали ҳайит намозини адо этилганидан сўнг сўйилади. Унинг охирги вақти эса ҳайитнинг учинчи куни аср вақтигачадир.
Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) қизлари Фотима (розияллоҳу анҳо)га: “Бориб қурбонлигинга шоҳид бўл. Унинг биринчи томган қони билан баробар сенинг ўтган гуноҳларинг мағфират қилинур”, - дедилар. “Эй Аллоҳнинг расули! Бу бизга – аҳли байтга хосми ёки мусулмонларга умумийми?”, - дедилар Фотима (розияллоҳу анҳо). Шунда Сарвари коинот: “Йўқ, мусулмонларга умумий”, - деб жавоб бердилар.
Ҳайит хурсандчилик байрамидир. Ушбу байрамда ота-она ва фарзандларга совға улашиб, уларни қувонтириш, кексаларни, заиф ва бетобларни зиёрат қилиш, уларга ҳадя бериб қалбларига сурур бағишлаш динимиз тарғиб қилган амаллардандир.
Ҳайит куни динимизда рухсат этилган, кўнгилни кўтарадиган барча ишларни қилиш билан қалбга ором бериш керак.
Баъзи жойларда ҳайит кунлари исрофгарчиликка сабаб бўладиган турли маросимлар ўтказиш ёмон анъанага айланиб қолган. Бу шариатимизда йўқ. Яқинлари вафот этган хонадонлардаги, никоҳ тўйлари ўтган оилалардаги “янги ҳайит”, “ҳайит йўқлови” каби маросимлар бидъатдан бошқа нарса эмас. Ҳайит кунидаги исрофгарчиликлар, хурсандчилик байрамини аза ва йиғи-сиғига айлантиришлар мусулмонларга муносиб эмас. Унга кетадиган маблағларни ва неъматларни муҳтожларга, фақир-мискинларга, етим-есир, бева-бечораларга тарқатишдан хайрлироқ иш бўлмаса керак!
Ҳайит байрами кунида қариндош-уруғларни бориб кўриш, ёру биродарларни зиёрат қилиш, бева-бечоралар ҳолидан хабар олиш каби ишлар ушбу кунда савоби улуғ амаллардан ҳисобланади. Бирор сабабга кўра аразлашган, гина-кудуратли таниш-билишлар ҳам ҳудди шу муборак улуғ кунларда бир-бирларига қучоқ очсалар, ўзаро узр сўрасалар мақсадга мувофиқ бўлади. Чунки кечиримли ва меҳр-шафқатли бўлиш ҳар бир мусулмон учун ҳам қарз, ҳам фарздир.
Одилжон Нарзуллаев
Янгийўл тумани «Имом Султон» жоме масжиди имом хатиби
Мавзу: МУҚАДДАС ДИНИМИЗДА АЁЛЛАР ҲУҚУҚИНИНГ МУСТАҲКАМ КАФОЛАТИ
ИЙД ҚУРБОН МУБОРАК!
Ийд Қурбон барчамизга муборак бўлсин! Мана шундай улуғ кунларга тинчлик-осойишталикда, соғ-саломатликда етказгани учун Аллоҳ таолога чексиз ҳамду санолар ва шукроналар бўлсин! Ҳақ таолодан барча ибодатларимизни қабул айлаб, эзгу мақсадларимизга эриштиришини, Ватанимиз тинч, юртимиз обод бўлиб, турли хил хавфу-хатар, фитналардан Яратганнинг Ўзи асрашини илтижо қилиб қоламиз.
Аллоҳ таолонинг сизу биз бандаларига ато этган чексиз фазлу марҳаматларидан бири шуки, йилнинг маълум ой ва кунларини тоату ибодат қилиб, кўплаб савоб топиш учун имкониятлар вақти қилиб берди. Ана шундай фазилатларга бой, унда қилинган амали солиҳларнинг савоби кўпайтириб бериладиган ойлардан бири Зулҳижжа ойидир.
Ийд Қурбон байрами кунлари яқинларимизни йўқлаб, уларнинг ҳолидан хабар олиш, ёши улуғларни зиёрат қилиш, муҳтожларга меҳр-мурувват кўрсатиш, оилаларга хурсандчилик улашиш ва умуман, байрамнинг кўркига кўрк қўшадиган амали солиҳлар билан ўтказиш мақсадга мувофиқдир. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам бу кунда янада меҳрибонроқ, шафқатлироқ бўлар, етим-есирлар бошини силар, қариялар, касалмандлар, кам таъминланганлардан хабар олар, уларнинг кўнгилларига ҳам байрам шукуҳини олиб кирар эдилар. Бу кунда гина-кудуратларни унутиб, кечиримли бўлиш лозим.
Юртимизда «Инсон қадри учун» деган тамойил барча ислоҳотларимизнинг асосини ташкил этмоқда, одамларнинг оғирини енгил қилиш, муносиб ҳаёт шароитларини таъминлашга йўналтирилган кенг кўламли ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Мазкур ислоҳотларнинг бош мақсади инсон қадрини улуғлаш, мамлакатимизнинг ривожланган давлатлар қаторидан жой олишини таъминлаш ҳисобланади. Бунинг учун ёшларимизнинг таълим-тарбиясига эътибор қаратишимиз, уларни юксак одоб-ахлоқли, тарбияли, замонавий илм-фан ютуқларидан хабардор, дунёқараши кенг инсонлар этиб вояга етказишимиз зарур. Чунки фарзандларимиз – бизнинг эртанги кунимиз. Қайсики халқ мана шу вазифани муваффақиятли адо этса, келажаги фаровон, турмуши саодатли бўлади.
5 июнь куни давлатимиз раҳбари Шавкат Мирзиёев Макка шаҳрида бўлиб турган Ўзбекистон мусулмонлар идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари билан телефон орқали мулоқот қилди.
Юртбошимиз Муфтий ҳазратларидан Макка ва Мадина шаҳарларида бўлиб турган зиёратчиларимизнинг ҳаж ибодатига тайёргарлик жараёнлари, улар учун яратилган шароитлар, сиҳат-саломатлиги ва кайфияти ҳақида сўради.
Мулоқотда Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари Президент ҳожиларнинг ҳолидан хабар олишидан зиёратчилар хурсанд бўлаётганини ҳамда у кишининг салом ва тилакларини барча ҳаж ибодати ниятида турган юртдошларимизга етказишини маълум қилди. Шунингдек, давлатимиз раҳбари томонидан олиб борилаётган инсон қадрини улуғлаш ҳақидаги одилона сиёсат муборак диёрда ҳам амалда бўлаётгани, юртдошларимиз эъзозу ҳурматда бўлиб, улар учун барча шароитлар ҳозирлангани, бу қулайликларни нафақат ўзимизнинг зиёратчилар, балки Саудия Арабистони ҳукуматининг ҳаж ишлари масъуллари ва ўзга юрт ҳожилари эътироф этаётганини айтиб ўтди.
Бу йилги Қурбон ҳайити арафасида ҳам анъанага мувофиқ муҳтарам юртбошимизнинг халқимизга йўллаган Қурбон ҳайити табриги мўмин-мусулмонларимизни беҳад хурсанд қилди.
Биз бу табрик билан танишиб чиқиб, унинг мазмун-моҳиятини фуқароларимизга етказдик. Ушбу табрик замирида муқаддас динимизга эътибор, асрий анъаналаримизга ҳурмат тимсолини кўришимиз мумкин.
Бу йилги Қурбон ҳайити ўзгача файз, ўзгача тароват билан ўтганлигини юртдошларимиз юзларидаги хурсандчилик ифодаларидан ҳам билишимиз мумкин.
Бу йил юртимиздан 15 130 нафар, вилоятимиздан 1634 нафар ҳожилар муборак Ҳаж сафарига бориб, муқаддас Маккаи мукаррама ва Мадинаи мунаввара шаҳарлари ўз ибодатларини адо этишлари бутун юртимиз учун беҳад хурсандчилик бўлди. Бу буюк тухфа учун муборак сафарга муяссар бўлганлар ҳам, келгусида борадиганлар ҳам чин қалбларидан юртбошимиз ҳақларига дуои хайрлар қилдилар.
Юртимиздан ҳаж сафарига мушарраф бўлган Ҳожиларимиз Мино, Арафот, Муздалифа водийларида туриб, дуолар ижобат бўладиган фурсатларда дуойи хайрлар қилишлари бу юртимиз тинчлиги, халқимиз фаровонлиги, фарзандларимиз камоли, бир сўз билан айтганда нимаки яхши тилаклар бўлса уларнинг ижобатини сўраб, Яратганга тилаклар, умидлар, илтижолар қилдилар.
Яна бир бора барчаларимизга бу байрам муборак бўлсин! Шундай фазилатли айёмда дуога қўл очиб, она Ватанимиз ва бутун дунёни тинчлик ва осудалик, халқимизни фаровон айлаб, кейинги йил Қурбон ҳайити кунларига соғ-саломатлик билан етиб боришни барчамизга насиб этишини сўраймиз! Аллоҳ таоло юртимизни бундан ҳам обод қилиб, халқимизнинг моддий ва маънавий бойлигини бунданда зиёда бўлиб боришини муяссар айласин!
Мусохон Аббаситдинов,
Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг
Наманган вилоят вакили
Ҳайит намозини адо этиш учун масжидларда тайёргарлик ишлари амалга оширилди
Қурбон ҳайити намозини адо этиш учун ҳам саноқли фурсатлар қолмоқда. Бу кунни мўмин-мусулмонлар ҳайит намозини ўқиш билан бошлайдилар. Намоздан сўнг бева-бечоралар ҳолидан хабар олиш, фақиру камбағалларга моддий ёрдам кўрсатиш, болаларга ҳайитлик совғалари улашиш халқимиз ичида анъанага айланган.
Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадиси шарифларининг бирида: “Дарҳақиқат, бугунги кунда ишимизнинг аввали ийдул азҳо (қурбон ҳайити) намозини ўқиш, сўнгра (уйларимизга) қайтиб, қурбонлик қилишдир. Кимки, шуларни бажарса, у суннатимизга мувофиқ иш қилибди. Ким ҳайит намозидан олдин сўйса, у қурбонлик эмас, балки ўз аҳли учун тақдим қилган гўштдир” (Имом Бухорий ривоятлари) дея марҳамат қилганлар.
Шу эътибордан ҳайит куни эрта тонгдан мўмин-мусулмонлар ҳайит намозини адо этиш учун масжидга келадилар. Масжидларда эса ҳайит намозини адо этиш, жамоатга қулайлик ва зарур шарт-шароитларни ҳозирлаш учун қизғин тайёргарлик ишлари олиб борилди. Санитария-гигиена талаблари, техник хавфсизлик чоралари ҳамда ободонлаштириш ишлари амалга оширилди. Қабристон ва зиёратгоҳларга ҳам алоҳида эътибор берилди.
Эртанги Қурбон ҳайити намозини ўқиш учун Фарғона вилоятидаги 193 та масжид шай ҳолатга келтирилди. Вилоят бош имом-хатиби Убайдуллоҳ домла Абдуллаев ҳаж сафарида бўлган имом-хатиблар ўрнига тайинланган имом-ноиблари билан мулоқот ўтказиб, ҳайит намозини ўқиш тартиби, мавъиза ва хутбаларни адо этиш тартиблари бўйича керакли кўрсатма ва маслаҳатларни берди.
Қурбон ҳайити намози ўқилиши муносабати билан масжидларга келиб-кетишда аҳолига қулайлик яратиш мақсадида вилоят Транспорт бошқармаси томонидан шаҳарлардаги мавжуд жамоат транспорти (автобус) фаолияти тонгги соат 03:00 дан бошлаб йўлга қўйилади.
Бундан ташқари ҳозирги кунда, Фарғона шаҳридаги “Муҳаммад Авлиё”, Марғилон шаҳридаги “Хожа Порсо”, Ўзбекистон туманидаги “Ўқчи”, Сўх туманидаги “Хазрати али”, Қува туманидаги “Абу Ҳанифа” ва Бувайда туманидаги “Мансурхон тўра” масжидларида қурилиш ишлари олиб борилаётганлиги ва ушбу масжидларда “Қурбон ҳайити” намози ўқилмаслигини инобатга олиб, ушбу ҳудуддаги фуқароларга қулайлик яратиш мақсадида, вилоят Транспорт бошқармаси ҳамда ИИБ ЖҲХ ЙХҲБ ҳамкорликда, худудларда фаолият кўрсатаётган бошқа масжидларга фуқароларни ўз вақтида хавфсиз етказиб қўйиш учун, тонгги соат 03:00 дан бошлаб вақтинчалик автобус қатновлари ташкил этилади.
Фарғона вилоятида Қурбон ҳайити намози 16 июнь куни 05:00 да ўқилади.
Фурсатдан фойдаланиб, Фарғона вилояти вакиллиги юртимиз мўмин-мусулмонларини Қурбон ҳайити билан самимий муборакбод этади.
Фарғона вилояти вакиллиги Матбуот хизмати
“Жумадан жумагача” (14.06.2024)
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.