muslim.uz
Хожа Алоуддин Аттор зиёратгоҳи ҳақида биласизми?
ФОТОРЕПОРТАЖ
Сурхондарё вилояти Денов тумани Намозгоҳ маҳалласида Хожа Алоуддин Аттор зиёратгоҳи жойлашган.
Хожа Алоуддин Аттор нафақат Сурхон воҳаси, балки Мовароуннаҳр маънавий ҳаётида муҳим ўрин тутган мутасаввуф олимдир. У ҳазрат Баҳоуддин Нақшбанднинг севимли шогирди ва куёви, икки буюк халифасидан бири бўлиб, асл исми Муҳаммад ибн Муҳаммад Хоразмийдир. Отаси хоразмлик бўлиб, атторлик савдоси билан шуғулланган.
Муҳаммад ибн Муҳаммад Бухорий Хожа Алоуддин Аттор Хоразмда туғилган. Бухоро мадрасасида таълим олган. Хожа Алоуддин Аттор милодий XIV асрнинг 90-йилларида Бухородан Деновга келгач, нақшбандия тариқати тарғиботини давом эттирди. Нақл қилишларича, Алоуддин Аттор вафотидан 7 йил аввал Хожа Баҳоуддин Нақшбанд қабрини зиёрат қилиш мақсадида Ҳисор вилоятидан Бухорога бормоқчи бўлади. 18 кун деганда Бухорога етиб, Нақшбанд қабрини зиёрат қилади. Шаввол ойининг бошида яна уйига қайтади. Муҳаммад ибн Тоҳир Хоразмийнинг ривоятига кўра, Алоуддин Аттор 802/1399 йил 2-ражаб ойининг душанба куни дардга чалинади. Ўша ойнинг йигирманчи кечаси хуфтон намозидан сўнг вафот этади. У қўним топган қабристон “Шайх Аттор Валий” ёки “Остона бува” деб номланади.
Хожа Алоуддин Аттор сағанаси XV асрга оид бўлиб, аввал бу манзилда фақат Валийнинг ҳамда ўғли ва набирасининг қабри бўлган, кейинчалик бу жой катта зиёратгоҳга айланган.
2019-2020 йилларда маҳаллий ҳомийлар томонидан эски мақбара ўрнида ҳашаматли мақбара бунёд этилди. Қабр мақбаранинг ертўла қисмига олиниб, тепасига рамзий қабр қўйилди. Мақбарага ганчкорлик усулида чиройли безаклар берилди. Маскан ободонлаштирилиб, зиёратчилар учун барча шароитлар яратилди.
Жонибек ҚЎЗИМУРОДОВ(сурат),ЎзА
Маккада кучли ёмғир ёғди
Шу кунларда Масжидул Ҳаром ва Пайғамбаримиз Муҳаммад саллоллоҳу алайҳи ва саллам масжиди ишлари бўйича Бош раҳбарият давлат идоралари билан ҳамкорликда Байтуллоҳ зиёратчиларининг хавфсизлиги ва саломатлигини таъминлаш мақсадида фавқулоддаги режаларини фаоллаштирди. Унда Ҳаром масжиди ҳудудида кучли ёмғирлар келтириб чиқарадиган турли нохушликларни олдини олиш ва зиёратчиларга қулай шароитлар ташкил этиш ўрин олган.
Бунинг учун Байтуллоҳ хизматлари ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш идораси вакиллари Масжидул Ҳаромда кучли ёмғирли вазиятларни бартараф этиш ва муаммога йўл қўймаслик мақсадида 200 дан ортиқ назоратчи ва кузатувчи, 4000 нафар эркак ва аёл ишчи ҳамда 500 дан ортиқ техникани жалб қилди.
10 апрель куни Маккадаги зиёратчилар кучли ёмғир остида қолишди. Каъбани тавоф қилиш вақтида Маккада ёмғир ёға бошлади ва зиёратчилар сув оқимлари остида зиёратгоҳ атрофини айланиб чиқишда давом этди, деб ёзади “Islam news” матбуоти “ал-Aрабия” телеканали хабарига таяниб. Кўпчилик зиёратчилар бу пайтда айтиладиган махсус ёмғир дуоларини ўқишди.
Бу пайтда хавфсизлик ва биринчи тиббий ёрдам ходимлари ёмғир билан боғлиқ ноқулайликлар олдини олиш учун чора кўришди.
ЎМИ ходими И.Аҳмедов тайёрлади
Рамазон ўргатади...
Рамазон доимо муносиб вақтда келади. Уни бизга Роббимиз дунё хароб қилган ҳаётимизни яна бир бор тузатиш, қадамларимизни мувозанатга солиш, уни янгидан Ўзи томон олиб борадиган йўлга йўллаш учун юборади. Муҳими, У бизга бунга қодирлигимизни эслатади.
1. Рамазон бизга ҳар кеча бир пора Қуръон ўқиш қийин эмаслигини, аммо дунё бизни эгаллаб олганини ўргатади!
2. Рамазон бизга ҳар ой уч кун рўза тутишни қийин иш эмаслигини, аммо биз бурч ва мажбуриятларимиз қолиб Аллоҳ бизга аниқ ёзиб қўйган нарсалар билан банд эканимизни ўргатди.
3. Рамазон бизга кечалари туриб икки ракат намоз ўқиш қийин иш эмаслигини, ибодатлар машаққат бўлмаслигини, аммо бизнинг қалбимиз хароб бўлганини ўргатди.
4. Рамазон бизга Аллоҳ учун бир нарсаларни тарк қила олишимизни, уларни тарк қилишда лаззат борлигини, бу лаззатни уларни тарк қилмай топиб бўлмаслигини, бизнинг тарк қилишдан ожиз эмаслигимизни, озгина қўрқоқ эканлигимизни ўргатди.
5. Рамазон бизга йилнинг истаган пайтида садақа қила олишимизни, фақирларни қалбан ҳис қилишимиз мумкинлигини, уларни эслаш учун ошқозонни бўшатиш шарт эмаслигини ўргатди.
6. Рамазон бизга бомдод намозига туриш шайтон васваса қилганидек оғир иш эмаслигини, уни муаззин айтганидек "уйқудан яхшироқ" эканлигини ўргатди.
7. Рамазон бизга масжидга қадам босиш лаззат эканини, саодат фақатгина Аллоҳ билан бирга бўлишда эканини ўргатди.
8. Рамазон бизга энг илиқ макон уйимиз эканини, оила аъзоларимизнинг бир жойда ифторда жамланиши оилага жон ато қилишини ўргатди.
9. Рамазон бизга қўшнига бир идишда овқат жўнатиш меҳр-оқибатни зиёда қилишини, улардан бир идишда овқат қабул қилиш эса муҳаббат мактубига менгзалишини ўргатди.
10. Рамазон бизга хонадонимиз аёлларимиз сабри устига бино қилингани, биз эркаклар куннинг охирида силламиз қуриб дам олаётганимизда аёлларимиз ошхонада тинмаслигини, улар ҳақиқатда бизнинг эҳтиромимизга муносиб эканини ўргатди!
Абдулқодир ПОЛВОНОВ
Имом-хатибларимиз хориждаги ватандошлар билан учрашувлар ўтказмоқда
Шу кунларда Тошкент шаҳри «Тўра бува» жоме масжиди имом-хатиби Шавкат Ҳамдамов Россия Федерациясининг Санкт-Петербург шаҳрига ташриф буюриб, «Балтранс» қурилиш ширкати, «Южный» миграция маркази ва «Балтийский берег» балиқни қайта ишлаш заводида вақтинча меҳнат қилаётган ватандошлар билан учрашувлар ўтказди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.
Учрашувлар чоғида Ўзбекистон мусулмонлари идораси вакилининг маънавий-маърифий ва тарбиявий мавзулардаги маърузаси тингланди. Воиз хориждаги ватандошлар, улар ўртасидаги ўзаро муносабатлар, ўзликни англаш ва миллий қадриятларимиз ҳамда маданиятимизни кенг тарғиб этиш масалаларига алоҳида эътибор қаратди.
Бош консуллик ходимлари, ўз навбатида, 30 апрель куни бўлиб ўтадиган умумхалқ референдуми тафсилотлари ва хорижда истиқомат қилиб келаётган юртдошларимиз учун 19-26 апрель кунлари ташкил этиладиган муддатидан аввал овоз бериш жараёни ҳамда участкалар ҳақидаги батафсил маълумотларни ўртоқлашдилар.
Ширкатлар раҳбарияти билан кечган мулоқот якунлари ўлароқ, Ўзбекистон фуқароларнинг референдумда овоз бериши учун сайлов участкаларини ташкил этиш юзасидан келишувга эришилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Рамазон – саховат, меҳру оқибат ва барокат ойидир
Жонажон диёримизда айни кунларда ойларнинг султони, меҳр-шафқат саховат рамзи бўлган, фазилати жиҳатидан бошқа ойлардан афзал моҳи Рамазон уфуриб турибди. Бу муқаддас ойда мўмин-мусулмонлар бир-бириларига яхшиликларни улашади. Аллоҳ розилиги йўлида рўза тутишликни ният қилишади.
Рамазон ойи Қуръони карим барокати, гўзал хулқнинг фазилатлари билан зийнатланган муқаддас ойдир. Бу улуғ ойда қилинажак дуолар ижобат бўлади, ибодат ва хайрли амалларнинг ажри юксалади. Нафс турли иллатлардан тозаланиб, қалб покланади. Рамазон рўзаси ҳижратнинг иккинчи санасида фарз қилинган. Рўза араб тилида “савм” деб аталиб, луғатда “бир нарсадан ўзини тиймоқлик”ни билдиради. Истилоҳда эса “тонгдан шомгача рўзани ният қилиб, уни очувчи барча нарсалардан ўзини тийиш”дир.
Аллоҳ таоло Рамазон рўзасининг ҳукм ва ҳикматларини Қуръони каримда батафсил баён қилиб берган. “Бақара” сурасининг 183-оятида шундай дейилган: “Эй, имон келтирганлар! Сизлардан олдинги (уммат)ларга фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди, шояд (у сабабли) тақволи бўлсангиз”. Рамазон ойининг фазилатларини батафсил баён қилгувчи ҳадисни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан Салмон Форсий розияллоҳу анҳу ривоят қилиб, жумладан бундай дедилар: “…Бу ойда мўминнинг ризқи зиёда бўлади. Кимки у ойда бирорта рўзадорга ифторлик қилиб берса, унинг гуноҳлари кечирилади ва дўзахдан озод бўлади. Шунингдек, унга ҳам рўзадорнинг савобидан ҳеч қанча кам бўлмаган савоб берилади”. Шунда биз: “Эй Расулуллоҳ! Биз ҳаммамиз ҳам рўзадорга ифторлик қилиб бера олмаймиз-ку”, дедик. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Аллоҳ таоло бу савобни рўзадорга бир қултум сут ёки битта хурмо ёки бўлмаса бир ҳўплам сув билан ифторлик қилиб берган кишига беради. Кимки рўзадорнинг қорнини тўйғазса, Аллоҳ қиёматда унга ҳавзи кавсаридан бир қултум сув ичиради, натижада у то жаннатга киргунича чанқамайди.
Рамазон – аввали раҳмат, ўртаси мағфират, охири дўзахдан озод қилиш ойидир. Кимки у ойда ходимларнинг оғирини енгил қилса, Аллоҳ унинг гуноҳларини кечиради ҳамда дўзахдан озод қилади”, дедилар”. Ифтор пайтидаги дуолар ижобатдир. Зеро, Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) айтадилар: “Уч тоифа инсоннинг – рўзадорнинг ёки ифтор қилаётган рўзадорнинг, одил подшоҳнинг ва мазлумнинг дуоси мустажоб бўлади” (Термизий, Аҳмад ва Ибн Можа ривояти). Ифторлик қилиш деганда, албатта дастурхон ёзиб, тўп-тўп одам айтишни тушунмаслик керак. Камбағал, муҳтож кишиларга таом ёки керакли маблағни бериш энг яхши ифторликдир. Чунки шуниси риёдан холи бўлади.
Айтиш жоизки, юртимизда меҳр-оқибат, ўзаро ҳурмат муҳитини мустаҳкамлаш, кам таъминланган, ижтимоий ҳимояга муҳтож кишиларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш ҳукуматимиз олиб борилаётган хайрли саъй-ҳаракатларда устуворлик касб этади. Айниқса, халқимиз қонига сингиб кетган саховат, меҳру мурувват, бағрикенглик каби эзгу қадриятлар муқаддас Рамазон ойида яққол ифодасини топмоқда.
Дарҳақиқат, инсонларнинг дарду ташвиши билан яшаш – одамийликнинг энг олий мезонидир. Ушбу ҳаётий ҳақиқат Президентимиз бошчилигида олиб борилаётган эзгу ташаббуслар ижросида “Инсон қадри учун” тамойилининг амалдаги ифодаси сифатида ҳар қадамда намоён бўлмоқда. Президентимизнинг жорий йил 17 февраль куни Бухоро вилоятига ташрифи чоғида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла Холиқназаров давлатимиз раҳбаридан кам таъминланган оилалар вакилларини Умра зиёратига юборишда давлат томонидан ёрдам беришни сўраган эди. Давлатимиз раҳбари мазкур таклифни якдиллик билан қўллаб-қувватлади. Бу эса энг аввало, одамийлик мамлакати – Янги Ўзбекистонда инсонга эътибор юксак даражага кўтарилгани, фуқароларнинг виждон ва эътиқод эркинлиги, диний бағрикенгликни ҳар жиҳатдан кафолатланганидан далолатдир.
Ташаббус қанот ёзиб, Рамазон ойи муносабати билан республикамиздаги кам таъминланган ва эҳтиёжманд оилалар, ижтимоий дафтарларда рўйхатда турган хонадонлар аъзолари, меҳнат фахрийлари давлат томонидан берилган йўлланма асосида Саудия Арабистонининг Мадина ва Макка шаҳарларида муқаддас Умра зиёратини адо этиш бахтига муаяссар бўлди. Жумладан, Наманган вилоятининг барча шаҳар ва туманларидан “Темир дафтар” ва “Аёллар дафтари” да турувчи ижтимоий муҳофазага муҳтож кишилар, камбағал оилалар вакиллари, узоқ йиллар оддий ишда ҳалол меҳнат қилиб, кексалик гаштини сураётган нуронийлардан иборат 100 нафар ҳамюртимизга ҳам Аллоҳнинг байтини зиёрат қилиш насиб этди.
Умра зиёратига юборилган фуқароларни кутиб олиш тадбирлари Ўзбекистон мусулмонлари идораси, маҳаллий ҳокимликлар вакиллари иштирокида уюшқоқлик билан ташкил этилди. Ҳукуматимиз томонидан кўрсатилган ғамхўрликдан миннатдор бўлган зиёратчилар ўзлари кутмаган ҳолда бундай саодатли шодликка етишганликларини айтиб, меҳнатсевар халқимиз ва савобли ташаббус бошида турган Юртбошимиз ҳақига эзгу тилаклар билан дуога қўл очишди. Мамлакатимизда фуқароларнинг виждон ва эътиқод эркинлигини таъминлашга алоҳида эътибор қаратилмоқда.
Президентимизнинг 2023 йил 21 мартдаги “Муборак Рамазон ойини муносиб тарзда ўтказиш тўғрисида” ги қарори ҳам бунинг ёрқин далилидир. Мазкур қарорда одамийлик, инсон шаънини улуғлаш, яхшилик ва меҳр-саховат каби фазилатларни намоён этадиган, бугунги тинч ва осойишта ҳаётимизни қадрлаш, оила ва маҳаллаларда, бутун юртимизда меҳр-оқибат, ўзаро ҳурмат муҳитини мустаҳкамлаш, кам таъминланган, ижтимоий ҳимояга муҳтож кишиларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлашга қаратилган тадбирларни ташкил этишга алоҳида эътибор қаратиш зарурлиги белгиланди.
Давлатимиз раҳбарининг Сурхондарё вилоятига қилган ташрифи чоғида билдирган яна бир эзгу ташаббуси билан вилоятимиздаги шаҳар ва туманларида, олис ва чекка ҳудудларидаги маҳаллаларда имом-хатиблар иштирокида маҳаллий ҳокимликлар кўмагида кам таъминланган, эҳтиёжманд оилаларнинг хонадонларида ифторлик дастурхонлари ташкил этилиб, уларнинг кундалик турмуши учун зарурий озиқ-овқат маҳсулотлари ҳамда маънавий-ахлоқий мавзулардаги китоблар тақдим этилмоқда. Шуни қайд этиш керакки, Рамазон ойи – дуолар ижобат бўладиган ойдир. Аллоҳ таоло унга дуо қилиб, илтижо қилишларини яхши кўради ва дуоларни кўплаб қабул қилади. Айниқса, Рамазон ойида дуолар ижобат бўлишига ишоралар бор.
Қуръони каримда Рамазон рўзаси ҳақидаги оятлардан кейин қуйидаги оят келади. Аллоҳ таоло шундай дейди: “Сиздан (эй, Муҳаммад!) бандаларим Менинг ҳақимда сўрасалар, (айтинг) Мен уларга яқинман. Менга илтижо қилувчининг дуосини ижобат этурман. Бас, улар ҳам Мени (даъватларимни) ижобат (қабул) этиб, Менга имон келтирсинлар, шояд (шунда) тўғри йўлга тушиб кетсалар” (“Бақара” сураси, 186-оят). Ушбу оятда мўминлар учун улкан башорат бордир. У ҳам бўлса – дуо ва илтижо қилувчиларнинг сўровларини ато этишга берилган илоҳий ваъдадир. Рамазон ойида қилиниши керак бўлган яна бир муҳим ишлардан бири – киши нафсини чиройли хулқлар билан безашга, уларга одатланишга ҳаракат қилиши лозим. Натижада Рамазон ойида ҳосил қилинган яхши кўникмалар: тақво, ихлос, сабр, шукр, қаноат, сахийлик, меҳрибонлик йил давомида бизга ҳамроҳ бўлади.
Аллоҳ таоло муборак рамазон ойида тутаётган рўзаларимизни, тоат-ибодатларимизни ўзининг фазлу карами ила қабул қилиб, барчаларимизни улуғ ажру савобларга эриштирсин.
Мусохон Аббосиддинов,
Ўзбекистон Мусулмонлари идорасининг
Наманган шаҳридаги вакили, шаҳар бош имом-хатиби.
ЎзА
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.