Ўзбекистон элчиси Жавлон Ваҳобов Вашингтонда бўлиб турган БМТнинг дин ва эътиқод эркинлиги масалалари бўйича махсус маърузачиси Аҳмад Шоҳид билан учрашув ўтказди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.

Элчи БМТ махсус маърузачиси билан Ўзбекистонда виждон эркинлигини таъминлаш, диний ташкилотларни рўйхатга олиш ва уларнинг эркин фаолият юритиши учун шарт-шароитлар яратиш, таъқиқланган ташкилотларда қатнашганликда айбланган маҳкумларни озод қилиш, ҳуқуқни қўллаш амалиётини такомиллаштириш, шу жумладан, маърифий Исломни тарғиб қилишнинг институционал механизмларини кенгайтириш соҳаларида кўрилаётган чора-тадбирлар тўғрисидаги батафсил маълумотларни ўртоқлашди.

Ўзбекистоннинг диний экстремизм ва терроризмга қарши кураш борасидаги саъй-ҳаракатларида жамиятнинг барча қатламлари иштирокида бағрикенглик, ўзаро ҳурмат, динлараро ва маданиятлараро мулоқот ғоялари ва тамойилларини илгари суришга жуда муҳим аҳамият берилаётгани алоҳида таъкидланди. Бугунги кунда Ўзбекистонда аҳоли радикаллашуви борасида барвақт огоҳлантириш ва жамиятнинг турли қатламлари вакилларини, асосан, ёшларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш юзасидан «жаҳолатга қарши маърифат» тамойили бўйича тизимли равишдаги чора-тадбирлар мажмуи амалга оширилмоқда.

Ўз навбатида, Аҳмад Шоҳид Ўзбекистоннинг диний эркинликни таъминлашдаги тараққиётидан мамнун эканлигини таъкидлади. «Президент Шавкат Мирзиёев билан 2017 йилда бўлиб ўтган биринчи учрашувимдан буён унинг туб ўзгаришларни амалга оширишга қатъий қарор қилгани туфайли Ўзбекистон инсон ҳуқуқларини, айниқса, виждон эркинлиги ва динга эътиқод ҳуқуқини тарғиб этиш ва ҳимоя қилиш борасида самарали муваффақиятларга эришганига гувоҳ бўлаяпман», деди БМТ махсус маърузачиси.

Унинг айтишича, Ўзбекистон саноқли давлатлар қаторида муаммоларни бартараф этишда халқаро институтлар ва экспертлар ҳамжамияти билан конструктив мулоқотга мутлақо очиқ эканлигини намойиш этмоқда.

БМТнинг махсус маърузачиси фикр, виждон, дин ва эътиқод эркинлигига асосланган халқаро стандартлар ҳақидаги билимларни оширишга қаратилган қўшма ўқув дастурларини ташкил қилиш орқали Ўзбекистон билан диний эркинлик соҳасидаги тараққиётни янада ривожлантириш бўйича ҳамкорликни давом эттиришдан манфаатдор эканини таъкидлади. Аҳмад Шоҳид, шунингдек, бундай дастурлар тегишли давлат идоралари ва жамоат ташкилотлари вакилларининг касбий салоҳиятини ривожлантиришга ҳам имкон беришини қайд этди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Каъбатуллоҳ зиёрати – ҳар бир мусулмоннинг орзуси. Таассуфлар бўлсинки, миллатимизнинг не-не фозил фарзандлари учун бу орзу армонга айланган замонлар ҳам бўлган эди. Яратганнинг буюк инъоми – мустақиллик йилларида ушбу ибодат учун ҳам муайян шароитлар яратила бошланди. Кейинги йилларда эса бошқа барча соҳаларда бўлгани сингари ҳаж ибодати учун мамлакатимизда ҳар қачонгидан ҳам кенг имкониятлар яратилди.

         Барчамизга маълум ўтган икки йил дунёда кенг тарқалган вирус сабаб ҳаж ибодатини адо этиш ҳеч бир мусулмонга насиб қилмади. Алҳамдулиллаҳ, бу йил яна каъбаи муаззамани зиёрат қилиб, исломнинг бешинчи аркони бўлмиш ҳаж ибодатини бажариш учун зиёратга йўл очилмоқда.

Хўш, бу йилги ҳаж зиёрати Ўзбекистон мусулмонлари учун қандай амалга оширилади. Бугун “Ҳаж – 2022” мавсумига тайёргарлик кўриш юзасидан брифинг бўлиб ўтди. Унда ҳажга доир бир қанча масалалар очиқланди. Жумладан, Саудия Арабистони томони билан олиб борилган музокаралардан сўнг жорий йил Ўзбекистон фуқаролари учун умумий ҳаж квотаси 10 865 нафар этиб белгилани маълум қилинди. 2019 йилда эса бу кўрсаткич 7 200 нафарни ташкил этган эди. Жорий ҳаж мавсуми учун ҳаж квотасининг оширилгани, шубҳасиз, юртимиз зиёратчилари  учун жуда катта хушхабар бўлди.

Маълумки, Саудия Aрабистони Ҳаж ва умра вазирлиги пандемия ҳамон давом этаётгани туфайли “Ҳаж – 2022” баёнотида бир қатор талаб ва чекловларни эълон қилди. Ҳар мавсумда 4 миллиондан зиёд зиёратчилар ҳаж ибодатини адо этишаётган бўлса, бу йил ушбу кўрсаткич 1 миллиондан ортиқроқни ташкил қилмоқда. Зиёратчилар сони дунё миқёсида шунча чекланишига қарамай Ўзбекистонлик ҳожилар учун квотанинг оширилиши ҳам катта неъматдир.

         Саудия Арабистони Подшоҳлиги Ҳаж ва умра вазирлиги томонидан қўйилган қатъий карантин талабга кўра, “Ҳаж-2022” мавсумида иштирок этиш ёш чегараси 65 ёшгача этиб белгиланди.

         Умид қиламизки, ушбу ёш бўйича чеклов вақтинча бўлиб, келгуси ҳаж мавсумларида ёши улуғ инсонларни ҳам бу муборак амални адо этиш саодатига эришадилар, инша Аллоҳ.

         Шунингдек, ҳаж сафари нархларида ҳам ўзгаришлар бор. Қайд этилишича, нархларнинг ошишига Саудия ҳукумати томонидан ҳаж сафари нархига таъсир қилувчи қўшимча солиқ ва мажбурий тўловлар жорий қилинган, коммунал, транспорт, электр-энергия ва бошқа хизматлар учун тўловлар миқдори бир неча баравар (30-40 фоиз) ошгани сабаб бўлган. 

         Ҳаж ҳар бир мусулмоннинг орзусидир. Чунки у сабабли киши онадан қайта туғилгандек гуноҳларидан покланади. Дунёдаги мусулмонлар бирдамлигига гувоҳ бўлади ва оламларга раҳмат қилиб юборилган севикли Пайғамбаримизни (с.а.в)зиёрат қилиш бахтига мушарраф бўлади. Қуръони карим оятлари ва ҳадис шарифлардан маълум бўладики ҳаж, Ислом арконларидан бири экан. Бас йўлга қодир мусулмон, умри давомида бир маротаба ҳаж ибодатини амалга ошириши билан Ислом арконларидан бирини адо этган саналади.

Албатта бу улуғ ибодат фақат Яратганнинг розилиги учун бўлмоқлиги лозим. Риё ва гуноҳлардан холи, сахийлик ҳамда ҳусни хулқ ила ихлос билан амалга оширилган ҳаж – “ҳажжи мабрур” деб аталади. Бундай ҳаж хусусида Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Наби (с.а.в) шундай марҳамат қиладилар:

“Ким Аллоҳ учун ҳаж қилса, фаҳш сўз айтмаса ва фисқу фасод қилмаса, худди онаси туққан кунидек қайтади”.

         Ҳаж ибодатини адо этишни ният қилган ҳар мўмин-мусулмон кишини Аллоҳ таолонинг ўзи чақиришини насиб қилсин.

ЗАЙНИДДИН ЭШОНҚУЛОВ

Ўзбекистон мусулмонлар идораси Самарқанд вилоят вакили

Бугун барча Ўзбекистон аҳолиси – мўмин-мусулмонларга муборак ҳаж сафарининг хушхабари етиб борди. Бу билан борган ҳожига ҳам бўлажак ҳожиларга ҳам минг-минглаб сурурлар инъом этилди. Бунинг учун Аллоҳга беадад ҳамд ва шукроналар бўлсин!

Тўғрида, ўтган 2019 йилда 7200 нафар ҳожи ота, ҳожи оналаримиз беҳад хурсандчилик билан ибодатга мушарраф бўлиб, тинч-омон уйларига қайтиб, оилалари билан ҳаж ибодати нашъу-намосига муяссар бўлишган эди.

Бироқ, ўртада икки йил бутун дунё, жумладан Ўзбекистонга ҳам етиб келган коронавирус касаллиги ўртага нохушлик чегарасини қўйиб, бугунги кунгача бу неъматдан маҳрум бўлиб турган эдик, дилларимиз маҳзун эди.

Алҳамдулиллаҳ, Алҳамдулиллаҳ, янги хушхабар 2022 йил саодатли йил бўлиб, ҳаж зиёрати йўли очилди. Ҳатто, очилганда ҳам умумий ҳаж квотаси 10865 нафар этиб белгиланди. Албатта, бунда муҳтарам Юртбошимизнинг Ўзбекистон аҳолисига яратиб берган имкониятларининг самараси бўлди. Аллоҳ юртимизни тинч қилсин, Юртбошимизга узоқ умр берсин!

Таъкидлаб айтаманки, бу фақат менинг сўзим эмас, балки, маърифатпарвар имон аҳли бу хушхабардан беҳад, бениҳоя сурурларга тўлиб, шукроналар келтирмоқда.

Аллоҳ барча ишларида мададкор бўлсин, яқинда Дин ишлари бўйича қўмита раиси ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий ҳазратлари бошчилигидаги Ўзбекистон делегацияси Саудия Арабистонида бўлиб қайтганларида ҳам элимиз айни шу хурсандчиликни интиқлик билан кутганди. Мана бугунги хушхабар бутун вужудимизни хурсандлик билан сарафроз этмоқда.

Биламизки, ҳаж ибодати юрти, тили, об-ҳавоси, иқлими билан бизлардан фарқ қиладиган юртда адо этилади, уларнинг барча талаб ва истакларини бажаришга мажбурмиз ва бажарамиз ҳам.

Шунинг учун ҳозирги кундаги улар томонидан қўйилаётган талаблар ортидан келиб чиқаётган қоидаларга мўмин-мусулмон сифатида эргашамиз ва бажаришда барчамиз бир тил ва бир дил бўлиб ибодатимизни адо этамиз инша Аллоҳ.

Ҳаж сафарига интилаётган барча мўмин-мусулмонларни Илоҳим моддиятларига ҳам, иқтисодларига ҳам, имон-эътиқодларига ҳам, сабр-тоқатларига ҳам Аллоҳим Ўзи мадад берсин!

Юртимиз мўмин-мусулмонларини бу йилги муборак санада адо этадиган ҳаж ибодатларини ҳажжи мабрур айласин!

Абдулҳай ТУРСУНОВ,

Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг

Наманган вилоят вакили

Илҳомжон домла Умаржон ўғли