muslim.uz

muslim.uz

Ўзбекистон Республикасининг Америка Қўшма Штатларидаги Фавқулодда ва мухтор элчиси Жавлон Ваҳобов диний эркинлик бўйича халқаро саммит (IRF Summit)да иштирок этди.
АҚШнинг халқаро диний эркинлик масалалари бўйича собиқ элчиси Сэм Браунбэк ташаббуси билан анъанавий тарзда ўтказиб келинадиган мазкур нуфузли анжуманда таъқиб ва диний камситишга, диний ва этник асосда геноцидга қарши кураш, ижтимоий тармоқнинг иқтисодиётда ва миллий хавфсизлик шароитида диний эркинликни тарғиб этишдаги ўрни, мусулмонлар орасида диний эркинлик ва хотин-қизлар ҳуқуқини ҳимоя қилиш, ҳарбий можаронинг диний эътиқодга таъсири каби мавзулар муҳокама қилинди.
ЎзА хабарига кўра,мамлакатимиз вакили диний эркинликни таъминлаш, диний ташкилотларга оид қонунчиликни либераллаштириш, маърифатли ислом ғоясини илгари суриш ва ёшлар ўртасида радикализмга қарши курашиш борасида Ўзбекистон эришаётган ютуқлар, республиканинг ушбу соҳадаги халқаро ташаббуслари ҳақида иштирокчиларга батафсил маълумот берди. Ўзбекистон ташаббуси билан қабул қилинган БМТнинг “Таълим ва диний бағрикенглик” резолюцияси ҳамда Тошкент ва Бухорода ўтказилган “Декларациялар мулоқоти” халқаро форумида қабул қилинган таълим, бағрикенглик маданияти, турли конфессия тарафдорларининг миллий анъаналарига ҳурмат билан қараш ва уларнинг ҳақ-ҳуқуқини таъминлаш ғояларини илгари сурувчи Бухоро Декларациясининг аҳамияти очиб берилди.
Элчихона берган маълумотга кўра, Ўзбекистонда амалга оширилаётган конституциявий ислоҳотнинг мазмун-моҳияти ва асосий мақсади, фуқароларнинг асосий ҳуқуқи, жумладан, дин эркинлигини янада юксалтиришдаги аҳамияти алоҳида тушунтирилди.
Халқаро диний эркинлик бўйича АҚШ комиссияси (USCIRF)нинг собиқ раиси Надин Маэнза Ўзбекистоннинг диний эркинликни тарғиб қилиш соҳасидаги муваффақиятли тажрибасини қайд этди.
- Ўзбекистон нисбатан қисқа вақт ичида диний эркинликни таъминлашда улкан ютуқларга эришганига, дунёга динлараро тотувликни тарғиб қилишнинг ноёб моделини тақдим этаётганига гувоҳмиз, - деди у. – Буларнинг бари турлича кўникма ва иш тажрибасига эга одамлар қўллаб-қувватлаши керак бўлган стратегик ташаббус ва улкан ўзгаришнинг натижасидир.
Глобал жалб қилиш институти вице-президенти Жеймс Чен шундай деди:
- Ўзбекистонда биз диний эркинликни таъминлаш борасида ҳукумат, фуқаролик жамияти институтлари ва диний жамоалар вакиллари билан кўп қиррали ҳамкорлик ўрнатишга муваффақ бўлдик. Сўнгги йилларда мамлакатда мисли кўрилмаган ютуқларга эришилди. Қонун устуворлиги ва диний эркинлик бўйича ўқув дастурлари, самовий дин вакиллари ўртасидаги динлараро мулоқот орқали эришилган натижаларни бирлаштириш ва кўпайтиришга ёрдам бермоқдамиз.
Дунё мамлакатларининг диний эркинликни тарғиб қилиш соҳасидаги ютуқлари муҳокамасида АҚШДАги энг йирик масжидлардан бирининг имоми Муҳаммад Мажид шундай деди:
- Ўзбекистонда турли конфессия, дин ва эътиқодга эга инсонлар ўртасидаги очиқ ва ишончли муносабатнинг ёрқин ифодасини кўрдик.
Тадбир доирасида намойиш этилган, Глобал жалб қилиш институти томонидан Декларациялар форумида иштирок этиш учун тайёрланган қисқа видео лавҳа (Making Multi-Faith History in Bukhara)да мамлакатимизнинг диний плюрализм ва бағрикенгликни тарғиб қилиш масаласига ёндашуви очиб берилган. “Ўзбекистон ренессанс даврини бошдан кечирмоқда, дўстлик, ҳурмат ва ишончнинг янги даврини кўрсатадиган очиқ мулоқот ва ўзгаришга янги мазмун бахш этмоқда”, - дейилади, жумладан, лавҳада.
Глобал жалб қилиш институти раҳбари Крис Сайплнинг фикрлари ҳам эътиборли:

- Декларациялар мулоқоти –мусулмонлар кўпчиликни ташкил этадиган мамлакатда аввалги декларациялар вакилларини бирлаштирадиган, сезиларли фарқни енгиб ўтиш ва жипс жамиятни яратиш имконини берувчи очиқ ва конструктив мулоқот учун асос бўлиб хизмат қиладиган янги механизм. Бухоро Декларацияси аллақачон ўз самарасини бериб, бутун дунё бўйича - Ганадан Индонезиягача диний етакчилар ўртасидаги алоқани мустаҳкамлашга ёрдам бермоқда. Бу ҳужжат бир минтақа ёки бир дин доирасидан ташқарига чиқишга имкон берадиган глобал ҳаракат, мазмунли ўзгаришни рағбатлантириш йўлидаги шериклик, зарур амалий ечимлар қудратининг ишончли далилидир.
Эслатиб ўтамиз, 2021 йилдан бери Вашингтонда ҳар йили ўтказиладиган “IRF Summit” халқаро форумида 80 дан зиёд мамлакатдан ҳукумат вакиллари, диний етакчилар ва фуқаролик жамияти фаоллари тўпланади. Анжуманда дунё бўйлаб диний эркинликни тарғиб қилиш, жамиятда қутбланиш ва радикаллашувга қарши курашиш, якка тартибда ёки биргаликда таъқиб қилинаётган диндорларни ҳимоя қилиш масалалари муҳокама қилинади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

الجمعة, 05 آب/أغسطس 2022 00:00

Ихтилофчиларнинг иш услуби

Мусулмонлар орасида турли ихтилофларни қўзғаётган бемазҳабларнинг фаолиятлари ҳам ўзига хос. Одатда, ихтилофни қўзиган шахс одамларга кўринмайди. Балки ўз одамини юбориб, «фалончига мана бу саволни бер, у ундай деса, сен бундай дегин» қабилида гап ўргатади. Ҳалиги одам унинг айтганини қилиб, мусулмонлар ичида ихтилоф қўзғайди. Бу ҳолат бир эмас, бир неча кишидан, бир неча марта такрорлангандан кеийн, ихтилоф тарқалиб, ўз кучини кўрсата бошлайди. Баъзи одамлар, биз нотўғри иш қилаётган эканмиз деб, ихтилофчига ергашади. Бошқалари шубҳага тушади. Учинчиси: «Шу пайтгача қилган ибодатимиз нима бўлди?» дейди ва ҳоказо. Охири, одамлар орасида катта нохушлик содир бўлади.

Бу пайтда ихтилофчиларнинг «мулла»си ўзининг югурдакларига яна бошқа бир ихтилофни ўргатиб, уларни кишилар ичига юборишга тайёрлаётган бўлади. Югурдаклар эса, ўзларига айтилган, ихтилоф қўзғаш учун тўқилган сафсатани тўтиқушдек такрорлашга ошиқаётган бўладилар. Аммо аста-секин уларнинг сирлари фош бўлиб, башаралари кўпчилик ичида намоён бўлмоқда.

Муҳтарам имом домлаларимиздан бирлари масжидда намозхонларга бир масалани баён қилибди. У кишининг олдига бир одам келиб: «Сиз хато қилдингиз, аслида бундай бўлади», дебди. Домла: «Бу гапни қаердан олдингиз?» деса, «китобда бор», дебди. Имом домла: «Ўша китобни олиб келинг, ўқиб кўрайлик», дебди. Ҳалиги одам китобни олиб келиб, мазкур масала ёзилган жойини қўли билан кўрсатибди. Домла ўқиб кўрсалар, «Бу масалада мана бу гапни айтганлар ҳам бор», деб ихтилофчининг гапи ёзилган ва давомида: «Аммо бу гапнинг тўғриси бундай», деб домланинг гапи ёзилган экан. Домла: «Мана, мен айтган гап тўғри экан-ку», деб кўрсатсалар, ихтилофчи: «Мен ўқишни билмайман», дер эмиш. Араб тилини билмайдиган одам ўша тилдаги китобни кўтариб олиб, олим одам билан тортишгани келибди!

Кейинчалик, маълум бўлишича, ихтилофчиларнинг «мулла»ларига ҳам кўрсатмалар чет элдаги хўжайинларидан келар экан. Бошқача қилиб айтадиган бўлсак, дунё мусулмонлари орасида ихтилоф қўзғаш ишлари халқаро марказдан бошқариб борилмоқда. Эндиликда ихтилофчи бемазҳабларнинг «мулла»ларига марказдан факс, электрон почтада ёки интернет орқали кўрсатмалар келмоқда. Улар мазкур кўрсатмаларни таржима қилиб, югурдакларни кўтариб олиб, мўмин-мусулмонлар ичида ихтилоф уруғини сочмоқдалар. Ушбу сатрларда зикр қилинаётган ихтилофлар нафақат Ўзбекистон, Ўрта Осиё ёки МДҲ давлатларида, балки бутун дунёда мусулмонларнинг бошини қотирмоқда. 

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф роҳимаҳуллоҳ.

“Ихтилофлар сабаблар ечимлар" китобидан.

الجمعة, 05 آب/أغسطس 2022 00:00

Ҳижрий тақвим тарихи (видео)

Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази етакчи мутахассиси

Бугун, 4 август куни эрта тонгда Ҳадис илми мактабида “Ўзбекистон тарихи” фани бўйича тест синовлари бошланди.

Тест жараёни бошланиш олди хатми Қуръон дуоси қилиниб, ҳадис илмининг султони Имом Бухорий ва бошқа улуғларимиз ҳақига бағишланди. Сўнг абитуриентларга тест синовларини ўтказиш тартиби, жавоблар варақасини тўлдириш қоидалари тушунтирилди.

Тест синовларини шаффоф, очиқ ва ошкора ўтказилишини таъминлаш мақсадида Дин ишлари бўйича қўмита, Ўзбекистон мусулмонлари идораси, Олий ва ўрта таълим вазирлиги, Халқ таълими вазирлиги ва Тошкент ислом институтининг масъул ходимлари жалб қилинди. Тест саволлари натижалари экспертлар томонидан текшириб чиқилди.

Маълумот учун, тест саволлари Ўзбекистон мусулмонлари идорасида ташкил этилган Қабул ҳайъатида тажрибали педагог-ўқитувчилар томонидан тайёрланган. 

Эслатиб ўтамиз, кеча, 3 август куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги Ҳадис илми мактабида 2022-2023 ўқув йили учун “Араб тили” ва “Ҳадис ва мусталаҳул ҳадис” фанларидан ижодий имтиҳон ўтказилган эди.

Тест жараённи қуйидаги ҳаволалар орқали онлайн кузатишингиз мумкин:
Youtube 1: https://youtu.be/AsgmfGdBeLM 
Youtube 2: https://youtu.be/UeOOtyYnDsk 
Facebook: https://fb.watch/eGSBhP9Lq1/ 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

الخميس, 04 آب/أغسطس 2022 00:00

Фитналар оқибати (аудио)

Имом Бутий раҳимаҳуллоҳ


Абдуллоҳ Ғуломов таржимаси

Top