muslim.uz

muslim.uz

Буюк тарихчи олим Абдулҳай Лакнавий Ҳасаний “Нузҳат ул-хавотир” (Хотиралар сайри) асарида бундай ёзади: “Ҳазрат Хожа Убайдуллоҳ Аҳрор унинг исмини Заҳириддин Муҳаммад деб қўйган. Лекин туркий халқлар орасида (довюраклиги учун) у Бобуршоҳ номи билан машҳур бўлган”.

Бобур барча темурий шаҳзодалар каби махсус тарбиячилар, йирик фозилу уламолар устозлигида ҳарбий таълим олиб, фиқҳ илми, араб ва форс тилларини яхши ўзлаштиради. Шу жумладан, кўплаб тарихий ва адабий асарлар мутолаа қилиб, шеъриятга қизиқиши ортади. Бобурнинг отаси – Умаршайх мирзо Фарғона вилояти ҳокими, онаси – Қутлуғ Нигорхоним Мўғулистон хони ва Тошкент ҳокими Юнусхоннинг қизи бўлган. У ўқимишли ва оқила аёл бўлиб, ўғлига ҳокимиятни бошқаришида яқиндан ёрдам берган ва бир қанча ҳарбий юришларида ҳамроҳлик қилган. Отаси Ахсида 39 ёшида фожиали ҳалок бўлгач, оиланинг тўнғичи 12 ёшли Бобур валиаҳд сифатида 1494 йил июнь ойида тахтга ўтиради.

Бобур икки қўлида қилич ўйнатадиган моҳир саркарда бўлиш билан бирга серқирра ижодкор эди. Саркарданинг ҳанафийлар мазҳаби фиқҳида “Мубайян” номли асари бўлиб, унга Шайх Зайниддин (ибн Қутбиддин Ҳанафий) Хавофий шарҳ ёзиб, уни “Мубаййин” деб номлаган.“Рисолаи аруз”да айтилишича, бу асар милодий 1521 йили ёзилган. Мазкур асардан шу нарса маълумки, Бобур фиқҳга муҳаббати кучли, ҳанафий мазҳабида мустаҳкам эътиқодли шахс бўлган. Бу асар кўп йиллар давомида “Мубийн” (“Мубаййин”) дея талқин қилиб келинди. Исломшунос олим Мирзо Кенжабек “Рисолаи Хожа Аҳрори вали” рисоласи муқаддимасида келтиришича, аслида “Мубаййин” китоб шарҳининг номидир. Уни Бобурнинг муншийси Шайх Зайн ёзган. Бу асар яна “Фиқҳи Бобурий” деб ҳам аталган”.

Заҳириддин Муҳаммад Бобурдаги ноёб истеъдод, фиқҳий асар битишга иштиёқ, эҳтимол, катта момоси Такина хотин томонидан ўтган. Такина хотун, баъзи манбаларда Тегина бегим, айримларида Тегина Моҳбегим, деб номланган. У тахминан 1318 йили Бухорода туғилиб 1353 йилда ҳозирги Шаҳрисабз шаҳрида вафот этган ва Кеш (Шаҳрисабз)даги оилавий хилхонага дафн этилган.

Амир Темур ҳарбий сафарлардан қайтишда доимо Кешда тўхтаб, ота-онаси ва ўғли Жаҳонгир ҳамда пири шайх Шамсиддин Кулол қабрини зиёрат қилиб ўтган. Соҳибқирон Амир Темур кейинчалик онаси ва отаси дафн этилган Кешдаги оилавий хилхона устида муҳташам мақбара қурдиради. Амир Темурнинг катта ўғли Жаҳонгир мирзо 1376 йили 20 ёшида вафот этгач, уни ҳам ота-онасининг қабри ёнига дафн эттиради. Соҳибқирон онаси хотирасига атаб, Кешда машҳур Оқсаройни барпо этади ва Бухородаги Чашмаи Айюб мақбарасини таъмирлатади.

“Ҳазрати Соҳибқирон” асарида: “Баҳодирнинг Бухоро Садруш шариъа (шариат қози)си қизи Текинабегим Моҳ билан никоҳи эса оламшумул аҳамият касб этди. Текинабегим Моҳ (манбаларда Такина хотун тарзида ҳам қайд этилган) Алишер Навоий “Насойим ул-муҳаббат”да “шайх ул-олам” деб қайд этган Сайфиддин Бохорзий авлодларидан бўлган, ўша пайтда Бухорода шариат қозиси мавқеида турган Убайдуллоҳ ибн Маҳмуд Маҳбубий оиласида дунёга келган. Тарағай ва Текинабегимнинг никоҳи олдиндан башорат қилингани, шу жуфтликдан соҳибқирон туғилиши ҳақида ривоятлар мавжуд”, дейилади.

Ўрта аср манбалари, хусусан, Фасиҳ Хавофийнинг “Мужмали Фасиҳий” асарида келтирилишича, Бухоро уламоларининг пешвоси садруш шариъа Убайдуллоҳ Бухорий ибн Тожуш шариъа Маҳмуд ибн Аҳмад Маҳбубий Бухорийнинг Такина исмли қизи бўлган. Такинанинг бобоси фиқҳ илмида “тож уш-шариъа” (шариат тожи), отаси “садр уш-шариъа” (шариат улуғи), амакиси Маҳмуд “бурҳон уш-шариъа” (шариат ҳужжати) каби мўътабар унвонларга сазовор бўлган. Такина 16 ёшида Кеш амири Муҳаммад Тарағайбекка турмушга чиққан. “Қиссаи Темур” ёки “Малфузоти Темурий” ва тошкентлик тарихчи Салоҳиддин Тошкандийнинг “Темурнома” (1908) асарида Такина хонимнинг ҳаётига оид айрим маълумотлар мавжуд. Бобурнинг катта бобоси Амир Тарағай барлос уруғининг оқсоқоли ҳамда Чиғатой улусининг эътиборли бекларидан бўлган. Унинг аждодлари Кеш вилоятида ҳокимлик қилган. Тарихий асарларда Амир Тарағай ҳам йилига бир марта Или дарёси бўйида хон томонидан чақириладиган эл-юрт бекларининг қурултойига таклиф этилиб, муттасил қатнашарди. У пири Шайх Шамсиддин Кулолга чуқур эҳтиром кўрсатарди, деб ёзилади. Яхшиларнинг дуоси билан ҳосил бўлган бу хайрли никоҳдан Амир Темур, Мирзо Улуғбек ва Бобур каби насл давомчилари етишиб чиққан бўлса, ажаб эмас.

Амир Темурнинг улуғ инсон бўлиб етишишида онасининг ҳиссаси жуда катта бўлган. Табиийки, бухоролик аллома Убайдуллоҳ Бухорий ибн Тож уш-шариъанинг қизи Такина хотун фақиҳ ҳам мураббий бўлган. Балки у фарзанди Темурбекни ёшлигидан махсус мураббийлар назоратига топшириб, чавандозлик, овчилик, камондан ўқ отиш, қиличбозлик каби ҳарбий илмларни эгаллашига ҳам эътибор қаратган.

Шоҳ Бобур “Мубайян” асарини фарзандлари Носириддин Ҳумоюн ва Комрон мирзога атаб, фиқҳий бир дастур сифатида ёзган. Унда исломдаги беш фарзнинг фиқҳий масалалари таълим берилади. Яъни иймон-эътиқод, намоз, рўза, закот ва ҳаж масалалари шеърий тилда гўзал баён этилган. Таҳқиқ қилиб, солиштирилганда “Мубайян” асари асосида “Мухтасари виқоя” ҳамда “Ҳидоя” китоблари намоён бўлади. Асардаги дуо матнлари эса, асосан, кутуби ситтада, яъни Имом Бухорий, Имом Муслим, Имом Термизий, Имом Абу Довуд, Имом ибн Можа, Имом Насоий каби олти улуғ муҳаддиснинг китобида келган ҳадислардан ҳамда Имом Ғаззолийнинг “Иҳёу улумид дин” асаридан олинган.

Улуғ шоир, қомусий аллома, маърифатли фақиҳ Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг “Бобурнома” ёки “Тузуки Бобурий” асари дунёга машҳур. Шунингдек, саркарданинг шеърлар девони мажоз ва ҳақиқатлар гавҳари бўлса, “Волидия” рисоласининг назмий таржимаси унинг маънавий ҳолати Убайдуллоҳ Аҳрор вали ҳазратлари билан боғлиқлигидан дарак беради. “Мубайян” асарини темурийлар даври ижтимоий, оилавий, диний маданиятининг кўркам ифодаси дейиш мумкин.

“Бобурнома”нинг ўз даврида Мирзо Абдураҳим ибн Байрамхон томонидан форс тилига таржима қилиниши ҳам асарнинг жуда улуғ қадр-қиммат топганини англатади.

Абдувоҳид ЎРОЗОВ,
Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази илмий ходими

Огайо штатидаги Нур Исломий Маданият маркази беш ойлик онлайн ишлашдан кейин намозхонларни кутиб олди.

- Бу ерда масжидда ҳеч кимни қабул қила олмадик, - деди имом Aбдул Монейм. – Лекин мен бу ерда ибодат қилардим ва одамлар бизни кузатиб боришлари учун уни онлайн эфирга узатдик.

Islam.ru маълумотларига кўра, Нур Исломий Маданият маркази Марказий Огайо штатидаги энг катта масжиддир. Пандемиядан олдин, у 800 нафар намозхонларни қабул қиларди. Энди бино ичида фақат 150 нафар киши биргаликда намоз ўқиши мумкин.

Огайо штати губернатори Майк Девайн пандемия бошланганда масжидларни ёпишни буюрмаган бўлса-да, масжидлар ўз эшикларини ихтиёрий равишда ёпди.

– Ташриф буюрувчилар яна масжидда намоз ўқиш имкониятига эга бўлишди. Zoom ҳеч қачон Аллоҳнинг уйида ҳақиқатда бўлишнинг ўрнини босмайди, – дейди Мустафо.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Покистоннинг Панжоб штатида Турк қизил ярим ой жамияти барпо этган Иброҳим Пайғамбар номидаги кўп асрлик масжид ибодат учун очилди. Жанг шаҳрининг Хокран Чак қишлоғида бўлиб ўтган очилиш маросимида Туркия қизил ярим ой Бош котиби Ҳусайн Жан ва ташкилотнинг бошқа ходимлари, NGO World Президенти Зафар Иқбол жамғармаси иштирок этди.

Islam.ru маълумотларига кўра, Иброҳим Пайғамбар масжиди 1901 йилда қурилган ва минтақадаги зилзилалар туфайли 2017 йилда бузилган. Масжид турк ва панжоб архитектурасининг ўзига хос хусусиятларига эга.

Покистон делегацияси раҳбари Камилонинг айтишича, улар 2019 йилда масжид реконструкциясини бошлашди, лекин янги турдаги коронавирус (Cовид-19)нинг авжга чиқиши сабабли материаллар ташиш ва етказиб бериш билан боғлиқ муаммолар 6 ойга масжид қурилиши якунланишини кечиктирди.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Бисмиллаҳир роҳманир роҳим

Шаъбон ойи – ҳижрий-қамарий тақвимнинг саккизинчи ойи бўлиб, Ражаб ва Рамазон ойлари ўртасида жойлашган. Бу ой тўғрисида келган маълумотларни ўрганиб кўрсак, асосий урғу Рамазон ойига руҳан ва жисмонан тайёргарлик кўришга қаратилганини англаймиз. Бу ойда одатдагидан кўпроқ нафл рўза тутиш, Қуръон тиловат қилиш ва тунги ибодатларга машғул бўлишга тарғиб қилинган. Усома ибн Зайд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

عَنْ أُسَامَة بْنِ زَيْدٍ رضي الله عنه قَالَ: ” قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ لَمْ أَرَكَ تَصُومُ شَهْراً مِنَ الشُّهُورِ مَا تَصُومُ مِنْ شَعْبَانَ . قَالَ “ذَلِكَ شَهْرٌ يَغْفُلُ النَّاسُ عَنْهُ بَيْنَ رَجَبٍ وَرَمَضَانَ وَهُوَ شَهْرٌ تُرْفَعُ فِيهِ الأَعْمَالُ إِلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ فَأُحِبُّ أَنْ يُرْفَعَ عَمَلِى وَأَنَا صَائِمٌ ” (أَخْرَجَهُ النَّسَائِيُّ).

«Эй Аллоҳнинг Расули, ойлардан ҳеч бирида Шаъбон рўзасидек рўза тутганингизни кўрмадим», дедим. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам:
“Бу бир ойки, одамлар ундан ғафлатда қоладилар. У Ражаб билан Рамазоннинг орасида. Бу бир ойки, унда амаллар Роббил оламийнга кўтарилур. Мен ҳам амалим кўтарилаётганда рўзадор бўлишни яхши кўраман”, дедилар (Имом Насоий ривояти).

Оиша онамиз розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

عَنْ عَائِشَةَ رضي الله عنها قَالَتْ: ” لَمْ يَكُنْ رَسُولُ اللّهِ صلى الله عليه وسلم فِي الشّهْرِ مِنَ السَّنَةِ أَكْثَرَ صِيَاماً مِنْهُ في شَعْبَانَ ” (رَوَاهُ مُسْلِمٌ)

“Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам йилнинг ҳеч бир ойида Шаъбондагидек кўп рўза тутмасдилар” (Имом Муслим ривояти).

Тобеъин, Куфа шаҳрининг фақиҳларидан бири Ҳабиб ибн Абу Собит Шаъбон ойи кирса: “Бу қориларнинг ойидир”, дер эди.
Абу Саъид ал-Худрий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз алайҳиссалом, “Ким Аллоҳ учун бир кун рўза тутса, Аллоҳ таоло унинг юзини дўзахдан етмиш йиллик (масофага) узоқ қилади” деганлар (Имом Бухорий ривояти).

Шаъбон ойининг ўн тўртинчидан ўн бешинчига ўтар кечаси “Бароат” кечаси деб номланади. Ушбу тунда кўплаб осий бандаларнинг тавбалари қабул бўлиб, гуноҳлари кечирилиши, ризқлар тақсимланиши, беморлар шифо топиши ва ундан бошқа фазилатларга эга экани борасида турли ривоятлар бор. Ушбу ривоятлар якка ҳолда заиф ҳадислар ҳисоблансада ҳамма санадларини жамлаб, умумий ҳолда хулоса қилинса, шариатимизга кўра ушбу кеча фазилатли ва баракотли кеча ҳисобланиши маълум бўлади. Шунинг учун ҳам Абул Ало Муҳаммад ибн Абдурроҳман Муборакфурий “Шаъбон ойи 15-тунининг фазилат борасида бир қанча ҳадислар бор бўлиб, уларнинг мажмуаси унинг шариатда ишончли асоси бор эканига далолат қилади”, деган (Туҳфатул аҳвазий. 3-жуз, 365-бет).

Машҳур мужтаҳид олим Имом Шофиий раҳматуллоҳи алайҳ шундай деганлар:

بَلَغَنَا أَنَّهُ كَانَ يُقَالُ: ” إِنَّ الدُّعَاءَ يُسْتَجَابُ فِي خَمْسِ لَيَالٍ: فِي لَيْلَةِ الْجُمُعَةِ وَلَيْلَةِ الأَضْحَى وَلَيْلَةِ الفِطْرِ وَأَوَّلِ لَيْلَةٍ مِنْ رَجَبٍ وَلَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ”

яъни: “Бизга етган хабарларда айтилишича беш кечада дуо ижобат бўлади: жума кечаси, қурбон ҳайит кечаси, Рамазон ҳайити кечаси, Ражабнинг биринчи кечаси ва Шаъбон ойининг ярмидаги кечаси” (манба: Ал-Умм. 1-жуз, 264-бет).

Қуйида бу борада келган баъзи ҳадиси шарифларни келтириб ўтамиз:

عن أم المؤمنين عائشة رضي الله عنها قالت: فَقَدْتُ النَّبِيَّ صلى الله عليه وآله وسلم ذَاتَ لَيْلَةٍ، فَخَرَجْتُ أَطْلُبُهُ فَإِذَا هُوَ بِالْبَقِيعِ رَافِعٌ رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ، فَقَالَ: «يَا عَائِشَةُ، أَكُنْتِ تَخَافِينَ أَنْ يَحِيفَ اللهُ عَلَيْكِ وَرَسُولُهُ!»، فقُلْتُ: وَمَا بِي ذَلِكَ، وَلَكِنِّي ظَنَنْتُ أَنَّكَ أَتَيْتَ بَعْضَ نِسَائِكَ، فَقَالَ: «إِنَّ اللهَ تَعَالَى يَنْزِلُ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا فَيَغْفِرُ لأَكْثَرَ مِنْ عَدَدِ شَعَرِ غَنَمِ كَلْبٍ -وهو اسم قبيلة-» (رواه الترمذي وابن ماجه وأحمد).

Оиша онамиз розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламни кечалардан бирида йўқотиб қўйдим. Сўнг у кишини излаб чиқдим. Қарасам, У зот Бақийъда осмонга қараб турган эканлар: “Эй, Оиша, Аллоҳ ва Унинг Расули сендан четлашидан қўрқдингми?”, дедилар. “Сиз баъзи аёлларингиз ёнига боргансиз, деб гумон қилувдим”, дедим. “Албатта, Аллоҳ Шаъбоннинг ярмидаги кечада дунё осмонига тушади ва Калб (қабиласи)нинг қўйлари жуни ададидан кўпроқ кишини мағфират қилади”, дедилар (Имом Термизий, Имом Ибн Можа ва Имом Аҳмад ривоят қилган).

عن معاذ بن جبل رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : ” يطلع الله إلى جميع خلقه ليلة النصف من شعبان فيغفر لجميع خلقه إلا لمشرك أو مشاحن “(رواه ابن حبان في صحيحه والطبراني والبيهقي)

Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ Шаъбон ярмидаги кечада қараб кўриб жамики махлуқотларини мағфират қилур. Магар мушрик ва хусуматчи бундан мустаснодир”, дедилар (Имом Ибн Ҳиббон “саҳиҳи”да, шунингдек, Имом Табароний ва Имом Байҳақийлар ривоят қилишган).
Шунинг учун фуқаҳоларимиз ҳам бароат кечасини ибодат билан бедор ўтказишни мустаҳаб амаллардан санаганлар. Бу ҳақда ибн Нужайм Мисрий (ваф. 970/1563) раҳматуллоҳи алайҳ шундай деганлар:
“Рамозон ойининг охирги ўн кунлигини, икки ийдни, Зул ҳижжанинг аввалги ўн кунлигини ва Шаъбон ойининг ўн бешинчи кечаларини бедор ўтказиш ҳадисларда ворид бўлганидек мустаҳаб амаллардандир. “Ат-Тарғиб ват тарҳиб”да бу ҳақда батафсил тарзда зикр қилинган. Кечаларни бедор ўтказиш дегандан мурод уни ибодат ила ўтказиш тушунилади” (Манба: “Ал-Баҳрур-роиқ шарҳи канзид-дақоиқ”).

Шуни ҳам алоҳида таъкидлаб ўтиш лозимки, баъзилар томонидан бароат кечасида юз ракатли намоз ўқишлиши, унда “Ихлос” сурасини муайян ададда ўқилиши кераклиги ҳақидаги гап-сўзлар асоссиз эканини уламоларимиз таъкидлашган. Жумладан, Мулла Али Қори раҳимаҳуллоҳ бу мавзуга тўхталиб шундай деганлар:

“واعلم إن المذكورة في اللآلىء أن مائة ركعة في نصف شعبان بالاخلاص عشر مرات في كل ركعة مع طول فضله للديلمي وغيره موضوع”

“Билгинки, Шаъбон ойининг ярмида юз ракатли намозни ҳар бир ракатида “Ихлос” сурасини ўн мартадан ўқиб, адо этилиши, унинг фазилати кўп экани борасида Дайламий ва ундан бошқаларнинг ривояти мавзу – тўқима ҳадислар экани “Ал-Лаоли”да айтиб ўтилгандир” (Манба: “Мирқотул мафотиҳ”).

Аллома Абдулҳай Лакнавий раҳматуллоҳи алайҳ Бароат кечаси ва ундаги қилинадиган ибодатлар ҳақида шундай деганлар:

فيعلم بمجموع الأحاديث القولية والفعلية استحباب إكثار العبادة فيها فالرجل مخير بين الصلاة وبين غيرها من العبادات فإن اختار الصلاة فكمية أعداد الركعات وكيفيتها مفوضة إليه ما لم يأت بما منعه الشارع صراحة أو إشارة

“Қовлий, феълий ҳадисларнинг мажмуаси орқали бароат кечасида ибодатни кўпайтириш мустаҳаб эканлиги маълум бўлади. Киши намоз ўқиши ва бошқа ибодатлар қилишда ихтиёрлидир. Намоз ўқишни истаса, шариатда манъ қилган нарсаларни очиқча ҳам, яширин ҳам қилмаслик шарти билан ракатларнинг ададини ва миқдори, кайфиятини намоз ўқувчининг ўзига топширилади”(Манба: “Ал-Аасаарул марфуа фил ахбарил мавзуа”).

Демак, бундан маълум бўладики, Бароат кечаси учун бирор хос ибодат тайин қилинмаган. Кимнинг кучи ва имкони қайси ибодатни адо этишга етса ўшани амалга ошираверади. Айниқса, истиғфор, тасбиҳ, таҳлил айтиб зикр қилиш, дуруду саловотлар айтиш, Қуръон карим тиловати ёки уни эшитиш, ҳадис китоблар мутолаа қилиш мақсадга мувофиқ. Шу билан бир қаторда умумий нафл намозларни ўқиш, Аллоҳ таолога дуолар қилиб, ҳожатларини сўраши улкан ажрларга сазовор қилади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати

 

Хабар берганимиздек, бугун, 15 март куни Самарқанд шаҳрида бўлиб ўтаётган “Имом Бухорий меросининг ўзига хос хусусиятлари ва бугунги кундаги тарбиявий аҳамияти” мавзусидаги халқаро анжуманда Ўзбекистон, Афғонистон ва Тожикистондаги маҳаллий ҳокимлар, диний соҳа раҳбарлари, етук уламолар, мутахассис ва мутасадди вакиллар иштирок этмоқда.

Ушбу халқаро анжуман кириш қисмида Самарқанд вилояти ҳокими Эркинжон Турдимов сўзга чиқиб, меҳмонларни вилоятга ташрифи билан қутлаб, ушбу халқаро анжуманнинг ўтказилиши фахр-ифтихор бағишлаши, ҳозирда Имом Бухорий ёдгорлик мажмуасида бунёдкорлик ишлари олиб борилаётгани, буюк муҳаддис ватандошимизнинг асарлари тадқиқ этилаётгани тўғрисида маълумот берди.

Шундан сўнг Дин ишлари бўйича қўмита раиси Абдуғофур Аҳмедов сўз олиб, Ўзбекистонда азалдан турли динларга эътиқод қилувчи халқлар тинч-тотув яшаб келгани, Ўзбекистонда фуқароларнинг виждон ва диний эркинлиги соҳасидаги конституцион ҳуқуқларини таъминланлангани, тинчлик-осойишталик ҳукм сураётгани, сўнгги 4 йилда мамлакатимизда диний-маърифий соҳада ҳам улкан ўзгариш ва ислоҳотлар амалга оширилгани ҳақидаайтиб ўтди.

Афғонистон Ислом Республикаси Иршод, ҳаж ва вақф ишлари вазири Муҳаммад Қосим Ҳалимий ўз сўзида Ўзбекистонда амалга оширилаётган хайрли ишлардан мамнун эканини билдириб, Имом Бухорий Ислом дини йўлида жуда катта ишларни амалга оширганларини алоҳида қайд этди. Афғонистонда мўмин-мусулмонларга яратилган шароитлар ҳақида гапириб берди.

Тожикистон Республикаси Ислом маркази раиси Саидмукаррам Абдулқодирзода халқаро тадбир учун миннатдорлик билдириб, Имом Бухорийга оид анжуман ташкил этилгани, минтақамиздан чиққан аломаларни ўрганиш ва қардош халқлар ўртасида муносабатларни тиклаш жуда ажойиб иш бўлганини таъкидлади.

Шу билан халқаро анжуманнинг асосий қисми бошланди. Унда қардош халқлар уламоларининг мавзуга доир таъсирли маърузалари иштирокчиларда катта таассурот қолдирмоқда.

Халқаро анжуман тафсилотларини сайтимиз ва ижтимоий тармоқларимиз орқали кузатиб боринг.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Top