Анор қадим замонлардан шифобахшлиги билан эъзозланиб, меваларнинг султони ҳисобланган. Анорнинг юзлаб турлари мавжуд бўлиб, меваси таркибида органик кислоталар, витаминлар, шунингдек микробларни йўқ қилувчи моддалар мавжуд. Анорнинг асосан пояси, шохи, гули, илдиз пўстлоғи ва меваси даво сифатида қўлланилади.
Ўрта асрда Европалик табиблар анор шарбатидан асабларни тинчлантиришда фойдаланганлар.
Хитой табобатида анор гулларидан тайёрланган дамлама ичбуруғ, тишларнинг қимирлаб қолиши ва тушиб кетишиниyu олдини олишда фойдаланилган. Анор гулларининг қуритилган кукуни турли жароҳатларга ишлатилган.
Ҳинд табиби Бухан анор дарахтининг илдизидан лентасимон гижжаларни йўқотишда фойдаланган.
ХАЛҚ ТАБОБАТИДА:
Қондаги гемоглобин миқдорини ошириш учун – ярим пиёла анор, хом лавлаги, қизил сабзи шарбатига бир ош қошиқ асал солиб аралаштириб наҳорга ичилади.
- Хафақон касаллигида – аччиқ ва нордон анорнинг сувини тенг миқдорда олиб, 15 кун 3 маҳал 50 граммдан ичилади.
- Қувват бўлиши учун – аччиқ анор сувини 10 кун 3 маҳал оч ҳолда 50 граммдан ичилади.
- Кўздаги ҳарорат ва кундузи кўрмай қолишликка – ширин ва аччиқ анорни сувини асал билан қўшиб, бир неча кун офтобга қўйилади.
- Қувватлантирувчи сифатида – анор шарбати радиактив моддалар ва компьютер билан ишлайдиганларга, операциядан кейин қувват бўлиши учун тавсия этилади.
- Ангинада, стоматитда, гингивит ва бошқа оғиз бўшлиғи хасталикларида – анор пўстидан тайёрланган дамлама ёки меваси шарбати билан оғиз чайилса самарали даволайди.
- Ҳомиладор аёлларда – анор мевасидан ейишлари туғилажак болада юрак хасталиклари, бош мия нуқсонларининг олдини олади.
- Асабийлашишда, хавотир, уйқусизликда – анор меваси орасидаги пардани қуритиб гиёҳли чойга қўшиб ичилса, ёрдам беради.
Анорнинг хосиятлари
Ширин анор эрур ҳўл-совуқ ҳар вақт
Бу сўзга табиблар сўзидир ҳужжат
Аччиғидан сафро бўлур тору-мор
Ундан ёмон хилтлар туғилмас зинҳор,
Асал билан қўшиб агар ширинин
Ярага суркалса – йўқотар барин,
Чарчоқ, қулоқ оғриқ, оғиз яраси,
Меъда иллати ҳам кетар барчаси
Аччиғи сийдикни ҳайдайди кўпроқ,
Майҳуши наздимда яна яхшироқ,
Аччиғи зарардир еса томоққа,
Йўтал бўлса – шошмас эл ҳам емоққа,
Аччиқ, ширин яна ул майхуш анор,
Ҳафақон ҳайдовчи хосиятга ёр.
Анор гулининг хосиятлари
Гапирсам анор гулидан – совуқ-
Биринчи ўринда, иккинчи қуруқ,
Тиш милкин доимо қилур мустаҳкам,
Қон туфлаш дардини даф этар ҳар дам
Ичак ярасига ундан наф етар
Яра-чақаларни яна даф этар.
Ширин анор
Ширин анор сувини шиша ичига солиб,
Қайнаб чиққунча офтоб тиғига тутгин уни
Сўнг чўп билан кўзингга ўша сувдан суркасанг,
Кўз қичишни йўқотиб, кўпайтирар нурини.
“Табобат дурдоналаридан”
*****
Оғиз ичра пишган бир дона анор,
Мингталаб хом сувдан яхшидир минг бор.
Хусрав Деҳлавий
*****
Тўкди заҳмидин бағир қонини ҳижрон нолиши,
Ўйлаким сиқмоқ ила эл сув оқизгай нордин
Навоий
*****
Мунира АБУБАКИРОВА