Ўн тўққизинчи асрда Ҳиндистонни тўлиқ мустамлакага айлантирган Британия истилочиларининг иштаҳаси карнай бўлиб кетади ва Афғонистонга юриш бошлайди. Афғонлар ва инглизларнинг  1838-1842 йиллар орасида бўлиб ўтган урушида инглизларнинг 16000 қўшини батамом қириб ташланади.

Орадан деярли 40 йил ўтиб, 1880 йилда Мейванд деган жойда бўлиб ўтган маҳорабада инглизлар иккинчи марта яксон қилинади.

Осиёга жуда катта даъволар билан келиб Ҳиндистон тахтини бобурийлардан тортиб олган инглизлар учун бундан ортиқ шармандалик бўлиши мумкин эмас эди. Енгилган курашга тўймас деганларидек, орадан яна 40 йилга яқин вақт ўтиб, 1919 йилда Англия учинчи марта Афғонистонга юриш қилади. Афғонларнинг деярли кўнгиллилардан иборат 60 минг аскардан иборат армияси инглизларнинг 340 минг кишидан иборат мунтазам қўшини билан юзма-юз жанг қилиб уларнинг жанговарлик руҳини синдиради. Натижада ўша йилнинг ўзидаёқ Англия Афғонистон мустақиллигини тан олишга мажбур бўлади.

Ҳазрати Ойиша онамиз розияллоҳу анҳонинг ҳузурига бир аёл келди ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қабрини зиёрат эттиришини илтимос қилди. Ойиша онамиз қабр турган муборак ҳужрани очди ва аёл зиёрат этди ва йиғламоқни бошлади, йиғлаб-йиғлаб жон таслим қилди. 

Ҳазрати Али каррамаллоҳу важҳаҳудан: “Сиз Расулуллоҳни қанчалик севасиз?” деб сўрашди. Ҳазрати Али: “Қасам ичиб айтаманки, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бизнинг молимиздан, фарзандимиздан, ота-онамиздан ва жазирама иссиқда қўлимизга етган совуқ сувдан-да севимлидир”, деди.

Мен ҳам Сизни  севаман, ё Расулуллоҳ. Ишқини айта олмаган Увайс каби, ул Ҳабаши Билол каби, ошиқман Сизга, ошиқман, девонаи Мажнун каби мен ҳам Сизни севаман ё Расулуллоҳ, Мен Сизни севаман ё Ҳабибуллоҳ.

Сиз жонимсиз, сиз гулимсиз, томиримдаги қонимсиз,

Ота-онам фидо бўлсин, севаман, ё Расулуллоҳ.

Шул яманлик Увайс каби, ул ҳабашлик Билол каби,

Ошиқдурман Мажнун каби севаман, ё Расулуллоҳ.

****
Раббим Ҳабибимсан демиш, тоғу тошлар тилга кирмиш,

Умматингиз кўнгил бермиш, севаман ё Расулуллоҳ.

Шул яманлик Увайс каби, ул ҳабашлик Билол каби,
Ошиқдурман Мажнун каби севаман, ё Расулуллоҳ.

****
Ким жонини бермас сизга, оқар кўнглим сизга яна,

Речели қурбон  бўлсин изингизга, ё Расулуллоҳ.

Шул яманлик Увайс каби, ул ҳабашлик Билол каби
Ошиқдурман Мажнун каби севаман, ё Расулуллоҳ.

Исмоил Байхон Абдураҳмон ва Речели Булбул дуэти

                                               Таржимон: Робия ЖЎРАҚУЛОВА

Миллат тарихида ўчмас из қолдирган саналар бўлади. Эртага мамлакатимизда ана шундай кунлардан бири – Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинганининг 25 йиллиги тантана қилинади.

Конституциямизнинг 31-моддасида фуқароларнинг асосий ҳуқуқларидан бири виждон эркинлиги ҳуқуқи ҳисобланиши кўрсатилган.

Виждон эркинлиги инсоннинг ажралмас ҳуқуқларидан бири ҳисобланади. Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларациясининг 18, 19-моддаларида виждон эркинлиги масаласи ўз ифодасини топган.

Виждон эркинлиги масаласи таъкидланган юқоридаги декларация ва Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги  халқаро пактда қуйидаги ҳолатларда акс этган:

- ўз хоҳишига кўра динга эга бўлиш;

- ўз динини ўзгартириш;

- диний расм-русум ва ибодат маросимларини ўтказиш.

 Конституциямизда виждон эркинлиги масаласига бағишланган модданинг ўрин эгаллаши муҳим ижодий аҳамиятга эга. Мамлакатимизда виждон эркинлиги ва диний эътиқод эркинлиги масалалари Конституциямиз, “Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида”ги Қонун (янги таҳрири) ва бошқа қонун ҳужжатлари билан тартибга солинади. Тилга олинган қонуннинг 3-моддасида белгиланишича, виждон эркинлиги – фуқароларнинг ҳар қандай динга эътиқод қилиши ёки ҳеч қандай динга эътиқод қилмасликдан иборат кафолатланган конституциявий ҳуқуқидир.

Чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахслар Ўзбекистон Республикаси фуқаролари билан тенг равишда виждон эркинлиги ва диний эътиқод эркинлиги ҳуқуқидан фойдаланади ҳамда “Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида”ги қонун ҳужжатларини бузганлик учун қонунда белгиланган тартибда жавобгар бўлади.

Демак, табиий ва демократик ҳуқуқлардан ҳисобланган виждон эркинлиги масаласи Конституция ва қонунларимизда ўз аксини топган ва мустаҳкамланган.

Жаҳонгир ҲОТАМОВ,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Ходимлар бўлими мутахассиси

6 декабрь куни Афғонистон Ислом Республикаси Президенти Бухоронинг қадимий меъморий обидалари билан танишгани ҳақида маълум қилинди.

Хабарга кўра, Афғонистон Президенти Муҳаммад Ашраф Ғани бошчилигидаги делегация аъзолари куннинг иккинчи ярмида Бухоро шаҳрининг тарихий марказига ташриф буюрган.

Меҳмонлар кўҳна Арк қалъаси, Пойи Калон мажмуаси таркибига кирувчи Минораи Калон, Масжиди Калон ва Мир Араб мадрасаси ҳамда шаҳарнинг бошқа диққатга сазовор жойлари билан танишди.

Мажмуадаги 10 минг кишига мўлжалланган Масжиди Калон тарихий обидаси, унинг тарихи, бинонинг меъморий улуғворлиги, ибодат қилувчилар учун яратилган қулайликлар Афғонистон Президентини лол қолдириб, делегация аъзоларида катта таассурот уйғотган.

Афғонистон делегацияси аъзолари Когон тумани ҳудудида жойлашган буюк аждодимиз Баҳоуддин Нақшбанд ёдгорлик мажмуасида бўлиб, Нақшбандия тариқатининг йирик намояндаси қабрини зиёрат қилди. Қуръон тиловат қилинди.

Шунинг билан Афғонистон Ислом Республикаси Президенти Муҳаммад Ашраф Ғанининг мамлакатимизга ташрифи ниҳоясига етгани айтиб ўтилган.

عقد في 4 ديسمبر من السنة الجارية اجتماع في إدارة مسلمي أوزبكستان بحضور رجال الدين وممثلي المؤسسات الحكومية والعامة بمناسبة الاحتفال بالذكرى 25 لقبول الدستور لجمهورية أوزبكستان.

وشارك بكلمة في الاجتماع مدير المركز الوطني لحماية حقوق الإنسان الأستاذ الدكتور أكمل سعيدوف ورئيس إدارة مسلمي أوزبكستان سماحة المفتي الشيخ خثمان خان عليموف ورئيس لجنة الشؤون الدينية لدى مجلس الوزراء السيد أرتق بك يوسفوف ومدير مركز الحضارة الإسلامية في أوزبكستان السيد شاعظيم منوروف.

وأكد المتحدثون في الاجتماع أن حقوق الإنسان المحددة في القانون الأساسي موفَّرة بفضل الإصلاحات الشاملة في بلادنا. وفعلا أن الإصلاحات والتغيرات الإيجابية تعتمد جذريا على الدستور. فإن الدستور مركز على مفهوم حقوق الإنسان وتقديره وهذا لا شك يملك معنى عميقا. ومن هذا المنطلق أطلق رئيس جمهوريتنا على سنة 2017 المقابلة مع الشعب ومصالح الإنسان.

وحدث السيد أكمل سعيدوف عن تاريخ قبول الدستور وماهيته ولا سيما في حياة المسلمين كما أكد على صحة إطلاق مؤلف الدسور على الرئيس الأول للجمهورية إسلام كريموف فإنه قد وضع مفهوم الإنسان وتقديره في المركز الأول وأضاف السيد سعيدوف أن فخامة الرئيس شوكت مرضيايف شارك في وضع الدستور كنائب في المجلس الأعلى للجمهورية آنذاك وكيف تم التوصل إلى حالة الدستور التي هو عليه الآن بعد مناقشات طويلة.

وحدث الشيخ عثمان خان عليموف أن النواحي الأساسية لدولة الأمير تيمور كانت مجسمة في توزوكاته (قوانينه). وكانت دولة الأمير تيمور مستندة إلى إقامة العدل ومراعاة الدين والعلوم والبناء وإدراة أمور الدولة على أساس الشورى بأخذ النظر مصالح الرعية.

وفي الختام تم منح جماعة من موظفي الإدارة أوسمة تذكارية بمناسبة الذكرى 25 من قبول دستور جمهورية أوزبكستان