(2-қисм)

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳазилларига асло ёлғон аралашмас эди.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. “Ё Аллоҳнинг Расули! Сиз бизга ҳазил-мутойиба қиласиз?” дейишди.

У зот алайҳиссалом: “Албатта, мен ҳақдан бошқани айтмайман”, дедилар (Имом Термизий ривояти). 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам кулишлари чиройли табассумдан иборат эди.

Абдуллоҳ ибн Ҳорис розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан кўра кўпроқ табассум қиладиган бирор кишини кўрмадим” (Имом Термизий ривояти).

Жарир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Мен мусулмон бўлганимдан кейин қачон Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни кўрган бўлсам, албатта юзимга табассум билан қараганлар” (Имом Бухорий ривояти). 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Қуръон қироатини дона-дона, очиқ ва равшан, ҳар бир оятни алоҳида ўқир эдилар.

Умму Салама розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қироат қилганларида оятларни ажратиб-ажратиб ўқирдилар” (Имом Абу Довуд, Имом Аҳмад ривояти). 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ваъдага вафодор эдилар.

Абдуллоҳ ибн Абу Ҳамса розияллоҳу анҳу айтади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам билан у зот Пайғамбар этиб юборилишларидан олдин бир савдо иши килдим. Менда у зотнинг бир оз ҳақлари қолди. Мени уни турган жойларига келтириб беришни ваъда қилдим. Аммо унутиб қўйдим. Уч кундан кейин ёдимга келди. Келсам, у зот жойларида турибдилар. Мени кўриб: “Эй йигит, мени машаққатга қўйдинг-ку, уч кундан буён шу ерда интизор бўлиб турибман”, дедилар» (Имом Абу Довуд ривояти). 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бирор қийинчилик ёки хурсандчилик етса ҳам намозга шошар эдилар.

Ҳузайфа розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бошларига бирон юмуш тушса, намоз ўқишга чоғланардилар” (Имом Абу Довуд, Имом Аҳмад ривояти).

Абу Бакр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзларини хурсанд қилган бирор иш содир бўлса, Аллоҳга шукрона ўлароқ сажда қилар эдилар” (Имом Абу Довуд, Ибн Можа ривояти). 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам аёлларни “биллур”лар дер эдилар.

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Анжаша исмли хушовоз сарбонлари бор эди. У завжаи мутоҳҳаралар бор туяларни етаклаб кетмоқда эди. Бас, у зот унга: “Эй Анжаша, оҳиста юр. Биллурларни синдириб қўйма”, дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бирор кимсадан ранжисалар, унинг ҳақига дуо қилардилар.

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бирор кишидан хафа бўлсалар: “Пешонаси тупроққа белангур (яъни сажда қилгур), унга нима бўляпти?” дер эдилар (Имом Байҳақий ривояти). 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам болажон эдилар.

Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сажда қилганларида Ҳасан ва Ҳусайн орқаларига сакраб (мингашардилар). Қачон намозни тугатсалар, қучоқларига ўтказиб: “Ким мени яхши кўрса, бу иккисини яхши кўрсин”, дер эдилар» (Имом Абу Яъло ривояти). 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эшикнинг рўпарасида турмасдилар.

Абдуллоҳ ибн Буср розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир қавм эшиги олдига келсалар, эшикка юзланиб турмасдилар, балки ўнг ёки чап томонлари билан туриб “Ассалому алайкум, Ассалому алайкум” дер эдилар» (Имом Абу Довуд ривояти). 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳар бир ишни ўнг томондан бошлар эдилар.

Ойша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам таҳорат олишда, соч тарашда ва кавуш кийишда, қўйингки, барча ишларда ўнг томондан бошлар эдилар” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

Даврон НУРМУҲАММАД

тайёрлади

Хурмо етиштириш Саудия Арабистонининг энг муҳим хўжалик тармоқларидан бири ҳисобланади. Динимизда хурмо ҳақида кўплаб маълумотлар ворид бўлган бўлиб, бугунги тиббиёт ва илм-фан ҳам хурмонинг жуда кўплаб фойдалари борлигини аниқлади.

Хурмонинг тарқалиши, айниқса, Рамазон ойида янада авж олади. Унинг турлари кўп. Навларига ва одамларнинг талабига қараб хурмо турли нархларда сотилади. Қуйида дунёдаги энг катта ва энг сифатли хурмо боғи ҳақида сўз юритамиз.

Бу — Саудия Арабистонининг Бурайда шаҳридаги боғ бўлиб, у дунёдаги энг катта майдонни эгаллаган хурмозордир. Бурайда шаҳри – Мамлакат шимолидаги Қосим минтақасининг маъмурий маркази ҳисобланади.  

Боғ ҳақида сўз юритадиган бўлсак, 5466 гектар майдонда 200 минг туп хурмо дарахти мавжуд бўлиб, булардан дунёдаги энг сифатли 45 навдаги хурмо ҳосили олинади. Боғ йилига ўн минглаб тонна ҳосил беради.

Бу хурмозор тадбиркор Солиҳ ибн Абдулазиз Рожиҳийга тегишли бўлиб, у кўплаб вақфларнинг соҳибидир.

Рожиҳий вақфларининг Қишлоқ хўжалик бошқармаси мутасаддилари томонидан қаттиқ меҳнат ва уринишлар эвазига маҳсулотни яхшилашга ва боғни халқаро стандартларга мос равишда ривожлантиришга ҳаракат қилиб келинди.

Боғдан чиқадиган ҳосил Аллоҳ таолонинг йўлида вақф қилиниб, бутун мамлакат ва барча араб давлатлари бўйлаб тарқатилади. Айниқса, Рамазон ойида аҳолининг ифторлик қилиши учун кўплаб тонна хурмолар етказиб берилади.

Ушбу боғ “Дунёдаги энг катта хурмозор” ва “Дунёдаги энг сифатли хурмозор” номинациялари бўйича Гиннеснинг рекордлар китобига кирган.

У бошқа хурмозорлардан экин экиш ва суғоришда янгича техника воситаларидан фойдаланиши, соҳага оид энг сўнгги услубларни қўллаши ҳамда ишга илмий ёндошиши билан ажралиб туради. Мана шулар боғнинг энг гўзал манзаралардан бирига айланишига ва кўплаб халқаро мукофотларни қўлга киритишига сабаб бўлган.

Бу ерда етиштириладиган хурмоларни таҳлил қилиб, ўрганган лабораторияларнинг хулоса беришича, ушбу ҳосилларда саломатликка хавф соладиган моддалар ва кимёвий дори воситаларининг қолдиқлари йўқ бўлиб, улар ейишга яроқли ҳамда соғлик учун жуда фойдалидир. Шунингдек, ҳосилни етиштиришда бутунжаҳон саломатлик меъёрларига ҳам риоя қилинади.  

Боғнинг назорати ва у ерда иш юритиш учун 12 нафардан ортиқ кучли агрономлар жалб этилган. Улар тупроқнинг ҳолати, унумдорлиги, суғориш ишларининг бориши ҳамда пишиб етилган ҳосилнинг сифатини назорат қилиш билан шуғулланадилар.

Ушбу хурмозор 2007 йилда Европа Иттифоқи Органик деҳқончилик бўлими (ECOCERT)нинг “Бутун дунёга хурмо етказиб бериш имкониятига эга боғ” мазмунли гувоҳномаси билан тақдирланган. Шунингдек, Саудия Арабистонидаги Қосим университети ва Подшоҳ Сауд университети томонидан “Боғ маҳсулотларида зарарли кимёвий воситаларнинг қолдиғи йўқ” мазмунли юксак даражадаги гувоҳномалар билан тақдирланган.

Боғдан олинган ҳосилларнинг барчаси мамлакатдаги 90 та хайрия жамиятларига, шунингдек, қўшни араб ва ислом мамлакатларига тарқатилади.

Рожиҳийнинг ушбу боғи хурмо етиштириш соҳасидаги энг етакчи лойиҳалардан, шу билан бирга жаҳондаги энг катта хайрия ишларидан биридир. 

Интернет маълумотларидан

Нозимжон Иминжонов таржимаси