Маслама ибн Абдулмалик айтади: “Умар ибн Абдулазиз бемор бўлиб ётганда, уни кўргани кирдим. Устидаги кўйлаги бироз кирланиб қолибди. Аёли Фотимага қараб: “Эй Фотима, мўминлар амирининг кўйлагини ювиб бер!” дедим. У “Инша Аллоҳ, бажарамиз” деди. Кейин беморни кўргани яна кирдим. Қарасам, кўйлак ҳалиям ювилмаган ҳолда турибди. “Эй Фотима, сенга мўминлар амирининг кўйлагини ювиб бергин деб буюрмаганмидим? Ахир одамлар бу кишини кўргани киришади-ку!” дедим. Шунда синглим: “Аллоҳга қасамки, у кишининг бундан бошқа кўйлаги йўқ” деб жавоб берди”.

Ҳоний Ҳожининг “Солиҳлар ва солиҳалар,

зоҳидлар ва зоҳидалар ҳаётидан минг бир қисса”

китобидан Нозимжон Иминжонов таржимаси

Қуйида келтириладиган фикрлар, ҳикматлар ижтимоий тармоқлардаги турли саҳифалардан олиб таржима қилинган. Бундан ташқари саҳобаи киромлар, улуғ олимлар, Яқин Шарқ, Осиё, Европа ва Америка мутафаккирларининг бир қатор фикрлари ҳам берилган.

*****

Албатта, Аллоҳ таоло Ўзи учун кўтарилган қўлни бўш қайтармайди.

Ўзига дуо билан илтижо қилган қалбни хор қилмайди.

У ҳақида яхши гумон қилган бандасининг гумонини ерда қолдирмайди.

«Ховатир роқия журнали»

*****

Аёлларни ҳурмат қиладиган киши, айримлар айтганидек, қўй эмас. Балки, эркаклик, мардлик ва олийжанобликнинг чўққисидадир. Чунки, аёлларни ҳурмат қилиш халқларнинг энг буюги бўлган саййидимиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг васиятларидир.

«Ховатир роқия журнали»

*****

• Заифлар ўч оладилар.
• Кучлилар кечирадилар.
• Ақллилар билмасликка оладилар.

“Тарих муҳрлаган сўзлар”

*****

Ёш табибдан ва кекса сартарошдан эҳтиёт бўл.

“Тарих муҳрлаган сўзлар”

*****

Экканингни суғормайдиган шахсларнинг боғларига гуллар экишни бас қил.

“Тарих муҳрлаган сўзлар”

*****

Шогирд – ичи тўлдириладиган идиш эмас. Балки у бир шуъла бўлиб, уни ёқиш сенинг зиммангдадир.

“Тарих муҳрлаган сўзлар”

*****

Қўйларингни боқиб туриб ҳам китоб ўқишинг мумкин. Маданиятнинг қаҳвага ҳеч қандай алоқаси йўқ (яъни қаҳва ичиб китоб ўқиш керак, шундай қилинса, китоб яхши ўзлаштирилади деган гап йўқ).

“Тарих муҳрлаган сўзлар”

*****

Ҳақни кўра-била туриб, уни қўллаб-қувватламаган киши қўрқоқдир.

“Тарих муҳрлаган сўзлар”

*****

Жоҳиллик – киши ўзини ҳимоя қилиш учун далил-ҳужжати қолмаганда, неча марта сўкиш сўзларини ишлатгани билан ўлчанади.

“Тарих муҳрлаган сўзлар”

*****

Ким ҳамма одамларни рози қилишга уринса, умрини зое қилади.

“Тарих муҳрлаган сўзлар”

*****

Шахсий манфаатингни жамият манфаатидан устун қўйганингда, Ватан инқирозга юз тутади.

«Тарих муҳрлаган сўзлар»

*****

Дўстимдан «Нега хўрозингиз қичқирмай қўйди?» деб сўрадим. Шунда у «Қўшнилар шикоят қилди. Айтишларича, тонгда қичқириб, уларни безовта қилаётган эмиш. Шунинг учун сўйиб юбордик» деб жавоб берди. Бу гапни эшитиб бир нарсани ўйладим: «Одамларни уйғотишга уринувчиларни кўпчилик ёқтирмас экан».

«Тарих муҳрлаган сўзлар»

*****

Жаннат ҳақида фикр қилинг, ўйланг. Шунда дунё кўзингизга кичик кўринади.

«Ховатир роқия журнали»

*****

Қарз сўраб борса...

Фарзанди беморлиги сабабли зудлик билан муолажага пул керак бўлиб, қарз сўраб борса, пули бор, ўртада ишончсизлик юз бермаган бўлса-да, қарз бермай, унинг ўрнига “Ҳозир ҳаммагаям осонмас” деб гап бошалаб, насиҳат қиладиганларни тушунмайман.

Ё бериш керак ёки бериш нияти бўлмаса, “Ошна, беролмайман” деб гапни қисқа қилиш керак.

*****

Бўрон бўлаётганда ёнимда турмаган кишига (бўрон тиниб) Қуёш чиққанда эҳтиёжим бўлмайди.

«Тарих муҳрлаган сўзлар»

*****

Интернет материалларидан тўплаб, таржима қилувчи

Нозимжон Иминжонов

Бугун, 2 февраль куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари Мусулмон донишмандлар кенгаши раиси, доктор Султон Румайсий жанобларининг таклифига биноан Бирлашган Араб Амирлигининг Абу Даби шаҳрида бўлиб ўтадиган халқаро анжуманда иштирок этиш учун жўнаб кетдилар.
Маълумот ўрнида, Мусулмон донишмандлар кенгаши 2014 йилда ташкил этилган бўлиб, дунёнинг энг катта, атоқли уламоларидан тузилган ҳайъат фаолият юритади. Кенгашга ал-Азҳар шайхи Аҳмад Муҳаммад Тоййиб ҳазратлари раҳбарлик қилади.
Кенгашнинг асосий мақсади Ислом оламидаги тарафкашликни бартараф этиш ва ҳамжиҳатликни таъминлашдан иборатдир. Шунингдек, Ислом оламида тинчлик-тотувликни мустаҳкамлаш, мусулмон мамлакатлар халқлари ўртасидаги бирдамликни таъминлаш, ички зиддиятларни йўқотиш, ўзаро мулоқот ва мўътадилликни қўллаб-қувватлаш ҳам Кенгашнинг мақсад-вазифалари сирасига киради. Дунёнинг энг машҳур 15 нафар дин ва давлат абоблари Кенгаш аъзолигига киритилган.
Мазкур халқаро нуфузли тадбирда муҳокама қилинган масалаларни сайтимиз орқали ёритиб борилади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ислом динимизда ваъдага вафо қилишга қаттиқ тарғиб этилади ва ваъдага хилоф қилишдан қайтарилади.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деб марҳамат қилган:

وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ

“Улар омонатларига ва аҳдларига риоя қилгувчилардир” (Мўминун сураси, 8-оят).

Аллоҳ таоло бу оятда мўминларнинг сифатларини баён қилиб, улар олган омонатларига хиёнат қилмасликларининг ва берган аҳдларига риоя этишларининг хабарини бермоқда.

Кундалик ҳаётимизда турли ҳолатларга дуч келамиз. Масалан, бир инсон билан фалон вақтда кўришишга келишган бўлсак, ўша вақт бўлганда, телефонимиз жиринглайди. Қарасак, учрашишга келишган одамимиз қўнғироқ қилаётган бўлади. Телефонни олиб, “Ҳозир ўн дақиқада етиб бораман” деймиз. Ваҳоланки, биз 1 соатлик йўл узоқликдамиз. Ҳар қанча шошилиб, тез борсак ҳам ўн дақиқада етиб боролмаймиз. Бу эса ёлғон гапириш ва ваъдага хилоф қилиш саналади. Ўша одам ваъдасига вафо қилиб, айтилган вақтда, айтилган жойга етиб борибди. Аммо биз...

Аввало ваъда беришгача бормаслик керак. Аллоҳ насиб қилса, шу ишни бажараман, деб айтиш лозим. Ваъда бергач эса, унга вафо қилиш керак. Бунинг учун ўйлаб, ҳисоб-китоб қилиб, кейин ваъда бериш керак.

Ҳозир ваъдани бажаролмайдиган ҳолатда турибмиз. Нима қилиш керак? Телефонга жавоб бераётганимизда “Дўстим, мен йўлдаман. Сиз тарафга бормоқдаман. Аллоҳ насиб этса, тез орада етиб бориб қоламан” дейишимиз мақсадга мувофиқ.  

Ваъдабозликдаги яна бир шундай ҳунук ҳолат бор - қарз олиб, қайтармаслик. Жамиятда одамлар ўртасидаги жуда кўп кўнгилсизликлар ва зиддиятлар айнан қарздорнинг олган қарзини айтилган муддатда қайтармаслигидан ҳам келиб чиқади. Қарз олгунча “қоп-қоп” ваъдаларни бериб, “Бир ойда қайтараман” дейди-ю, аммо вақти келганда, турли важ ва баҳоналар билан қайтармаслик йўлини ахтаради.

Бунга асосан иккита нарса сабаб бўлади: ё қарз олаётганда имкониятни ҳисобга олмай ваъда берган бўлади ёки чиндан ҳам бировнинг молини еб кетишни қасд қилган бўлади.

Инсон зарурат бўлганда, қарз олиши бор нарса. Аммо олаётган қарзини қайтариш учун муддат белгиланаётганда, тўлай оладиган муддатни айтиш, белгилаш керак. Муддат келганда эса, қарз берганнинг олдига бориб, қарзни қайтариш ёки “Ака, менга фалон муддатга қарз берган эдингиз. Ўша муддат бугун келди. Аммо пулни тўплай олмадим. Шунинг учун менга яна муҳлат берсангиз” дейиш керак. Лекин бир оғиз айтмасдан, индамасдан қочиб юриш ваъдага хилоф иш ва ёлғончиликдир.

Бировнинг молини еб кетиш, талофатга учратиш мақсадида қарз олишга келсак, бу оғир гуноҳ бўлиб, бу ҳақида Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан ҳадис ворид бўлган.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар:

“Кимки бировдан қайтариб бериш ниятида қарз олса, Аллоҳ унга қарзини узишга ёрдам беради. Кимки молига талофат етказиш мақсадида олса, Аллоҳ унинг ўзига талофат етказади”.

Бошқа бир ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деб марҳамат қилганлар:

“Бадавлат кишининг (қарзини, омонатини ва бировларнинг ҳаққини беришда) кечиктириши зулмдир...”.

Ваъдабозлик билан боғлиқ ҳунук кўринишлардан яна бири – фарзандларга бирор нарсани ваъда қилиб, кейин уни бермаслик. 

Бу ҳолат ҳам кўп учраб туради. Кимдир фарзандига бир ишни буюриб, агар ўша ишни бажарса, эвазига пул, музқаймоқ ёки велосипед олиб беришни ваъда қилади. Фарзанди айтилган ишни бажаргач, ота ваъдасининг устидан чиқмайди, айтган нарсасини олиб бермайди. Шу билан у ёлғон гапиргани, ваъдасига хилоф қилгани ва фарзандига ёмон ўрнак бўлгани учун гуноҳкор бўлади.

Сўзимизни бир ҳадис билан якунлаймиз.

Расули акрам соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Мунофиқнинг белгиси учтадир: гапирса ёлғон гапиради, омонатга хиёнат қилади, ваъда берса устидан чиқмайди. Кимда шу хислатлар бўлса, унда мунофиқнинг барча хислатлари бўлган бўлади, агар биттаси бўлса, битта хислати бўлади», деганлар.

Демак, ёлғон гапирган одам мунофиқликнинг учдан бирини қилган бўлар экан. Ваъда бериб, устидан чиқмаган одам ҳам мунофиқликнинг белгисини содир этган бўлар экан. Омонатга хиёнат қилиш ҳам мунофиқлик белгиси экан.

Аллоҳ таоло барчамизни мунофиқ бўлиб қолишдан асрасин! Бизларни ваъдасининг устидан чиқувчи, рост сўзловчи ва омонатга риоя қилувчи бандаларидан қилсин, омин!

Нозимжон Иминжонов тайёрлади