Май ойи ўрталарида Москвада иккинчи маротаба “WANDI RAMADAN BAZAАR” байрам олди акцияси бўлиб ўтади. Ушбу ярмарка бутун дунё мусулмонлари интиқиб кутаётган ой – Рамазон ойи муносабати билан ўтказилади. Бозорга ташриф буюрувчиларни Россиянинг (Москва, Санкт-Петербург, Қозон, Махачкала, Грозний, Магас) 50 дан ортиқ компаниялари ва брендлари кутмоқда. Россиядан ташқари бошқа давлатлардан ҳам қатнашмоқда (БАА, Миср, Туркия, Буюк Британия, Марокаш, Ўзбекистон, Қирғизистон, Жанубий Африка, Саудия Арабистони).

Шу йилнинг 13 ва 14 май кунлари “WANDI RAMADAN BAZAR” ярмаркасига ташриф буюрувчилар эътиборига турли хил чиройли ва замонавий, оригинал ва ажойиб бренд маҳсулотларни тақдим этадилар. Бундан ташқари улар иштирок этувчи компания таъсисчилари билан мулоқотда бўлиш, танишиш шарафига муяссар бўлади. Совғалар маркетида эса харид қилинган маҳсулотларини қадоқлашлари, ширин ва ёқимли егуликлардан фуд-кортда баҳраманд бўлишлари мумкин. Бу хали совғаларнинг ҳаммаси эмас...

Ташкилотчиларнинг айтишига кўра, ушбу лойиҳа “WANDI group”  лойиҳаларининг бири бўлиб, бу нафақат мусулмонларга, балки кенг аудитория учун ишлаб чиқилгандир.

ЎМИ ходимаси М.Зуфарова тайёрлади.

Буюк аждодларга макон бу диёр,

Ҳар бирин номидан дилда ифтихор,

Бахтиёр авлодлар дегай миннатдор,

Хотира абадий, қадр – муборак.

Мангу олов гўё юракдаги шам,

Ким ватан демишдир, номи муҳтарам,

Халқ мард ўғлонларин унутмас бир дам,

Хотира абадий, қадр – муборак.

Хайрият, ўтибдир нотинч замонлар,

Бизга юз очмишдир янги бўстонлар,

Шу кунга етмади, афсус, не жонлар,

Хотира абадий, қадр – муборак.

Мотамсаро она пойида бугун,

Ўтмишни ёд этиб турибмиз беун,

Шараф, тирик қайтган оталар учун,

Хотира абадий, қадр – муборак.

Давлатим раҳбари айлаб илтифот,

Катта кичик кўнглин айлади обод,

Нуроний қалбларда ҳамду ҳасанот,

Хотира абадий, қадр – муборак.

Абдулаҳад дегай, ҳур Ўзбекистон,

Истиқлол йўлида бўлсин тинч, омон,

Барча ватандошлар дилида ҳар он,

Хотира абадий, қадр – муборак. 

Абдулаҳад қори Шаҳрихоний

Бўз туман бош имом хатиби

2017 йил

Аллоҳ яратган энг буюк мавжудот бу – азизу мукаррам бўлган инсондир. Табиатдаги барча мавжуд маъданлар, кўзга кўринган, кўринмаган неъматлар ва хизматига ҳозир  қилинган нарсалар инсоннинг азизу мукаррамлигидандир.  

Инсоннинг азизлигини комил суратда сақлаб, сайқаллаб келаётган дин эса ислом динидир.

9 майнинг “хотира ва қадрлаш куни” сифатида нишонланиши фазилатли амал. Ўша куни бутун бошли мамлакат миқёсида эзгу амаллар қилиниб, марҳумлар хотираси учун элга ош берилиши, Қуръон тиловат қилиниб, нуроний отахонларимиз марҳумлар ҳаққига дуолар қилишлари нақадар савобли иш. Дунёдан ўтганлар ҳаққига ортида қолган фарзандлари дуолар қилгани  буюк саодат.  Аммо бутун бошли жамиятнинг дуоси   қандай яхши!

Халқимиз: “Инсон хотира билан тирик, қадри ила улуғдир” дейди.  Чунки хотира ва қадрлаш тушунчасида жуда теран маъно бор.  “9 май – хотира  ва қадрлаш куни” сифатида нишонланиши,  халқимизнинг маънавий камол топиши йўлида қўйган залворли қадамларидан биридир. Чунки айнан ана шу куни ёшларимиз жонажон истиқлолимиз қандай машаққатлар эвазига келгани ва азиз Ватанимиз тупроғи барчамиз учун муқаддас эканини янада теранроқ ҳис қилади. Уларнинг қалбида Ватан муҳаббати, халқ севгиси туйғулари жўш уради.  Ушбу кунда Ватанимиз ҳимояси учун жон фидо қилган, озодлик учун курашган миллий қаҳрамонларимизнинг руҳини шод этиш, ўшандай оғир кунлардан тирик қолиб, бугунги кунда халқ ардоғида юрган қаҳрамонларимизни қадрлаш, биз авлодлар зиммасидаги қарз ва фарз амаллардир. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: "Улардан кейин (дунёга) келган зотлар айтурлар: "Эй Раббимиз! Ўзинг бизларни ва биздан илгари имон билан ўтганларни мағфират этгин ва қалбларимизда имон келтирган зотларга нисбатан гина пайдо қилмагин! Эй Раббимиз! Албатта, Сен меҳрибон ва раҳмли зотдирсан" (Ҳашр сураси, 10-оят).  

Бу ояти каримадан марҳумларнинг фақат яхши амалларини хотирлаб, уларнинг ҳақларига хайрли дуолар қилиш ҳар бир мусулмон кишига фарз экани аён бўлади.

Пайғамбаримиз саллоллоҳу алайҳи васаллам ҳам марҳумларни ҳақларига тинмасдан дуо қилиб, яхши ва фазилатли амалларини хотирлашга тарғиб қилиб: “Марҳумларингизнинг яхши амалларини (эслаб), зикр қилинглар, ёмон амалларини (гапиришдан) тилларингизни сақланглар”, деганлар (Имом Термизий ривояти).  

Инсоннинг қадрини Аллоҳ буюк мақомга кўтарди. Энди унинг қадрини туширмаслик зарур. Шунинг учун ҳам хотирлаш деганда марҳумларимиз ёдга келса, қадрлаш деганда бизга ҳаётий тажрибалардан дарс бераётган ота-оналаримиз кўз олдимизга келади. Вафот этган инсоннинг яхши амалларини эслаб, ҳаққига дуо қилишга буюрган ислом шариати, тирикларга кўрсатиладиган қадр-қиммат икки ҳисса ортишини ўргатади. Ҳатто фарзанд ўз ота-онаси олдида “уф” калимасини айтиш ҳам уларга малол келишини Қуръон бизга таълим беради.

Демак, оддий “уф” деган калиманики айтишдан қайтараётган Қуръон, уларга бундан оғир калималар билан муносабатда бўлишни қатъиян тақиқлайди. Али ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу кексаларимизни қадрлашга тарғиб қилиб айтадиларки: “Ёши улуғларга этибор беринглар. Чунки улар ўзлари яшаган замондан бошқа замонда яшамоқдалар. Дўстлари эса тупроқ остидан жой олиб бўлган. Уларнинг кўп гапириши ва танқидларидан танг аҳволга тушиб сиқилманглар”.

Бу ўгит бизни ўтганларни ёд этиш баробарида кексаларимизнинг ҳам кўнглига қарамоғимиз, улар билан муомалада ниҳоятда эҳтиёткор бўлиб, ҳурмат-эҳтиром қилиб, суҳбатлашганимиздан мамнун бўлганимизни изҳор этиб қўймоғимиз лозимлигига тарғиб этмоқда.

Зоир АБДУАЗИМ ўғли,

“Ҳасан ибн Собит” жоме масжиди имом ноиби

Барча инсонлар Аллоҳ таолонинг наздида бир хил мақомда бўлиб, фақатгина уларнинг азиз ва мукаррамлиги тақвоси биландир. Аллоҳ таоло айтади: «Албатта, Аллоҳ наздида (энг азизу) мукаррамроғингиз тақводорроғингиздир», (Ҳужурот, 13).

Ҳатто, динимизда мусулмон бўлсин ёки бўлмасин ҳар қандай инсон одамийлик жиҳатидан юқори қадрланади. Бу борада Абдураҳмон ибн Абу Лайло (розияллоҳу анҳумо)дан ривоят қилинади: Саҳл ибн Ҳаниф ва Қайс ибн Саъд Қудисияда ўтирганларида олдиларидан тобутни олиб ўтдилар, икковлари ҳам ўринларидан турдилар, шунда бу мусулмоннинг тобути эмас-ку, нега турдингиз? деб сўралганда, икковлари Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг олдиларидан тобут олиб ўтилганда ўрниларидан турдилар, Расулуллоҳдан бу яҳудийнинг тобути, яҳудий бўлса ҳам турамизми? деб сўралганда, Расулуллоҳ   “У инсон эмасми”? дедилар, деб  жавоб бердилар.

Ислом дини келганида инсоннинг улуғлигини бадном қиладиган қуллик тузуми ҳукм сурарди. Ислом дини инсонийликка хилоф бўлган, адолатсизликка асосланган қуллик тузумини тадрижий йўл билан муолажа қилди.

Аввало, пул тўлаб озод этилувчи қулларга молларнинг закотларидан насиба борлигини баён қилди: Албатта, садақаларни фақат фақирлар, мискинлар, унда (садақа ишида) ишловчилар, диллари ошна қилинувчи (кофир)лар, (пул тўлаб озод этилувчи) қуллар, қарздорларга ва Аллоҳ йўлида ҳамда йўловчига (мусофирга бериш) Аллоҳ (томони)дан фарз (этилди). Аллоҳ илмли ва ҳикматли зотдир”, (Тавба, 60).

Иккинчидан, қасамнинг каффоратига қул озод қилишга буюрди: Қасамларингиздаги беҳуда сўзлар учун Аллоҳ сизларни жавобгар қилмайди, балки сидқидилдан боғлаган қасамлар (бузилгани) учун сизларни жавобгарликка тортади. Бунинг каффорати (жаримаси) – оилангизни озиқлантириш учун лозим таомларнинг ўртача миқдорида ўнта мискинга таом бериш ёки уларнинг кийимлари ёхуд бир қулни озод қилишдир”, (Моида, 89).

Учинчидан, қул эгаси қулини урса унинг каффоратига уни озод қилишга буюрди. Бу ҳақда Абдуллоҳ ибн Умар (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинади: “Мен Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг: “Ким қулини муштласа ёки урса унинг каффорати уни озод қилиш”, деганларини эшитганман деди” (Имом Муслим ривояти).

Абдуллоҳ ибн Масъуд (розияллоҳу анҳу) айтади: “Қулимни ургандим, орқамдан “Эй, Абу Масъуд албатта Аллоҳ сен уни жазолашга қодир бўлганингдан сени жазолашга қодирроқдир”, деган овозни эшитиб, бурилиб қарасам, Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) эканлар. “Ё, Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Аллоҳ учун уни озод қилдим”, дедим. Шунда Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) “Агар шундай қилмаганингда албатта дўзах сени ушларди”, дедилар (Муслим ривояти).

Имом Нававий (раҳматуллоҳи алайҳ): “Бу ҳадисда қул озод қилиш, ғазабни ичга ютиш, кечиримли бўлиш ҳамда банда бандага ҳукм қилганидек Аллоҳ ҳам унга шундай ҳукм чиқаришига танбеҳ ва насиҳат бор”, деган.

Усмонали ОРАЛОВ

Жиззах тумани “Яккақайрағоч”

жоме масжиди имом хатиби