muslim.uz

muslim.uz

On December 25, 2017, a meeting devoted to current issues of the sphere of culture and art was held under the chairmanship of the President of the Republic of Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev. 

At present, particular attention is paid and large-scale activities are being held in the sphere of culture and art along with all spheres in our country. 

The meeting of the President of our country Shavkat Mirziyoyev with representatives of the creative intelligentsia, held on August 3 of this year, opened a new stage in development of the sphere. Relevant issues related to the development of national culture, literature and art, ways of solving problems, important tasks facing creative unions and state organizations were critically analyzed. 

In the Address to the Oliy Majlis, presented by the President of the Republic of Uzbekistan on December 22, attention was also paid to the development of this sphere, the tasks facing the cultural and art figures on the spiritual development of our people and society were specifically stated. 

At the meeting, reports of the heads of the Ministry of Culture of the Republic of Uzbekistan, the Academy of Arts and creative organizations on the execution of previously defined tasks, were heard. Their activities were critically evaluated, specific instructions were given on revitalizing and raising the level of activities carried out in the sphere. 

Culture and art are a source of pride for every nation. All efforts on development of our culture and art are aimed at strengthening the sense of pride of our people, said the President of our country. Thinking about the future of people of Uzbekistan, first of all we must establish strong cultural and spiritual foundations. 

Over the past year, consistent work has been carried out on development of the sphere. 8 decrees and resolutions on improving activities of the Ministry of Culture and institutions of its system were adopted. 

3 million 133 thousand spectators watched the performances staged in 37 theaters operating in our country, in 2017. During the year, the population was provided services related to the sphere of culture for 6 billion 72 million sums. 

Days of Culture of Uzbekistan and various art exhibitions were held in China, Russia, Germany, Turkmenistan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan and other countries. 

The analysis shows that, despite the implemented activities, there are many things to be done in the sphere, and tasks waiting for implementation, said the Head of our state. 

At the meeting it was emphasized that the level of services in the sphere of culture rendered to people, including residents of remote areas, makhallas and villages, does not meet the present requirements. Specific instructions were given on strengthening their material and technical base for expanding opportunities of theaters. 

The need to develop a program on development of activities of theaters for 2018-2022, accelerating the adoption of relevant resolutions on development of circus and national dance art in the country was noted. 

225 recreation parks should have been built and reconstructed in our country in accordance with modern requirements in order to organize meaningful leisure activities, to ensure cultural rest of the population in 2011-2015. However, to date, repairing and equipping activities have been completed only in 140 parks, the planned works on 90 parks have not been provided due to a lack of funds that should have been allocated by sponsors and entrepreneurs. 

At the meeting, a number of important tasks of the Ministry of Culture for the next year were revised and specified, specific deadlines for their implementation were determined. In particular, it was entrusted to critically examine the state of retraining and advanced training of workers in the sphere of culture and art, the activities of pop, dance and orchestral groups, to resolve current issues related to strengthening their material and technical base, organization of training of modern specialists for the sphere. 

Intensive activity is being carried out on the execution of the resolution of the President of the Republic of Uzbekistan “On additional measures of developing and further improving activities of the Academy of Arts of Uzbekistan”. At the meeting, the existence of a number of shortcomings and problems in the activities of the Academy of Arts, subject to immediate elimination, were noted. Thus, reconstruction and repair of specialized boarding schools in Nukus, Bukhara and Shakhrisabz were not carried out in a timely manner. Activity on reconstruction of the Central Exhibition Hall of the Academy of Arts at the modern level is delayed, which limits the possibility of holding prestigious international exhibitions in our country. 

At the meeting, the activity planned for 2018 on further improving activities of the Academy of Arts was thoroughly considered. In particular, the need was noted on establishment of an exchange of experience with the leading foreign centers of fine and applied art, special attention to the organization of exhibitions of our famous artists abroad. 

The relevant leaders were given instructions on preparing a draft resolution on construction of student houses with 400 seats for the Republican Art College named after P.Benkov and 200 seats for the Republican College of Design. 

The need for paying special attention to training qualified personnel for the sphere, creation of a new generation of textbooks and their wide introduction into the educational process, provision of educational institutions with modern pedagogical, information and communication tools, improving quality of education was also noted. 

At the meeting it was emphasized that consistent continuation of activities on the material and moral support of creative and technical workers who work hard in the sphere of culture and art, including improvement of their housing conditions, social and medical provision, increasing their fees, realizing the potential of young talents are among the extremely important tasks. 

We should never forget one thing: society will not progress without development of culture and art in our country, emphasized the Head of our state. The level of development of our people will be assessed, first of all, on the basis of the national culture. Therefore, culture is the image of our people, society. Since we started creating a new image of Uzbekistan, we must begin this activity with the development of the national culture. 

Маълумки, ҳозирги замон ўзининг дунёдаги турли хил сиёсий, ғоявий қарама-қарши кучлар тўқнашуви жиддий тус олган даврлиги билан характерланади. Бу борада олиб борилган илмий таҳлиллар шуни кўрсатмоқдаки, ҳозирги даврда ўз мустақиллигига эришган янги, ёш давлатлар ҳам узоқ йиллар давомида ўз турмуш тарзини белгилаб олган кучли давлатлар ҳам ана шундай ёвуз кучларнинг, мафкураларнинг кутилмаган хуружларига дуч келмоқда.

Дунё сиёсий манзарасида авж олиб бораётган глобал муаммолар ичида динлараро, миллатлараро, маданий-тамаддунлараро низолар ва тўқнашувларни, информацион-кибер терроризм, ноқонуний қурол ва наркотиклар савдоси, одам савдоси каби турли хилдаги таҳдид ва хавфларни санаб ўтиш мумкин.

Жумладан, диний ақидапарастлик халқаро терроризмнинг кенгайишига, ғарб давлатларида «исламофобия» жараёнининг кескин тус олиб, оммавий сиёсий даражада авж олишига олиб келмоқда. Мусулмонларнинг муқаддас дини бўлмиш ислом динини халқаро терроризм билан боғлашга уринишлар, ғарб матбуотида турли ҳажвий расмлар чоп этиш орқали пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссаломнинг шаънини таҳқирлашга қаратилган ҳатти-ҳаракатлар, миллионлаб одамларнинг миллий ғурури ва нафсониятига тегадиган бирёқлама, асоссиз баҳо ва хулосалар калтабинларча баён қилинмоқда.

«Исламофобия» – исломдан ва мусулмонлардан қўрқув ва уларга нафрат туйғуси билан қараш демакдир. Шу билан бирга ислом динини қолоқ, мусулмон маданиятини эса қотиб қолган, ҳурфикрликка мойил бўлмаган, патриархал, аёллар фаолиятини чеклайдиган ва бошқа маданиятларга таҳдид солувчи» каби ноўрин айбловларда намоён бўлмоқда.

Ислом динини агрессивликда, террорчиликда айблаш жаҳон миқёсида ислом нуфузининг, ислом мавқеининг ошиб боришидан талвасага тушиш, глобал иқтисодий, сиёсий маданий ва демографик жараёнларда гегемонлигини тарихан йўқотаётган постиндустриал жамиятларнинг сиёсий кучлари учун хосдир.

Малайзия халқаро ислом университети профессори Лоуей Сафи фикрига кўра, ҳозирги кунларда «исламофобия»нинг қуйидаги кўринишлари мавжуд:

  • Исломий дунёқарашни, урф-одатларни бузиб кўрсатиш;
  • Ислом динининг радикал диний уюшмалар ғоялари билан алоқаси борлигини «тасдиқлаш» учун турли «тадқиқотлар» олиб бориш;
  • Ислом динини ғарб жамиятлари учун гўё нотинчлик манбаи сифатида кўрсатиш;
  • Мусулмон оламига нисбатан ноҳақлик ҳолатларни оқлашга уриниш.

Кўпчилик тадқиқотчилар фикрига кўра, исламофобия Ғарб мамлакатларида, мусулмонлар сони кескин ошиб бораётгани ва исломни Ғарб цивилизациясига рақобат уйғотаётгани сабабли сақланиб келмоқда. Шу ўринда бу ерда истиқомат қилувчи мусулмонлар ғарб урф-одатларини ўзларига сингдириш эмас, балки ислом қадриятларини атрофга ёйиш ходисалари ортиб бормоқда. Чунки, социологларнинг таъкидлашича, XXI асрда ислом бошқа динларга қараганда тезроқ тарқалиб тараққий этиш имкониятига эга. Бунга мисол, бугунги кунда дунё мусулмонларининг сони қарииб 1,8 млрдга етган. Бошқача айтганда мусулмонларнинг сони 2025 йилга бориб дунё аҳолисини 30% ташкил этади.

Ғарб оламида исломга душманлигини кўз-кўз қилиб, миллатлар ҳамда динлар ўртасида низо оловини ёқишга уринган баъзи фитначиларнинг ўзлари, дунё аҳолисининг нафратига учрамоқдалар. Исломофобларнинг ҳаракатлари нафақат дунё мусулмонларига, балки Ғарбнинг етакчи компанияларига ҳам зиён етказмоқда. Бундай шуҳратпарастлар қайси давлатдан бўлса бутун дунё мусулмонлари томонидан эълон қилинаётган бойкотлар натижасида ўша давлат иқтисодиёти зарар кўрмоқда.

Шу ўринда исламофобия муаммолари оммавий тус олиб келаётган бир пайтда, Ўзбекистон терроризмга қарши кураш исламофобияга айланишига ва бу ҳолат очиқ ёки пинҳоний ҳолатларда ислом дунёси билан қарама-қаршиликка олиб келишига қатъиян қарши чиқмоқда. Мазкур масалада Ўзбекистоннинг Биринчи Президенти И.Каримов: «Кимга қандай туюлмасин, бугун динимизнинг асл моҳиятини асраш, унинг маъно-мазмуни нақадар пок ва эзгу эканини, дин биз учун асрлар давомида ўзлигимизни, миллатимиз, наслимизнинг энг яхши қадриятларини сақлаб қолишда буюк ҳаётбахш куч бўлиб келаётганини такрор ва такрор таъкидлашимиз, бу ҳақиқатни одамларнинг онгига сингдиришимиз даркор», деб таъкидлаган эди.

Сўнги йилларда турли мамлакатларда исломга нисбатан бўлаётган тазйиқлар, исламофобия тусини олган ҳолатларни кўпайиши бизни ҳам ташвишга солиши турган гап. Шу билан бирга бу ҳолат бизнинг тинчлик ва барқарорлик йўлида эришган кўп йиллик ютуқ ва хатти-харакатларимизни йўққа чиқариб, экстремизм ва терроризмни янада кучайтириб юбориши эҳтимоли мавжуд.

Ўзбекистон нафақат ўз халқининг тинчлиги учун, балки она сайёрамиздаги миллион-миллион одамларнинг ҳаётини сақлаш учун ҳушёрликка чақирганини дунёнинг етакчи сиёсатчилари, давлат арбоблари тан олмоқда ва давлатимизнинг ана шундай мураккаб вазиятда, ҳар қандай иккиланишдан холи бўлган сиёсатига ҳурмат ва эҳтиромини билдирмоқда.

М.Муҳаммадсаид

Урганч тумани “Эшон бобо” масжиди имом-хатиби

 

Тошкент шаҳар халқ депутатлари туман Кенгашларига Тадбиркорлар ва ишбилармонлар ҳаракати – Ўзбекистон Либерал-демократик партиясидан 114, Ўзбекистон “Миллий тикланиш” демократик партиясидан 45, Ўзбекистон Халқ демократик партиясидан 41, Ўзбекистон “Адолат” социал-демократик партиясидан 33, шунингдек, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларидан 46 нафар фуқаро депутат этиб сайланди. Бу ҳақда ЎзА хабар берди.

 

Бу ҳақда 24 декабрь куни Тошкентда бўлиб ўтган Тошкент шаҳар халқ депутатлари туман Кенгашлари сайловининг дастлабки натижаларига бағишлаб оммавий ахборот воситалари вакиллари учун ўтказилган брифингда маълум қилинган эди.

 

279-сайлов округида депутатлар сайланди. Ўзбекистон Республикасининг “Халқ депутатлари вилоят, туман ва шаҳар Кенгашларига сайлов тўғрисида”ги Қонунининг 42-моддасига асосан 51-сайлов округида такрорий овоз бериш ўтказилади.

 

Такрорий овоз бериш икки ҳафта ичида қонун талабларига риоя этган ҳолда ўтказилади.

 

Сайланганларнинг 65 нафарини хотин-қизлар, 17 нафарини 30 ёшгача бўлганлар ташкил этади.

 

Иқтисодчилар 78 нафар, педагоглар 55 нафар, муҳандислар 45 нафар, шифокорлар 38 нафар, ҳуқуқшунослар 22 нафар ва бошқа касб эгалари 41 нафарни ташкил этади.

Баъзан аёлларга хос муҳим масалаларда саволлар тушади. Жумладан, идда ва унинг моҳияти ҳақида билишни истаганлар кўп.

«Идда» сўзи луғатда «санаш», «ҳисоблаш» маъноларини билдиради. Шариатда эса, эри вафот этган ёки эридан ажрашган аёл турмуш қурмай туриши лозим муддат “идда” дейилади.

Идданинг ҳикмати: биринчидан, эридан ажраган аёл ҳомиладорми-йўқми аниқланади, бу билан насл аралашиб кетиши олди олинади. Иккинчидан, ўлган эрнинг ҳурмати бажо келтирилади. Учинчидан, эр билан бирга ўтказилган оила ҳаётининг ҳурматидан ҳам  идда ўтирилади.

Англиялик олимлар бир эркак билан яшаб туриб, орада танаффус қилмай иккинчи эр билан яшай бошлаган аёлларнинг бачадонларида оғир касаллик пайдо бўлишини илмий жиҳатдан исбот қилишди.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади:

«Талоқ қилинган аёллар, ўзларича уч қуруъ кутадилар. Уларга Аллоҳ  уларнинг бачадонларида яратган нарсани яширишлари ҳалол эмас. Агар Аллоҳга ва охират кунига имонлари бўлса» (Бақара, 228).

Ушбу оятда талоқ қилинган ҳайз кўрадиган аёлнинг идда муддати баён қилинган.  Ояти каримадаги «қуруъ» сўзи поклик ва ҳайз маъноларини англатади. Ҳанафий мазҳабимизда унинг ҳайз маъноси олинган. Эридан ажралган хотин иддаси талоқдан сўнг уч ҳайз кўриб, учинчи ҳайзидан пок бўлиши билан тугайди.

Аллоҳ таоло аёлларнинг бачадонларида яратган нарса ҳомиладир. Ажралишган мўмина-муслима аёл ҳомиладор бўлса, ҳомилам йўқ, уч марта ҳайз кўрдим, деб бошқа эрга тегиб кетмаслиги лозим.

Талоқ сурасининг олтинчи оятида бундай дейилган:

«Аёлларингиздан ҳайздан умидсиз бўлганларининг  иддалари, агар шубҳа  қилсангиз, уч ойдир.  Ҳайз  кўрмаганларининг ҳам. Ҳомиладорларнинг белгиланган муддати ҳомилаларини қўйишларидир».

Ёши ўтгани туфайли ҳайз кўришдан қолган аёлларнинг талоқдан кейинги иддаси уч ой. Турли сабабларга кўра ҳайз кўрмайдиган аёл эри билан ажралишса, уч ой идда ўтиради. Ҳомиладор аёл талоқ қилинса, кўз ёриши билан иддаси чиқади.

Имом Термизий келтирган ривоятда:

«Субайъа розияллоҳу анҳо эрининг ўлимидан йигирма уч ёки йигирма беш кун ўтиб туғди. Сўнгра никоҳланмоқчи бўлди. Бу нарса унга инкор қилинди. Кейин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга маълум қилинганида: “Агар эрга тегмоқчи бўлса, муддати келди”, дедилар», дейилган.

Қуръони каримда бундай марҳамат қилинади:

«Қачон мўминаларни никоҳлаб олсангиз, сўнг уларга (қўл) тегизмай туриб талоқ қилсангиз, сиз учун улар идда сақлаш мажбуриятида эмаслар» (Азҳоб, 49).

Никоҳ ақдидан сўнг бирга яшамай ажралишган аёл идда ўтирмайди.

Бақара сурасининг икки юз ўттиз тўртинчи оятида бундай дейилган:

“Сизлардан вафот этиб жуфтларини қолдирганларнинг аёллари ўзларича тўрт ой ўн кун кутарлар”.

Эри ўлган ҳар бир аёл умр йўлдоши ҳурмати учун тўрт ой ўн кун идда ўтириши вожиб бўлади.

 

ЎМИ Матбуот хизмати

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Филиппин Республикасида вайронкор тошқин ва ер кўчиши юз бериб, кўплаб инсонлар қурбон бўлгани муносабати билан ушбу мамлакат Президенти Родриго Дутертега таъзия изҳор этди. Бу ҳақда Ўзбекистон Республикаси Президентининг расмий веб-сайтида хабар берилди.

 

Маълумот учун, Филиппинда юз берган сув тошқинлари оқибатида 200 дан ортиқ инсон ҳалок бўлган. Бундан ташқари, минглаб филиппинликлар турар жойидан ажраган.

Ушу бўлимдаги асосий материаллар Жалолиддин Нуриддиновнинг "Ҳаж ва умра қўлланмаси"дан олинди

Top