muslim.uz
Индонезия бош имоми: “Мен Ўзбекистоннинг туризм соҳаси бўйича Индонезиядаги вакили бўлишга тайёрман”
Бугун, 7 декабрь куни Индонезиянинг Жакарта шаҳридаги “Истиқлол” жоме масжиди имом-хатиби Насаруддин Умар бошчилигидаги делегация диний идорага ташриф буюрди. Меҳмонларни Дин ишлари бўйича қўмита раиси Ортиқбек Юсупов, Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси раиси Азиз Абдуҳакимов ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари қабул қилдилар.
Дастлаб О.Юсупов Ўзбекистонда дин соҳасида амалга оширилаётган ишлар, муҳтарам Президентимиз ташаббуслари билан Ўзбекистонда Ислом цивилизацияси маркази, Самарқандда Имом Бухорий халқаро илмий тадқиқот маркази ташкил этилаётгани, ихтисослашган илмий мактаблар ўз фаолиятини бошлагани ҳақида сўзлаб берди. У ўз сўзида зиёрат туризмини ривожлантириш бўйича қилинаётган саъй-ҳаракатлар тўғрисида алоҳида тўхталиб, индонезияликларни руҳий озуқа оладиган ва инсон қалби ором топиб, маънавий юксалишига хизмат қиладиган табаррук қадамжоларимизни зиёрат қилишга таклиф этди.
Мулоқотда муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари сўз олиб, Ўзбекистон ва Индонезия ўртасидаги ҳамкорлик кўп йиллардан давом этиб келаётганини билдирдилар. Индонезия давлатининг собиқ президенти жаноб Сухарто 1989-1996 йиллар оралиғида бир неча бор юртимизга ташриф буюргани, хусусан, Самарқанд вилоятига сафарини Имом Бухорий ҳоки поки қўним топган масканга юксак эҳтиром кўрсатиш билан бошлаганини муфтий ҳазратлари алоҳида эҳтимом билан эсга олдилар.
Учрашувда Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси раиси А.Абдуҳакимов сўз олиб, Президентимиз ташаббуси билан сайёҳлик соҳасига катта эътибор қаратилаётгани, Индонезия билан туризм йўналишида жуда катта ишлар режалаштирилгани ҳақида сўзлади. Бу борада барча чора-тадбирларни уюштириш, чартер рейсларни ташкил этиш ва виза тартибларини соддалаштириш борасида Ўзбекистон томони тайёр эканини А.Абдуҳакимов маълум қилди.
Шундан сўнг, мартабали меҳмон Насаруддин Умар жаноблари ўзининг фикр-мулоҳазаларини қуйидагича баён қилди:
– Мен Жакарта шаҳридаги “Истиқлол” жоме масжиди имом-хатиби ҳисобланаман. Ушбу масжид имом-хатиби мамлакат Президенти томонидан тайинланади ва у барча Индонезиядаги масжидлар фаолиятини мувофиқлаштиради. Биз Ўзбекистондаги зиёратгоҳларни кўриб ҳайратландик ва юқоридаги гаплардан илҳомланиб, албатта, мен Индонезиядаги Ўзбекистоннинг туризм соҳаси бўйича вакили бўлишга тайёрман.
Бизда умра сафарлари айни пайтда Туркия орқали амалга оширилади. Зиёратчилар ушбу мамлакатда уч кун бўлишида. Агар юртингизни Туркия билан қиёслаш мумкин бўлса, мамлакатингизда жуда ҳам катта зиёрат туризми учун имконият бор. Айниқса, тарихий обидалар, осори атиқалар ва тарихий воқеаларнинг адоғи йўқ, – деди жаноб Насаруддин Умар.
Мартабали меҳмон сўзида давом этиб, Индонезия давлатидан бир ойда 300 минг зиёратчи Туркия орқали умра сафарига бориши, агар улар мамлакатимиздаги табаррук жойлар тўғрисида хабар топишса, албатта, ҳеч иккиланмай Ўзбекистонни танлашларини таъкидлади.
Мулоқот давомида зиёрат туризмини ривожлантириш учун Жакарта–Тошкент йўналишида тўғридан-тўғри рейс очиш, сайёҳлик визаси беришни жорий этиш, Ўзбекистоннинг туризм салоҳиятини билдирадиган ихчам ва лўнда шиор танлаш, тажрибали мутахассислар иш услубидан фойдаланиш жуда катта натижа бериши алоҳида қайд этилди.
Ташриф самимий ва дўстона руҳда ўтди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Уйқуга ётишдан аввал кўрпа қоқишнинг ҳикмати нимада?
Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг суннатлари руҳий ва маънавий озуқа манбаи бўлиши билан бирга, унда дунёнинг кашф этилмаган кўпдан-кўп сир-синоатлари ҳам мужассамдир.
Фан-техника жадал ривожланиб бораётган бугунги асрда бошқа динга мансуб айрим замонавий олимлар, тадқиқотчилар Қуръоннинг илоҳий мўъжизаларидан ҳайратга тушаётгани ҳам сир эмас. Бунга юзлаб мисолларни келтириш мумкин.
Яқинда ғарб олимлари ана шундай суннатлардан бирининг илмий жиҳатдан исбот қилдилар. Инсон уйқуга ётганда унинг танасидаги айрим ҳужайралар ўлиб, кўрпага тўкилар экан. Ушбу ўлик ҳужайраларни кўз билан кўриш мумкин эмаслигидан кўпчилик бунга эътибор бермайди. Эртасига уйқуга кетганда яна ўлик ҳужайралар тўкилиб, аввалгилари билан бирлашиб, танага ёпишади. Шу сабаб билан инсонда ҳар хил касалликлар пайдо бўлади.
Олимлар ушбу ҳолатнинг олдини олиш чораларини қидирдилар. Аввалига, кўрпажилдни кир ювиш кукуни билан ювдилар. Бу фойда бермагач, турли тозаловчи воситаларни ҳам қўллаб кўрдилар. Аммо ҳужайраларни кетказишнинг сира имкони бўлмади. Олимлардан бири кўрпани қўл билан қоқишни таклиф қилди. Шундан сўнгина ўлик ҳужайралар кўрпажилдни тарк этди.
Энг ҳайратланарли жиҳати, бундан 14 аср илгари Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бизларга ушбу амални таълим берган эдилар. Қарангки, унинг илмий исботи энди маълум бўлди.
Абу Ҳурайра (р.а.) дан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Киши тўшакка ётаётганида кўрпа ва изорини қоқиб ташласин. Чунки унинг орасида нима борлигини билмайди” дедилар (Бухорий ва Муслим ривоятлари).
Равшан ДОНИЕВ
тайёрлади.
Конституция – тинчлик омили, адолат устунидир
Тарихга назар ташласак кўрамизки, ҳар қандай ривожланган жамият борки, албатта, ўзининг бирламчи қонунларини жорий қилиб, унинг устуворлигини таъминлаган. Айнан ана шу қонунлар устуворлиги уларнинг ривожланишида асосий омил бўлиб хизмат қилган.
Ўзбекистон Республикаси мустақилликка эришгандан бошлаб ўзининг Конституциясини шакллантириб борди ва 1992 йилнинг 8 декабрь санасида асосий қонун ва эркинликлар, ҳуқуқ ва вазифалар жамланмаси бўлган «Ўзбекистон Республикаси Конституцияси» қабул қилинди.
Ўзбекистон Республикасининг Биринчи Президенти Ислом Абдуғаниевич Каримов бошчилигида бир неча йиллар давомида ривожланган давлатларнинг амалдаги Конституциялари ўрганилди ва миллий ва диний қадриятларимизга зид келмайдиган, халқимизнинг урф-одатлари ва менталитетига мос бўлган жиҳатлари сараланиб, мувофиқлаштирилган ҳолда қонунга киритилди. Халқимизнинг аксари мусулмонлардан иборат экани ва уларнинг диний расм-русумларга, фиқҳий аҳкомларга сидқи дилдан риоя этишлари инобатга олиниб, Ислом фиқҳида мўътабар манбалардан бири бўлган «Ҳидоя» асаридан ҳам маълумотлар ўрганилиб, Конституциямиз таркибидаги қонун ва ҳуқуқлар жамланмасида ўз аксини топди.
Албатта, Конституция бекорга бундай машаққат билан, игна билан ер ковлагандек даражада синчковлик билан ўрганилиб, сўнгра қабул қилинмади. Зеро, халқнинг фаровонлиги-ю жамиятнинг ривожланиши, барчаси мустаҳкам қонуннинг, ҳуқуқий етукликнинг натижасида юзага келади. Шунинг учун ҳам қонун устуворлиги биринчи ўринда таъминланиши шарт ва лозимдир.
Ана шундай машаққатли йўл натижаси ўлароқ шакллантирилган Конституциямиз қабул қилинган сана – 8 декабрни 25 йилдан буён халқимиз хуш кайфиятда кутиб олади ва байрам қилади. Ҳукуматимиз бу санани дам олиш куни деб эълон қилган, сайилгоҳлар, боғлар ва хиёбонлар байрам безаклари билан безатилиб халқимизга байрам шукуҳини тақдим қилишга тайёрланади. Барча муассасаларда тадбирлар, байрам дастурхонлари ёзилади.
Буларнинг барчаси юртимизда тинчлик ва адолат ҳукм сураётганининг натижасидир. Бунда эса Конституциямиз муҳим аҳамият касб этади. Зеро, Конституция – тинчлик асоси, адолат устунидир.
Ажинияз ЖИЕМУРАТОВ,
Тошкент ислом институти талабаси
Қиш– мўминнинг баҳори (2-мақола): Ибодатнинг роҳати
Қиш. Тунлар ҳамон узайишда давом этмоқда. Мўмин-мусулмонлар шу кунларга: яна қорларни, музларни кўрадиган кунларга етказганига шукр қилиб, зикрларини ва ибодатларини кўпайтирмоқда.
Динимиз покликни талаб этгани боис кишиларимиз намозга бораётганда ёки бошқа иш билан юрганда кийимига лой сачраган бўлса, уни нима қилиш керак, ўша лой сачраган жойин ювиш керакми ёки кийимнинг ҳамма жойин ювиш зарурми дея ўйланиб қолади. Бу иккисининг қайси бирини қилса ҳам жамоатдан қолиб кетади. Аммо Аллоҳ таолонинг меҳрибонлигини қарангки, бу ишнинг иккаласини ҳам қилиш шарт эмас экан. Чунки унинг асли пок экан. “Мусаннаф”да бир қатор тобеинлардан бундай ривоят қилингани келтирилган: “Улар ёмғирдаги сув ва лойни кечиб, масжидга кирар ва намоз ўқир эдилар”.
Қиш фаслида шаҳарда таҳорату ибодат унчалик қийинчилик туғдирмайди. Чунки масжидларимизнинг таҳоратхоналаридаги қулайликлар таҳорат қилаётган кишига роҳат-фароғат бағишлайди. Ҳамма жой топ-тоза, чароғон, жўмракни бир тарафга қаратиб сал қиялатсангиз, иссиқ сув келади; аксини қилсангиз, совуқ сув; ўртасига қўйсангиз, илиқ сув. Муаттар ҳидли совунларни айтмайсизми. Юз-қўл учун, оёқ артиш учун алоҳида сочиқлар, яна шамоллатиб қуритгичлар ҳам бор. Яна таҳоратни тугатиб чиқаётганингизда масжид ходимлари мушки анбар ҳам суриб қўйишади.
Намозхонага кирсангиз, юмшоқ гиламлар тўшалган, иссиққина, кўплаб масжидларда иссиқ пол қилинган. Ўша ерда ўтириб намоз бошлангунча токчаларга териб қўйилган китобларни мутолаа қиласиз, ҳатто намоз тугагандан кейин ҳам кетгиси келмайди одамнинг.
Фақат шу фаслда сафарга чиқиб қолган киши ёки қишлоқ жойда яшайдиган намозхонларнинг ҳозирча бир оз машаққатлари бор. Бироқ ана шу машаққат учун аслида жуда катта савоблар олар эканмиз. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Оллоҳ у билан хатоларни ўчириб, даражаларни кўтарадиган нарсага кўрсатма берайми?" дедилар. Саҳобалар: "Ҳа, кўрсатма беринг", дейишди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Қийинчилик пайтида таҳоратни мукаммал тарзда адо этиш, масжидга қадамни кўпайтириш ва намоздан кейин намозни кутишдир. Мана шу риботдир (марғуб бўлинган нарса)", дедилар (Имом Муслим ривояти).
Қозий Иёз: "Қийинчилик пайтида таҳоратни мукаммал тарзда адо этишдаги машаққат дейилганда, қаттиқ совуқ, жасаднинг совуқ қотиши ва шунга ўхшаш нарсалар назарда тутилган", деган.
Буни қарангки, намознинг вақти ичида ҳам вақти бўлар экан. Ёзнинг жазирамасида пешинни бир оз салқинлатиб ўқиганимиздек, қишнинг қаҳратонида пешинни вақти киргани заҳоти ўқиб олсак фойдали бўлар экан. Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилиб деди: "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам совуқ қаттиқ бўлса, намозни эрта ўқирдилар. Агар иссиқ қаттиқ бўлса, намозни совутардилар (яъни аввалги вақтидан кечиктирардилар)". (Имом Бухорий ривоят қилган).
Имом Термизий ана шу ҳадиснинг маъносини тушунтириб: "Бу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг асҳоблари ва улардан кейинги аҳли илмлар ихтиёр этган нарсадир, зеро, намоздан қасд қилинган нарса хушуъ ва қалбнинг ҳузуридир, қаттиқ совуқ ва қаттиқ иссиқ намозхонни машғул қиладиган нарсалар жумласидандир", деган экан.
“Ҳикмат излаганга ҳикматдир дунё” деганларидек, қиш фаслининг ҳам ҳикматлари жуда кўп ва уларни ўрганилиб борилаверса, совуқни ҳам, узун тунларни ҳам ёқтириб қоларкан одам. Айниқса, қиш фасли рўза тутишга ғоят қулай фасл. Зотан, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Қишдаги рўза, салқин (роҳатли) ғаниматдир", дедилар (Имом Аҳмад ривояти).
Бинобарин, қиш кунларида рўза тутиш тушликни бир оз кечикиб қилишдек гап. Энг муҳими, чанқамайсиз, жигарингиз куймайди, қорнингиз очадиган вақтда ўзи ифтор вақти кирган бўлади.
Шундай экан, ана шундай қулай фурсат, ғанимат дамлардан фойдаланиб қолайлик, азизлар!
ЎМИ матбуот хизмати
Ҳақли эътирофлар рукнидан: Жорж Бернард Шоу
Мен доимо Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг дини ажойиб тарзда жонли ва ҳаётий бўлгани учун юқори баҳо берганман. Фикримча, ёлғиз мана шу динда борлиқнинг ўзгариш даври учун бирикиб-мослашиб кетиш каби қудрат борки, Исломдаги айнан шу ҳусусият барча асрларда жозибадор бўлиб қолаверади. Мен Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни ўрганиб чиқдим, у ажойиб инсон. Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни қўллаб-қувватлаб фикр билдирадиган бўлсак, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни башарият қутқарувчиси деб аташимиз керак.
Алишер САТТАРОВ,
ЎМИ халқаро бўлими ходими