Бисмиллаҳир-роҳмонир-роҳим!

Ўзбекистан мусулмонлари идораси раиси, Ислом оламининг таниқли дин арбоби, илм-маърифат эгаси, муфтий Усмонхон Алимовнинг вафоти Озарбайжон ва бутун Кавказ мусулмонларини чуқур қайғуга солди.

Усмонхон Хўжа билан мени кўп йиллик дўстлик ва қардошлик ришталари ўзаро боғлаб турар эди. У, Озарбайжоннинг дўсти, мамлакатларимиз ўртасидаги анъанавий дўстона муносабатлар тарафдори сифатида халқимиз томонидан тан олинган ва чуқур қадрланадиган шахслардан бири эди.

Биз Озарбайжон ва Ўзбекистонда, шунингдек, турли хорижий давлатларда бўлиб ўтган конференциялар ва расмий тадбирларда бирга катнашдик ва Усмонхон Алимовнинг миллий-маънавий қадриятлар ва тарихий алоқаларимизнинг ҳимоя қилинишига қўллаб-қувватлаганларига гувоҳ бўлган эдик. Хусусан, Ислом маърифатчилиги даъватини қўллаб- кувватлаган ташкилотлар орасида Ўзбекистан мусулмонлари идораси ва унинг раиси, азиз биродарим, муфтий Усмонхон Алимовнинг алоҳида ўрни бор эди.

Ишончим комилки, муфтий Усмонхон Алимов хотираси исломшунос олим, Озарбайжоннинг дўсти ва маънавий бирлигимизнинг фидойи хизматчиси сифатида бизнинг хотирамизда абадий қолади.

Азиз биродарим, марҳум Усмонхон Хўжа билан бошлаган халқларимиз ва диний муассасаларимиз ўртасидаги анъанавий дўстона муносабатларимиз бундан буён ҳам мустаҳкамланиб, ҳамкорлик доим самарали бўлишига ишонаман.

Усмонхон Алимовнинг вафоти ислом олами учун оғир йукотишдир, лекин бу Оллоҳ таолонинг тақдир изнидир. Бизнинг тасаллимиз шундаки, у ҳаёти ва хизмати билан, Муқаддас Китобимизнинг улуғвор каломига содиқ бўлганлар орасидандир, инша Аллох. Куръони Каримда бундай дейилади: “Айтинг: Менинг намозим, ибодатим, ҳаётим ва вафотим оламнинг Роббиси Аллоҳ учундир!” (Анъом сураси, 162-оят).

Ушбу қайғули кунларда мен Кавказ ва Озарбайжон мусулмонлари номидан қардош ўзбек халқига, хусусан, Ўзбекистон давлати раҳбариятига чуқур ҳамдардлик билдириб, азиз дўстимни раҳм дуолари билан ёдга олиб, марҳумнинг оиласига ва қадрдонларига сабр-тоқат тилайман. Оллоҳ раҳматига олган бўлиб, жойлари жаннатдан, руҳи шод бўлсин! Омин!

Вас-салламу алейкум ва раҳматуллоҳи ва баракатуҳу.

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: "مَنْ وَسَّعَ عَلَى عِيَالِهِ وَأَهْلِهِ يَوْمَ عَاشُورَاءَ وَسَّعَ اللهُ عَلَيْهِ سَائِرَ سَنَتِهِ". (رواه البيهقى في شعب الإيمان)

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
“Расулуллоҳ солаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Ашуро кунида аҳли-аёлига кенглик қилса, Аллоҳ таоло унга йилнинг қолганини кенг қилади”, дедилар”.
Имом Байҳақий “Шуабул-иймон” китобида ривоят қилган.

“Кашфул хофаа” китобида шундай дейилган: Имом Ҳофиз Суютий раҳматуллоҳи алайҳ “ад-Дурарул-мунтасир” китобида бу ҳадисни саҳиҳ собит бўлган, деган. Имом Байҳақий “Шуабул-иймон” китобида Абу Саид Худрий, Абу Ҳурайра, Абдуллоҳ ибн Масъуд ва Жобир розияллоҳу анҳумлардан заиф санадлар билан ривоят қилган. Булар бир бирига қўшиладиган бўлса, қувватланади.

“Кенгчилик қилиш” ҳадисини ишончли ровийлар ривоят қилишган. Ҳа, кенгчилик қилиш ҳадиси худди Ҳофиз Суютий айтганларидек, саҳиҳ собит бўлган. (Ҳошияту ибн Обидийн, 3-жилд, 457-бет).

عَنْ ابْنِ مَسْعُودٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ: "مَنْ وَسَّعَ عَلَى عِيَالِهِ فِي النَّفَقَةِ يَوْمَ عَاشُورَاءَ وَسَّعَ اللهُ عَلَيْهِ سَائِرَ سَنَتِهِ". (رَوَاهُ رَزِين)

Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Ашуро куни аҳли-аёлига нафақада кенгчилик қилса, Аллоҳ унга йилнинг қолганини кенг қилади”, ­ дедилар.
Имом Розийн ривоят қилган.

Суфён айтди: “Биз буни тажриба қилиб кўрдик ва ана шундай бўлишини топдик”. Суфёндан мурод Суфён Саврийдир. Чунки муҳаддислар истилоҳида Суфён мутлақ айтилса, Суфён Саврий назарда тутилган бўлади. Имом Байҳақий ҳам “Шуабул-иймон”да Абдуллоҳ ибн Масъуд, Абу Ҳурайра, Абу Саид ва Жобир розияллоҳу анҳумлардан ривоят қилган. Байҳақий ўзи ривоят қилган ҳадисни заиф санаган.

Мирк (яъни, Миркалон) раҳматуллоҳи алайҳ Мунзирийнинг “Ат-Тарғиб” китобидан нақл қилиб, шундай деган: “Албатта, бу ҳадиси шарифни Байҳақий бир нечта туруқлар (йўллари) билан саҳобалар жамоасидан ривоят қилган. Агарчи бу санадлар заиф бўлса-да, баъзиси бошқасига қўшилиши билан қувватланади”.

Ироқий айтади: “Бу ҳадиснинг бир қанча туруқлари (йўллари) бор. Унинг баъзиларига саҳиҳ деб қарор берилган. Баъзиларига эса, Муслимнинг шартига кўра саҳиҳ дейилган. Аммо Ашуро кунида рўза тутиш ва кенгчилик яратишдан бошқа амалларнинг асли йўқдир. Жумладан, сурма қўйиш ҳадиси ҳам асли йўқ ҳадисдир”. (Алий Қорий, Мирқотул Мафотиҳ, 4-жилд, 1349-бет).

Суфён ибн Уяйна: “Биз буни эллик ёки олтмиш йил тажриба қилиб кўрдик ва фақатгина яхшилик кўрдик”.
“Ал-Муҳит” китобида шундай дейилган: Жобир (раҳматуллоҳи алайҳ): “Мен қирқ йил тажриба қилдим, бўлмай қолмади”, деган.

Аммо кенгчилик яратишдан бошқа ишларни, яъни Ашуро куни кундузи ёки кечаси байрам қилиш, сурма қўйиш, бўяниш каби ишларни жумҳур фуқаҳолар – ҳанафий, моликий, шофиъий ва ҳанбалийлар бидъат деганлар. Бу ишларнинг бирортаси мустаҳаб эмасдир. Бу ҳақда келтирилган ривоятлар бидъатчиларнинг тўқиб чиқарган бидъатлари бўлиб, улар бу амалларни ўзларининг бидъатларини қўллаб-қувватлаш учун тўқиганлар. (Мавсуатул фиқҳийя, 29 жилд, 221-бет).

Имом Байҳақий “Ким ашуро куни исмид сурмасини қўйса, ҳеч қачон кўзи оғримайди” ҳадисини заиф деб ривоят қилган. Лекин бу ҳадисни имом Ҳоким раҳматуллоҳи алайҳ мункар ҳадис деган. Ибнул Жавзий бу ҳадисни мавзуот, яъни тўқима ҳадислар ичида келтирган. (Ҳошияту ибн Обидийн).

Шунинг учун Ашуро куни бундай ишларни қилиш бидъат ҳисобланади. Аммо юқорида келтирилган ҳадисга биноан, Ашуро куни оиласига кенгчилик қилса, бозорлик қилиб, рўзғорини бут қилиб олса, йилнинг қолган ойлари ҳам баракатли бўлиши умид қилинади.

Қудратуллоҳ Сидиқметов

Нурсултонда қурилаётган янги масжид атрофида катта парк барпо этилади. Бу ҳақда пойтахт ҳокими Олтой Кулгинов инстаграм саҳифасида маълум қилди, дея islom.uz хабар берди. Бу ўз навбатида Марказий Осиёдаги энг катта масжид бўлади.

Ҳозирги вақтда ҳудудни ободонлаштириш ишлари олиб борилмоқда.

«Янги жамоат майдони шаҳар аҳолиси ва меҳмонлари учун диққатга сазовор маскан, очиқ ҳавода вақт ўтказиш учун қулай жойга айланади», дейди шаҳар раҳбари.

Боғнинг марказий хиёбонида кичик меъморий шакллар, ҳар хил соябонлари бўлган 300 метр узунликдаги фаввора бўлади.

«Йилдан-йилга биз бу ҳудудни кўкаламзорлаштирамиз, шаҳарда ўзига хос яшил оролчаларни барпо қиламиз. Шунингдек, муҳандислик тармоқлари ва коммуникацияларни ётқизиш бўйича иш олиб бораяпмиз», - деди ҳоким.

Янги масжиднинг асосий гумбазининг баландлиги деярли 90 метрни, миноралар эса 130 метр баландликда кўтарилади. Масжид сиғими 30 минг кишига мўлжалланади. Масжид қурилиши элбоши Нурсултон Назарбоев номидан ҳомийлик ҳисобидан амалга оширилмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ҳеч шубҳа йўқки, гоҳида сен оиланг, дўстларинг, қўшниларинг ёки ҳамкасбларинг билан бирон мажлис, йиғин, тўй ёки дам олишда ўтирсанг ва у ерда хурсандчилик кайфияти ҳукм сураётган бўлса беихтиёр куласан, шодланасан. Биласанми, сенга мана шу кулгу қаердан келади?

Бу сенга Аллоҳ таоло берган буюк неъматдир.

Агар оғир дардинг бўлганда кулмасдинг, ҳатто табассум ҳам қила олмасдинг.

Агар жиддий оилавий муаммо бўлганда кула олмасдинг.

Агар тижоратинг буткул касод бўлгани борасида хабар келган бўлганда кула олмасдинг.

Модомики, кулаётган экансан, бунинг маъноси шуки, Аллоҳ сенга кулиш учун имкон бермоқда. Жисминг саломат ва оила аъзоларинг яхшиликда экан, ўзинг ва улар учун етарли маблағинг бор экан, номинг халқ ичида ёмон бўлиб тарқамаган экан. Буларнинг барчаси сени табассуминг, шодлигинг ва кулгингга сабаб бўлмоқда.

Агар ўта ёмон хабар эшитган бўлганингда, Аллоҳ сақласин, масалан оилавий хиёнат борасида сенга оид гап тарқаганда нима бўлар эди. Кулиш тугул бошингни кўтара олмас эдинг.

Фарзандининг ўлими, уй ёки дўконининг ёнганини эшитган одам ичидан кула оладими? Уни буткул хурсандчилик тарк этади.

Кулаётган бўлсангиз Аллоҳга шукр қилинг. У сизга кулишга сабаблар берди. Жисмингиз саломат, оилангиз тинч, номингиз яхши экан. Уйингиз, пулингиз бор экан. Аллоҳ беряпти экан.

Кулишингиз Аллоҳнинг фазли ва инъоми туфайлидир.

Агар Аллоҳ сизни йиғлатаётган бўлса сизни тарбиялаётган, иймонингиз ва сабрингизни имтиҳон қилаётган экан.

Эркак кишини йиғлаганини кўрганмисиз?

Жуда ҳам полвон бўлган эркаклар ёш бола каби йиғлаётган бўлади гоҳида.

Аллоҳга қасамки, Аллоҳ таолонинг тоғлар ва мана-ман деган мардларни эзиб ташлайдиган мусибатлари бор. (Сизнинг кулгунгиз ана шу мусибатлардан омонда эканингизни билдиради).

Ҳаёт кулгу ва йиғи, бахт ва қайғу ўртасида кечади.

Қалбингизга қайғу солган буюк зот бир лаҳзада уни шодликка тўлдиришга қодирдир.

«Ва албатта у кулдиради ва йиғлатади» (Нажм сураси, 43-оят).

Муҳаммад Ротиб Нобулсий

Ҳабибуллоҳ Абдулғаффор тайёрлади

#қисқа_савол_жавоблар
#Ашуро_куни

❓CАВОЛ: Бу йилги муҳаррам ойининг ўнинчи куни – Ашуро куни қайси кунга тўғри келмоқда? Муаммо шундаки, турли исломий сайтларда Ашуро куни ҳар-хил кўрсатилмоқда. Шунга аниқлик киритиб берсангиз.

? ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Муҳаррам ойининг 10 куни (Ашуро куни) милодий ҳисоб бўйича 19 август пайшанба кунига тўғри келади.

Ҳозирда бу йилги Ашуро куни милодий ҳисоб билан қайси санага тўғри келиши ҳақида икки хил маълумот пайдо бўлганининг асосий сабаби, муҳаррам ойининг ҳилолини кўришдаги хилма-хиллик сабаблидир. Кўпчилик исломий тақвимларга кўра муҳаррам ойи бошланиши 9 август душанбага, муҳаррам ойининг 10-куни бўлмиш Ашуро куни эса 18 август чоршанбага тўғри келиши кўрсатилган эди. Бироқ 8 август куни Ислом оламида муҳаррам ойининг ҳилоли кўринмагани боис зулҳижжа ойи тўлиқ 30 кун дея эътиборга олиниб, муҳаррам ойи 10 август сешанба кунидан бошланиши эълон қилинди. Хусусан, Халқаро астрономия маркази, кўпгина мусулмон мамлакатлари, жумладан марказий Осиё мамлакатларида ҳам 8 август куни муҳаррам ойини кўриш имконсиз экани таъкидланган.

Шундан келиб чиқиб, Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати томонидан 10-август муҳаррам ойининг 1-куни, 19-август эса муҳаррам ойининг 10-куни – Ашуро куни этиб эълон қилинди. Иордания, Бирлашган Араб Амирлиги, Жазоир, Судан, Тунис, Марокаш, Саудия Арабистони, Индонезия, Малайзия, Эрон, Покистон каби (жами 16 та) мусулмон мамлакати Ашуро куни – 19 августга тўғри келишини расман эълон қилди. Миср, Туркия, Ироқ ва Сурия каби саноқли мамлакатлар 18 август куни муҳаррамнинг 10 куни деб эълон қилишди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати ҳар бир юрт аҳли ўз юртининг уламоларининг фатвосига амал қилишини ва иккиланишлар чиқармаслик зарур эканини алоҳида таъкидлайди.

Қолаверса, уламоларимиз муҳаррам ойининг ёлғиз ўнинчи кунида эмас, балки тўққизинчи ва ўн биринчи муҳаррам кунларини ҳам қўшиб рўза тутишни тавсия этганлар. Бу билан Ашуро кунининг фазилатини топишда шубҳа бўлмайди, иншаАллоҳ. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.

? Улашинг: @diniysavollar