Ислом дини инсонни доим эзгуликка чақиради. Уни камолот сари чорлаб, яхшиликка етаклайди. Пировардида Яратганнинг розилигини топиб, дунё ва охиратнинг бахту саодатига эришиш учун жамият билан адолатда бўлишга тарғиб этади.
Аллоҳ таоло: «Эй имон келтирганлар! Аллоҳ учун ҳақда туринг, адолатли гувоҳ бўлинг» (Моида сураси, 8-оят), деб амр қилган. Адолат нафақат Исломнинг, балки ҳар қандай жамиятнинг асосий мезонидир. Шунинг учун Раббимиз бизларни доимо адолатга буюради: «Албатта, Аллоҳ адолатга, эҳсонга, қариндошларга яхшилик қилишга амр этади ва фаҳшу мункар ҳамда зулмкорликдан қайтаради. У сизларга ваъз қилур. Шояд, эсласангиз» (Наҳл сураси, 90-оят).
Адолатнинг асосий кушандаси порахўрликдир. У қайси жамиятда авж олса, ўша жойда инсон ҳуқуқ ва манфаатлари поймол бўлаверади. Ундай жамиятда на банданинг ҳақига, на жамоатнинг ҳақига риоя қилинмайди. Порахўрлик инсонни, жамиятни тараққиётдан тўсади.
Муҳтарам Юртбошимиз Олий Мажлисга Мурожаатномасида айни шу масалага жиддий эътибор қаратиб, жумладан, бундай таъкидлади: “Мени жуда қаттиқ ташвишга соладиган ва безовта қиладиган энг оғир иллат – коррупция балоси... Бугунги кунда ислоҳотларимиз самараси кўп жиҳатдан тўртта муҳим омилга – яъни, қонун устуворлигини таъминлаш, коррупцияга қарши қатъий курашиш, институционал салоҳиятни юксалтириш ва кучли демократик институтларни шакллантиришга боғлиқ”.
Исломнинг гуркираган даврига назар солсак, инсонпарварликнинг асосий мезони адолатда барқарор бўлганини кўрамиз. Адолат шу даражада қарор топган эдики, бунда халқу раҳбарият, мусулмону номусулмон барчаси тенг кў риларди.
Ривоят қилинишича, Умар ибн Хаттоб розий аллоҳу анҳу Убай ибн Каъб розийаллоҳу анҳу билан баҳслашиб қолди. Ҳукм чиқариш учун Мадинаи мунаввара қозисининг олдига боришди. Қози уларнинг олдига чиқар экан:
– Ассалому алай кум, эй мўминларнинг амири, – деб Умар розий аллоҳу анҳуга илтифот кўрсатди. Сўнг унга Убай ибн Каъб розийаллоҳу анҳудан кўра юқорироқдан жой берди. Убай ибн Каъбни ўнг томонига ўтирғизди-да, яна халифага юзланди:
– Эй мўминларнинг амири, афв этгай сиз.. Шунда халифа ғазабланиб, қозига қаттиқ дашном берди:
– Қачондан бери ўзбошимча бўлиб қолдинг! “Эй мўминларнинг амири, мана бу жойга ўтиринг, афв этгайсиз”, дейсан!
Улар бошқа қозини ҳакам қилишди...
Бу иллат бутун халққа – зиёли, оддий ишчи ёки мактаб ўқувчиси – барчага тенг офат келтирувчи балодир. Ҳар қандай жамиятда порахўрликни йўқотиб, адолат тикланмас экан, у жамиятда тараққиёт, осойишталик мустаҳкам асосга эга бўла олмайди.
Порахўрликка қарши курашиш нафақат масъуллар, балки жамият аъзоларининг ҳам бирламчи бурчларидандир.
Шаҳобиддин ПАРПИЕВ,
Асака тумани бош имом-хатиби
“Ҳидоят” журналининг 4-сонидан
