Ҳазрат Мавлоно Ҳифзурроҳман Қосимий Поланпурий айтадилар:

Илм давлатини ҳосил қилишлик учун зоҳирий гуноҳлардан сақланишлик зарур бўлгани каби, ботиний иллатлардан ҳам қалбни поклашлик ўта зарурдир. У сиз илм нури ҳосил бўла олмайди.
Ҳазрат Имом Ғаззолий раҳматуллоҳи алайҳ ёзганларки, ахлоқи разиладан нафсни поклашлик, худди намоз учун зоҳирий аъзоларни поклашлик зарур бўлгани каби зарурдир. Чунки, намоз зоҳирий ибодат бўлгани каби, қалб ва ботин ибодати ҳамдир. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:

لا تدخل الملائكة بيتا فيه كلب

Яъни: “Фаришталар ит бор уйга кирмайдилар” деганлар.
Қалб фаришталарнинг уйидир. Улар ўрнашадиган ва тушадиган жойдир. Ғазаб, шаҳват, гина, ҳасад, буғз, ужб, кибр, худбинлик каби разил сифатлар худди итлар кабидир. Бас, қачонки, қалбда бу қадар ботиний итлар бўлса, у ҳолда фаришталар қандай кирадилар. Шу нарса аниқ бўлганки, Аллоҳ таъоло илм нурини фаришталар воситасида қалбга солади. Бас, маълум бўлдики, илм нурини ҳосил қилишлик учун қалбни бутун нопокликлардан пок бўлиши зарурдир.
Аллоҳ таъоло марҳамат қилади:

وَذَرُواْ ظَاهِرَ الإِثْمِ وَبَاطِنَهُ

“Ва ошкора ҳамда махфий гуноҳларни тарк қилинглар!” (Анъом сураси, 120-оят)
Яъни, зоҳирий ва ботиний барча гуноҳларни тарк қилинг. Аъзоларнинг гуноҳларини ҳам тарк қилинг ва қалб гуноҳларини ҳам. Аъзоларни солиҳ амаллар ила ва қалбни гўзал хулқлар ила зийнатланг. Айнан шуни уламолар зоҳир ва ботинни ислоҳ қилиш дея таъбир қиладилар.

(“Ҳазрати Али” жоме масжиди имом ноиби Абдулқайюм Ғофуров таржимаси)

манба: http://vakillik.uz/2018/09/10/tolibi-ilm-va-botin-tazkiyasi/