Рубикнинг кучи Қандай қилиб жумбоқ муваффақиятга эришди Эрно Рубик дастлаб ҳайкалтарошликни, кейин эса Будапештда архитектурани ўрганган ва у ерда интерер дизайни ўқитувчиси бўлган. У ўқитувчи бўлиб ишлаётган пайтда ихтиро бўйича дастлабки ишларни "Сеҳрли куб" деб номлаган. Рубик хитой танграми, турли хил учбурчаклар, квадрат ва параллелограммлардан ташкил топган жумбоқ, турли шакл ва шаклларни яратиш учун бирлаштирилиши мумкин бўлган геометрик жумбоқлардан илҳомланган. Бироқ, икки ўлчовли бўлган танграмдан фарқли ўлароқ, Рубик уч ўлчовли шакллар, масалан, кубларни бошқа шаклларни ҳосил қилиш учун қандай қилиб кўчириш ва бирлаштириш мумкинлигини ўрганишга кўпроқ қизиқди. Унинг дизайни алоҳида кичик кублар қатламларидан иборат бўлган кубдан иборат эди ва ҳар бир кичик кубни ҳар қандай йўналишда диагоналдан ташқари буриш мумкин эди. Кублар мустақил равишда, бир-биридан ажралмасдан ҳаракатланиши учун, аввал эгилувчан бантлар ёрдамида уларни бирлаштиришга ҳаракат қилди. Бироқ, бу мумкин эмаслиги аниқланди, шунинг учун Рубик кейин юмалоқ ички қисмдан фойдаланган ҳолда уларни йиғиш орқали муаммони ҳал қилди. Бу унинг силлиқ ва осон ҳаракатланишига имкон берди. У кичик кубларни белгилашнинг турли усулларини синаб кўрди, аммо ҳар бир томонга ҳар хил ранг беришнинг оддий ечими билан якунланди. ОбЪект кичик кубларнинг қатламларини буриш керак эди, шунда катта кубнинг ҳар бир тарафи бир хил рангда аэди. Рубик 1977 йилда куб учун патент олди ва шу йили уни ишлаб чиқаришни бошлади. Кубе венгриялик тадбиркор Тибор Латсининг эътиборига тушди, у кейин уни Нюрнберг ўйинчоқ кўргазмасида намойиш этди. Британиялик ўйинчоқ мутахассиси Том Кремер буни кўрганида, бу жуда ажойиб деб ўйлади ва 1979 йилда ишлаб чиқарувчи "Идеал Тойс" ни 1 миллионта ишлаб чиқаришга кўндирди. Бутун дунё бўйлаб ўйинчоқ ярмаркаларида. Ўша йили Германияда "Энг яхши жумбоқ" мукофотига сазовор бўлди. Рубик кубиги дунёдаги энг кўп сотиладиган, жумбоқ эканлигига ишонишади; ихтиро қилинган вақтдан бери бутун дунё бўйлаб 300 миллиондан ортиқ куб сотилган.
Имом Бухоий номли Тошкент Ислом Институти Т
иллар кафедраси инглиз тили ўқитувчиси Қодиров Ф.
