Бутунжаҳон мусулмонлари лигаси тасарруфидаги “Қуръони карим ва ҳадиси шариф илмий тадқиқ этиш бўйича халқаро ҳайъати” томонидан анъанавий Рамазон ойига бағишланган олтинчи танловни бошланганини эълон қилди.

Ушбу ҳайъат бош раҳбари Абдуллоҳ ал-Муслиҳнинг сўзига кўра, Рамазон ойининг илк кунидан бошлаб www.eajaz.org сайти орқали Қуръоннинг илмий мўъжизаларига бағишланган саволлар бериб борилади. Абдуллоҳ барча қизиқувчиларни бу танловда фаол иштирок этишга чақирди.

Даврон НУРМУҲАММАД

Дунёдаги энг йирик Dubai Garden Glow боғи меҳмонларни кутиб олишга тайёр.

Мажмуа майдони 162 квадрат метр бўлиб, унда шиша идиш ва хрустал бўлаклари каби қайта ишланган хом-ашёдан ясалган 32 қурилма мавжуд. Бундан ташқари, зиёратчилар экзотик ўсимликлар ва жонзодларнинг ҳайкалларидан иборат сунъий ўрмон бўйлаб саёҳат қилишади.

Шунингдек, санъат даражасида ишланган Бурж Халифа осмонўпар биноси ва Шайх Зайд масжиди сингари мамлакатнинг диққатга сазовор жойларининг кичрайтирилган шаклини кўриб баҳраманд бўлишади. Мазкур маскан дунёдаги энг катта иллюминацион боғ сифатида Гиннес рекордлар китобининг олтин рўйхатига киритилиши мумкин.

Азизхон ҲАКИМОВ

тайёрлади

Саудия Арабистони Жидда шаҳридаги жамоат жойлари, уйлар ва кўчалар ўн минглаб Рамазон фонуслари билан безатиб чиқилди.

Эслатиб ўтамиз, келиб чиқиш тарихи мисрликларга тегишли бўлган ушбу фонуслар қўлда тайёрланади.

Ушбу фонуслар дунё бўйлаб Рамазон ойининг рамзи сифатида машҳур бўлиб, айниқса мусулмон мамлакатларида кенг тарқалган.

Шаҳар қаҳвахоналаридан бирининг бошлиғи Ҳасан исмли тижоратчи: “Муборак Рамазон ойи кириб келиши билан бутун шаҳар фонуслар билан безатилади. Бу аждодларимиздан авлодларга ўтиб келаётган анъанадир”,-деди.

Илгарилари фонуслар жез ва мисдан тайёрланган бўлса, эндиликда технология янгиланиши оқибатида уларни қайта ишланган консерва идишлари ва шишалардан ясашмоқда. Бундан ташқари пластмассадан ишланган фонуслар ҳам бор.

Ушбу фонусларнинг айримлари турли хил рангда жилваланса, айримлари эса Рамазон ҳақида қўшиқ куйлайди, яна бошқалари эса махсус қувватлантирувчи воситалар ёрдамида ишлайди. Бу турдаги фонарларни айниқса болалар яхши кўришади, чунки уларни қўлга олиб, югуриб юриш қулайдир.

Халқаро алоқалар бўлими,

М.Зуфарова тайёрлади.

بسم الله الرحمن الرحيم

Муҳтарам жамоат! Аллоҳ таоло барча махлуқоти ичида инсонни энг азиз, мукаррам, мукаммал ва афзал суратда яратди. Унга Ердаги жуда кўп нарсаларни бўйсундириб қўйган ва саноғига етиб бўлмас неъматларини берган. Бу билан буюк Парвардигоримиз инсониятни барча ёмонликлардан сақланишга, илоҳий амрларни адо этишга, жамият ва дин манфаати йўлида яхши амалларни қилишга, виждонли, мустаҳкам иродали, жисми соғлом, гўзал хулқли, дин ва жамиятга наф келтирувчи, Ватанини ҳимоя қилувчи, умматга қалқон бўлувчи, Ўзига ибодат қилувчи, ўзига юклатилган вазифани мукаммал адо қилувчи бўлишга ва фақат покиза нарсаларни истеъмол қилишга даъват этади. Ислом дини мусулмонларнинг ақли, насли, жисми, дини, мол-мулки, шаъни каби энг муҳим асосларини муҳофаза қилишга буюрган. Булардан бирига қилинган тажовуз динимизда инсоннинг бутун борлиғига қилинган тажовузга тенглаштирилади. Аммо, жамиятда шундай иллат ва балолар борки, улар юқорида тилга олинган барча инсоний асосларга бирдек таҳдид қилади. Ана шундай ҳалокатли иллатлардан бири гиёҳвандликдир.

Уламолар гиёҳванд моддаларни Қуръонда зикр қилинган нопок нарсаларга ва хамрга қиёс қилиб ҳаром эканлигига фатво берганлар. Аллоҳ таоло Қуръони каримда нопок нарсаларни ҳаромлиги ҳақида марҳамат қилади;

الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ

(بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آَمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ   (سورة الأعراف/157

яъни: “Улар Маккалик элчига – исми ўзларидаги Таврот ва Инжилда ёзилган пайғамбарга (Муҳаммадга) эргашадилар. У (пайғамбар) уларни яхшиликка буюради, ёмонликдан қайтаради ва пок нарсаларни ҳалол қилиб, нопок нарсаларни уларга ҳаром қилади ҳамда уларнинг юкларини ва устиларидаги кишан (қийинчилик)ларини олиб ташлайди. Бас, унга имон келтирган, уни улуғлаган, унга ёрдам берган ва у билан бирга нозил қилинган нур (Қуръон)га эргашганлар, айнан ўшалар (охиратда) нажот топувчи кишилардир», (Аъроф сураси, 157 оят).

         Ояти каримага кўра, ҳар бир пок нарса мубоҳ (мумкин) ва ҳар бир нопок нарса ҳаромдир. Уламолар гиёҳванд моддаларнинг барча тури энг ёмон нопок ва энг зарарли нарсаларга қиёс қилиб, юқоридаги оят билан ҳаром бўлади дейдилар.

Мирқот ас-Суъуд китобида қуйидаги ривоят келтирилади, Аъжам давлатидан бир киши Қоҳира шаҳрига келиб гиёҳванд модданинг ҳаромлигига далил сўрайди. Мазкур масала юзасидан мажлис ташкил этилиб, унда ўз даврининг етук уламолари иштирок этади. Йиғилишда Ҳофиз Зайниддин ал-Ироқий гиёҳванд моддани ҳаромлигига Ибни Умар Умму Салама розияллоҳу анҳодан ривоят қилинган.

عن ابن عمر عن أم سلمة رضي الله عنها قالت: " نَهَى النبى صلى الله عليه وسلم عَنْ كُلِّ مُسْكِرٍ

 (وَ مُفَتِّرٍ " (رواه أحمد و ابو داود

яъни: “Пайғамбар (сав) ҳар қандай маст қилувчи, баданни бўшаштирувчи ва сусайтиррувчи нарсаларни истеъмол қилишдан қайтардилар”.

ҳадисни далил қилиб, мажлисга йиғилганларни қойил (ҳайратда) қолдирди.

Ҳанафий мазҳаби олимларидан Ибн Шуҳна мазҳаб уламоларининг сўзларидан иқтибос келтириб, “Гиёҳванд моддаларни истеъмол қилиш ҳаром бўлади. Ҳанафий ва Шофеъий мазҳаби уламолари гиёҳванд моддаларни истеъмол қилиш ҳаром эканлигига, уни ёндириб ташлашга, сотган кимсага жазо тайинланишига ҳамда истеъмол қилувчи шахсларга нисбатан қаттиқ жазога тортилишига фатво берганлар. Бугунги кунда ҳам ҳанафий ва шофеий мазҳаби уламолари фатвосига кўра, гиёҳванд моддалар ҳаромдир. Уламоларимиз “Гиёҳванд моддаларни истеъмол қилишни ҳалол деган одам бидъатчи кофир” бўлади деганлар.”

Ибн Ҳажар Аз-Завожир китобида Моликий мазҳаби уламоларидан Қарофийни фатвосини иқтибос қилиб, “Гиёҳванд моддаларни ҳаромлигига ижмо қилинган, ким ўша моддаларни ҳалол деса, кофир бўлади” -деган.

Ҳанбалий маҳзаби уламолари эса, “Гиёҳванд моддаларни истеъмол қилувчи ўлса унга жаноза намози ўқилмайди ва мусулмонларнинг қабрларига қўйилмайди” деб фатво берганлар.

Қуръони карим ва Пайғамбар алайҳиссалом суннатлари беш нарсани муҳофазасини мақсад қилган. Улар дин, нафс (жон), мол, ақл ва насл. Шариат олимлари уни “Беш зарурат” деб номлаганлар. Имом Ғаззолий Беш зарурат ҳақида: “Албатта, фойдани жалб қилиш, зарарни даф қилиш Ҳақнинг ҳоҳиши ва халқнинг туб мақсадларини ҳосил қилишдаги эзгу ишдир. Лекин, биз назарда тутган риоя қилиниши зарур бўлган манфаат шариат мақсадидир. Шариатнинг халқдан кўзлаган мақсади бешта бўлиб, халқнинг динини, жонини, ақлини, наслини ва молини сақлашдир. Мазкур беш нарсага амал қилиш манфаатдир лекин, уни йўқ бўлиши офатдир” деганлар.

Гиёҳванд моддалари шариат кўзда тутган беш заруратга бир вақтни ўзида бирдек зарар келтиради. У одамни диндан чиқаради, нафсига (жонига) завол бўлади, молини беҳудага совуради, ақлини заифлаштиради ва наслини йўқ қилади.

Гиёҳванд моддаларни истеъмол қилишни кўплаб зарарлари бор. Аллома Ибн Ҳожар Маккийнинг “Фатовои Кабир” китобида, “Гиёҳванд моддаларни истеъмол қилишда бир қанча диний ва дунёвий зарарлар мавжуд: у инсон тафаккурини ўтмаслаштиради, тананинг турли касалликларга чидамлилигини йўқотади, хотирани сусайтиради, бош, юрак, сил, истисқо хасталикларини юзага келтиради, ибодатдан тўсади, шарму ҳаёни кетказади, инсоний муносабатлар ва мурувватга зарар етказади. Шунингдек, бу зарарли иллат инсонни ўта ялқов, камғайрат, оилага бепарво, ҳамиятсиз, жинсий заиф қилиб қўяди, кўзни хиралаштиради, тишларни тўкиб юборади”.

Фазилатли Шайх Маҳмуд Шалтут (р.а) ўзининг фатволарида: “Гиёҳвандлик кишилардаги мардлик ва олийжаноблик каби яхши сифатларни кетказади. Гиёҳванд моддаларни истеъмол қилиш инсонни ваъдасига вафо қилмайдиган, ишонч билдирилса ишончни оқламайдиган гапирса ёлғон гапридаган қилади. Инсондаги масъулият ва қард-қиммат туйғуларини йўқ қилиб, унда қўрқинч, хавф-хатар, қабиҳлик ва пасткашликни пайдо қилади. Унда ўзига ва ўзи билан барга яшайдиганларга нисбата хиёнат туйғулари эгаллайди. Бу билан жамиятда вабо юқтирган яроқсиз кимсага айланади”, дейди.

Ад-Дин ва ал-Илм фий Муважиҳати ал-Мухаддарот китобида: “Исломдаги тўрт мазҳаб олимлари гиёҳванд моддаларни ишлаб чиқариш, экиш, етиштириш, сотиш, тарқатиш, истеъмол қилишни тарғиб қилиш, истеъмол қилиш ҳаромлигига фатво берганлар ва шуғулланган шахсларга нисбатан жазо кўлланишига иттифоқ қилганлар. Гиёҳвандлик билан шуғулланиш ҳаром касб ҳисобланади, у билан шуғулланган одам охиратда дўзахда бўлади. Гиёҳвандлик билан шуғулланувчи ёки уларни истеъмол қилувчи одамларни тўғри йўлга бошлаш, Расул акрам соллаллоҳу алайҳи вассалам айтганларидек, Аллоҳ учун, унинг расули учун ва мусулмонлар учун насиҳат бўлади”, дейилган.

Азиз намозхонлар! Шу ўринда таъкидлаш жоизки, гиёҳванд моддалар савдоси дунёнинг турли нуқталаридаги барқарорлик, хавфсизлик ва одамлар соғлиғига жиддий путур етказмоқда. Ҳар йили ўртача 200 минг киши бу балонинг зараридан ҳаётдан кўз юмаяпти.

Муҳтарам жамоат! Ҳозирги кунда инсоният учун энг хавфли таҳдидлардан бири бу терроризм балосидир. Гиёҳванд моддалар савдосидан келаётган маблағлар эса ана шу жирканч балога, инсонларни ҳалок қилишликка молиявий таянч бўлиб хизмат қилмоқда. Бу жуда аянчлидир. Ҳозирда гиёҳвандлик инсонга ҳар томонлама зарар беришини ғарб ва шарқ тиббиёт мутахассислари бир овоздан тасдиқлашмоқда. Бу моддаларни истеъмол қилувчилар ўнлаб тузалмас касалликларга йўлиқиши, ҳаётдан эрта кетиши, улардан майиб мажруҳ, ақли ноқис фарзандлар туғилиши исботланди. Бу эса инсоннинг ўз жонига қасд қилиши билан баробардир. Гиёҳвандлик ва уни кишилар, айниқса, ёшлар ўртасида тарқалишининг олдини олиш мақсадида Бирлашган миллатлар ташкилоти ҳузурида гиёҳвандлик ва жиноятчиликка қарши халқаро ҳайъат ташкил этилган. Мазкур ҳайъат томонидан ҳар йили эълон қилинаётган маълумотларга қараганда жаҳонда гиёҳвандлик ва унга боғлиқ бўлган жиноятлар сони йилдан-йилга ортиб бормоқда. Шунинг учун ҳам гиёҳвандликнинг олдини олиш ва унга қарши курашиш ҳамда гиёҳвандликка мубтало бўлганларни даволаш борасида ягона дастур ишлаб чиқилган ва ҳаётга тадбиқ этилмоқда.

Давлатимизнинг саъйи-ҳаракати ҳам ҳар томонлама комил, соғлом, олийжаноб фазилатлари, юксак тафаккури ва маънавияти, ижтимоий фаоллиги билан ажраб турадиган намунали жамият қуришга қаратилган. Шунинг учун юртимизда барча турдаги гиёҳвандликка қарши изчил кураш олиб борилади. Ҳозирда оммавий ахборот воситалари орқали дунёда “аср вабоси” деб ном олган гиёҳвандликнинг инсон соғлиғига зарари ва унинг аянчли оқибатлари ҳақида баралла айтилмоқда ва кенг тушунтирилмоқда.

Муҳтарам намозхонлар! Гиёҳвандлик каби тамаки чекиш ҳам мусулмон ахлоқига ва турмуш тарзига зид бўлган зарарли одатлардандир. Тамаки чекиш ҳозирги пайтда жуда кенг тарқалган, бунинг кулфатидан ёшу қари, эркагу аёл баравар азият чекаётган энг ёмон иллатлардан саналади. Тамаки чекиш инсон саломатлигига жиддий хавф бўлиб, бунинг оқибатида ўнлаб тузалмас касалликларга гирифтор бўлинади. Шу соҳа мутахассислари маълумотларига кўра, чекувчиларнинг етмиш фоизи ўпка саратонига (рак), ўн фоизи қизилўнгач саратонига чалинар экан. Чекувчиларнинг юрак, ўпка, қон-томир, оғиз бўшлиғи касалликларига чалинишлари жуда осон. Тамаки чекишнинг бундан бошқа зиёнлари кўп, айниқса у тамаки чекмайдиган, аммо чекувчилар билан доимо ёнма-ён бўладиган кишилар ва болаларга кўпроқ зарар етказар экан.

Кейинги пайтларда бу зарарли офат нафақат эркаклар, ҳатто аёллар
ва ўсмирлар ўртасида ҳам кузатилмоқда. Бу эса, аёллардан туғилажак фарзандлар саломатлигига жиддий салбий таъсир кўрсатяпти. Янги туғилаётган чақалоқларда шайтонлаш синдроми, тутқаноққа ўта мойиллик, турли бошқа касалликлар кўпайишига сабаб бўлаётир.

 Ҳурматли жамоат! Эҳтимол, баъзиларимиз “Биз бундай зарарли иллатлардан йироқмиз”, деб ўйлашлари мумкин. Аммо мусулмон кишининг зиммасида шундайин улуғ вазифа ҳам борки, у ўзи мўмин ва тақволи бўлиш билан бирга жамиятдаги бошқа инсонларни ҳам шундай бўлишга чорлаши лозим. Зеро, Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилинган ҳадисда айтилганидек,

" عن أنس بن مالك أن رسول الله صلى الله عليه لاَ يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتىَّ يُحِبُّ لِأَخِيهِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ "

 (رواه البخارى و ﻣﺴﻠﻢ)

яъни, “Сизлардан ҳеч бирингиз ўзи севган нарсани биродарига ҳам бўлишини истамагунча ҳақиқий мўмин бўлмайди” (Бухорий ва Муслим ривояти). Ушбу ҳадисдан шу нарсани тушунишимиз керакки, яъни ўзига раво кўрган фаровон ҳаёт, соғлиқ ва саломатликни бошқаларга ҳам раво кўриш, уларни ҳалокатга етакловчи иллатлардан қайтариш ҳақиқий мўминлик аломатларидандир. Шунинг учун маҳалла-кўй, ташкилот ва ўқув юртларида ёшларга гиёҳвандлик ва чекишнинг зарарлари, офатлари ҳақида батафсил тушунтирайлик, уларни бу қалтис йўлдан қайтаришга бор куч ва имкониятларимизни сафарбар қилайлик! Аллоҳ таоло барчаларимизни ақл ва соғликка, ахлоқ ва динимизга тажовуз қилувчи зарарли иллатлардан Ўз паноҳида асрасин! Гиёҳвандлик каби ижтимоий иллатларга қарши олиб бораётган саъй-ҳаракатларимизнинг самарали бўлишида Аллоҳ таоло барчаларимизга ёру мададкор бўлиб, катта муваффақиятларни ато қилсин! Омин.

بسم الله الرحمن الرحيم

         Аллоҳ таоло Қуръон каримнинг “Бақара” сура 185-оятида шундай марҳамат қилади: “Рамазон ойи – унда одамларга ҳидоят ҳамда ҳидояту фурқондан иборат очиқ-ойдин ҳужжатлар бўлиб, Қуръон нозил қилинган”

Рамазон ойи – ойларнинг султони. Рамазон ойини бундай номланиши, у – раҳмат, мағфират ва ўтдан нажот топадиган ой бўлганлиги  жиҳатлари билан улуғлигидадир.

Рамазон ойи – Қуръон ойидир. Унинг улуғ ҳикмати - Аллоҳ таоло бу ойда Қуръони каримни Лавҳул маҳфуздан еттинчи осмонга нозил қилган.

         Рамазон ойи йил ичидаги энг афзал ой ҳисобланади. Аллоҳ таоло абадий мўъжизаси, то қиёматгача инсониятга ҳидоят бўладиган китоби – Қуръони каримни нозил қилиш вақтини Рамазон шариф ойида ихтиёр қилганлиги бу ойни юксаклигига далолат қилади. Шунинг учун бу ой азиз ва мукаррамдир.

Рамазон рўзасининг қадрлилиги – бу ойда Қадр кечаси борлигидир. Бу кечада Қуръони карим  Жаброил алайҳис салом воситалари орқали  ҳабибимиз Муҳаммад саллоллоҳу алайҳи васалламга нозил этилган. Шу сабаб бу муборакли ойдир. Бу кеча-  “Лайлатул қадр” яъни, “Қадр кечаси” Муборак рамазон ойи ичидаги энг фазилатли, минг ойдан ҳам яхши, дуолар ижобат бўладиган улуғ кечадир.

         Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу анҳудан ривоят қилинади: Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.): “Ким Лайлатул Қадрни иймон билан, савоб умидида қоим бўлиб ўтказса, ўтган гуноҳлари мағфират қилинади”, дедилар.

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам “Қадр кечаси”ни Рамазоннинг охирги ўн кунлигидан изланглар” дер эдилар.

Қадр  кечасида Аллоҳ таолонинг амри билан фаришталар  осмон ва Сидратул мунтаҳодан ерга тушадилар, тонг отгунча инсонларни дуо қиладилар ва дуо қилганларга қўшилиб “омин” деб турадилар. Ояти карима муфассирларининг фикрича, бу кечада фаришталар Аллоҳ таолонинг кейинги йилда бўлажак белгилаган ҳукмлари билан ҳам тушадилар. Қадр кечасида тоат-ибодатга рағбат ва ҳаракатларимизни кучайтириб, ғофил ва дангаса бўлмаслигимиз керак. Айниқса, бу кечада Аллоҳ таоло зикри ва ибодатга кўпроқ аҳамият беришимиз лозим. Шунинг учун рўзадор кишига Рамазон ойида Қуръони каримни бир маротаба бўлса ҳам Хатму Қуръон қилишлик ёки масжидларда Хатми Қуръонларда иштирок этиб, унинг савобидан баҳраманд бўлишлик тавсия этилади.

Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам  Қуръони каримни ўқиб-ўрганиб, унга амал этишга тавсия қилганлар. Қуръони карим динимиз асосидир Қайси бир киши Қуръони каримни ўрганса, у нубувват илмини дилига жо қилибди, дейилади.

Ҳадиси қудусийда айтилади: “Қайси бир банда Қуръон тиловатини кўп қилишлик билан машғул бўлиб, мендан муродини сўрашга фурсат топаолмаган бўлса, унга сўровчиларнинг энг афзал тилагини ато этаман”.  

Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.): “Кимки Қуръонни моҳири бўлса, унинг ҳамроҳлари малоикалар бўладилар. Улар номига яхши амаллар битилиб, олий даражаларга кўтариладилар. Шундай кишилар борки. Улар Қуръони каримни тиловат қилганларида қийналиб машаққат билан узоқ вақт кетказиб ўқийдилар, улар учун икки даража савоб бордир” деб марҳамат қилганлар.

Қуръон моҳири деб шундай кишини айтиладики, уни жуда пухта ёд олган, ўқиганда тўғри ўқиб, ҳатто маъноларига ҳам тушуниб тиловат қилувчига айтилади. Қорининг малоикалар даражасига кўтарилиши эса Қуръони каримни  малоикалар Лавҳул Маҳфуздан тингловчига етказган. Моҳир қорилар эса уни тўла-тўкис ҳолда тингловчи шогирдларига етказишади, яъни уларнинг вазифалари бирдур.

Моҳир бўлмаган ўқувчига икки даража савоб ёзилишлиги эса – биринчи савоб  ўқилганлиги учун бўлса, иккинчи савоб машаққат билан қийналиб ўқиганлиги учундир. Бундан моҳир ўқувчи қийналиб ўқиган ўқувчидан даражаси паст дегани эмас, балки мақсад алоҳида савобга эга бўлишлигидир.

Шунингдек, Қуръони каримни тиловат қилиш одоблари бор. Қуръон ўқувчидан таҳоратли бўлиши, мисвок билан оғзини поклаши ва юзини қиблага қаратиб юзланиши талаб этилади. Аллоҳ таолонинг шаънини улуғлаган ҳолда дил билан тасдиқлаб, дилини васваса ва хатарлардан ҳоли қилиб, маъноларини тадаббур этиб, роҳатланиб ўқиши лозим. Шунингдек, Қуръон ўқувчидан раҳмат оятларини тиловат қилганида Аллоҳ таолодан раҳматига етишиш мақсадида кечиришини умид қилиб ва азоб оятлари ўқилганда гуноҳлардан ўзини йироқ этишини сўраган ҳолатда  бўлишлик талаб этилади.

Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам “Вадоъ” ҳажида шундай деб васият қилганлар: “Эй саҳобаларим! Мен сизларга икки нарсани мерос қилиб қолдирдим. Шу иккисини ушласангиз, икки буюк нарсани олган бўласиз. Биринчиси Аллоҳ таолонинг каломи – Қуръони карим ва иккинчиси менинг суннатларим”.

Инсон ота-онаси ёки дунё бойлигига эга бўлган яқинларидан қолган меросга эга бўлса, ўзини қандай бахтиёр ҳисоблайди. У кишилардан беҳожат бўлганига беҳад хурсанд бўлиб, шодликка тўлади. Унинг боши осмонларга етиб, иқтисодий таъминланади.

Биз ҳам юқоридаги ҳадисга мувофиқ, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қолдирган меросдан ўз улушимизни олсак-чи? Бу меросга эга бўлишлигимизни эса сўз билан тавсифлашга ожизлик қиламиз. Бу икки дунёимизни обод бўлишига заҳира. Бу маънавий бойлик ҳеч қачон тугамайди. Бу бойлик ҳеч қачон йўқ бўлмайди. Бу бойлик ҳеч қачон эскирмайди. Бу бойлик бизларни икки дунё бахту саодатига элтади.

Алҳамду лиллаҳ, мана бу йил Юртимиз Мустақиллигининг 25 йил байрамини кенг нишонлаймиз. Мамлакаатимизда мустақилликка  тайёргарлик ишлари бошлаб юборилган. Ушбу сана муносабати билан шу кунларда жоме-масжидларда намозхонлар юрт тинчлиги, эл фаровонлиги, оилаларда файзу барокатлар ёғилишини сўраб дуойи хайрлар қилиб турибдилар.

Аллоҳ таолодан юртимиздаги тинчлик барқарор бўлишини, оилаларимизга файзу барокатлар ёғилишини, саодатли кунларимиз бардавом бўлишини сўраймиз (Омин).

                                                                  Зарифа Маҳкам қизи