muslim.uz
РИО – 2016 МУНОСИБ ТУҲФА
Хабарингиз бор, 22 август куни ҳар тўрт йилликнинг энг йирик спорт фестивали Рио–2016 Олимпиадаси ўз ниҳоясига етди. Дунёнинг 207 мамлакатидан вакиллар иштирок этган ушбу нуфузли мусобақада юртимиз шарафини муносиб ҳимоя қилган 70 нафар спортчимиз Ватанимизга ёруғ юз билан қайтиб келди.
Ўзбекистон жаҳон олимпиадалардаги илк иштирокини 1996 йили Атлантада ўтказилган мусобақлардан бошлаган бўлиб, 2016 йилга қадар спортчиларимиз жами 21 та, шундан 6 та олтин медални қўлга киритганлар.
Бу йилги XXXI ёзги Олимпиада мусобақаларида жами 13 та медал, шундан 4 та олтин медални қўлга қиритган юртимиз вакиллари мустақиллигимизнинг 25 йиллик байрамига энг яхши совғани туҳфа этишди. Бундан ташқари, Ўзбекистон ушбу натижалар билан бутун дунёда – 21-, Осиёда – 4-, МДҲда – 2-, Марказий Осиёда –1-ўринни забт этди.
Бокс жамоалари ўртасидаги халқаро рейтингда мамлакатимиз спортчилари дунёда 1-ўринни банд этишди. Мусобақаларда 10 та вазн тоифасида иштирок этган чарм қўлқоп усталаримизнинг 7 нафари медал билан қайтишга муваффақ бўлди. Улардан 3 нафари – Ҳасанбой Дўсматов, Шаҳобиддин Зоиров ва Фазлиддин Ғойибназаров Олимпиада чемпиони деган юксак унвонга сазовор бўлишди. Шаҳрам Ғиёсов ва Бектемир Мелиқўзиев кумуш медални қўлга киритган бўлса, Рустам Тўлаганов ҳамда Муроджон Аҳмадалиев бронза медаллари билан тақдирланишди.
Ўз рақибларига имконият қолдирмай, мутлақ ғолибликни қўлга киритган Ҳасанбой Дўсматов Рио Олимпиадасининг энг яхши боксчиси деб топилди ва унга олий мукофот – Вэл Баркер Кубоги топширилди.
Шунингдек, икки нафар дзюдочимиз бронза медалини қўлга киритишди. Оғир атлетикачимиз Руслан Нуриддинов ўзига билдирилган ишончни оқлаш билан чекланмай, силтаб қўтариш баҳсларида Олимпиада рекордини ҳам янгилади.
Элмурод Тасмуродов юнон-рум кураши бўйича бронза медалини қўлга киритган бўлса, Олимпиаданинг сўнгги кунида икки эркин курашчимиз Ихтиёр Наврўзов ҳамда Магомед Ибрагимовлар ҳам бронза медалларини қўлга киритишди.
Қувонарлиси, ушбу ғолиб ва совриндор бўлган спортчиларимизнинг деярли барчаси мустақиллик йилларида туғилиб ўсган, қишлоқ туманларида вояга етган ёшлар бўлиб, улар эришган ютуқлар давлатимиз Раҳбари бошчилигида ёшларга кўрсатилаётган юксак ғамхўрликнинг ёрқин самарасидир.
Олимпиада иштирокчилари Риога сафарлари олдидан, Ўзбекистон мусулмонлари идорасига ташриф буюришди. Муфтий Усмонхон Алимов спортчиларимиз юртимизга ёруғ юз билан қайтишларини сўраб, дуо қилган эдилар. Барча юртдошларимизнинг хайрли дуолари ва эзгу ниятларининг ижобати ўлароқ, мустақил Ўзбекистон вакиллари дунё мамлакатлари орасида кучли 21-ўринни эгаллашди.
Спортчиларимизнинг Рио Олимпиадаси мусобақаларида қўлга қиритган ғалабалари энг улуғ, энг азиз байрам – Ватанимиз мустақиллигининг 25 йиллигига муносиб туҳфа бўлди.
Интернет маълумотлари асосида
Собиржон НИГМАТОВ
тайёрлади.
Қадри бебаҳо неъмат
Мустақиллик азалдан халқимизнинг орзу-умидлари, армон ва изтиробларини ўзида мужассам этади. Дарҳақиқат, инсон табиатнинг гултожи сифатида ҳамиша озодлик ва ҳурриятга интилиб яшайди. У қалбида ўзини ҳамиша ҳар жиҳатдан эркин ҳис қилишга, таҳликасиз турмуш кечиришга эҳтиёж сезади. Шунинг учун ҳам кишилик тарихи турли даврларда ер шарининг барча минтақаларида озодлик учун курашнинг, шаклан турлича, моҳиятан ўхшаш бўлган ҳурриятга интилиш ҳодисаларини кўп кўрган.
Мустақиллик, ҳуррият деган сўзлар бутун жозибаси билан бирга беқиёс қудратини, буюк ўзгартирувчанлигини кўрсатмоқда. У дунёқарашларимизни тубдан ўзгартириб, фикримиз, тафаккуримизни бойитмоқда. Воқеалар ривожини бутун моҳияти билан англашни, дунёга кенгроқ ва зийракроқ назар билан қарашни, бу кўҳна оламда шўро тузумидан бошқа адолатли тузумлар ҳам борлигини, бошқача яшаш ҳам мумкин эканлигини кўрсатиб берди. Зотан, истиқлолнинг буюк моҳияти, беқиёс қадр-қиммати ҳам ана шунда. Истиқлол моҳияти, унинг миллат ва мамлакат тақдирида тутган ўрни, улуғ аждодларимиз, бой ва ноёб тарихимиз ҳамда истиқболдаги вазифаларимиз хусусида гапирар экан, Муҳтарам Юртбошимиз буни мухтасар қилиб шундай тушунтирадилар: “Биз учун мустақиллик – энг аввало ўз тақдиримизни қўлимизга олиш, ўзлигимизни англаш, миллий қадриятларни, урф-одатларимизни тиклаш, ҳаммамиз учун мўътабар шу ватанда, ҳар бир хонадонда тинчлик-осойишталикни, барқарорликни сақлашдир. Азиз ватанимизда адолат, инсоф, дину диёнат, меҳр-оқибатни қарор топтиришдир”.
Биз учун мустақиллик – Аллоҳнинг ўзи эл-юртимизга инъом этган табиий бойликларга эгалик қилиш, халқимиз қудрати, салоҳияти, ақлу заковатига таяниб, Ўзбекистонда яшаётган ҳар бир инсон, ҳар бир оила учун муносиб ҳаёт қуриш, келажак авлодлар учун озод ва обод ватан қолдиришдир.
Ватанимизнинг ҳар бир фуқароси учун истиқлол энг азиз ва энг улуғ неъмат ҳисобланади. Бугунги кунда биз: мустақиллик бизларга нима берди деб эмас, балки биз мустақилликка нима бердик, деб яшашимиз керак.
Мустақиллик йилларида барча соҳаларда ўзгаришлар бўлгани каби, диний соҳада ҳам катта ислоҳотлар қилинди. Дин эркинлиги, виждон эркинлиги қонуний кафолатланди, диний нашрлар жорий қилинди, мустақилликдан олдин ўз калимасини баландроқ айтишга чўчиган ўзбек халқи Қуръони карим, ҳадис, фиқҳий, ақидавий китобларни таълим олиб, ўз тилида ўқий бошлади. Улкан хизматлар қилиб ўтиб кетган ота-боболари номини англаб етдилар. Имом Бухорий, Имом Термизий, Бурҳониддин Марғиноний, Имом Мотуридий, Имом Насафий ва бошқа улуғ боболаримиз шулар жумласидандир. Бинобарин, бугун уларнинг маънавий мероси, инсоний фазилатлари билан фахрланиш айни вақтда истиқлолимизни шарафлаш ҳам демакдир.
Ўзбекистон мустақиллик сари йўл олар экан, дастлабки кунлариданоқ ўтмиш маданияти ва қадриятларини тиклаш, ноҳақ жабрланган инсонларнинг муборак номларини юзага чиқариш, миллий онгни ўстириш каби вазифаларга кенг эътибор берилди. Динга, диний ташкилотларга кенг йўл очиб берилди. Диний таълим масканлари ўз фаолиятини мустақиллик йилларидан бошлади.
Давлатимиз томонидан эзгулик ва олижаноб фазилатларга ундовчи диннинг равнақи учун кенг имтиёзлар яратиб берилди. Ҳур диёримиз мусулмонлари мустақиллик шароитида эркин нафас олаётганликлари бунинг яққол далилидир. Мамлакатимизда эътиқод эркинлиги Бош Қонунимизда кафолатлаб қўйилди. Бу борада Бош Қомусимизда “Ўзбекистон Республикасида барча фуқаролар бир хил ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлиб, жинси, миллати, ирқи, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахсий ва ижтимоий мавқеидан қатъи назар, қонун олдида тенгдирлар, (18-модда) – деган қоидани мустаҳкамлаб қўйилгани бундай ютуқларга сиёсий-ҳуқуқий замин яратди.
Мустақиллик йилларида бугунги ва эртанги ҳаётимизни белгилаб берадиган, барча эзгу орзу-интилишларимизни амалий ҳаёт жабҳасида рўёбга чиқарадиган ҳар томонлама етук кадрлар тайёрлаш масаласида қилинаётган ишларнинг миқёси ва салмоғи беқиёс. Бу ҳам ёшларга, уларни соғлом ва баркамол қилиб тарбиялашга бўлган эътиборнинг амалий бир кўриниши экани шубҳасиздир.
Бугун Ўзбекистонда 16 диний конфессияга мансуб 2238 диний ташкилот фаолият олиб боради. Улардан 2064 таси исломий, 157 таси христиан, 8 таси яҳудий, 6 таси баҳоий жамоалари, Кришнани англаш жамияти ва Будда ибодатхонасидир. Яна конфессиялараро Библия жамияти ҳам фаолият юритмоқда.
Ҳар йили ҳаж ва умра сафарлари юқори даражада ташкиллаштирилиб, Рамазон ҳайити, Қурбон ҳайити республика миқёсида кенг нишонланади. Диний идоранинг журнал ва газеталари нашр этилиб, ТВ ва радиода диний мавзуларда махсус кўрсатув ва эшиттиришлар олиб борилади. Қуръони карим ўзбек тилида кўп марталаб нашр этилди.
Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита диндорлар эҳтиёжларини қондиришга кўмаклашмоқда. 2007 йилда Ислом Конференцияси ташкилотининг таълим, фан ва маданият масалалари бўйича тузилмаси – АЙСЕСКО томонидан Тошкент Ислом маданиятининг пойтахти деб эълон қилинди. Бу Ўзбекистоннинг динга бўлган соф муносабатининг ифодасидир.
Ҳозирги кунда Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфида 9 та ўрта махсус ислом билим юрти ва 1 та ТИИ фаолият кўрсатмоқда.
Мазкур даргоҳларда дарс ўтиладиган хоналар давр талаби асосида замонавий қилиб безатилган. Ўқитувчилар ушбу билим юртларида замонавий техник воситалар ва кўргазмалардан фойдаланиб, янги педагогик технологиялар асосида дарс ўтишмоқда. Ушбу билим юртларини тугатганлар кенг ва ҳар томонлама пухта билим эгаси бўлиши давр талабидир.
Заҳматкаш халқимизнинг илмга чанқоқ фарзандлари, она ватанимизнинг порлоқ келажагини қуришда ўз ҳиссаларини қўшиш, улуғ бобокалонларимиз орзуларини рўёбга чиқариш, миллий ва диний қадриятларимизни жаҳон афкор оммасига танитишлик учун ҳам диний, ҳам дунёвий илмларни ғайрат билан ўқиб ўрганмоқдалар.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси 2003 йил 22 августда “Дин соҳасидаги маънавий-маърифий, таълим ишларини ва фаолиятини янада такомиллаштиришда ижтимоий кўмак ва имтиёзлар бериш тўғрисида”ги 364-сонли қарорини қабул қилди.
Президентимизнинг бевосита ташаббусига мувофиқ, ушбу қарорнинг биринчи бандига биноан Ўзбекитстон мусулмонлари идорасига қарашли ўқув муассасалари – Тошкент ислом институти ва ўрта махсус ислом билим юртларининг битирувчиларига бериладиган дипломлар давлат таълим ҳужжати сифатида эътироф этилиб, ана шундай шаҳодатномага эга бўлган шахсларга давлат олий таълим тизимида ўқишни давом эттириш ҳуқуқи берилди. Илгари бу билим юртларида олинган шаҳодатнома фақат масжид ва мадрасаларда ишлаш имконини берар эди. Бу, ўз навбатида, минглаб ёшларнинг кейинчалик ўзлари истаган бошқа соҳаларда ўқиши ва ишлаши учун жиддий муаммо туғдирар эди. Мазкур қарор туфайли бу муаммолар оқилона ҳуқуқий ечимини топиб, қанча-қанча ёшлар учун янги имкониятлар очилди. Яъни, эндиликда Ўзбекистон мусулмонлари идорасига қарашли билим юртларини тамомлаган ёшлар олган дипломлари билан мамлакатимиздаги исталган ўқув масканида таҳсилни давом эттириши мумкин. Уларнинг илм-маърифат чўққилари, замонавий касб-ҳунар соҳаларини эгаллаши йўлида энди ҳеч қандай тўсиқ қолмади.
Ислом билим юртларида ёшлар учун замон талабларига тўла жавоб берадиган ўқув бинолари, барча қулайликларга эга бўлган ётоқхоналар мавжуд.
Бундай эзгу ишлар фарзандларимизнинг билим олишга қизиқишларини янада ошириш, уларнинг соғлом ва комил инсонлар бўлиб камолга етишига хизмат қилишига ҳеч қандай шубҳа йўқ.
Келажагимиз ворисларининг камолоти йўлида амалга оширилаётган саъй-ҳаракатлар, ёшларнинг маънавий дунёқараши, билим ва тафаккурини бойитиш мақсадида яратилаётган шароитлар бугун уларнинг иқтидорини кенг намоён этишига хизмат қиляпти.
Сўзимизни муҳтарам Юртбошимизнинг ушбу сўзлари билан хулосалашни лозим деб топдик: “Биз эртанги кунимизни барпо этишда, яратишда миллатимизнинг ўтмиш мерослари, маънавий ва руҳий қувват манбаларига – буюк бобокалонларимиз қолдирган ноёб тажрибаларга таянамиз, янги замон тамойилларида яшаш билан бирга уларнинг инсонпарварлик, имон ва эътиқод, комил инсон ҳақидаги мангу ғояларини асраб-авайлаймиз, уларга ихлос ва амал қиламиз”.
Қораев МУҲАММАДИ,
“Хожа Бухорий”
ўрта махсус ислом билим юрти
маънавий-маърифий ишлар бўйича
мудир ўринбосари
Тўғри танланган йўл
Юртимиз йилдан-йилга обод бўлиб, халқимиз фаровонлиги йил сайин ортиб бормоқда. Бугун юртимизнинг қайси гўшасига борманг, халқимизнинг буюк бунёдкорлик ишларига кўзингиз тушади. Мустақиллик йилларида амалга оширилган бунёдкорлик ишлари, жумладан, қайта қад ростлаган азиз авлиё, аллома ва фозил инсонларнинг мақбаралари ва кўплаб зиёратгоҳлар, барпо этилган кўркам уй-жойлар, таълим ва тиббиёт муассасалари, спорт масканлари, замонавий корхоналар, кенг ва равон йўллар, боғу хиёбонлар, шаҳар ва қишлоқларимиз қиёфасини бутунлай ўзгартириб, аҳоли фаровонлиги, онги ва тафаккурининг юксалишига хизмат қилмоқда.
Истиқлол шарофати билан XIX аср охири ва ХХ асрнинг 20–30 йилларида яшаб ўтган, бироқ ҳақсиз равишда унутиб юборилган, мустамлакачи, мафкура ва тоталитар тузум шароитида туҳматга учраб, қатағон қилинган ўзбек халқи фарзандларининг шарафли номларини тиклашга катта эътибор берилди.
Президентимиз ўз нутқларининг бирида шундай деган эди: “Мустақиллик пойдеворига, халқимизнинг бошига тушган оғир кунларда қатағонларга учраб, гуноҳсиз қурбон бўлган минглаб забардаст, унутилмас фарзандлар тамал тошларини қўйган. Шунинг учун ҳам мустабидлик замонида халқимиз хотирасидан атайлаб ўчирилган мўътабар инсонларнинг номлари бирин-кетин тикланяпти”.
Президентимизнинг фармойиши ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг қарорига биноан мустамлакачилик даврида миллий истиқлол ва тараққиёт йўлидаги интилишлар учун ноҳақ айбланиб, турли жазо ва тазйиқларга маҳкум этилган ватандошларимизнинг исм-шарифи аниқланган ҳолда, таржимаи ҳоли, фаолияти ўрганилмоқда.
Шу билан бир қаторда диний қадриятларимизга ҳам алоҳида эътибор берилиб, мустабид тузум даврида топталган ижтимоий, маънавий ва диний қадриятлар (ўзбек халқини бадном қилувчи «пахта иши», «ўзбек иши» деган қатағон хўлу қуруқни баравар ёндирди. Олисдаги марказдан келган гдлянчилар ўзларига берилган «чекланмаган ҳуқуқ»дан тўлиқ фойдаланиб, минглаб оилаларни бахтиқаро қилган эди) қайтадан тикланди. Диний ва миллий қадриятларимиз қайтадан равнақ топа бошлади. Натижада, халқимиз ўзлигини таниб турмушнинг барча жабҳаларида миллийлик нашидаларини сурмоқда. Аллоҳ таоло Қуръони каримда марҳамат қилганидек:
وَقُلْ جَاء الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقاً
яъни: “Айтинг, Ҳақиқат келди ва ботил йўқолди. Чунки ботил йўқолувчи нарсадир” (Исро сураси 81-оят).
Диний қадриятларнинг ҳаётимизда муҳим ўрин тутиши, тарихий хотирамизни тиклаб, ўзликни англашдаги ўрни, янги жамият қуришда муҳим куч-қувват манбаи экани Юртбошимизнинг “Оллоҳ қалбимизда, юрагимизда” номли асарида айтган қуйидаги фикрларида яққол ифодасини топган: “Биз ўз миллатимизни мана шу муқаддас диндан айри ҳолда асло тасаввур қила олмаймиз. Диний қадриятлар, исломий тушунчалар ҳаётимизга шу қадар сингиб кетганки, уларсиз биз ўзлигимизни йўқотамиз”.
Мустақиллик йилларида юртимизда дин соҳасидаги фаолиятни такомиллаштириш бўйича Президентимизнинг фармонлари, Вазирлар Маҳкамасининг қарорлари қабул қилинди. Эътиқод эркинлиги учун кенг йўл очилди. Диний муносабатлар «Дунёвийлик – даҳрийлик эмас» тамойили ҳамда «Инсон эътиқодсиз яшай олмайди», деган аниқ ишонч асосида қатъий белгиланди. Зотан, самовий динларнинг барчаси эзгулик ғояларига асосланади, улар ҳалоллик, тинчлик, яхшилик ва дўстлик каби бир қанча эзгу фазилатларга таянади. Кишиларни поклик, меҳр-оқибат, инсонпарварликка даъват этади.
Давлатимиз раҳбарининг олиб бораётган одилона сиёсати натижаси ўлароқ, Конституциямиз кафолатлаб берган тенгҳуқуқлилик асосида демократик, ҳуқуқий давлат ва кучли фуқаролик жамияти қуриш йўлида 16 та диний конфессия, 130 дан зиёд миллат ва элат вакиллари тинч ва тотув яшаб, ягона оиладек ҳамжиҳат саъй-ҳаракат қилишаётир. Халқимизга хос бағрикенглик, турли эътиқод ва маданиятларга ҳурмат билан қаралаётгани боис, юртимизда диний, миллий, ирқий камситишлар ва низолар кузатилмайди.
Республикамизда Кадрлар тайёрлаш Миллий дастурини амалга оширишда ислом омилидан тўғри фойдаланиш юзасидан мутахассис кадрлар тайёрлаш ишлари жадаллаштирилиб, барча ўқув масканларида “диншунослик” фанидан ёшларга сабоқ бериш изчил йўлга қўйилган. Президентимиз таъбири билан айтганда, комилликка эришиш учун, аввало, дунёвий билимларни, қолаверса, диний билимларни эгаллаб бориш мақсадга мувофиқдир.
Бу ҳаётда орзу-интилишимиз, кўзлаган мақсадимиз, қиладиган ишларимиз кўп. Лекин ҳеч қачон унутмаслигимиз керакки, бизнинг энг буюк ва муқаддас вазифамиз –юртимиз истиқлолини, халқимиз эрку озодлигини кўз қорачиғидай асраш, унинг хавсизлигини ҳимоя қилишдир.
Азамат УСМОНОВ,
Хожа Бухорий номли ўрта махсус ислом билим юрти АРМ мудири
Диний таълим муассасаларида ҳашар
2016 йил 20 – 21 август кунлари Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги Тошкент ислом институти ва ўрта махсус ислом билим юртларида Мустақиллигимизнинг 25 йиллиги муносабати билан умумхалқ хайрия ҳашари уюштирилди.
Ҳашарда барча таълим муассасалари раҳбариятлари, ўқитувчилар, ходимлар ва талабалар уюшқоқлик билан фаол иштирок этдилар.
Ҳашарда таълим муассасалари ўқув хоналари, ётоқхона, ошхона, маданият ва спорт мажмуаси, ахборот ресурс маркази, таълим муассасаларининг ички ва ташқи ҳовлилари супурилди. Атрофдаги маиший чиқиндилар тозаланди. Жумладан, таълим муассасалари биноларининг олди ва ёнидан ўтган пиёдалар йўлаклари супурилди, ариқлар тозаланди.
Шунингдек, таълим муассасалари талабалари яқин атрофдаги маҳаллаларга бориб, маҳалла кўчаларидаги ободонлаштириш ишларида қатнашишди ва маҳалла ҳудудидаги ёрдамга муҳтож оилалар ва кексалар ҳамда уруш ва меҳнат фахрийларининг ҳовлиларидаги ободонлаштириш ишларида кўмаклашишди.
Шунингдек, “Назарбек” талабалар турар жойида ҳам ҳашарга барча ходимлар жалб қилиниб, улар иштирокида ҳашар ўтказилди. Ётоқхона биносининг ички ва ташқи қисмлари, намозхона, йўлаклар ва барча хоналар тозаланди. Ҳовли атрофи, бинонинг орқа қисмлари тозаланди.
Таълим ва кадрлар тайёрлаш бўлими