Бахт - бу ички туйғу ва у қўл билан ушлаш мумкин бўлган ҳиссий нарсалардан бири эмас. Аллоҳ таолонинг марҳамати ва меҳр-муҳаббатидандир-ки, бахтга етиштирадиган сабабларни амалга ошириш-ла саодатга эришиш имконини берди. Бу инсон руҳиятидаги энг кучли ва энг таъсирчан сабаблардан бири - бу одамнинг ўз бахтини унга бериш ҳеч кимнинг мулки эмаслигини англашидир. Албатта бахт инсонни ичидан отилиб чиқиб ташқи таъсир билан мустаҳкамланади. Қуйида инсонни бахтга этаклайдиган энг муҳим сабаблар баён қилинади:

1. Аллоҳ таолонинг қадари ва қазосини мамнуният-ла қабул қилиш. Тақдирга розилик бахтнинг энг катта сабабларидан биридир, ва розилик бахтли инсонларнинг хос хусусиятидир. Улар ҳар доим ҳаётга ижобий қарашади, ташвишларига эътибор бермайдилар. Чунки, инсон албатта ўзига етган нарса, сабабсиз етмаслигини ва унга етмаган нарса бесабаб бўлмаслигини аниқ ишонч-ла билади.

2. Одамларни табассум билан кутиб олиш. Чунки Ислом динида табассум хайр-эҳсондир, Пайғамбар саллоллоҳу алейҳи ва саллам айтади: Ва биродарингиз юзига табассум қилишингиз хайр-эҳсондир. Чунки табассум қалбларга яхши таъсир қилади, табассум таскин ва хотиржамликни англатади ва табассум эгаси одамлар орасида севилади, чунки одамлар уни кўриб завқланадилар. Амалларни энг яхшиси мўминларнинг қалбига сурур улашишдир.

3. Одамлар орасида саломни ёйиш. Салом – бу ўзига йўлиққан ҳар кишига тинчлик-ҳотиржамлик тилаб дуо қилиш демакдир. Ва бу одамлар орасида севги тарқалишида катта таъсир кўрсатади. Пайғамбар саллоллоҳу алайҳи ва саллам айтади: Ва менинг жоним қўлида бўлган зотга қасамки, иймон келтирмагунингизча жаннатга кирмайсиз ва ўзаро бир-бирингизни яхши кўрмагунингизча мўмин бўла олмайсиз! Шунинг учун сизга бир нарса айтайми?, саломни орангизда ёйинг! Чунки салом жамиятда тинчликка очин-ойдин даъватдир ва бу одамлар орасида бахтнинг тарқалишига олиб келади.

4. Камбағалларга ёрдам бериш, муҳтожларга ёрдам бериш ва етим - ногиронларга ҳомийлик қилиш каби ихтиёрий ишларни бажариш. Бахт- ҳадя беришга яширингандир. Ва у ҳожатманд инсон ҳар доим ўзини бор эканини ва бу ҳаётда аҳамиятли эканлигини ҳис қилади. Чунки кўплаб одамларни руҳий касал бўлишлари сабаби ўзларини қиймати йўқ деб ҳис қилганларидадир. Шунингдек ёрдам берувчи назарида кам бўлса ҳам, олувчини камситмасдан тақдим этилади. Чунки у Аллоҳнинг ҳузурида улуғдир.

5. Қариндошлар билан борди-келди алоқаларни боғлаш. Қариндошлар билан борди-келди алоқаларни боғлаш Пайғамбар саллоллоҳу алайҳи васаллам айтганларидек вожиб ишлардандир. Чунки бу одамларнинг қалбига сурур бағишлайди, Қариндошлар билан борди-келди алоқаларни боғлаётган кишини умри узун ва ризқи кенг бўлади.

6. Намозларни масжидда адо этишни муҳофаза қилиш. Чунки намоз намозхонни Аллоҳнинг ҳифзи-ҳимоясида қилади.

7. Аллоҳни зикр қилишга ҳарис бўлиш. Чунки зикр ташвишларни кетказадиган, юракларни даволайдиган ва кўкрак ва қалбларни енгиллаштирадиган энг муҳим омиллардан биридир.

8. Етимларни таъминлаш, чунки бу яхшилик қилувчини ўша етимларни қалбида яхши номла қолдиради.

9. Илмий мажлисларига ташриф буюриш ва Қуръони каримни ўрганишга интилиш. Илм-фан мажлисларига фаришталар ҳозир бўлади, осойишталик ва раҳм-шафқат ўраб олади, ва уларни чиройли амалларга чорлайди.

10. Ҳушмуомала ва муҳаббат билан яхшиликка буюриб, ёмонликдан қайтариш.

11. Одамларнинг аҳволига, уларни ғам ва ташвиши ўзиникидан кўра кўп эканини билган ҳолда, назар солиш. Шунда Аллоҳ таолони унга берган кўп неъматларига шукр қилади.

Мир Араб ўрта махсус

 ислом билим юрти ўқитувчиси,

Ўзбекистон халқаро ислом академияси

 Қуръоншунослик мутахассислиги 2-курс магистранти

Тожиддинов Абдусамад Абдулбосит ўғли

Самарқанд шаҳридаги кўплаб муқаддас қадамжолар орасида “Хўжа Абду Дарун” мажмуаси алоҳида ўрин тутади. Таҳминан VIII– IX асрларда яшаб ўтган, мутасаввуф олим, адолатли қози, диний ва дунёвий илмлар эгаси бўлган Хўжа Абду Дарун ҳазратларининг ҳоки пойлари ётган ушбу даргоҳ XII асрдан бери сақланиб келади.

Ул зоти муаззамнинг мақбаралари Самарқанднинг қадимий девори – Девори қиёматнинг ичкари (тожикча - дарун) томонида жойлашгани учун Абду Дарун лақабини олганлар.

Хўжа Абду Даруннинг асл исми Муъизуддин бўлиб, хўжа Муҳаммад Яқубнинг фарзанди, у эса хўжа Абди бин Усмоннинг ўғлидир.

Бошқа манбаларда алломанинг Пайғамбаримиз (с.а.в) авлодаларидан эканлиги келтирилган.

 “Қандия”да келтирилишича, “Ҳазрати Шайх Абу Мансур Мотуридий айтган эканларким: “Бизнинг вафотимиздан кейин Ҳазрати Хожа Абду Даруннинг яқинларига дафн этингким, ул киши ярим фарсах ергача атрофидагиларни ўз ҳимояларига олиб шафоат қилурлар ва биз ул кишининг шафоатларидан маҳрум бўлиб қолмайлик”.[1]

Мана шундан икки муҳим хулоса келиб чиқади: биринчидан, Хўжа Абду Дарун чиндан ҳам улуғ инсон эканлиги зеро Шайх Мотуридий каби улуғвор агар у кишининг шафоатларига муҳтож экан; иккинчидан, ул бузургвор кўмилган қабристоннинг қадимийлиги (IX аср), яъни у Шоҳи Зинда қабристонидан ҳам қадимийроқдир. Манбаларда кўрсатилишича, аллома милодий 861 йилда вафот қилган[2].

XIX асрда мақбара ҳовлининг ғарб томонига пешайвонли масжид ва мадраса қурилган. Пештоқ ва девор нақшлари орасида масжидни бунёд этган меъмор ва нақшкорлар номлари ёзилган ҳамда қурилиш тугалланган вақт 1908-1909 йиллар экани кўрсатилган.

Масжид 1981 йилдан буён расмий фаолият кўрсатиб келмоқда. Бугунги кунда «Вақф» хайрия жамоат фонди Самарқанд вилояти филиали тасарруфидаги ушбу мажмуада таъмирлаш-реконструкция ишлари олиб борилмоқда. Масжид тўлиқ янгидан кенгайтириб қурилмоқда.

“Вақф” фонди томонидан мажмуанинг мақбара қисми таъмирланаётган бўлса, маҳаллий аҳоли, саҳоватпеша инсонларнинг кўмагида етти минг намозхонни сиғдирдира олувчи, миллий меъморчилик  андозалари асосидаги катта масжид қурилмоқда. Қурилиш ишлари 2019 йил март ойида бошланган.

“Пандемия шароитида ҳам ишлар тўхтаб қолмади, ёзнинг жазирама кунларида ҳам усталаримиз жонбозлик билан меҳнат қилмоқдалар. Ҳар ким ўз ҳимматича масжид ободлиги учун ҳисса қўшиб келмоқда. Савоб илинжида қурилиш материалларини арзонлаштирилган нархларда етказиб беришмоқда”, дейди масжид имом-хатиби Зафар Маҳмудов.

Бугунги кунга келиб, 39х41 ўлчамдаги 3 қаватлик хонақоҳ ҳамда минора деворлари кўтарилмоқда. 100 ўринлик таҳоратхона қурилиб, битказилди. Ҳозирда сўнги пардозлаш ишлари олиб борилмоқда. Хизмат хоналари, ёрдамчи хоналарни қуриш, ташқи фасад, ободонлаштириш ишлари ҳам баробар олиб борилмоқда. Насиб бўлса, тез орада мажмуа таркибида ўзининг юқори имкониятлари билан кенг жоме бўй кўрсатади. Ва ушбу масжид ўзининг сиғими бўйича яқинда Ургут туманида қуриб битказилган масжиддан сўнг вилоятдаги иккинчи катта масжид бўлади.

Ибодатгоҳ қурилиши ишларида хизмат кўрсатаётган барча фидоий инсонларга Аллоҳ таолодан мадад ва муваффақиятлар тилаб қоламиз. Ҳиссаларини қўшиш истагида бўлганлар учун:

Ҳ/р 20212000600361444001

ИНН 202610531

Миллий банк код 00278

Click, Payme:

UzCard: 8600 0201 3353 7899     Mahmudov Zafar

VisaCard: 4790 9122 1007 1066   Mahmudov Zafar

[1] Абул Ҳаким Самарқандий. Қандия–С., 1994 “Суғдиён”. 37-б.

[2] “Қандия”– 37-б.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Масжидлар бўлими

Республика махсус комиссиясининг қарори билан юртимиздаги диний ташкилотлар ўз фаолиятини давом эттира бошлаганига бир ой бўлди. Унутмаслик лозимки, масжидларимиз карантин талаблари ва санитария-гигиена қоидаларига қатъий амал қилиш талаби билан очилди. Вазият ҳали хотиржамликка берилишга асос йўқлигини кўрсатмоқда. Шундай экан, берилган имкониятлардан оқилона фойдаланиб карантин қоидаларига жиддий эътибор қаратиш ва масжидга келаётган ҳар бир фуқаронинг саломатлигига бефарқ бўлмасдан, касаллик тарқалишини олдини олиш биз имом-хатибларнинг ҳозирги кундаги асосий вазифамиздир. 

Кўплаб тушунтиришларга қарамай, тиббий ниқоб тақишга беэътибор бўлаётганларни ҳам учратяпмиз. Ана шу тоифа кишилар, умуман намозхонларга карантин қоидаларига амал қилишнинг моҳияти, бугунги кундаги зарурати ҳақида сўзлаб бериш учун масжидмизга соҳа мутахассисини таклиф этдик. Шифокор Раимқул Умаров жамоатга пандемия шароитида талаб этиладиган ҳимоя чоралари, гигиена қоидаларининг зарурати ҳақида сўзлаб берди. Шунингдек масжидга турли инфекция зарраларини қайтара оладиган махсус тиббиёт лампалари ўрнатилганлиги ва унинг афзалликлари ҳақида тўхталиб ўтди. Суҳбат якунида эса Аллох таолодан инсониятга келган бу касалликни тез орада бартараф бўлиши, эл-юртимизнинг тараққиёти бунданда равнақ топиши учун дуолар қилинди.  

Аброр Алимов

Тошкент шаҳар “Ҳувайдо” жоме масжиди имом-хатиби

Тошкент шаҳридаги “Новза” жоме масжиди имом-хатиби, Тошкент Ислом институти устози Жалолиддин домла Ҳамроқуловнинг онлайн ҳадис шарҳи суҳбатлари бошланди.

АЖОЙИБ ТУҲФА – жонли эфир вақтида берилган саволга жавобни @OnlineHadisBot ботига тўғри ва тезкор жўнатган дастлабки уч кишига ? “Риёзус Солиҳийн” китоби совға қилинади!

? Бугун, 17 сентябрь, пайшанба куни соат 15:00 дан бошлаб, онлайн ҳадис шарҳи суҳбатларини қуйидаги ижтимоий тармоқларимиз орқали тўғридан-тўғри кузатинг, бевосита иштирокчи ва совриндорга айланинг!

Youtube: MuslimTV

Интернет телеканали : ITV.UZ
(https://itv.uz/#!/muslim)Facebook: MuslimUz

(https://www.facebook.com/muslimuzportal)? Мавзу юзасидан савол ва фикр-мулоҳазаларингизни
@OnlineHadisBot орқали жўнатинг.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Яхшилар ёди 

Бутун дунё аҳолисининг тинчини бузган кўринмас ёв – коронавирус инфекцияси башариятнинг сабрини синовдан ўтказмоқда. Бу офат, афсуски,  юртимизни ҳам четлаб ўтмади. Вабо диёримизнинг кўзга кўринган, таниқли аҳли илмларини орамиздан олиб кетди.

Яқиндагина Бухорои шарифлик машҳур олим Мансур домла Нуруллаев, самарқандлик имом Мустафоқул домла Меликовни охират сафарига кузатган эдик. Куни кеча Тошкент вилояти бош имом-хатиби, таниқли олим Хайруллоҳ домла Турматов ҳам мангу оламга риҳлат қилдилар.

Истиржо, яъни “Иннаа лиллаҳи ва иннаа илайҳи рожиъун”ни такрорлаб, афсус билан айтамизки, домламиз коронавирус касаллиги ва сурункали хасталиклар оқибатида вафот этдилар.

Устоз Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институтини тугатиб, узоқ йиллар Тошкент вилоятидаги “Четсув”, “Қорабоғ”, “Зангиота” жоме масжидларида имом-хатиб бўлиб ишладилар. Ангрен шаҳар бош имом-хатиби вазифаларида ишлаганларини кўпчилик мамнуният билан эслайди. Чунки марҳум устозимиз жуда кўплаб инсонларга меҳр-мурувват кўрсатиб, уларнинг кўнглини тоғдек кўтардилар.

Мен домла билан Ўзбекистон мусулмонлари идораси Тошкент вилояти вакиллигида ишлаб, у кишидан жуда кўп сабоқлар олдим. Сабоқ олиш деганда, фақат илм ўрганиш эмас, балки одамлар билан муомала қилиш, уларга тўғри йўлни кўрсатиш, масжидларни обод қилиш, тарихий қадамжоларни файзли масканга айлантириш ҳам аслида катта ҳаётий дарсдир.

Шу билан бирга, самимийлик, соддадиллик ва очиқчеҳралик каби фазилатлар ҳаммада бўлиши мумкин. Лекин бу фазилатлар ҳаммани ҳам безайвермайди. Бунинг учун сўз билан амал уйғун бўлиши керак. Устозимиз худди шу фазилатлари билан эл назарига тушган инсон эди.

Домла 2014 йилдан шу пайтгача, яъни олти йил мобайнида Тошкент вилояти бош имом-хатиби сифатида 60 йилга ҳам сиғмайдиган савобли ишларни қилишга улгурдилар. Тошкент вилоятида айни пайтда 226 та масжид фаолият юритмоқда.

Сўнгги уч ойда домламиз иккита масжид: Олмалиқдаги “Ҳилол” ва Юқори Чирчиқ туманидаги “Моз ибн Жабал” жомеларини очиб бердилар. Вилоятимиздаги 57 та масжидни қайта қуриш ва реконструкиця қилишга бош-қош бўлдилар. Ҳомийларни жалб қилган ҳолда кўплаб талабаларнинг ўқув-шартнома пулларини тўлашга кўмаклашдилар.

Имом Муслим ривоят қилган ҳадисда Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам марҳамат қиладилар: “Аллоҳ таоло инсонлардан илмни бирданига олиб қўймайди. Балки олимларни вафот эттириш орқали улар билан бирга илмни ҳам кўтаради...” Бу ҳадис тилимизга: “Олимнинг ўлими – оламнинг ўлими” сифатида нақл этилади.

Марҳум имом домламиз динимиз ғамини ейдиган, кўпчиликнинг ҳурматига сазовор саховатпеша инсон эдилар. Айтиш мумкинки, марҳум аҳли илм қисқа умри давомида кўплаб савобли ишларни қилишга улгурди.

Аллоҳ таоло Хайруллоҳ домланинг ётган жойларини кенг, нурли этиб, ҳаётлари давомида бажарган барча солиҳ амалларини ўзларига ҳамроҳ айласин. Ўзи рози бўлиб, Наим жаннатлари билан сийласин.

Марҳум домлаимизнинг оила аъзоларига, барча яқинларига, мухлисларига, муҳибларига ҳамдардлик билдираман.

Миродил МИРЖАЛИЛОВ,

Тошкент вилояти бош имом-хатиби ўринбосари