muslim.uz

mercredi, 22 août 2018 00:00

Ота-она дуоси

Ота-она фарзанд томонидан энг юксак эъзозу ҳурматга сазовар бўлган инсонлардир. Бу ҳақида ояту ҳадислар кўп. Ҳалқимиз ўртасида кенг тарқалган “Ота рози –худо рози” деган ҳикмат ҳам шундан келиб чиққан. Зеро, ҳадиси шарифда “Жаннат оналар оёғи остидадур” дейилган.

Ҳар бир ота-она унсин, ўссин, тезроқ катта бўлсин деб ўзини ўтга, сувга уради, ўзи емай фарзандига едиради, ўзи дурустроқ киймай фарзандига кийдиради, оқ ювиб, оқ тарайди. “болам тезроқ катта бўлса қийинчилигим эсдан чиқади” дея ўй қилади. Аммо фарзанд кўпинча ота-онанинг ўйлаганидай бўлмайди.

Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадиси шарифларида шундай дейилган “Уч нарса бор, кимда у бўлса Аллоҳ таоло унга раҳмат назари билан қарайди ва жаннатга киргизади. 1.Заифга меҳрибон бўлиш; 2.Ота-онанинг дуосини олиш; 3.Қўл остидагиларга яхшилик қилиш”.

Ота-она дуоси... бундан яхшироқ мукофот бормикан яхши фарзанд учун? Ота-оналарнинг сидқидилдан қилган дуолари – ўғил қизларининг узоқ умри, бахту-саодати, иқбол-камолини тилаб қилган дуолари чексиз. Астойдил юракдан айтилган бу илтижоларнинг амалга ошиши шубҳасиз. Зеро қайси бир фарзанд ота-онасини эъзозлаб, ҳурматини қилиб дилига сурур – шодлик бахшида айласагина, уларнинг ҳолисона дуоларига сазовор бўлади. Кексаларни айниқса, падари бузрукворлари ва волидаи муҳтарамаларининг ва кўнгилларига хушнудлик етказишни истаган фарзанд элу-юртига ҳам садоқатли бўлади. Чунки ота-оналар ўз ўғил қизлари-ю, набира-эвараларининг эҳтирому-иззатларини она Ватанга муҳаббатда ҳам кўрадилар. Диёрига, элига нонкўрликни улар асло кечирмайдилар. Ҳа, ота-она дуосига мушарраф бўлиш учун уларга ҳар жиҳатдан муносиб бўлмоғимиз зарур.

Халқимизнинг севимли китобларидан “Қобуснома”да шундай ҳикмат битилган “Одам мевага, ота-она дарахтга ўхшайдир. Дарахтни ҳар қанча яхши тарбият қилсанг, меваси шунча яхшироқ ва ширинроқ бўлур. Ота-онага иззат ва ҳурматни қанча кўп қилсанг уларнинг дуоси шунча тезроқ мустажоб бўлур”. Шундай экан бу улуғ зотларга иззат-ҳурматни бирон лаҳза ҳам унутмаслик – ҳар бир фарзанднинг инсонийлик бурчидир.

Айни вақтда бошқа кексалар – қариндошу бегоналарнинг ҳам дуоларини олиш ҳар қайси ёшнинг муддаоси бўлиши зарур. У орзуга етишишнинг асосий йўли эса ҳар бир кекса отахону-онахоннинг ҳурматини жойига қўйиш саломини канда қилмаслик, юмушлари бўлса бажонидил ёрдам кўрсатиш, ширин сўзлар билан кўнгилларига ором бағишлашдир. “Қарияларни ҳурмат қилғил, улар ҳақида беҳуда сўз демағил, уларнинг олдида одоб ва мискинлик билан сўзлагил” – деб насиҳат қилинган “Қобусномада”. Бинобарин, кексалар олдида ҳамиша одоб сақлаш, камтар бўлиш, улар ҳақида ҳеч қачон беҳуда сўз айтмаслик, қарияларни ҳурмат қилиш шартларидандир.

Ҳамиша нуроний отахону-онахонлар олдидан, салом бериб ўтар эканман уларнинг юзларига нур балқиганини кўраман. Биргина “Ассалому алайкум” иборасида чеҳралари ёришиб, диллари яйраб кетади. “Ва алайкум ассалом, барака топинг, сизни тарбиялаган ота-онангизга раҳмат! Доимо соғ бўлинг” - деб дуо қилиб қолишади. Биргина саломимга шунча миннатдорчилик, шунча дуо. Демак, шу биргина салом билан кекса бир инсоннинг дилига ҳушнудлик етганидан кўнглим яйрайди. Шунда баъзи ёшларнинг отахону-онахонларимизга саломини раво кўрмаётганини гувоҳи бўлиб афсусланаман. Шунча дуо, ширин сўз, покиза тилаклардан бенасиб қолаётганларни кўриб ачинасан гоҳо.

“Олтин олма, дуо ол, дуо олтин эмасму?”-дейди доно халқимиз. Нуроний бобо-ю-момолар дуосини олиш инсон учун қанчалик бахт.

Азизлар! Ота-оналаримиз, маҳалла куйдаги барча кекса нуронийлар дуосини олайлик. Муборак истаклар нури билан йўғрилган бу дуолар барчамизга эзгуликлар, бахту-иқбол келтирса ажаб эмас. Шундай экан, бу дунё-ю у дунёда Аллоҳнинг розилиги, фаровон турмушни истаган ҳар бир ўғил-қиз умр борича бу улуғ ва мукаррам зотларнинг хизмат ва ҳурматларини қилиши лозимдир. Барчамизга ота-она хизматини қилиб, дуосини олиш, бу орқали Аллоҳнинг розилигини топиш насиб этсин.

Тоҳир ИСМАТИЛЛАЕВ,

Яккабоғ тумани бош имом-хатиби.

манба: nasafziyo.uz

Published in Мақолалар

mercredi, 22 août 2018 00:00

Қариндошларни йўқлаб туринг

Меҳр кўриш ва кўрсатиш инсон саодати омилларидандир. Меҳр яхшиликдан туғилади. Шунинг учун динимиз яхшилик қилишга буюради. Инсонларнинг, умуман, бир-бирларига яхшилик қилишлари инсонийлик жиҳатидан лозим бўлса, қариндошларнинг ўзаро яхшилик кўрсатишлари қариндошлик ҳаққидир. Қариндошлик алоқалари кучайган сари қалблар яқинлашади, меҳрга тўлади. Зотан, меҳр кўздадир. Қариндошлик алоқалари узилса, меҳр йўқолади. Меҳр йўқ қалбда ҳасад ва адоват бош кўтаради. Ҳасад ва адоватнинг оқибати хатарли бўлганидан Қуръони карим ва ҳадиси шарифларда қариндошлик муносабатларини асраш буюрилган. Нисо сурасининг биринчи ояти мазмуни бундай:

“Аллоҳ таолодан қўрқинг. Уни ёд этиб бир-бирингиздан нарса сўрайсиз. Қариндошликни узманг! Аллоҳ таоло сизларни доимо кўриб турувчидир”.

Пайғамбаримиз (алайҳиссалом) бундай деганлар: “Қариндошликни узган жаннатга кирмайди” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

“Аллоҳ таолонинг раҳмати - ораларида қариндошликни узган кимса бор қавмга насиб этмайди” (Табароний ривояти).

Фуқаҳолар айтишади: “Қариндошлардан бири нимагадир муҳтож бўлиб келганида унинг ҳожатини чиқармаслик қариндошчиликни узиш ҳисобланади. Амаки, ака ва тоға ота ўрнида; хола ва амма она ўрнида кўрилади. Қариндошларга салом ё ҳадя йўллаш билан боғланиб туриш вожибдир.

Қариндошларни йўқлаб туринг. Чунки “Ким ризқининг кўпайишини, умрининг узун бўлишини истаса, қариндошликни узмасин”, деганлар Расулуллоҳ (алайҳиссалом).

Когон шаҳар “Алишер Навоий”

жомеъ масжиди имом хатиби

А.Камалов

манба: naqshband.uz

Published in Мақолалар

mercredi, 22 août 2018 00:00

Антарктида — муз қитъа

Антарктида - Ер сайёрасининг энг жанубий қитъасидир. Юзаси 14 400 000 км² (шундан 98 фоизи муз билан қопланган). Аҳолиси - мунтазам яшовчилар йўқ. Барчаси келиб-кетувчи тадқиқотчилар, олимлар, сайёҳлар бўлиб, 1000 кишидан то 5000 кишигача етади. Ер сайёрасидаги энг совуқ об-ҳаво Антарктидадаги "Восток" станцияси яқинида қайд этилган бўлиб, −89 °C бўлган. Қитъадаги музнинг қалинлиги 1.6 километрга етади. Яъни сиз Ер сатҳига етиб боришингиз учун қордан иборат музни 1 ярим километрдан кўпроқ тешиб киришингиз керак. Музнинг бунчалик қалинлашишига сабаб ёққан қорнинг совуқ ҳаво таъсирида эришга улгурмай, устига яна қор ёққанидир. Антарктида бутунлай қуруқликдан узилиб, атрофи денгиз ва океанлар билан ўралган қитъадир.

Антарктиданинг ушбу тўлиқ тасвирланган сурати НАСАнинг Годдард космик парвозлар маркази томонидан олинган.

Википедия материаллари асосида Нозимжон Иминжонов тайёрлади

Published in Мақолалар

mercredi, 22 août 2018 00:00

Вақф фонди Қурбон ҳайитининг биринчи куни 1 тонна гўшт тарқатди

«Вақф» хайрия жамоат фонди Қурбон ҳайитининг биринчи куни 1 тоннадан зиёд Қурбонлик гўштларини тарқатди.

Жумладан, қурбонлик гўштлари диний таълим муассасаларига, ёрдамга муҳтож ногиронлар, ёлғиз кексалар, боқувчисини йўқотган фуқаролар, кам таъминланган оилаларга берилди.