Фото: Илҳом Маърупов

Исмлари Усмон ибн Аффон ибн Абул Ос ибн Умайя ибн Абду Шамс ибн Абдуманноф Уммавий Қурашийдир.

Усмон ибн Аффон фил воқеасидан ёки Пайғамбаримиз алайҳиссалом туғилганларидан олти йил ўтиб таваллуд топганлар. Халифалик даврлари ўн бир йил, ўн бир ой, ўн тўрт кун давом этган (644-656 й.й).

Расулуллоҳнинг икки қизларига – олдин Руқияга, у дунёдан ўтгач, Умму Гулсумга (розияллоҳу анҳумо) уйланганлари учун “Зиннурайн”, яъни “Икки нур эгаси” номини оладилар. У киши ўрта бўйли, кўркам, чиройли юзли, нозик жуссали, юзи қизил ва соқоли қалин киши бўлган. 35/656 йилда вафот этадилар. “Бақи” қабристонига дафн этилганлар.

ЎМИ Матбуот хизмати

Савол: Совуқ кунларда пайпоққа масх тортса бўладими?
Жавоб: Шу мазмундаги саволларга устозимиз марҳум Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратлари кўп ва хўб жавоб берганлар. Мен қуйида устозимизнинг ана шундай жавобларидан бирини келтириб ўтаман. У зот муфтий Муҳаммад Тақий Усмоний ҳазратларининг сўзларидан иқтибос келтирадилар.
“Барча мужтаҳид имомларнинг фикрига кўра, бугунги кунимизда кийилаётган оддий ип-газламали, жун ва нейлон пайпоқларга масх тортишга рухсат берилмайди. Аллома Косоний раҳимаҳуллоҳ «Бадоеъус саноеъ» китобида шундай ёзадилар: «Уламоларнинг ягона фикрига кўра, агар пайпоқларнинг матоси сув сизиб ўтадиган даражада юпқа бўлса, уларга масх тортиш мумкин эмас».
Аллома ибн Нужайм раҳимаҳуллоҳ ҳам шундай дейдилар: «Ип ёки жундан қилинган пайпоқларга масҳ тортиш мумкин эмас». Бу борада ҳеч қандай ихтилоф йўқ. Кийилган пайпоқ бир фарсахдан (уч милдан) ортиқ йўл юрса бўладиган даражада қалин бўлсагина, уламоларнинг фикрида бир оз фарқ учраши мумкин («Ал-Баҳрур-Роиқ»). Юқорида айтилганлардан маълум бўлишича, мазҳаб имомларидан ҳеч қайсиси қуйидаги юпқа пайпоқларга масҳ тортишни жоиз деб билмайди:
(a) Сув сизиб ўтадиган даражада юпқа пайпоқлар,
(б) Боғич билан боғлаб қўймаса оёқда ўзи турмайдиган пайпоқлар,
(в) Ўзини кийиб юрилса, етарли даражада узоқ масофага етмай йиртилиб кетадиган пайпоқлар.
Агар пайпоқлар бу уч тоифанинг бирортасига ҳам кирмаса, фақат шундагина уламолар уларга масх тортиш хусусида турли фикр билдирганлар.
Дарҳақиқат, Қуръони карим бизга таҳоратни маълум бир тартибда адо этишни фарз қилган. Моида сурасининг 6-оятида оёқларга масх тортиш эмас, балки ювиш очиқ-ойдин равишда буюрилган.
Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ

«Эй, иймон келтирганлар! Намозга турмоқчи бўлсангиз, юзларингизни ва қўлларингизни чиғаноқлари ила ювинглар. Бошларингизга масҳ тортинглар. Ва оёқларингизни тўпиқлари ила ювинглар».
Ушбу оятда Аллоҳ таоло таҳоратда оёқларни ювишга буюрмоқда. Демак, уларга масх тортиш мутлақо мумкин эмас, агар ҳатто пойафзал теридан қилинган махси бўлса ҳам. Шунга қарамай, махсиларга масх тортиш жоизлигига бутун уммат иттифоқ қилган. Бу ҳақдаги ривоятлар тавотур (Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг жуда кўплаб саҳиҳ ҳадислари) ила собит бўлган.
Агар Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан бу ҳақда атиги икки-учтагина ҳадис ривоят қилинган бўлса, бу оҳод хабар бўлгани учун Қуръони карим оятидан умумий фойдаланишни чеклаш учун етарли бўлмас эди. (яъни Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан собит бўлган бир неча ривоятлар оятнинг таъсирини чеклаш учун асосли далил бўла олмайди).
Аксинча, «масҳ ъалал хуффайн» (махсига масх тортиш) ҳақидаги ҳадислар тавотур (жуда кўп ровийлардан собит бўлган) хабар бўлиб, бу эса Моида сурасининг 6-оятидан келиб чиқадиган ҳукмни аниқлаштириш учун етарли далил бўла олади. Яъни, агар киши махси киймаган бўлсагина оёқлар албатта ювилиши шарт бўлади.
Бу борада имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳ шундай деганлар: «Бу масала менга кундай равшан бўлмагунча махсига масҳ тортишга рухсат бермаганман» («Баҳр-ур Роиқ»).
Бунинг устига, масх ъалал хуффайн – махсига масх тортиш масаласи Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саксондан ортиқ саҳобалари томонидан тасдиқланиб, собит бўлган.

Ҳофиз ибн Ҳажар раҳимаҳуллоҳ «Фатҳул Борий»да шундай дейдилар: «Ҳуффазларнинг (сон-саноқсиз ҳадисларни ёддан билувчилар) аксарияти «масх ъалал хуффайн» (махсига масх тортиш) масаласининг тавотур билан собит бўлганлигини эълон қилганлар. Уларнинг баъзиларининг хабар беришича, Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобаларидан қилинган шу ҳақдаги ривоятлар тўплаб, санаб чиқилганда саксондан ортиқ чиққан. Бу ривоятларнинг ўнтаси ашараи мубашшарадан (ҳаётликларидаёқ жаннатий эканликлари Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам томонидан башорат қилинган зотлар) ривоят қилинган («Найлул Автор»).
Ҳасан Басрий роҳимаҳуллоҳ ҳам шундай деганлар: «Мен Бадр жангида қатнашган етмишта саҳобани учратганман. Уларнинг барчаси «масх ъалал хуффайн» –махсига масҳ тортишнинг саҳиҳлигига ишонар эдилар» («Талхисул-Хабир» ва «Бадоеъус Саноеъ»).
Агар махсига масҳ тортиш тавотур ёки истифода йўли (саҳиҳ ҳадисларнинг аксарияти) билан собит бўлмаганда, Қуръони каримнинг таҳорат пайтида оёқни ювишга буюрган оятининг ҳукмини тахсис (чеклаш, хослаш) қилиш мумкин бўлмас эди. Бу борада Имом Абу Юсуф раҳматуллоҳи алайҳи шундай ёзадилар: «Қуръоннинг амрида суннат (Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг амаллари) билан истисно қилиш мумкин, бироқ бунинг учун суннат «масҳ ъалал хуффайн»даги каби тавотур ёки истифода даражасига етиши шарт» («Аҳкомул-Қуръон лил-жассаас»).
Хуллас, Аллоҳ таоло Қуръони каримда таҳорат қилганда оёқни ювишни фарз қилган. Бу фарз ҳукм бўйича Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан қилинган бир нечта ривоят асосида ҳеч қандай чеклаш ёки истисно қилиб бўлмайди. Бунинг учун «масҳ ъалал хуффайн» – икки махсига масҳ тортиш масаласидаги каби саҳиҳ ҳадисларнинг узлуксиз силсиласи мавжуд бўлиши керак. Бу масала эса тавотур даражасига етган.
Шунингдек, «хуффайн» махсилар масаласининг тавотур даражасига етгани Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзлари уларга масх тортганлари, бошқаларга ҳам шундай қилишга рухсат берганларини англатади. Бироқ махсидан бошқа турдаги оёқ кийимларига масх тортиш тавотур ила собит бўлмаган. «Хуфф» сўзи араб тилида фақат махсиларга нисбатан ишлатилади. Газлама, матодан қилинган пайпоқлар араб тилида «хуфф» дейилмайди.
Шундай қилиб, масҳ тортишга рухсат фақат (хуффайн) махсига тааллуқлидир. Бундан бошқа турдаги пайпоқларга нисбатан Қуръони каримнинг оёқларни ювиш ҳақдаги ояти қўлланилади.
Бироқ, агар пайпоқнинг матоси шу даражада қалин бўлиб, чарм махсиларга ўхшаш ва ҳатто улардан яхшироқ бўлса, бундай турдаги пайпоқлар юзасидан уламолар ўртасида ихтилоф бор.
Баъзилар агар пайпоқ худди махсидек хусусиятларга эга бўлса, уларга масх тортиш жоиз, деб ҳисоблайдилар. Бошқалар эса тавотур фақат махсига масх тортиш ҳақида собит бўлган. Демак, бошқа турдаги пайпоқларга масх тортиш жоиз эмас, дейдилар.
Оёқ кийимлари уч хил бўлади:
(1) «Хуффайн» (махси). Уларга тавотур асосида, жумҳур иттифоқига кўра масҳ тортиш мумкин.
(2) Чармдан қилинмаган, чармнинг хусусиятларига эга бўлмаган, пахта, жун ёки нейлондан қилинган юпқа пайпоқлар. Бундай пайпоқларга масҳ тортиш мумкин эмас.
(3) чармдан бўлмаса-да, чармнинг хусусиятларига эга бўлган қалин пайпоқлар. Баъзи уламоларнинг фикрига кўра, бундай пайпоқларга масҳ тортиш мумкин, баъзилари эса буни мумкин эмас, дейдилар.
Фикримизнинг якунида яна бир бор таъкидлаб ўтамизки, чарм хусусиятларига эга бўлмаган пайпоқларга масх тортиш масаласида Ислом уламолари ўртасида ихтилоф йўқ. Уларнинг барчаси бундай пайпоқларга масх тортиш мумкин эмас, деган фикрга иттифоқ қилганлар.
«Масх ъалал хуффайн» масаласидаги каби, масх тортишга рухсат бериш тавотур даражасига етмагунча, Қуръони каримнинг оёқларни ювиш ҳақидаги ҳукмини инкор қилиш мумкин эмас. Шунинг учун, уламолар зикр этган шартлар тўқима шартлар эмас. Улар фақат махсига мос келиш даражасини тасдиқлаганлар, холос.

Хулоса

Барча фиқҳ билимдонлари ва мужтаҳидлар сув сизиб ўтадиган, оёқдан боғичсиз тушиб кетадиган, маълум масофагача кийиб юрилса йиртилиб кетадиган пайпоқларга масҳ тортиш жоиз эмаслигига иттифоқ қилганлар. Худди шунингдек, пойафзалга ҳам масҳ тортиш жоиз эмас. Бугунги кунимизда кийилаётган ип, пахта, жун, нейлон ва бошқа нарсалардан қилинган пайпоқларда чарм пайпоқларнинг хусусиятлари йўқ. Шунинг учун уларга масҳ тортиб бўлмайди.
Агар кимдир бундай қилаётган бўлса, имом Абу Ҳанифа, имом Молик, имом Шофеъий, имом Аҳмад ибн Ҳанбал ва бошқа ҳар қандай мужтаҳиднинг фикрига кўра унинг таҳорати дуруст бўлмайди”. Муфтий Муҳаммад Тақий Усмоний (Дорул-улум Куранги, Карачи, Покистон)
Махси,чориқ ва жаврабнинг фарқи

وَقَالَ الشَّوْكَانِيُّ فِي النَّيْل: الْخُفُّ نَعْلٌ مِنْ أُدْمٍ يُغَطِّي الْقَدَمَيْنِ، وَالْجُرْمُوقُ أَكْبَرُ مِنْهُ وَالْجَوْرَبُ أَكْبَرُ مِنَ الْجُرْمُوقِ

Шавконий “Найл”да айтади: “Махси теридан бўлган пойафзал бўлиб, икки оёқни қоплаб туради. Чориқ ундан катта бўлади. Жавраб эса чориқдан ҳам катта бўлади”.
Жавраб пиймага ўхшаган нарса бўлса керак деганлар ушбу ривоятга ва унга ўхшаган бошқа ривоятларга асосланиб айтган бўлишлари керак.

وَقَالَ الشَّيْخُ عَبْدُ الْحَقِّ الدِّهْلَوِيُّ فِي اللَّمَعَاتِ: الْجَوْرَبُ خُفٌّ يُلْبَسُ عَلَى الْخُفِّ إِلَى الْكَعْبِ لِلْبَرْدِ، وَلِصِيَانَةِ الْخُفِّ الأَسْفَلِ مِنَ الدَّرَنِ وَالْغَسَّالَةِ. انْتَهَى

Шайх Абдулҳақ Деҳлавий “Ламъот”да айтади: “Жавраб махсининг устидан совуқ учун, остки махсини кирдан ва ювадиган нарсадан сақлаш учун кийиладиган махсидир”.
Бу ривоят ҳам аввалгисига ўхшаб жавраб катта нарса эканини таъкидламоқда.

وَقَالَ الْعَيْنِيُّ: الْجَوْرَبُ هُوَ الَّذِي يَلْبَسُهُ أَهْلُ الْبِلاَدِ الشَّامِيَّةِ الشَّدِيدَةِ الْبَرْدِ وَهُوَ يُتَّخَذُ مِنْ غَزْلِ الصُّوفِ الْمَفْتُولِ يُلْبَسُ فِي الْقَدَمِ إِلَى مَا فَوْقَ الْكَعْبِ

Ва Айний айтади: “Жавраб қаттиқ совуқли шом юртлари аҳолиси киядиган нарса бўлиб, титилган жундан қилинган бўлади. Оёққа, тўпиқдан юқорисигача кийилади”.
Изоҳнинг ҳожати бўлмаса керак. Жавроб махсига ўхшаш қалин бўлса, унга масҳ тортиш мумкинлиги муттафақун алайҳидир. Ғарбликлар чиқарган бугунги кунда урф бўлган юпқа пайпоқларга масҳ тортиш ҳақида ҳеч кимнинг иттифоқи йўқ ва бўлиши мумкин ҳам эмас. Чунки бу каби нарсалар аввал мутлақо бўлган эмас.

Исҳоқжон домла Бегматов
ЎМИ масжидлари бўлими ходими
ЎМИ матбуот хизмати

Одамларнинг яхшиси ўз қалбида яхшиликка йўл очгани ва ёмонликни  ҳамда очкўзликни ҳайдаб чиқарганидир.

Муҳаммад ЗЕҲНИЙ 

Америкалик машҳур спрот юлдузи янги, чўғдек қип-қизил “ягуар” сотиб олди. Бир куни машинасига ястаниб ўтириб олиб, мусиқани баланд овозда қўйиб роҳатланиб кетаётганда машина ойнасига “чарс” этиб кичик тош тегди. У машинани четга олиб қараса, ойнага тош теккан жойда доғга ўхшаган из қолибди.

Машинадан тушиб тош отган болага: “Нима қилганинг бу, аҳмоқ?! Бу машина қанча туришини биласанми?! деб бақирди

Бола қўрқувдан титраб: “Амакижон, мени кечиринг. Бундай қилмоқчи эмасдим. Ногирон акам аравачасидан йиқилиб тушди. Аравачага кўтариб ўтқазишга кучим етмади. Бир неча соатдан бери шу ерда турибмиз. Аммо бирорта машина тўхтамади. Ахийри, шундай қилишга мажбур бўлдим, мени кечиринг”, деди.

Спорт юлдузи шунда унинг шеригини кўрди. У зах ерга ўтириб олган, ёнида ногиронлик аравачаси турарди. Илк бор ўзидан уялди. Йиғлаётган болага яқинлашиб, бошини силади, акасини ҳам юпатган бўлди. Ўзини айбдор ҳис этиб уларни манзилига элтиб қўйди. Болалар хурсанд бўлганидан такрор-такрор раҳмат айтишди.

У болалар билан хайрлашаркан, машинасининг тош теккан жойини ҳеч қачон таъмирлатмасликка қарор қилди. Чунки айнан ана шу кичик доғ унга ҳар одим одамийлик маснадини эслатиб туради...

Шу воқеани ўқидим-у хаёлга чўмдим. Нега атрофдагиларга бу қадар бефарқ бўлиб боряпмиз! Бир чимдим меҳрни, яхшиликни бир-биримиздан нега қизғанамиз, бунда нима маъно бор?.. Ўша спорт юлдузи машинасига отилган тош туфайли буни англаб етибди. Биз-чи, биз қачон англаб етамиз?! Ёки биз ҳам қимматбаҳо машина олайлиг-у, унга ҳам тош отсинларми!..

Анушервони одил ҳар йили наврўз куни қуюқ зиёфат ташкил қилиб халқни даъват қиларди. Бир йил наврўз зиёфатига келганлар орасида иккита ўзга юртлик меҳмон бор. Улардан бири баланд овозда қуйидаги назмни ўқиди:

Яхшилигим қайтсин десанг сен,

Яхшилик қил, яхши ўй ўйла.

Иккинчиси эса қуйидаги байтни ўқиди:

Ёмонлигим қайтмасин десанг,

Ёмон бўлма, ўй сурма ёмон.

Бу байтлар Анушервонга ёқиб қолди. У биринчи байтни ўқиганга минг дирҳам, иккинчи байтни ўқиганга беш юз дирҳам беришни буюрди. Аъёнларидан бири бундан ажабланиб Анушервондан: “Эй одил подшоҳ, уларнинг байтлари маъноси бир-ку, нега туҳфани икки хил бердингиз?” деб сўради.

Анушервон: “Ифодада тавофут бор, биринчисининг сўзи яхшилик ҳақида бўлди, иккинчиси эса ёмонликни эслатди. Кимнинг юрагида яхшилик бўлса, доимо яхшиликни зикр қилади; кимнинг кўнглида ёмон ўйлар бўлса, ёмонликдан гапиради”, деди.

Аждодларнинг ана шундай улуғвор хислатларини қалбимизга мустаҳкам жойлаб, ёшларимизга исломий тарбия хусусиятларини тушунтириш, уларнинг қалбига диний  билимларни етказиш – ҳар бир ота-она, мураббий, бува-бувиларнинг асосий вазифасидир.

Муҳаммад Зеҳний: “Жолинус вафот этганда унинг чўнтагидан бир хат чиқди. Унда қуйидаги сўзлар ёзилган эди: “Яхши одам ушбу дунёни тарк этса-да, бироқ у тирик ҳисобланади. Ёмон одам тирик бўлса-да, барибир, ўликлар қаторидадир”, деб ёзган эди.

 Наргиза АБДУҒАНИ қизи,

Хадичаи кубро аёл-қизлар ўрта махсус

ислом билим юрти катта ўқитувчиси

ЎМИ Матбуот хизмати

Аллоҳ таоло барча мавжудотлар қатори инсонни ҳам жуфт ҳолида, яъни эркак ва аёл қилиб яратган. Аёл зотини эса ардоқли, эркакларга жуфти ҳалол ва ором-сакинат, оиланинг чироғи ва посбони, фарзандлар мураббияси қилиб дунёга келтирган. Жамиятнинг деярли тенг ярмини аёллар ташкил этар экан, ҳаётдаги турмуш юмушлари ва ташвишларининг ярми ҳам улар зиммасидадир. Аёл – аввало онамиз, қолаверса, жуфти ҳалолимиз, опа-синглимиз, қизимиздир. Агар аёл ҳаётда ҳам жисмонан, ҳам маънан соғлом бўлса, демак, жамият соғлом бўлади. Чунки келажак меваси бўлмиш фарзандлар оналар сабабли дунёга келади. Уларга бошланғич таълим-тарбия ва одоб-ахлоқни ҳам оналаримиз, момоларимиз ўргатишади. Шундай экан, келажак авлоднинг яхши, солиҳ бўлиши бугунги кун аёлларининг қанчалик солиҳа, ҳаёли, ахлоқли бўлишларига ҳар жиҳатдан боғлиқдир.

Исломгача бутун дунёда аёл шаъни ерга урилган, унга худди бир буюм, матоҳ ёки йўлдан оздирувчи шайтон сифатида қаралган. Улар ҳар қадамда хўрланган, ҳақлари поймол этилган, уларни бузуқ ишларга қўйилган. Ислом динигина аёлга чинакам ҳурлик олиб келди, уни ҳар жиҳатдан жамиятнинг тенг ҳуқуқли аъзосига айлантирди ва ҳурматини жойига қўйди. Ислом динигина аёлнинг шарафи, иффати, ҳақ-ҳуқуқларини таъминлаб берди, Ислом бундан ўн беш аср муқаддам аёлни олий мартабага кўтарди. У бутун инсоният пайғамбари Муҳаммад алайҳиссалом тиллари томонларидан «Жаннат оналар оёғи остидадир», «Ўз хотинига меҳр-шафқатли бўлган кишилар энг яхшиларингиздир», дея эътироф этилди. Исломда эркакларга ўз аёлларига хушмуомала бўлиш, уларни урмаслик, илм олишига ва дину диёнатли бўлишига шароит яратиб бериш, таом, кийим, бошпана ва рўзғор ашёлари билан таъминлаш, никоҳда маҳрини бериш каби кўплаб мажбуриятлар юкланган.

Динимиз аёлларни мўътабар инсон сифатида қадр-қийматларини ниҳоят даражада юқори баҳолайди. Шунга биноан бугунги куннинг аёли ҳам унга берилган ҳақ-ҳуқуқлардан оқилона фойдаланиш билан бир қаторда, аёллик иффтини сақлаб, ўз шаънига доғ туширмасликка ҳаракат қилмоғи лозим. Аёл кишининг энг муҳим вазифаларидан бири унинг оиласи, фарзандлари борасидаги маъсуллигидир. Юқорида таъкидланганидек, эр киши кўпроқ вақтини оиласини нафақа билан таъминлаш йўлида ҳаракат қилиб юради. Табиийки, уй ишлари билан шуғулланишга кам вақт ажратади. Уй ишларини аёл киши қилади, покликка, тинчликка жавоб беради. Бошқа вазифаси ҳам бор, бу фарзанд кўриш, унга тарбия беришдир. Демак, аёл оиланинг ички ишларига масъулдир. Юртимизда хотин-қизлар, она-бола ва ёш оилалар ҳақ-ҳуқуқларини кафолатлаш, уларга қулай яшаш шароитларини яратиш ва сиҳат-саломатликларини мустаҳкамлаш борасида кўплаб самарали чора-тадбирлар амалга ошириб келинмоқда. Оилада аёл кишининг ўрни деганда фахр билан айтамизки, бугунги кунда улар миллий-диний қадриятларимиз, анъаналаримизни давом эттириб, ўзбек оилалари, хусусан оналаримиз, аёлларимиз оиланинг соғлом иқлими, оила бағрида фарзандларини эл-юртнинг муносиб ўғил-қизлари, Ватанининг ҳақиқий содиқ фарзанди бўлиб вояга етишларида жон куйдириб келмоқдалар
Шундай экан, омонатга содиқ қолиб, аёлларимизнинг турмушини фаровон қилайлик, оналаримиз, опа-сингилларимиз ва турмуш ўртоқларимизнинг кўнгилларини кўтариб, уларга нисбатан кўпроқ ҳурмат-иззат кўрсатайлик, Зеро, Ҳақ таоло каломи шарифида бундай дейди:
“Улар билан тотув турмуш кечирингиз. Агар уларни ёмон кўрсаларингиз, (билиб қўйингки,) балким сизлар ёмон кўрган нарсада Аллоҳ (сизлар учун) кўпгина яхшилик пайдо қилиши мумкин”.
Ояти карима маъно ва мазмунига мувофиқ аҳлу-аёлларимизга ҳурмат ва муҳаббатда бўлиб яшашимиз, уларнинг оилада бўлиб турадиган айрим хато ва камчиликларини кечиришимиз лозим бўлади. Аллоҳ таоло аёлларимизни ҳамиша ҳақ йўлдан адаштирмасин, уларнинг оила осойишталиги ва фарзанд тарбиясининг бекаси сифатидаги ишларида Ўзи куч-қувват, барака ва ихлос ато этсин, барчаларимизни икки дунё саодатига муяссар айласин.

Навоий вилояти

Конимех тумани имом-хатиби

Абдураҳманов Тоир

 тайёрлади

ЎМИ Матбуот хизмати