Бугун, 29 январь куни Қуръон мусобақаси Сурхондарё вилоятининг Денов туманидаги “Имом Бухорий” жомеъ масжидида ўтказилмоқда. 

Қуръон мусобақасининг туман-шаҳар саралаш босқичида 90дан ортиқ қори ва қориялар иштирок этиши кўзда тутилган. 

Бугунги мусобақани дастлаб қорияларимиз бошлаб беришди. Улар бирма бир ҳифз ва тиловат йўналишларида ўзларининг салоҳиятларини намойиш этмоқдалар. 

Мусобақаларни Muslim.uz порталида ва унинг ижтимоий тармоқлардаги саҳифадарида кузатиб боришингиз мумкин. 

Мусобақа ғолиблари вилоят босқичида иштирок этиш ҳуқуқини қўлга киритадилар. 

ЎМИ Матбуот хизмати

Адашмасам, йигирма йилча бурун телевидениеда ёзуви Шароф Бошбеков билан бир суҳбат бўлган эди. Ўшанда журналист қиз ёзувчидан: “Қандай аёлларни ёқтирасиз?” деб савол берган эди. (Саволнинг даҳшатлигини қаранг, аёл кишида, барибир).  Бунинг-ку, савияси маълум бўлди, қани ёзувчи нима деб жавоб қилар экан, деб турган эдик, Шароф ака: “Мен юкли аёлларни яхши кўраман, чунки улар янги авлодни дунёга келтиради”, деб жавоб берди. Жавобни эшитиб ёзувчининг ҳозиржавоблигига қойил қолдик ва ўшанда юкли аёлларни ҳамма яхши кўриб, эъзозлаши ёдимизга келиб қолди. Негаки, юкли аёл миллатнинг давомчисини дунёга келтириш учун ўзи нариги дунё остонасига бир бориб келишини билади ва фарзандини соғ-саломат қўлига олиши учун шунга жасорат этади. Нозиккина жуссага бундан ортиқ қаҳрамонлик бўлиши мумкинми?

Ана шу мурғак жонни тўққиз ой жисмида кўтариб юриб ҳомиладорлик азобларини мамнуният ила ўтказган, фарзанди дунёга келар чоқда икки дунё орасида туришга рози бўлган; этидан эт, кўзидан нур, қалбидан қур... бериб бир фарзандни дунёга келтирган фидокор она, чақалоғини бағрига босиб, юзини тимдалаган қўлчаларидан ўпиб турган бахтиёр она, фарзанди эндигина тетапоя бўлганда оёқчаларини кўзга сурган муштипар она – ана шу кўзининг қувончи улғайгандан кейин, мана шу қўллари билан муштлаб уришини, оёқлари билан қарсиллатиб тепишини тасаввур қила оладими?..

Одамнинг ота-онасидан кейинги энг меҳрибони опаси бўлади. Онаси билан опасига полвонлик қилган бешариқлик йигитча туғилган чоқда ҳаммадан кўп ана шу опаизори севинган. Бешигини тебратган, ҳўл қилиб қўйган иштончаларини ювган, нозиккина жуссасида аввал кўтариб, кейин етаклаб ўйнатган, овқатини едирган... Чунки шу мушфиқа опа менинг ҳам энди укам бор, у бир паҳлавон йигит бўлади, менинг ҳимоячим, суянган тоғим, арслоним бўлади, деб қанчалар севинган...

Яна бу воқеа қаерда бўляпти денг, илму ижоднинг, юксак одоб-ахлоқнинг макони саналган – Фарғонада. Дину диёнатдан йироқ, таълим-тарбияси ҳам ўзига яраша, аллақандай манзилда шундай ҳодиса юз берса-ку, астағфируллоҳ, Аллоҳ ундайларнинг юзини тескари қилсин, деб ёқангизга туфлаб қўярсиз, аммо бизнинг мумтоз тарбия маконимизда бўлгандан кейин ҳар қандай одамнинг ақли шошиб, нима дейишни билмай қолар экан. Ахир бизнинг на диний, на миллий тарбиямиз онага, опага қаттиқроқ гапиришни ёқламайди.

Бинобарин, динимиз таълимотига асосланган миллий тарбиямизда  “Жаннат оналар оёғи” остида экани айтилади.

Абу Ҳурайрадан розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда “Бир киши Расулуллоҳ  соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурига келиб: «Эй Аллоҳнинг Расули, менинг чиройли муомала қилишим учун инсонларнинг қайси бири ҳақлироқ?» деганида, у зот: «Онанг», дедилар. «Кейин ким?» деди. «Онанг», дедилар. «Кейин ким?» деди. «Онанг», дедилар. «Кейин ким?» деди. «Отанг», дедилар. (Имом Бухорий ва Муслим ривояти).

Ҳадиси шарифда чиройли муомала қилиш ҳақида савол бериляпти. Набий алайҳиссалом чиройли муомалани аввало онага қилиш ҳақида насиҳат қиляптилар. Бу тавсия фитратида чиройли муомаласи бор одамларга дахлдор. Аммо хулқида чиройли муомаласи бўлмаган одамлар-чи, на онанинг, на отанинг, на опа-сингилнинг ҳақини билмайдиган қалби қашшоқ кимсалар нима қилсин! Уларнинг онгида болалигидан ана шундай фазилат шакллантирилмаган бўлса, нима қилади! Исо алайҳиссалом айтганидек, у ҳам ўзида борини беради-да:  белкўракни кўтариб гоҳ онасини, гоҳ опасини қувлаб тўғри келган жойига уриб майиб қилади...

Бундай кўрнамаклар қайдан чиқаяпти, кимнинг тарбиясини олаяпти улар. Президентимиз таъбири билан айтганда, боланинг бўш вақти – душманнинг иш вақти. Болалигидан дину диёнатни ўрганмаган ўсмир ҳар жойда саёқ юриб бошвоқлардан ошно-улфатлар орттиради, ичкиликка ружу қўяди; ижтимоий тармоқлардан нияти бузуқ кимсаларни топиб олиб аста-секин уларнинг таъсирига тушиб боради; телевидениеда узлуксиз намойиш этиладиган ўзга миллатлар сериалларидаги отасининг ёқасидан тутиб унга бақирадиган тажанг персонажларга тақлид қилади. Шунинг учун ҳам буюк зотлар Аллоҳ таолога “Ўз ҳолимга ташлаб қўйма!” деб муножот қилган ва бизга ҳам шуни ўргатган.

Улуғларимиз ота-онанинг фарзанди билан эҳтиёт бўлиб гаплашиб бошлагани ўша фарзанднинг оқ бўлиб бошлаганидан дарак беришини айтганлар.

Шундан хулоса қиладиган бўлсак, жабрдийда она ва опа ҳозир шифокорлар назоратида, уларнинг яраси-ку битиб кетар, бироқ эндигина 21 ёшга тўлган, бутун ҳаёти ҳали олдинда бўлган; ҳам онасига, ҳам опасига оқ бўлган ана шу йигитчанинг аҳволи нима кечади... шуни ўйлаб ачинади одам.

Дамин Жумақул

ЎМИ Матбуот хизмати

Биринчи Президентимиз Ислом Абдуғаниевич Каримов буюк давлат ва сиёсат арбоби, ўзбек халқининг улуғ ва ардоқли фарзанди эди. Шўролар даврининг тазйиқларидан халқни қутқариб, неча йиллар давом этган қарамликдан озод қилган, жар ёқасига келиб қолган буюк юртни қайта тиклади. Ўзбекистон Республикасининг мустақиллик куни эълон қилинди. Ҳар томонлама ислоҳотлар ва ижобий ўзгаришлар рўй берди. Мустабидлик даврида унутилган аждодлар номи тикланди, хурликка орзуманд халқ диний эркинликка эришди. Миллионлаб юртдошларимиз ўз ибодатларини эмин-эркин адо этадиган бўлдилар. Таҳликали вазият ва қийинчиликларга қарамасдан қисқа вақт мобайнида юртимиз ўзлигига эришишига, қадриятлари тикланишига замин яратилди.

Шунингдек, Ислом Каримов ажойиб инсоний фазилатларга эга бўлганларини таъкидлайдилар. Донолардан бири, олим Абу Наср Форобий: “Инсоний хислатлар тўрт қисмга бўлинади: назарий фазилатлар, тафаккур фазилатлари, яралма (ҳаёт жараёнида вужудга келувчи) фазилатлар ва амалий санъат (касб) фазилатлари”, деган экан. Ана шу жиҳатлар муҳтарам Биринчи Президентимизда мужассам эди, десак, муболаға қилмаган бўламиз.

Бинобарин, мустақиллик йилларининг илк давриданоқ халқ манфаати, инсонларнинг қадр-қимматини ошириш, оилалар мустаҳкамлигини таъминлаш, кексаларни эъзозлаш, она-бола саломатлигига эътиборли бўлиш, аёлларга эҳтиромда бўлиш каби инсоний қадриятлар қарор топишига сабабчи бўлдилар.

Давлатимиз раҳбарининг 2017 йил 25 январдаги «Ўзбекистон Республикасининг Биринчи Президенти Ислом Абдуғаниевич Каримовнинг хотирасини абадийлаштириш тўғрисида»ги қарори халқимизнинг ўзининг буюк фарзандига чексиз ҳурмат ва садоқатининг амалий ифодаси бўлди.

Қарорга асосан, Биринчи Президентимиз номини абадийлаштириш бўйича кенг кўламли чора-тадбирлар амалга оширилди, жумладан, 2017 йил 31 август куни Биринчи Президентимиз кўп йиллар давомида фаолият олиб борган Тошкент шаҳридаги Оқсарой қароргоҳида Ислом Каримов ҳайкали очилди. Тошкент шаҳар, Яшнобод туманининг Фарғона йўли кўчасида жойлашган жоме масжиди “Ислом ота” жоме масжиди деб аталди. Бу каби савобли ишларни яна кўплаб санашимиз мумкин, буларнинг барчаси Биринчи Президентимизга кўрсатилган ҳурмат-эҳтиромнинг гўзал кўринишидир.

Бугунги кунда Президентимиз Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан, халқимизнинг самимий тилаклари ва хоҳиш-иродасидан келиб чиқиб, она Ватанимиз мустақиллиги, эл-юртимиз равнақи йўлидаги буюк тарихий хизматларини инобатга олиб, Ўзбекистон Республикасининг Биринчи Президенти, Ўзбекистон Қаҳрамони Ислом Абдуғаниевич Каримовнинг ёрқин хотирасини абадийлаштириш борасида улкан чора тадбирларга қўл урилди, айни пайтда ҳам бу хайрли ишлар давом этмоқда.

Абдулвосе ҒАНИЕВ

“Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти мудир муовини

ЎМИ Матбуот хизмати

Президентимиз Шавкт Мирзиеёв Қашқдарёга қилган ташрифи чоғида, Шаҳрисабз шаҳрида давлат шериклиги асосида ташкил этилган “Вундеркинд” (Билимдон болалар) номли хусусий мактабгача таълим муассасаси фаолияти билан танишди, деб хабар беради ЎзА.

Инглиз тили ва компьютер билимларини чуқур ўргатишга ихтисослашган мазкур нодавлат боғчада мактабгача таълимда бола шахсини ривожлантиришга қўйиладиган давлат талабларининг асосий йўналишлари қамраб олинган. Ҳар бир қаватдан кичкинтойларнинг интеллектуал, эстетик ва жисмоний салоҳиятини ўстириш учун унумли фойдаланилган.

Биринчи қаватда мусиқа ва рақс, спорт заллари, шахмат-шашка хонаси, мўъжаз қўғирчоқ театри жойлашган. Иккинчи қаватда овқатланиш, тиббиёт хоналари мавжуд. Учинчи қаватда мактабга тайёрлов гуруҳи ва кичик ёшдаги гуруҳлар учун машғулот хоналари, 2 та ётоқхона ўрин олган. Ҳовлидаги ўйин майдончаси турли аттракционлар билан жиҳозланган.

Президентимиз муассасада яратилган шароитни юксак баҳолади. Мазкур боғча мисолида Шаҳрисабз шаҳрида яна 25 та нодавлат мактабгача таълим муассасаси барпо этиш, боғча мудираси, Зулфия номидаги Давлат мукофот совриндори Шаҳноза Холмаҳматовага мамлакатимизда ишлаб чиқарилган енгил автомобиль совға қилиш бўйича топшириқ берди.

Ахборот агентлигининг маълум қилишича, Шавкат Мирзиёев шу ерда Қашқадарё вилоятида хусусий шериклик асосида ҳамда давлат томонидан қуриладиган мактабгача таълим муассасалари дастури тақдимоти билан ҳам танишган.

ЎМИ матбуот хизмати

саҳобалар ҳаёти

Асли Бани Маън қабиласидан бўлган Суъда бинти Саълаба саккиз ёшли ўғли билан она қишлоғига яқинларини зиёрат қилиш учун отланди. Карвонга қароқчиларнинг тўсатдан ҳужум қилиши мумкинлиги қариндошларини кўриш илинжида хурсанд кетаётган Суъданинг хаёлига ҳам келмаган эди... 

Бани Қайн қабиласидан бўлган қароқчилар карвондагиларни талади. Кўпчилик қатори Суъданинг саккиз ёшли ўғли Зайд ибн Ҳорисани ҳам асир олиб, Уккоз бозорига олиб кетишди.

Қурайш қабиласидан бўлган Ҳаким ибн Ҳизом ибн Хувайлид ҳам шу бозорга борган эди. Унинг карвонига Зайд билан яна икки-уч нафар бола қўшилиб Маккага қайтишди.

Маккада Ҳаким ибн Ҳизом ўзини зиёрат қилиш учун келган аммаси, турмушга чиқиш арафасида турган Хадича бинти Хувайлидни (розийаллоҳу анҳу) хурсанд қилмоқчи бўлди: “Аммажон! Сизни жуда яхши кўраман. Уккоздан икки-уч ғулом олдим. Улардан хоҳлаганингизни олинг, ўғлингиз каби хизматингизни қилиб юрсин”, деди.

Хадича бинти Хувайлиднинг кўзига Зайд яхши кўринди. Фарзандидек тарбия қилишни ўйлаб, уни олишларини айтдилар.

Кўп ўтмай, Хадича онамиз билан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг тўйлари бўлиб ўтди. Тўйдан кейин онамиз розияллоҳу анҳо Зайдни Пайғамбаримизнинг (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳузурларига бошлаб кириб: “Сизни хурсанд қилмоқчиман. Зайдни яхши кўришингизни биламан. Уни сизга бераман, хизматингизни қилиб юради”, дедилар.

*   *   *

Ёш Зайд муборак хонадонда фарзанддек меҳр, эътибор кўриб, катта бўлди. Ота-онаси уни соғиниб, қидирмаган жойлари қолмади.

Бир йили ҳаж мавсумида Маккада Каъбани тавоф қилаётган отасининг қавмдошлари худди Зайдга ўхшаш болани кўришди. Суриштиришгач, у Зайд экани аниқ бўлди. Ҳажлари тугаб, ортларига қайтишганида Ҳорисага ўғли Маккада эканини айтдилар.

Эр-хотиннинг боши осмонга етди. Ҳориса дарров укаси Каъбни олиб, Маккага шошилди. Тўғри Муҳаммад ибн Абдуллоҳнинг (соллаллоҳу алайҳи васаллам) уйига келди-да, эшикни тақиллатди. Расулуллоҳни кўргач, муддаосини айта бошлади:

– Эй Абдумутталибнинг ўғли! Сизлар муборак масжид атрофида истиқомат қилувчи қавмсизлар. Келган-кетганлардан яхшиликларингизни аямайсизлар. Шу десангиз, уйингизда югуриб юрган бола менинг ўғлимдир. Уни анчадан бери қидириб юрган эдик, шу ердалигини билгач, сиз томон шошилдик. Ёнимизда бир мунча пул билан боламни олиб кетгани келдик. Пулни олинг-да, фарзандимизни қайтариб беринг!

– Ўғлим деб кимни айтяпсиз?

– Зайдни.

– Унда сизларга бир нарсани таклиф қиламан.

– Нимани?

– Зайдни чақирамиз, ўзидан сўраймиз. Агар сизлар билан кетишни истаса, пул бермасдан ҳам олиб кетишингиз мумкин. Агар қолишни хоҳласа, мен уни фикридан қайтаришга ожизман.

– Инсофли гапни айтдингиз. Биз рози.

Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи васаллам) Зайдни чақирдилар-да, меҳмонларнинг кимлигини сўрадилар.

– Булар отам Ҳориса ва амаким Каъблар.

– Мен сенинг бир нарсани танлашингни истайман. Хоҳласанг, улар билан кетишинг мумкин. Истасанг, мен билан қол. Ихтиёринг ўзингда.

– Мен сиз билан қоламан.

Отасининг кайфи учди:

– Нималар деяпсан, Зайд? Ота-онангнинг олдига қайтишни хоҳламайсанми?

– Мен бу инсонда бошқаларда бўлмаган хислатларни кўрдим. Уни асло тарк этмайман.

*   *   *

Бу гапларни эшитган Муҳаммад ибн Абдуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам) Зайдни Каъбага, қурайшликлар ўтирадиган жойга бошлаб келдилар-да, баланд овоз билан дедилар:

– Гувоҳ бўлинг, қурайшликлар! Зайд менинг ўғлим ва меросхўримдир.

Бу ҳолатни кўрган ота ва амаки Зайддан кўнгиллари тўқ бўлиб, орқага қайтишди.

Ўша кундан бошлаб у Зайд ибн Муҳаммад, яъни Муҳаммаднинг ўғли Зайд, деб чақирила бошланди. Бу ҳолат то Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга ваҳий тушиб: «...уларни (асранди фарзандларни) ўз оталари (исми) билан чақирингиз» ояти нозил қилингунича давом этди. Шундан кейин  яна Зайд ибн Ҳориса деб чақириладиган бўлди.

*   *   *

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга пайғамбарлик тушгач, эркаклардан биринчи бўлиб Зайд ибн Ҳориса розияллоҳу анҳу мусулмон бўлди. Шундан сўнг, у Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг сирдоши, маслаҳатчиси, сафарларга чиққанларида ўринбосари бўлиб қолди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Зайд розияллоҳу анҳуни қанчалар яхши кўришларини у зотнинг суюкли аёллари Ойша онамиз розияллоҳу анҳо айтиб берадилар.

“Бир куни Зайд Мадинага қайтиб келганида, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менинг уйимда эдилар. Зайд эшикни тақиллатди. У пайтда Расулуллоҳ муборак елкалари очиқ ўтирар эдилар. Хурсанд бўлганларидан шу ҳолда бўлса ҳам югуриб, унга пешвоз чиқдилар. Сўнг қучоқлаб кўришдилар. Аллоҳга қасам, ундан олдин ҳам, кейин ҳам Расулуллоҳни шу ҳолатда кўрмаганман”.

Пайғамбаримиз қаттиқ муҳаббат қўйганлари боис мусулмонлар уни “Зайдул ҳуб”, яъни “Муҳаббат Зайди”, деб чақиришарди.

Зайд ибн Ҳориса ҳижрий саккизинчи йили “Муъта” сафарида вафот этади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам суюкли инсонларининг вафотидан  қайғурдилар. Таъзия билдиргани уйларига келганида, Зайднинг ўғли Усома ибн Зайд розияллоҳу анҳу унсиз йиғлаб ўтирган эди. Набиралари Ҳасанга тенгдош Усоманинг йиғисидан У зот ҳам ўзларини тутиб туролмай, унсиз йиғладилар. Ёнларидаги Саъд ибн Убода розияллоҳу анҳу: “Ё Расулуллоҳ! Бу нима?” деб сўраганларида, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бу Ҳабибуллоҳнинг ҳабибига йиғисидир”, деб жавоб бердилар.

Зиёуддин МАҚСУДОВ

тайёрлади. 

ЎМИ матбуот хизмати