muslim.uz

muslim.uz

Ҳозирда мазҳабсизликка тарғиб қиладиган кишилар: “Келинглар, мазҳабларни қўяйлик, Қуръон ва суннатга бирлашайлик”, дейдилар. “Қуръон ва ҳадисга қандай бирлашамиз”, дейилса, “Ижтиҳод қиламиз”, дейишади. Воқеликда ҳам шундай бўлди, уларнинг кўзга кўринган олимлари ижтиҳод қилиб бошлади, натижада битта ягона уммат пайдо бўлмади, аксинча бешинчи, олтинчи, еттинчи, саккизинчи мазҳабни келтириб чиқаришди. Пайдо бўлганига эндигина 200 йилдан ортиқроқ вақт ўтган салафийлик ҳозирнинг ўзида 4 та катта мазҳабга бўлинган:


1. Ас-салафиятул-илмия (1920 й.да ташкил этилган)
2. Ас-салафиятул-жиҳодия (1979 й.)
3. Ас-салафиятус-сурурия (1984 й.)
4. Ас-салафиятул-жомия (1990 й.)


Энди бу салафийларнинг устидан минг йиллар ўтса, қанча мазҳаб ва фирқаларга бўлиниб кетаркин?! Бунинг устига мазҳабга эргашувчи мусулмонларга турли “тамғалар”ни ёпиштирадиганлар мана шундай бўлинишлардан кейин “тамға”ни ўзларига ёпиштиришлари айни адолат ва мардлик бўлади. Шу ўринда кичик маълумот, Саудиялик доктор Саъд ибн Абдуллоҳ Барик “Ал-ийжаз фи баъзи махталафа фийҳил Албоний ва Ибн Усаймин ва Ибн Боз” (яъни, “Албоний, Ибн Усаймин ва Ибн Боз ихтилоф қилган баъзи масалалар ҳақида мўжаз (қисқа) китоб”) номли икки жилдли китоб ёзган. Унда мавзудан маълум бўлгани каби салафийларнинг кейинги йилларда энг машҳур намояндалари ўрталаридаги ихтилофларнинг бир қисми келтирилган. Энг қизиғи китобда улар ўртасидаги ақидавий масалалардаги ихтилофлар ҳам келтирилган ва улар анчагина (ажабки, ақидада бир нуқтага кела олмаётган салафийлар бошқаларни қандай бирлаштирар экан?!). Демак, уларнинг ҳар бирининг мазҳаби бор. Энди салафийлар уларнинг қайси бирига эргашади ва улардан бирини танлаганлар бошқалари ҳақида қандай ҳукм беради?! Яна бир ҳақли савол, охир оқибат Аҳли сунна вал жамоа мусулмонлари ҳам, салафийлар ҳам (ўз) мазҳабларига эргашар экан, қайси жамоанинг мазҳаббошилари ижтиҳод мақомига лойиқ?! Тобеъинлар ва таба тобеъинлар билан бир замонда яшаб, уларнинг илмини ўзлаштирган Имом Абу Ҳанифа, Имом Молик, Имом Шофеъий ва Имом Аҳмадларми (раҳматуллоҳи алайҳим) ёки бизга замондош бўлган Албоний, Ибн Усаймин ва Ибн Бозларми (ҳозирги кунда бу салафий олимларнинг ҳар бирининг мазҳаби шаклланган)?! Инсоф билан айтганда қайси жамоа ҳаққа яқинроқ?! Салафийларнинг пуч даъволарига маҳлиё бўлган мусулмон биродарларимизни мана шу масалада оқилона фикр юритишга чақирамиз. Чунки Аҳли сунна вал жамоа мужтаҳидларининг мазҳабларини 14 асрдан бери бутун ислом уммати бир овоздан ҳақ, деб қабул қилганлар. Кейинги саналган олимларнинг мазҳаблари бошлангандан ҳозиргача аксар олимларнинг эътирозига сабаб бўлиб келмоқда. Уларнинг мазҳабини ўзлари ва ҳиссиётга берилган юзаки илм билан машғул бўлганлар қабул қилишди холос. Қиёмат куни Пайғамбаримиз алайҳиссалом башорат қилган саводул аъзам (кўпчиликни ташкил қилган ҳақ жамоа) билан турган маъқулми ёки жамоатга хилоф қилган ихтилофчилар биланми?!

Муҳибуллоҳ Ҳудойбердиев Тўрақўрғон тумани бош имом хатиби

Давлатимиз раҳбари ташаббуси билан ўзбекистонлик зиёратчилар жорий йилнинг 18-30 июнь кунлари Тошкент-Мадина, Бухоро-Мадина, Наманган-Мадина, Самарқанд-Мадина, Қарши-Мадина, Урганч-Мадина, Нукус-Мадина йўналишлари бўйича ҳаж сафарига кузатилган эди.

Бу муқаддас зиёратга биргина Бухоро вилоятидан жорий йилда жами 11 та гуруҳда 522 нафар юртдошимиз иззат-икром билан жўнатилди. Уларнинг ислом дини арконларидан бири ҳаж сафарини кўнгилдагидек амалга оширишлари учун ҳукуматимиз, вилоят ҳокимлиги, қолаверса, республика Дин ишлари бўйича қўмита томонидан барча шароитлар яратилгани қувонарли, албатта. 

Муқаддас амални бажариб она юртга ёруғ юз ва юксак мақом билан қайтган ҳожиларимизни кутиб олиш маросимлари ҳам Бухорода тантанали равишда ташкил этилди. Дастлаб Бухоро вилоятидан бўлган 37 нафар зиёратчи Бухоро темир йўл вокзалида кутиб олинди. Яна 245 нафар зиёратчимиз, қолган барча ҳожиларимиз Навоий вилоятидан муқаддас сафарга отланган юртдошларимиз билан бирга ҳаво йўли орқали “Жидда-Бухоро” йўналишида вилоятга етиб келди. 

Кутиб олиш маросимида вилоят ҳокими ўринбосари Эркин Мажидов сўзга чиқди. Барча зиёратчиларни муқаддас ҳаж амалини адо этганликлари билан қутлади. Уларнинг келгусидаги фаолиятларига муваффақият тилади. Ўз навбатида, ҳожилар номидан сўзга чиққанлар юртимизда виждон эркинлигини таъминлаш, фуқароларнинг ўзлари истаган динга эътиқод қилишлари учун барча шароит яратилгани, қолаверса, ҳаж амалини адо этиш жараёнида ҳам меҳмонхона, ҳаракатланиш, тиббий хизмат ва бошқа масалаларда ҳукумат эътиборини ҳар қадамда ҳис этиб турганликларини алоҳида таъкидлашди.  

– Давлатимиз яратиб берган имкониятлар, ўзимизга яратилган қулай шароитлардан фойдаланиб, ислом динининг бешинчи рукнини адо этган бухоролик 500 нафардан ортиқ ҳожилардан бири сифатида яратганга шукроналар қиламан, – дейди Олим Азимов. – Муқаддас Макка ва Мадина шаҳарларидаги табаррук қадамжоларда бўлиб, яқинларимиз, халқимиз ва юртимиз ҳақига дуолар қилдик. 

Зиёратчиларнинг кутиб олинишини тартибли ташкил этиш мақсадида вилоят ИИБ ҳамда Ўзбекистон Миллий гвардиясининг Бухоро вилояти бўйича бошқармаси томонидан жамоат тартибини сақлаш бўйича хавфсизлик чоралари кўрилди. Қолаверса, вилоят соғлиқни сақлаш бошқармаси ва санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги хизмати вилоят маркази ходимлари томонидан ҳаж зиёратидан қайтган юртдошларимиз гуруҳ раҳбарлари бошчилигида тартибли равишда аэропорт чегара ўтказиш пунктида коронавирус инфекциясига бепул экспресс-антиген тест кўригидан ҳам ўтказилди. Муҳими, бир ой давомида Макка ва Мадина шаҳарларида бўлган вилоятдошларимиз муқаддас ҳаж амалининг барча рукнларини бажариб, зиёратнинг энг сўнгги босқичи ҳисобланган видолашув тавофини ҳам адо этиб қайтишди. 

Юзларида улуғ зиёрат файзи, шукроналик ҳисси ва юрт соғинчи ифодаси кўриниб турган ҳожилар давлат ва жамоат ташкилотлари вакиллари томонидан ҳурмат ва эҳтиром билан кутиб олинди.  

Зариф Комилов,  
Тоҳиржон Истатов (сурат), ЎзА

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Республикамиздаги масжидларда фаолият олиб бораётган имом-хатиблар ҳамда "Ҳаж – 2022" мавсумида гуруҳ раҳбари бўлган имом-хатиблар мурожаати инобатга олиниб, Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги Тошкент ислом институти Модуль таълим тизими учун ҳужжатларни қабул қилиш муддати 2022 йил 6 август кунига қадар (шу куни хам 18:00 гача) узайтирилганини маълум қиламиз. Бу ҳақда Диний идора Таълим ва илмий тадқиқодлар бўлими хабар берди.

Маълумот учун: Тошкент Ислом институти Модуль таълим тизимига 2022-2023 ўқув йили учун қабул шу йил 15 июлдан 30 июлгача (шу куни 18:00гача) оффлайн тарзда амалга оширилиши белгиланган эди.

Эслатиб ўтамиз, Тошкент ислом институтида 2019-2020 ўқув йилидан бошлаб, ўрта махсус маълумотга эга имом-хатибларни олий маълумотли кадрлар қилиб тайёрлаш мақсадида Модуль таълим тизими жорий қилинди.

Модуль таълим тизимида Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги ўрта махсус ислом таълим муассасалари, яъни мадрасаларни тамомлаган, 5 йил ва ундан ортиқ муддат давомида масжидларда фаолият олиб бораётган имом-хатиблар танлов асосида ўқишга қабул қилинади.

Модуль таълим тизимига абитуриентлар номзодларини Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Қорақалпоғистон Республикаси қозиёти ва вилоятлар вакиллари тавсия этади.

Талабалар Модуль тизимида тўлов-контракт асосида 3 йил таълим оладилар, хорижий фуқаролар ўқишга қабул қилинмайди.

Тошкент ислом институти Модуль таълим тизими учун қуйидаги фанлар мажмуасидан қабул имтиҳонлари ўтказилади:

- ихтисослик фанлари мажмуаси (Қуръони карим ва тажвид, ҳадис, фиқҳ, ақоид) – 73,5 балл;
- ижтимоий-гуманитар фанлар мажмуаси (Ўзбекистон тарихи, Маънавият асослари, Миллий ғоя) – 27,5 балл.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Бугунги кунда намозга оид ихтилофларнинг энг кўзга кўринган шаклларидан бири намозда турганда икки оёқни ҳаддан ташқари кериб туриш бўлиб қолган. Бу ҳол бемазҳаб ихтилофчиларга ҳузур бағишласа ҳам, мазҳабни тутганларга эриш туюлиши турган гап. Худди шу нарсанинг ортидан ихтилоф чиққани ҳам ҳақиқат. Бу масала бўйича доктор Ваҳба Зуҳайлийнинг «Ал Фиқҳул Исламийю ва адиллатуҳу» номли китобида қуйидагиларни ўқиймиз: Ҳанафийлар айтадилар: «Қиёмда икки оёқ орасини тўрт энлик миқдорича очиб туриш суннатдир. Чунки бу хушуъга яқинроқдир».

«Шофеъийлар айтадилар: «Икки оёқ ораси бир қарич микдорида очилади.

«Моликий ва ҳанбалийлар айтадилар: «Икки оёқнинг орасини очиш мандубдир. Ўртача ҳолатда бўлсин. Иккисини бир-бирига қўшиб олмасин ёки жуда кенгайтириб, урфда нохуш саналадиган бўлмасин».

Демак, мўътараф тўрт мазҳабнинг барчасида намозда оёқни кериб туриш дуруст эмас. Аммо бемазҳаблар ихтилоф чиқариш учун намозда оёқларини ҳаддан ташқари кериб турадилар.

«Ихтилофлар, сабаблар, ечимлар» китобидан.

Мақолалар

Top