Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

 Устозни ғанимат билиш

 Толиби илмларга қилинадиган насиҳатлардан энг муҳими – бу устозни, унинг билимини ва илм мажлисларини ғанимат билиш, пайтида улардан фойдаланиб қолишдир. Қанчадан-қанча шахслар замондошлари бўлмиш уламоларга етиша олмаганлари, бунинг учун ҳасрат-надоматда қолганлари тарихдан маълум.

Хатиб Бағдодий раҳматуллоҳи алайҳ ўзининг “Риҳлат” номли китобининг сўнггида бир боб қилиб, уни “Бирор шайх томон унинг олий санадини талаб қилиб йўлга чиққанлар ва ўша шайхлар ўлиб қолиб, муродига ета олмаган талабгорлар зикри” деб атаган.

Абдуллоҳ ибн Довуд Харибий айтади: “Басрага Ибн Авн билан учрашиш учун кирган эдим. Бани Доро кўпригига келганимда Ибн Авннинг вафот этгани хабари келди. Менга нима етганини Аллоҳ билади”.

Қаранг, мазкур кишилар бирор-бир дунё матоҳи, бойлик, қаср ё бошқаси учун надомат қилаётганлари йўқ. Чунки булар топиладиган нарсалар. Аммо уламоларнинг ўринларини ҳеч ким боса олмайди.

Ўтмишдан биламизки, биргина ҳадис ривояти, биргина фиқҳий масала ечими учун кишилар узоқ масофали жойларга йўлга тушганлар. Ваҳоланки, ўша пайтларда шароитлар оғир эди. Олимларнинг, илмнинг қадрини билганларидан оғир машаққатларга ҳам рози бўлганлар.

Аммо ҳозирги кунда қулайлик ва кенг имкониятлар бўла туриб биз устозларимиздан фойдаланишни билмаяпмиз. Уламолар ғанимат экани ҳадиси шарифда очиқдан-очиқ баён қилинган.

Абдуллоҳ ибн Амр ибн Ос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Албатта, Аллоҳ илмни бандаларидан бирданига суғуриб олмайди, балки илмни уламоларнинг жонини олиш билан суғуриб олади. Ниҳоят, бирорта олимни қолдирмагач, одамлар жоҳилларни бошлиқ қилиб олишади. Кейин улар сўраладилар ва илмсиз равишда фатво беришади. Натижада адашадилар ва адаштирадилар», деганларини эшитдим» (Имом Бухорий ривоят қилган).

Қаранг, илм уламоларнинг вафоти сабаб кўтарилар экан. Яъни, илмни ушлаб, сақлаб турадиганлар уламолардир. Уларнинг заволлари илм заволи экан.

Имом Заҳабий уламолардан уч киши бир вақтда вафот топганларида: “Шаҳар бир йил ичида ана ўша уч киши кабилардан холи қолса, унда нуқсон зоҳир бўлибди”, деган экан.

Емак ва ичимлик бадан озуқаси бўлса, қалб озуқаси илмдир. Қалбларни тирилтирадиганлар олимлардир. Нафақат қалбларни, балки оламни тирик тутадиганлар олимлардир. Мана шунинг учун ҳам: “Олимнинг ўлими – оламнинг ўлими”, дейилган. Олим оламнинг руҳи, нури ва ҳаётидир.

Узоққа бормай, яқин даврдан мисол келтирадиган бўлсак, раҳматли шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратлари вафот этганларидан кейин у кишининг илмларидан, ақалли у зотни бир кўришдан, дуоларини олишдан баҳраманд бўлмай, ҳасратда қолганларнинг саноғи йўқ. У кишига етиша олмаганлар у ёқда турсин, гарчи шогирдлик бахтига муяссар бўлган бўлсалар-да, маърифат булоғидан айрилиб қолганлари учун қанчалар ўксинишди.

Қалбимиздан у зотдан кейинги катта бир кемтикни, ўрни тўлмас бир бўшлиқни ҳис қилганимизда “Биргина инсон дунёни шунчалар мунаввар қилиб турганмиди?!” деймиз бехосдан. Ҳа, биргина инсон дунёни хайрга тўлдириб турган эдилар. Мана шу хайр илм нури, илм барокоти эди.

Аммо олим кетди, деб буткул ноумидликка тушиш нотўғри. Олимлар аслида барҳаётлар. Улар нариги дунёга ўтишган бўлса-да, халафларини, яъни ўринбосарларини қолдиришган. Биз энди улар қолдирган мерослари ва меросхўрларини ғанимат билайлик.

Одинахон Муҳаммад Юсуф

Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлигида “Вақф” хайрия жамоат фонди ахборот хизмати раҳбари Саидаброр Умаров иштирокида брифинг ташкил этилди.

Қайд этилишича, жорий йилнинг олти ойи давомида “Вақф” фонди томонидан қарийб 7 миллиард сўм маблағ хайрия қилинган.
Жумладан, диний таълим муассасалари, илмий-тадқиқот марказлари фаолиятини молиялаштириш учун 37 миллион 217 минг 520 сўм, диний таълим муассасалари профессор-ўқитувчилари, ўқувчи-талабаларини моддий ва ижтимоий қўллаб-қувватлаш учун 721 миллион 402 минг 550 сўм, Ногиронлар жамияти аъзолари ва Махсус мактаб интернатларда таҳсил олаётган кўмакка муҳтож ҳамюртларимиз учун – 38 миллион 962 минг сўм, масжидлар қурилиши учун 211 миллион 550 минг сўм, масжидлар ва зиёратгоҳлар ходимларини моддий ва ижтимоий қўллаб-қувватлаш учун 71 миллион 900 минг сўм ажратилган.

ЎзА хабарига кўра, шу билан бирга, ночор, кўмакка муҳтож фуқароларга турли моддий кўринишда берилган ёрдамлар учун 2 миллиард 472 миллион 951 минг 31 сўм, аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатламлари, шу жумладан имконияти чекланган, ногиронлиги бор бўлган шахсларни моддий қўллаб-қувватлаш учун 1 миллиард 613 миллион 578 минг сўм, фонд томонидан ташкил этилган турли хайрия тадбирлари учун – 1 миллиард 134 миллион 938 минг 600 сўм, вилоят вакилликларининг маъмурий ҳаражатлари учун 131 миллион 257 минг сўм ҳамда сув танқис ҳудудлардаги аҳолига ичимлик суви чиқаришга қаратилган “Вақф сувлари” лойиҳаси учун – 245 миллион 400 минг сўм сарфланди.

Шунингдек, “Қуръони карим ва тажвид” курси тингловчиларини моддий қўллаб-қувватлаш учун 10 миллион 800 минг сўм, масжидлар ва диний таълим муассаларига тарқатилган диний-маърифий китоблар ҳамда дарсликлар учун 134 миллион 577 минг сўм сарфланган.

Қурбон ҳайити муносабати билан 2 минг 200 га яқин оилаларга 436 миллион 500 минг сўмлик озиқ-овқат маҳсулоти хайрия қилинган. Фонднинг 14 та ҳудудий филиаллари томонидан ҳомийларни жалб қилган ҳолда 8 та қора мол ва 72 та қўй қурбонлик қилиниб, ҳақдорларга улашилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатлари Ислом шариатининг муҳим манбаси сифатида Қуръони каримдан кейинги ўринда туради. Шу сабабли, суннатнинг ўрни асрлар ўтиши билан ўзгармади ва асло ўзгармайди ҳам.

Мусулмонлар орасида фиқий масалаларда турли хилма-хиллик мавжуд бўлсада, бироқ Қуръони карим ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам суннатларининг аҳамияти бирор фақиҳ томонидан рад этилмаган. Аҳли сунна вал жамоадан ажралиб чиққан фирқалардан ташқари, ҳеч ким суннат Ислом шариатининг муқаддас манбаси эканини инкор қилмади.

Бугунги аҳвол ҳам шу тариқа давом этмоқда. Аммо афсуски сўнгги йилларда баъзи тоифалар суннатни шариат манбаи эканини инкор этиб, ҳадиси шарифларга тош отишга, суннатга нисбатан асоссиз шубҳаларни уйғотишга қаттиқ ҳаракат қилишмоқда. Натижада Ислом таълимотини асл манбадан ўргана олмайдиган баъзи мусулмонларда суннатга нисбатан шубҳали фикрлар пайдо бўлмоқда.

Қўлингиздаги ушбу рисола Ислом таълимотининг асл манбаларига таянган ҳолда суннатнинг асл ва холис таърифини баён этишга хизмат қилади. Бу рисола билан фойдасиз ҳамда бехуда баҳс-мунозара қилиш эмас, балки ҳақиқатни очиқ-ойдин қўрсатиш ният қилинди.

Муфтий Муҳаммад Тақий Усмоний ҳафизаҳуллоҳнинг

"Ислом шариатида суннатнинг ўрни" китобидан

Таржимон: Даврон НУРМУҲАММАД

Давоми бор...

Германиянинг «Berliner Zeitung» газетасида Ўзбекистон бўйлаб саёҳат қилишнинг афзалликларига бағишланган мақола чоп этилди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА мухбири. Унда бугунги кунда Ўзбекистон пойтахтидан республиканинг гўзал тарихий шаҳарларига қатновчи “Афросиёб” тезюрар поездида Ипак йўли йўналишлари бўйлаб саёҳат қилиш мумкинлиги таъкидланган. Шунингдек, Самарқанд шаҳридаги янги аэропорт бир неча ой олдин иш бошлагани ҳақидаги маълумот ўқувчилар эътиборига ҳавола қилинган.

Муаллифнинг ёзишича, Тошкент меъморий жиҳатдан Ўрта аср ёдгорликлари, замонавий кўп қаватли бинолари ва собиқ иттифоқ меъморчилиги анъаналари уйғунлиги билан ҳайратга солади.

«Тошкентдан мамлакат бўйлаб саёҳатчилар нафақат равон автомобиль йўллари, балки поездда ҳам саёҳат қилиши мумкин, — дейилади мақолада. – Йилнинг барча фаслларида эрталаб ва кечқурун Тошкентнинг бош вокзалидан Бухоро ва Самарқанд йўналишига қулай тезюрар “Афросиёб” поезди қатнайди. Максимал тезлиги 230 км/соат бўлган ушбу поезд Бухорогача бўлган 600 км йўлни уч соату 40 дақиқада босиб ўтади – бу авиапарвоздан кўра қулай ва арзондир”.

Муаллиф Бухоро ва Самарқанд шаҳарлари Марказий Осиёнинг маданий дурдоналари ҳисобланишини қайд этган. “Бухоро шаҳри 1997 йилда 2500 ёшга тўлди. Эски шаҳар марказида Бухоронинг диққатга сазовор жойи - 1127 йилда қурилган Минораи Калон жойлашган. Унинг баландлиги 47 метр, пойдевори эса 10 метр, - дея қайд этади манба. – Самарқанд 2750 йилдан бери мавжуд бўлиб, ушбу шаҳар дунёдаги энг қадимий масканлардан биридир. Ушба қадимий кент ўнлаб босқинчилардан омон қолган ва қатор вайронагарчиликларни бошдан ўтказганига қарамай, у эртакнамо улуғворлигини йўқотмаган”.

Мақолада қадимий ўзбек шаҳарларининг тарихий ва меъморий диққатга сазовор жойлари, турли табиат манзаралари ҳақида батафсил маълумотмотлар ўрин олган. Улар саёҳатчиларда катта қизиқиш уйғотади.

«Сайёҳ сифатида қаерга борманг, хоҳ меҳмон уйларида, хоҳ бозорларда ёки шунчаки кўчада маҳаллий аҳоли билан учрашсангиз, сиз таъсирчан меҳмондўстликни ва илиқликни ҳис қиласиз», деб ёзади «Berliner Zeitung».

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Наманган шаҳридаги
"Яҳёхон Тўра" жоме масжиди имом хатиби